Jean-Paul Marat (24 Mayıs 1743 - 13 Temmuz 1793), Fransız , bilim insanı ve hekim.Fransız Devrimi sırasında gazeteci ve politikacı.
Jean-Paul Marat | |
---|---|
Jean-Paul Marat, 1793'te tarafından çizilmiştir | |
Doğum | 24 Mayıs 1743 Boudry, , Prusya (şimdi İsviçre'nin bir parçası) |
Ölüm | 13 Temmuz 1793 (50 yaşında) Paris, Birinci Fransız Cumhuriyeti |
Ölüm sebebi | Suikast |
Vatandaşlık | Fransa |
Meslek | Gazeteci, politikacı, hekim, bilim adamı |
Siyasi parti | Dağ |
Hareket | Jakobenler |
Evlilik | Simone Evrard |
Ebeveyn(ler) | Jean Mara Louise Cabrol |
İmza | |
Marat, 24 Mayıs 1743'te Prusya 'nde (İsviçre'nin bir parçası) Boudry'de doğdu. Cagliari, Sardunya yerlisi Jean Mara (Giovanni Mara) ve Castres'li Fransız Huguenot Louise Cabrol'ün dokuz çocuğundan ikincisiydi. Babası, Mercedarya'lı bir komiser ve dindar bir mülteciydi.
On yedi yaşındayken 'un, Venüs geçişini gözlemlemek maksadıyla Tobolsk'a götürmek üzere topladığı heyete katılmak için başvuruda bulundu fakat reddedildi. Daha sonra Paris'e taşındı ve tıp okudu.
1765'te Londra'ya taşındıktan sonra doktor olarak çalıştı. Oradayken Kraliyet Akademisyeni sanatçı ile arkadaş oldu. Sosyal çevresi, Soho çevresindeki kahvehanelerde tanışan İtalyan sanatçıları ve mimarları içeriyordu.
Sans-culottes'ların (Türkçe: Donsuzlar) güçlü bir savunucusuydu ve radikal bir ses olarak görülüyordu. Görüşlerini broşür, afiş ve gazetelerde yayımladı. Gazetesi (Halkın Dostu) ile Haziran 1793'te iktidara gelen Jakobenler ile gayriresmî bir bağlantı kurdu. Gazeteciliği, şiddetli üslubu, toplumun en fakir üyeleri için temel insan haklarını savunması ve devrimin yeni liderlerine ve kurumlarına karşı tavizsiz duruşuyla ün kazandı.
Marat, Normandiya'ya kaçan Jirondenlerin faaliyetleri hakkında hayati bilgilere sahip olduğunu iddia ederek içeri giren bir Jironden sempatizanı Charlotte Corday tarafından, cilt enfeksiyonunu hafifletmek için şifalı bir banyo yaptığı esnada öldürüldü. Corday'ın dört günlük duruşması sırasında, "100.000 kişiyi kurtarmak için bir adamı öldürdüm" diyerek suikastı tek başına gerçekleştirdiğini itiraf etti. Corday, dört gün sonra suikast suçundan 17 Temmuz 1793'te idam edildi.
Marat'nın suikaste kurban gitmesi onun ilahlaştırılmasına yol açtı. Devrim sırasında Kamu Güvenliği Komitesi ile birlikte iki "Büyük Komite "den biri olan Genel Güvenlik Komitesi üyesi olan ressam Jacques-Louis David'den görkemli bir cenaze töreni düzenlemesi istendi. David'den Marat'nın ölümünü resmetmesi de istendi ve Marat'nın Ölümü adlı ünlü tabloyu yaptı. Marat'nın vücudunun aşırı derecede çürümüş olması gerçekçi bir tasviri imkansız kıldı ve David'in çalışması, antik bir erdem yaratmak amacıyla kronik cilt hastalığı nedeniyle rengi bozulmuş ve kabuk bağlamış olan deriyi kusursuz şekilde çizmeye çalıştı. Dolayısıyla ortaya çıkan resim Marat'nın ölümünün tam doğru bir temsili değildir. Bu çalışmanın bir sonucu olarak David daha sonra Jakoben'in ölümünü yüceltmekle eleştirilmiştir.
Marat'nın cenazesine tüm Ulusal Konvansiyon üyeleri katıldı ve Club des Cordeliers bahçesindeki bir söğüdün altına gömüldü. Marat ölümünden sonra birçok kişi tarafından devrim şehidi olarak görüldü ve savunduğu değerleri korumak için çeşitli şekillerde ölümsüzleştirildi. Kalbi ayrı olarak mumyalanmış ve Marat'nın gazeteciliğine benzer tarzda konuşmalara ilham vermesi için Cordeliers'de anısına dikilen bir sunakta bir vazoya yerleştirilmiştir. Mezarındaki bir plakette "Unité, Indivisibilité de la République, Liberté, Égalité, Fraternité ou la mort" (Birlik, Cumhuriyetin Bölünmezliği, Özgürlük, Eşitlik, Kardeşlik ya da ölüm) yazmaktadır. Cenazesi 21 Eylül 1794'te Panthéon'a nakledildi. Devrimdeki rolü neredeyse mesihsel şekilde tasfir edildi.
19 Kasım'da liman kenti Le Havre-de-Grâce adını Le Havre-de-Marat ve daha sonra Le Havre-Marat olarak değiştirdi. Jakobenler, Hébert ve Chaumette'in Akıl Kültü'nü ve daha sonra Kamu Güvenliği Komitesi'nin Mutlak Varlık Kültü'nü kurmak için Hıristiyanlıktan arındırma kampanyalarını başlattıklarında, Marat yarı-aziz ilan edildi ve büstü sık sık Paris'in eski kiliselerindeki haçların yerini aldı.
Thermidor'dan sonra Marat'nın itibarı azaldı. 13 Ocak 1795'te Le Havre-Marat, bugünkü adı olan Le Havre'a dönüştü. Şubat ayında tabutu Panthéon'dan kaldırıldı, büstleri ve heykelleri yok edildi. Le Moniteur Universel gazetesinin 4 Şubat 1795 (16 Pluviôse) tarihli sayısında, "büstlerinin birkaç tiyatroda kaidelerinden nasıl indirildiği ve bazı çocukların bu büstlerden birini sokaklarda taşıyarak hakaret ettikleri ve ardından 'Marat, voilà ton Panthéon!' (Marat, işte senin Pantheon'un!) diye bağırarak Montmartre kanalizasyonuna attıkları" bildiriliyordu. Nihai istirahat yeri kilisesinin mezarlığıdır.
Marat'nın bronz bir heykeli Paris'in Nazi işgali sırasında Parc des Buttes Chaumont'tan kaldırılmış ve eritilmiştir. Daha sonra 2013 yılında için bir benzeri yapılmıştır.
Marat, Sovyetler Birliği'nde büyük saygı görmeye devam etti. Marat yaygın bir isim haline geldi ve Severnaya Zemlya'daki 'na onun adı verildi. Rus savaş gemisi Petropavlovsk'un (Rusça: Петропавловск) adı 1921'de Marat olarak değiştirildi.Bolşeviklerin şehri ele geçirmesinden kısa bir süre sonra, 3 Ocak 1921'de Sivastopol'un merkezindeki bir caddeye Marat'ın (Rusça: Улица Марата) adı verildi.
Yaşadığı dönemde "kısa boylu, deforme olmuş ve çirkin yüzlü" bir adam olarak tanımlanan Marat, uzun zamandır fiziksel rahatsızlıklarıyla dikkat çekmekteydi. Özellikle Marat'nın cilt hastalığı, döneminde ve daha sonra tıbbın ilgi konusu olmuştur. 19. yüzyılda Thomas Carlyle bunun nedeninin frengi olduğunu iddia etmiştir, ancak frengi döküntüleri genellikle ne kaşıntılı ne de Marat'nın cilt rahatsızlığı kadar uzun süreli olduğundan bu pek olası değildir. Josef E. Jelinek, deri hastalığının yoğun kaşıntılı, kabarcıklı olduğunu, perianal bölgede başladığını ve zayıflamaya yol açan kilo kaybıyla ilişkili olduğunu belirtmiştir. Suikasttan üç yıl önce bu hastalığa yakalanmış ve bu sürenin çoğunu küvetinde geçirmiştir. Hastalığın neden olduğu ağrıyı hafifletmek için banyosunda çeşitli mineraller ve ilaçlar bulunuyordu. Marat rahatsızlığının şiddetini azaltmak için başına sirkeye batırılmış bir bandana sarardı.
Görseller
- "Marat'ın Zaferi", Jean-Paul Marat, 13 Nisan 1793 tarihinde Jirondelar tarafından 'ne verildiyse de ertesi gün beraat etti. Karşılamaya gelen halk ona defne tacı giydirdi ve omuzlarında taşıdı. (Anonim gravür, 1793)
- "La Mort de Marat (Marat'ın Ölümü)" adlı bir tablo (çizen: Jacques-Louis David)
- Jean-Paul Marat
Dış bağlantılar
- Jean-Paul Marat Archive8 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- E. Belfort Bax: Marat (1900)3 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Jean-Paul Marat, Œuvres Politiques 1789-1793 - by Jacques De Cock and Charlotte Goëtz, Ed. Pôle Nord, Brussels (10 volumes - 9000 pages)
Kaynakça
- ^ Isaac Asimov (1982). Biographical Encyclopedia of Science and Technology – Second Revised Edition. s. 334.
- ^ Ernest Belfort Bax (1882). Jean-Paul Marat: A Historico-Biographic Sketch. Modern Press.
- ^ Charles Coulston Gillispie (2009). Science and Polity in France: The End of the Old Regime. Princeton University Press. s. 292. ISBN . 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Aralık 2020.
- ^ "Sans-culottes". 24 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2020.
- ^ Owen Hulatt. Aesthetic and Artistic Autonomy. s. 54.
- ^ Schama, Simon (1989). Citizens: A chronicle of the French Revolution. ss. 742-744. ISBN .
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;:0
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ . bc.edu. 19 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2017.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;Schama2
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Andress, p. 191.
- ^ Conner (2012), p. 149
- ^ Coles, David E. A. (2014) The French Revolution. Friesen Press. p. 134.
- ^ Miller, Stephen (2001) Three Deaths and Enlightenment Thought: Hume, Johnson, Marat. Bucknell University Press. p. 125.
- ^ Buchez, Philippe-Joseph-Benjamin (1838) Histoire Parlementaire de la Révolution française, ou Journal des Assemblées Nationales, depuis 1789 jusqu'en 1815, Vol. 36, Paulin, Paris, p. 230.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;Fremont
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ "Where the Statues of Paris were sent to Die". messynessychic.com. 7 Ocak 2016. 19 Mart 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Kasım 2016.
- ^ McLaughlin, Stephen (2003). Russian & Soviet Battleships. Annapolis, MD: Naval Institute Press, p. 321.
- ^ "Улица Марата :: Улицы Севастополя [Streets of Sevastopol – Marat Street]". www.sevastopol.info. 15 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2023.
- ^ . Biographical Anecdotes of the Founders of the French Republic. London: R. Phillips, 1799. p 232.
- ^ Loomis, p. 42.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Jean Paul Marat 24 Mayis 1743 13 Temmuz 1793 Fransiz bilim insani ve hekim Fransiz Devrimi sirasinda gazeteci ve politikaci Jean Paul MaratJean Paul Marat 1793 te tarafindan cizilmistirDogum24 Mayis 1743 1743 05 24 Boudry Prusya simdi Isvicre nin bir parcasi Olum13 Temmuz 1793 50 yasinda Paris Birinci Fransiz CumhuriyetiOlum sebebiSuikastVatandaslikFransaMeslekGazeteci politikaci hekim bilim adamiSiyasi partiDagHareketJakobenlerEvlilikSimone EvrardEbeveyn ler Jean Mara Louise CabrolImza Marat 24 Mayis 1743 te Prusya nde Isvicre nin bir parcasi Boudry de dogdu Cagliari Sardunya yerlisi Jean Mara Giovanni Mara ve Castres li Fransiz Huguenot Louise Cabrol un dokuz cocugundan ikincisiydi Babasi Mercedarya li bir komiser ve dindar bir multeciydi On yedi yasindayken un Venus gecisini gozlemlemek maksadiyla Tobolsk a goturmek uzere topladigi heyete katilmak icin basvuruda bulundu fakat reddedildi Daha sonra Paris e tasindi ve tip okudu 1765 te Londra ya tasindiktan sonra doktor olarak calisti Oradayken Kraliyet Akademisyeni sanatci ile arkadas oldu Sosyal cevresi Soho cevresindeki kahvehanelerde tanisan Italyan sanatcilari ve mimarlari iceriyordu Sans culottes larin Turkce Donsuzlar guclu bir savunucusuydu ve radikal bir ses olarak goruluyordu Goruslerini brosur afis ve gazetelerde yayimladi Gazetesi Halkin Dostu ile Haziran 1793 te iktidara gelen Jakobenler ile gayriresmi bir baglanti kurdu Gazeteciligi siddetli uslubu toplumun en fakir uyeleri icin temel insan haklarini savunmasi ve devrimin yeni liderlerine ve kurumlarina karsi tavizsiz durusuyla un kazandi Marat Normandiya ya kacan Jirondenlerin faaliyetleri hakkinda hayati bilgilere sahip oldugunu iddia ederek iceri giren bir Jironden sempatizani Charlotte Corday tarafindan cilt enfeksiyonunu hafifletmek icin sifali bir banyo yaptigi esnada olduruldu Corday in dort gunluk durusmasi sirasinda 100 000 kisiyi kurtarmak icin bir adami oldurdum diyerek suikasti tek basina gerceklestirdigini itiraf etti Corday dort gun sonra suikast sucundan 17 Temmuz 1793 te idam edildi Marat nin suikaste kurban gitmesi onun ilahlastirilmasina yol acti Devrim sirasinda Kamu Guvenligi Komitesi ile birlikte iki Buyuk Komite den biri olan Genel Guvenlik Komitesi uyesi olan ressam Jacques Louis David den gorkemli bir cenaze toreni duzenlemesi istendi David den Marat nin olumunu resmetmesi de istendi ve Marat nin Olumu adli unlu tabloyu yapti Marat nin vucudunun asiri derecede curumus olmasi gercekci bir tasviri imkansiz kildi ve David in calismasi antik bir erdem yaratmak amaciyla kronik cilt hastaligi nedeniyle rengi bozulmus ve kabuk baglamis olan deriyi kusursuz sekilde cizmeye calisti Dolayisiyla ortaya cikan resim Marat nin olumunun tam dogru bir temsili degildir Bu calismanin bir sonucu olarak David daha sonra Jakoben in olumunu yuceltmekle elestirilmistir Marat nin cenazesine tum Ulusal Konvansiyon uyeleri katildi ve Club des Cordeliers bahcesindeki bir sogudun altina gomuldu Marat olumunden sonra bircok kisi tarafindan devrim sehidi olarak goruldu ve savundugu degerleri korumak icin cesitli sekillerde olumsuzlestirildi Kalbi ayri olarak mumyalanmis ve Marat nin gazeteciligine benzer tarzda konusmalara ilham vermesi icin Cordeliers de anisina dikilen bir sunakta bir vazoya yerlestirilmistir Mezarindaki bir plakette Unite Indivisibilite de la Republique Liberte Egalite Fraternite ou la mort Birlik Cumhuriyetin Bolunmezligi Ozgurluk Esitlik Kardeslik ya da olum yazmaktadir Cenazesi 21 Eylul 1794 te Pantheon a nakledildi Devrimdeki rolu neredeyse mesihsel sekilde tasfir edildi 19 Kasim da liman kenti Le Havre de Grace adini Le Havre de Marat ve daha sonra Le Havre Marat olarak degistirdi Jakobenler Hebert ve Chaumette in Akil Kultu nu ve daha sonra Kamu Guvenligi Komitesi nin Mutlak Varlik Kultu nu kurmak icin Hiristiyanliktan arindirma kampanyalarini baslattiklarinda Marat yari aziz ilan edildi ve bustu sik sik Paris in eski kiliselerindeki haclarin yerini aldi Thermidor dan sonra Marat nin itibari azaldi 13 Ocak 1795 te Le Havre Marat bugunku adi olan Le Havre a donustu Subat ayinda tabutu Pantheon dan kaldirildi bustleri ve heykelleri yok edildi Le Moniteur Universel gazetesinin 4 Subat 1795 16 Pluviose tarihli sayisinda bustlerinin birkac tiyatroda kaidelerinden nasil indirildigi ve bazi cocuklarin bu bustlerden birini sokaklarda tasiyarak hakaret ettikleri ve ardindan Marat voila ton Pantheon Marat iste senin Pantheon un diye bagirarak Montmartre kanalizasyonuna attiklari bildiriliyordu Nihai istirahat yeri kilisesinin mezarligidir Marat nin bronz bir heykeli Paris in Nazi isgali sirasinda Parc des Buttes Chaumont tan kaldirilmis ve eritilmistir Daha sonra 2013 yilinda icin bir benzeri yapilmistir Marat Sovyetler Birligi nde buyuk saygi gormeye devam etti Marat yaygin