Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Jelatin (Fransızca gélatine), hayvan bağ dokusundan yapılan, yarı şeffaf, renksiz, kolay kırılır, tatsız katı bir maddedir.
Genellikle yiyecek sanayisinde yiyeceklerin dayanıklılığını artırmak için kullanılır. Bunun yanında, eczacılık, fotoğrafçılık ve kozmetikte de ürün yapımında kullanılır. Bu ürünler genellikle jelatin veya jelatine benzer özellikte maddeler içerir.
Jelatin, kollajenin geri dönüşsüz olarak hidrolize edilmesiyle oluşturulur. Jelatin başta domuz ve sığır, balık gibi hayvanların deri, kemik ve bağ dokularının kaynatılması ile üretilir.[]AB normlarındaki gıda katkı maddesi kodu eskiden E441 numarasıydı. Jelatin artık kendi başına bir gıda ürünü olarak yeniden sınıflandırıldığı için artık E441 numarası kullanılmamaktadır.
Osmanlı Mutfağındaki Çeşitleri
Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de jelatin tarifi vardır. İncik elmasiye olarak tarifte geçmektedir. Tarifi: Koyun inciklerinden cemedip ba‘de’t-tathîr gereği gibi kaynatıp halloldukta pak astardan süzüp tutkal mahalline işbumatbûhu istimal edeler. Yine usul üzre bir taşım kaynatıp tabaklara taksim edeler. Tutkallı elmasiyeden fark olunmaz.
Kullanım
Jelatinin en erken kullanım örneklerine 15.yy Orta Çağ Britanyasında rastlanır. Sığır toynaklarının uzun süre kaynatılmasıyla elde edilen jelatin maliyetli olması sebebiyle çoğunlukla zengin hanelerde kullanılmıştır. En erken jelatin patenti 1754 yılında alınmıştır.
Jelatinin erken kullanımları gıda üzerine olmuştur. Günümüzde başta gıda ve kozmetikte kullanılmaktadır. Bunun dışında balistik jel gibi çok farklı uygulamaları da vardır.
Kaynakça
- ^ "Current EU approved additives and their E Numbers". 7 Şubat 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Haziran 2011.
- ^ Avrupa Parlamentosu (31 Aralık 2008). "Regulation (EC) No 1333/2008 of the European Parliament and of the Council of 16 December 2008 on Food Additives". Official Journal of the European Union. ss. L354/16. 29 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Haziran 2011.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 3 Kasım 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Mart 2022.
- ^ a b "Gelatin". Encyclopedia.com. 2016. 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Eylül 2016.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Jelatin ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
 | Protein ile ilgili bu madde bir . İçeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Jelatin Fransizca gelatine hayvan bag dokusundan yapilan yari seffaf renksiz kolay kirilir tatsiz kati bir maddedir Pisirme ve kaynatmada kullanilmak uzere jelatin parcalari Genellikle yiyecek sanayisinde yiyeceklerin dayanikliligini artirmak icin kullanilir Bunun yaninda eczacilik fotografcilik ve kozmetikte de urun yapiminda kullanilir Bu urunler genellikle jelatin veya jelatine benzer ozellikte maddeler icerir Jelatin kollajenin geri donussuz olarak hidrolize edilmesiyle olusturulur Jelatin basta domuz ve sigir balik gibi hayvanlarin deri kemik ve bag dokularinin kaynatilmasi ile uretilir kaynak belirtilmeli AB normlarindaki gida katki maddesi kodu eskiden E441 numarasiydi Jelatin artik kendi basina bir gida urunu olarak yeniden siniflandirildigi icin artik E441 numarasi kullanilmamaktadir Osmanli Mutfagindaki CesitleriBasili ilk yemek kitabi Melceu t Tabbahin de jelatin tarifi vardir Incik elmasiye olarak tarifte gecmektedir Tarifi Koyun inciklerinden cemedip ba de t tathir geregi gibi kaynatip halloldukta pak astardan suzup tutkal mahalline isbumatbuhu istimal edeler Yine usul uzre bir tasim kaynatip tabaklara taksim edeler Tutkalli elmasiyeden fark olunmaz KullanimJelatinin en erken kullanim orneklerine 15 yy Orta Cag Britanyasinda rastlanir Sigir toynaklarinin uzun sure kaynatilmasiyla elde edilen jelatin maliyetli olmasi sebebiyle cogunlukla zengin hanelerde kullanilmistir En erken jelatin patenti 1754 yilinda alinmistir Jelatinin erken kullanimlari gida uzerine olmustur Gunumuzde basta gida ve kozmetikte kullanilmaktadir Bunun disinda balistik jel gibi cok farkli uygulamalari da vardir Kaynakca Current EU approved additives and their E Numbers 7 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Haziran 2011 Avrupa Parlamentosu 31 Aralik 2008 Regulation EC No 1333 2008 of the European Parliament and of the Council of 16 December 2008 on Food Additives Official Journal of the European Union ss L354 16 29 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Haziran 2011 Arsivlenmis kopya PDF 3 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Mart 2022 a b Gelatin Encyclopedia com 2016 17 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Eylul 2016 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Jelatin ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Protein ile ilgili bu madde bir taslaktir Icerigini gelistirerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz