Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Jean-Marc Bosman (d. 30 Ekim 1964) Belçikalı eski futbolcudur. Ancak futbol kariyeri olarak olmasa da, kulübüne açtığı dava ile başta Avrupa futbolu olmak üzere, dünyada sporu en çok etkileyen kişilerin başında gelmektedir.
 | |||
| Kişisel bilgileri | |||
|---|---|---|---|
| Tam adı | Jean-Marc Bosman | ||
| Doğum tarihi | 30 Ekim 1964 | ||
| Doğum yeri | Belçika | ||
| Boyu | 1,72 m (5 ft 8 in) | ||
| Mevkii | Orta saha | ||
| Profesyonel kariyeri* | |||
| Yıllar | Takım | Maç | (Gol) |
| 1983-1988 | R. Standard de Liège | 86 | (3) |
| 1988-1990 | Liège | 3 | (0) |
| 1990-1991 | 12 | (1) | |
| 1990 | 0 | (0) | |
| 1990-1995 | 2 | (0) | |
| Toplam | 103 | (4) | |
| * Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir. | |||
Bosman, Belçika’nın Liège takımında oynarken kontratının sona erdiği sezonda kulübü ile görüşmelerde, kulübünün önceki sezona göre yüzde 60’a varan indirim yapması üzerine, Fransız ekibi Dunkerque ile anlaştı. Bunun üzerine Liège, 800.000 dolar yani yaklaşık 600.000 avro gibi yüksek bir sözleşme fesih bedeli belirledi ve bunun üzerine Dunkerque bu parayı ödeyemeyeceğini belirtip oyuncuyu kiralamak istedi ancak ona da Liège kulübü Dunkerque'nin maddi durumunun iyi olmadığını öne sürerek müsaade etmedi üstüne Bosman'ı da kadro dışı bırakarak idari ceza verdi. Bununla beraber indirimli olarak ödeyeceği maaştan da kurtulmuş oldu. Bu gelişmeler üzerine, Bosman ise futbol tarihini ve ekonomisini tamamen değiştiren davayı açtı.
Çok uzun yıllar süren mahkemeler sonucu tüm dünyada Bosman kuralları olarak bilinen kararlar verildi. Bu sonuçlar üzerine ilk olarak Avrupa Birliği'ne bağlı ülkelerdeki profesyonel futbolcular serbest dolaşım hakkı ve kontrat bitiminde bonservis bedeli olmadan takımdan ayrılma hakkı aldı. Bu kararlar basketbol gibi diğer takım sporlarını da etkiledi.
Ancak uzun süren mahkemeler ve mücadele pek çok yıldız futbolcuyu olumlu olarak etkilerken, zaten çok göz önünde olmayan Bosman'ın futbol hayatının sonunu getirmiştir. 1990 yılında 26 yaşında iken davayı açmış, Avrupa Adalet Divanı’nın 15 Aralık 1995’te kararı açıkladığında 31 yaşında futbol hayatının sonuna gelmişti. Futbolu bıraktıktan sonra da hiçbir kulüp antrenörlük veya başka bir görev vermemiştir. Mahkeme sonucu kazandığı 780.000 avronun neredeyse tamamını mahkeme masraflarına ödemiştir.
Bosman davası sonucu alınan kararla, özellikle yabancı futbolculara verilen “serbest dolaşım” hakkı, futbolda devrim niteliğinde gelişmelere yol açtı. Futbolcuların sözleşmeleri bitiminde serbest kalmaları ve AB futbolcularının AB ülkelerindeki liglerde yabancı sınırlamasının dışına alınması gibi birçok yenilik Bosman’ın girişiminin ürünü oldu.
Bosman kararı, Avrupa’da liberal futbol devriminin de başlamasına neden oldu. Aslında, hızla endüstriyel süreç içine giren yeni futbol ekonomisinin, kapitalist üretim ilişkilerini bu sektörde de egemen kılmasından başka bir çıkar yolu da kalmamıştı. Çünkü, yeni pazar ekonomisi’nin serbest piyasa koşullarının dışında varlığını devam ettirebilmesi, küreselleşen futbol endüstrisinde, futbol işgücünün serbest dolaşımını zorunlu kılmaktaydı. Sermayenin uluslararası serbest dolaşımı ve kar transferi serbest iken, aynı şeyin futbol işgücünde sınırlandırılmış olması zaten düşünülemezdi. Nitekim de öyle oldu. İşte bu gelişme, futbol imparatorluğunun sınırlarının da genişlemesine etki eden en önemli faktör oldu.