bir isim haline geldi ve Severnaya Zemlya daki na onun adi verildi Rus savas gemisi Petropavlovsk un Rusca Petropavlovsk adi 1921 de Marat olarak degistirildi Bolseviklerin sehri ele gecirmesinden kisa bir sure sonra 3 Ocak 1921 de Sivastopol un merkezindeki bir caddeye Marat in Rusca Ulica Marata adi verildi Yasadigi donemde kisa boylu deforme olmus ve cirkin yuzlu bir adam olarak tanimlanan Marat uzun zamandir fiziksel rahatsizliklariyla dikkat cekmekteydi Ozellikle Marat nin cilt hastaligi doneminde ve daha sonra tibbin ilgi konusu olmustur 19 yuzyilda Thomas Carlyle bunun nedeninin frengi oldugunu iddia etmistir ancak frengi dokuntuleri genellikle ne kasintili ne de Marat nin cilt rahatsizligi kadar uzun sureli oldugundan bu pek olasi degildir Josef E Jelinek deri hastaliginin yogun kasintili kabarcikli oldugunu perianal bolgede basladigini ve zayiflamaya yol acan kilo kaybiyla iliskili oldugunu belirtmistir Suikasttan uc yil once bu hastaliga yakalanmis ve bu surenin cogunu kuvetinde gecirmistir Hastaligin neden oldugu agriyi hafifletmek icin banyosunda cesitli mineraller ve ilaclar bulunuyordu Marat rahatsizliginin siddetini azaltmak icin basina sirkeye batirilmis bir bandana sarardi Gorseller Marat in Zaferi Jean Paul Marat 13 Nisan 1793 tarihinde Jirondelar tarafindan ne verildiyse de ertesi gun beraat etti Karsilamaya gelen halk ona defne taci giydirdi ve omuzlarinda tasidi Anonim gravur 1793 La Mort de Marat Marat in Olumu adli bir tablo cizen Jacques Louis David Jean Paul MaratDis baglantilarJean Paul Marat Archive8 Mayis 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde E Belfort Bax Marat 1900 3 Mayis 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Jean Paul Marat Œuvres Politiques 1789 1793 by Jacques De Cock and Charlotte Goetz Ed Pole Nord Brussels 10 volumes 9000 pages Kaynakca Isaac Asimov 1982 Biographical Encyclopedia of Science and Technology Second Revised Edition s 334 Ernest Belfort Bax 1882 Jean Paul Marat A Historico Biographic Sketch Modern Press Charles Coulston Gillispie 2009 Science and Polity in France The End of the Old Regime Princeton University Press s 292 ISBN 1 4008 2461 3 3 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Aralik 2020 Sans culottes 24 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Aralik 2020 Owen Hulatt Aesthetic and Artistic Autonomy s 54 Schama Simon 1989 Citizens A chronicle of the French Revolution ss 742 744 ISBN 0 679 72610 1 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi 0 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme bc edu 19 Subat 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2017 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Schama2 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Andress p 191 Conner 2012 p 149 Coles David E A 2014 The French Revolution Friesen Press p 134 1460251539 Miller Stephen 2001 Three Deaths and Enlightenment Thought Hume Johnson Marat Bucknell University Press p 125 978 1611481402 Buchez Philippe Joseph Benjamin 1838 Histoire Parlementaire de la Revolution francaise ou Journal des Assemblees Nationales depuis 1789 jusqu en 1815 Vol 36 Paulin Paris p 230 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Fremont isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Where the Statues of Paris were sent to Die messynessychic com 7 Ocak 2016 19 Mart 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Kasim 2016 McLaughlin Stephen 2003 Russian amp Soviet Battleships Annapolis MD Naval Institute Press p 321 Ulica Marata Ulicy Sevastopolya Streets of Sevastopol Marat Street www sevastopol info 15 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2023 Biographical Anecdotes of the Founders of the French Republic London R Phillips 1799 p 232 Loomis p 42