Kaynakça
- ^ . 8 Eylül 2007. 8 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2016.
Dış bağlantılar
- [1]5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bosman'ın hikâyesi14 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
  | Belçikalı futbolcu ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Jean Marc Bosman d 30 Ekim 1964 Belcikali eski futbolcudur Ancak futbol kariyeri olarak olmasa da kulubune actigi dava ile basta Avrupa futbolu olmak uzere dunyada sporu en cok etkileyen kisilerin basinda gelmektedir Jean Marc BosmanKisisel bilgileriTam adiJean Marc BosmanDogum tarihi30 Ekim 1964 59 yasinda Dogum yeriBelcikaBoyu1 72 m 5 ft 8 in MevkiiOrta sahaProfesyonel kariyeri YillarTakimMac Gol 1983 1988R Standard de Liege86 3 1988 1990Liege3 0 1990 199112 1 19900 0 1990 19952 0 Toplam103 4 Yalnizca lig maclari ve gollerini icerir Bosman Belcika nin Liege takiminda oynarken kontratinin sona erdigi sezonda kulubu ile gorusmelerde kulubunun onceki sezona gore yuzde 60 a varan indirim yapmasi uzerine Fransiz ekibi Dunkerque ile anlasti Bunun uzerine Liege 800 000 dolar yani yaklasik 600 000 avro gibi yuksek bir sozlesme fesih bedeli belirledi ve bunun uzerine Dunkerque bu parayi odeyemeyecegini belirtip oyuncuyu kiralamak istedi ancak ona da Liege kulubu Dunkerque nin maddi durumunun iyi olmadigini one surerek musaade etmedi ustune Bosman i da kadro disi birakarak idari ceza verdi Bununla beraber indirimli olarak odeyecegi maastan da kurtulmus oldu Bu gelismeler uzerine Bosman ise futbol tarihini ve ekonomisini tamamen degistiren davayi acti Cok uzun yillar suren mahkemeler sonucu tum dunyada Bosman kurallari olarak bilinen kararlar verildi Bu sonuclar uzerine ilk olarak Avrupa Birligi ne bagli ulkelerdeki profesyonel futbolcular serbest dolasim hakki ve kontrat bitiminde bonservis bedeli olmadan takimdan ayrilma hakki aldi Bu kararlar basketbol gibi diger takim sporlarini da etkiledi Ancak uzun suren mahkemeler ve mucadele pek cok yildiz futbolcuyu olumlu olarak etkilerken zaten cok goz onunde olmayan Bosman in futbol hayatinin sonunu getirmistir 1990 yilinda 26 yasinda iken davayi acmis Avrupa Adalet Divani nin 15 Aralik 1995 te karari acikladiginda 31 yasinda futbol hayatinin sonuna gelmisti Futbolu biraktiktan sonra da hicbir kulup antrenorluk veya baska bir gorev vermemistir Mahkeme sonucu kazandigi 780 000 avronun neredeyse tamamini mahkeme masraflarina odemistir Bosman davasi sonucu alinan kararla ozellikle yabanci futbolculara verilen serbest dolasim hakki futbolda devrim niteliginde gelismelere yol acti Futbolcularin sozlesmeleri bitiminde serbest kalmalari ve AB futbolcularinin AB ulkelerindeki liglerde yabanci sinirlamasinin disina alinmasi gibi bircok yenilik Bosman in girisiminin urunu oldu Bosman karari Avrupa da liberal futbol devriminin de baslamasina neden oldu Aslinda hizla endustriyel surec icine giren yeni futbol ekonomisinin kapitalist uretim iliskilerini bu sektorde de egemen kilmasindan baska bir cikar yolu da kalmamisti Cunku yeni pazar ekonomisi nin serbest piyasa kosullarinin disinda varligini devam ettirebilmesi kuresellesen futbol endustrisinde futbol isgucunun serbest dolasimini zorunlu kilmaktaydi Sermayenin uluslararasi serbest dolasimi ve kar transferi serbest iken ayni seyin futbol isgucunde sinirlandirilmis olmasi zaten dusunulemezdi Nitekim de oyle oldu Iste bu gelisme futbol imparatorlugunun sinirlarinin da genislemesine etki eden en onemli faktor oldu Kaynakca 8 Eylul 2007 8 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ekim 2016 Dis baglantilar 1 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bosman in hikayesi14 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Belcikali futbolcu ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz