Yarasa Harekâtı (Jerma Betkar Harekâtı), Tuğgeneral Osman Pamukoğlu tarafından planlanan ve yönetilen operasyondur. Operasyon devam ettiği sırada Millî Güvenlik Kurulu tarafından iptal edilmiştir.
Yarasa Harekâtı (Jerma Betkar Harekâtı) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
Taraflar | |||||||
| PKK | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Osman Pamukoğlu | Bilinmiyor | ||||||
Güçler | |||||||
1200 | 358 | ||||||
Kayıplar | |||||||
Yok | Yok |
Arka Plan
Jerma Betkar kampı Türkiye-İran sınırında ki 3500 metre yüksekliğinde ki Şehidan dağının İran sınırları içerisinde kuruludur. Jerma Betkar kampında 358 PKK'lı 9 sabit bina ve 11 çadırda yaşamlarını sürdürüyordu. Mayıs ayının sonunda 40-50'li ve 80-100'lü gruplar halinde Türkiye'nin Hakkari ilinin Yüksekova ilçesinin güneyi ve Şemdinli ilçesinin bütün alanlarında eylem ve saldırıya geçmek için hazırlık yapıyorlardı. Tuğgeneral Osman Pamukoğlu Jerma Betkar kampı için bir Yarasa Harekatı Planı hazırladı.
Plan
Yarasa Harekat Planı
Yarasa Harekâtı kapsamında, operasyon bölgesinde bir üçgen formasyonu oluşturulması planlanmıştır. Üçgenin tabanı Şehidan Dağı üzerinde sabitlenecek, PKK kampı ise üçgenin kuzey ve güney kanatlarının birleştiği zirve noktasının içinde yer alacaktı. Kamp, Şehidan Dağı'nın zirvesinden doğuya doğru yaklaşık sekiz kilometre mesafede bulunmasına karşın, kuzey kanadındaki komandoların kat edeceği mesafe 34 kilometre, güney kanadındakilerin ise 26 kilometreydi. Bu zorlu coğrafyada ilerlemek için harekâta toplamda 1200 komando katılacaktı; her biri 400 kişiden oluşan üç dağ komando taburu, üçgenin her bir kenarına eşit olarak konuşlandırılacaktı.
Harekâtın kritik unsurlarından biri olan topçu desteği için iki batarya, operasyonun başlamasından önce azami gizlilikle sınıra yaklaşıp ateş mevzilerine yerleşecekti. Saat 05:00’te topçu ateşi başlayarak kampın bulunduğu bölgeye yoğun bir bombardıman yapılacaktı. Koordinatları önceden tespit edilmiş olan 9 bina ve 11 çadır, hem yerde paralanan hassas hem de havada parçalanan ihtiraklı mühimmatla hedef alınacaktı. Bu bombardıman, bir saat boyunca şiddeti ve atış hızı düşmeksizin devam edecekti. Bombardımandan kurtulmak amacıyla çevredeki yüksek bölgelere kaçmaya çalışan PKK unsurları, üçgenin kenarlarında konuşlanmış komandolar tarafından etkisiz hale getirilecekti.
Saat 05:00’te başlayan harekâtın en geç saat 09:00’a kadar tamamlanması öngörülüyordu. İlk aşamanın ardından, komandolar kamp bölgesini kontrol altına alacak ve bölgeden çekilmeye başlayacaktı. Ancak geri çekilme, başlangıçtaki uzun güzergâhlar üzerinden değil, Şehidan Dağı'nın zirvesine doğru yapılacak 8-10 kilometrelik bir dağ tırmanışıyla gerçekleştirilecekti. Çekilme sırasında üçgenin tabanında bulunan 400 komando, uzak mesafeli silahlarla emniyeti sağlayacak ve olası bir saldırıya karşı birlikleri koruyacaktı.
Operasyonun başarısı için bölgedeki PKK'nın iki gözetleme timinin etkisiz hâle getirilmesi kritik bir öneme sahipti. Bu timler, gündüzleri Şehidan Dağı'nın güneyindeki iki ayrı noktadan Türkiye topraklarını gözetliyor, geceleri ise daha gerideki mevzilerde dinleniyordu. Her biri 3-4 kişiden oluşan bu timlerin, harekât başlamadan önce gece karanlığında sessizce ortadan kaldırılması gerekmekteydi. Aksi hâlde, herhangi bir çatışma veya kaçış durumu, harekâtın sürpriz etkisini ortadan kaldıracağı gibi, genel planın başarısını da ciddi şekilde tehlikeye atabilirdi.
Operasyon
19 Mayıs 1995 tarihinde harekat planı onaylandı. 19 Mayıs akşamı harekata katılacak birliklere Tuğgeneral Osman Pamukoğlu tarafından hazır olun emri verildi. Fakat birliklere harekatın nereye yapılacağı söylenmedi. 20 Mayıs günü Tümgeneral Hasan Kundakçı, Tuğgeneral Osman Pamukoğlu'na Ankara ile görüştüğünü Milli Güvenlik Kurulu toplantısını devam ettiğini toplantı sonrası harekatın yapılıp yapılmayacağı hakkında bilgi verileceğini söyledi. Saat 18:00'de Tuğgeneral Osman Pamukoğlu, Tümgeneral Hasan Kundakçı'nın yanına gidip son durum hakkında bilgi almak ister Tümgeneral Hasan Kundakçı toplantının devam ettiğini herhangi bir bilgi gelmediğini söyler. Tuğgeneral Osman Pamukoğlu Tabur ve bölüklerin psikolojilerinin etkilenmemesi için herhangi bir bilgi vermez. Saat 19:00'dan itibaren taburlar 3500 metre yüksekliğinde ki Şehidan dağına Türkiye tarafından tırmanmaya başladı.19:30'da gökyüzü karardı ve sağanak yağmur başladı. Saat 20:00'de Jandarma Genel Komutanı Aydın İlter, Tuğgeneral Osman Pamukoğlu'nu arayıp toplantının devam ettiğini ve karar çıkmadan operasyona başlamamasını söyledi. Saat 21:05'de Tümgeneral Hasan Kundakçı, Tuğgeneral Osman Pamukoğlu'nu arayıp harekatın yapılmayacağını söyledi. Tuğgeneral Osman Pamukoğlu bu cevap karşısında tepkisini şu sözlerle dile getirdi:
Komutanım bir tabur PKK'lı yönünden kısmet değilmiş, ama yarın bunlar çil yavrusu gibi bölgeye dağılınca bizim kısmetimiz ölerek, yaralanarak açılmış olacak. Anladım komutanım. İyi geceler.
Tuğgeneral Osman Pamukoğlu, Harekat şube müdürü Binbaşı Ferhan'ı çağırıp harekatın yapılmayacağını telsizle taburlara çağrı yapmasını emretti. 20 Dakika sonra Tuğgeneral Osman Pamukoğlu, Binbaşı Ferhan'a neden bilgi vermediğini sordu. Binbaşı Ferhan Taburların hiçbirinin telsizlere cevap vermediğini bunun nedeninin ise çağrıların bir aldatma olduğunu düşünmeleri olabileceğini söyledi. Tuğgeneral Osman Pamukoğlu, Sikorsky UH-60 Black Hawk helikopter ile Şehidan dağının kuzeyine tırmandı. Tuğgeneral Osman Pamukoğlu burada PKK'nın herhangi bir karartma yapmadığını Jerma Betkar kampının jeneratörler ile aydınlatıldığını gördü. Tuğgeneral Osman Pamukoğlu Tabur, bölük ve tim komutanlarının çevrimlerine ayrı ayrı girip şu çağrıyı yaptı:
Bana cevap vermenize gerek yok. Yarasalar yuvalarına dönsün. Düğün yapılmayacak.
Sonrası
21 Mayıs sabahı İran Devrim Muhafızları Jerma Betkar kampına gelerek PKK'lılara kampı terk etmelerini söyledi. PKK'lılar üç saat içinde kampı terk etti. Jerma Betkar kampından ayrılan PKK'lılar iki gruba ayrıldı.150 Kişilik PKK grubu 29 mayıs gecesi Durak karakoluna saldırdı. 15 Haziran saat 23:00'da 100 kişilik PKK grubu Ortaklar karakoluna saldırdı, saldırı sonucunda 15 Türk askeri öldü. 54 PKK'lı ise Türk askerleri tarafından öldürüldü.
Kaynakça
- ^ a b c Unutulanlar Dışında Yeni Bir Şey Yok. Osman Pamukoğlu. İnkılap Kitabevi. 2004. ss. 304-320.
- ^ a b c Kan Uykusu Belgeseli
- ^ a b c "Türkiye'ye nasıl ihanet edildi?". 7 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2024.
- ^ a b c Haber7. "350 PKK'lı yok edilmek üzere iken durdurulan harekât!". Haber7. 7 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yarasa Harekati Jerma Betkar Harekati Tuggeneral Osman Pamukoglu tarafindan planlanan ve yonetilen operasyondur Operasyon devam ettigi sirada Milli Guvenlik Kurulu tarafindan iptal edilmistir Yarasa Harekati Jerma Betkar Harekati Tarih20 21 Mayis 1995BolgeIranSonucOperasyon iptal edildi PKK Kampi terk etti TaraflarTurk Silahli Kuvvetleri Turk Kara Kuvvetleri topcu destegi PKKKomutanlar ve liderlerOsman PamukogluBilinmiyorGucler1200358KayiplarYokYokArka PlanJerma Betkar kampi Turkiye Iran sinirinda ki 3500 metre yuksekliginde ki Sehidan daginin Iran sinirlari icerisinde kuruludur Jerma Betkar kampinda 358 PKK li 9 sabit bina ve 11 cadirda yasamlarini surduruyordu Mayis ayinin sonunda 40 50 li ve 80 100 lu gruplar halinde Turkiye nin Hakkari ilinin Yuksekova ilcesinin guneyi ve Semdinli ilcesinin butun alanlarinda eylem ve saldiriya gecmek icin hazirlik yapiyorlardi Tuggeneral Osman Pamukoglu Jerma Betkar kampi icin bir Yarasa Harekati Plani hazirladi PlanYarasa Harekat Plani Yarasa Harekati kapsaminda operasyon bolgesinde bir ucgen formasyonu olusturulmasi planlanmistir Ucgenin tabani Sehidan Dagi uzerinde sabitlenecek PKK kampi ise ucgenin kuzey ve guney kanatlarinin birlestigi zirve noktasinin icinde yer alacakti Kamp Sehidan Dagi nin zirvesinden doguya dogru yaklasik sekiz kilometre mesafede bulunmasina karsin kuzey kanadindaki komandolarin kat edecegi mesafe 34 kilometre guney kanadindakilerin ise 26 kilometreydi Bu zorlu cografyada ilerlemek icin harekata toplamda 1200 komando katilacakti her biri 400 kisiden olusan uc dag komando taburu ucgenin her bir kenarina esit olarak konuslandirilacakti Harekatin kritik unsurlarindan biri olan topcu destegi icin iki batarya operasyonun baslamasindan once azami gizlilikle sinira yaklasip ates mevzilerine yerlesecekti Saat 05 00 te topcu atesi baslayarak kampin bulundugu bolgeye yogun bir bombardiman yapilacakti Koordinatlari onceden tespit edilmis olan 9 bina ve 11 cadir hem yerde paralanan hassas hem de havada parcalanan ihtirakli muhimmatla hedef alinacakti Bu bombardiman bir saat boyunca siddeti ve atis hizi dusmeksizin devam edecekti Bombardimandan kurtulmak amaciyla cevredeki yuksek bolgelere kacmaya calisan PKK unsurlari ucgenin kenarlarinda konuslanmis komandolar tarafindan etkisiz hale getirilecekti Saat 05 00 te baslayan harekatin en gec saat 09 00 a kadar tamamlanmasi ongoruluyordu Ilk asamanin ardindan komandolar kamp bolgesini kontrol altina alacak ve bolgeden cekilmeye baslayacakti Ancak geri cekilme baslangictaki uzun guzergahlar uzerinden degil Sehidan Dagi nin zirvesine dogru yapilacak 8 10 kilometrelik bir dag tirmanisiyla gerceklestirilecekti Cekilme sirasinda ucgenin tabaninda bulunan 400 komando uzak mesafeli silahlarla emniyeti saglayacak ve olasi bir saldiriya karsi birlikleri koruyacakti Operasyonun basarisi icin bolgedeki PKK nin iki gozetleme timinin etkisiz hale getirilmesi kritik bir oneme sahipti Bu timler gunduzleri Sehidan Dagi nin guneyindeki iki ayri noktadan Turkiye topraklarini gozetliyor geceleri ise daha gerideki mevzilerde dinleniyordu Her biri 3 4 kisiden olusan bu timlerin harekat baslamadan once gece karanliginda sessizce ortadan kaldirilmasi gerekmekteydi Aksi halde herhangi bir catisma veya kacis durumu harekatin surpriz etkisini ortadan kaldiracagi gibi genel planin basarisini da ciddi sekilde tehlikeye atabilirdi Operasyon19 Mayis 1995 tarihinde harekat plani onaylandi 19 Mayis aksami harekata katilacak birliklere Tuggeneral Osman Pamukoglu tarafindan hazir olun emri verildi Fakat birliklere harekatin nereye yapilacagi soylenmedi 20 Mayis gunu Tumgeneral Hasan Kundakci Tuggeneral Osman Pamukoglu na Ankara ile gorustugunu Milli Guvenlik Kurulu toplantisini devam ettigini toplanti sonrasi harekatin yapilip yapilmayacagi hakkinda bilgi verilecegini soyledi Saat 18 00 de Tuggeneral Osman Pamukoglu Tumgeneral Hasan Kundakci nin yanina gidip son durum hakkinda bilgi almak ister Tumgeneral Hasan Kundakci toplantinin devam ettigini herhangi bir bilgi gelmedigini soyler Tuggeneral Osman Pamukoglu Tabur ve boluklerin psikolojilerinin etkilenmemesi icin herhangi bir bilgi vermez Saat 19 00 dan itibaren taburlar 3500 metre yuksekliginde ki Sehidan dagina Turkiye tarafindan tirmanmaya basladi 19 30 da gokyuzu karardi ve saganak yagmur basladi Saat 20 00 de Jandarma Genel Komutani Aydin Ilter Tuggeneral Osman Pamukoglu nu arayip toplantinin devam ettigini ve karar cikmadan operasyona baslamamasini soyledi Saat 21 05 de Tumgeneral Hasan Kundakci Tuggeneral Osman Pamukoglu nu arayip harekatin yapilmayacagini soyledi Tuggeneral Osman Pamukoglu bu cevap karsisinda tepkisini su sozlerle dile getirdi Komutanim bir tabur PKK li yonunden kismet degilmis ama yarin bunlar cil yavrusu gibi bolgeye dagilinca bizim kismetimiz olerek yaralanarak acilmis olacak Anladim komutanim Iyi geceler Tuggeneral Osman Pamukoglu Harekat sube muduru Binbasi Ferhan i cagirip harekatin yapilmayacagini telsizle taburlara cagri yapmasini emretti 20 Dakika sonra Tuggeneral Osman Pamukoglu Binbasi Ferhan a neden bilgi vermedigini sordu Binbasi Ferhan Taburlarin hicbirinin telsizlere cevap vermedigini bunun nedeninin ise cagrilarin bir aldatma oldugunu dusunmeleri olabilecegini soyledi Tuggeneral Osman Pamukoglu Sikorsky UH 60 Black Hawk helikopter ile Sehidan daginin kuzeyine tirmandi Tuggeneral Osman Pamukoglu burada PKK nin herhangi bir karartma yapmadigini Jerma Betkar kampinin jeneratorler ile aydinlatildigini gordu Tuggeneral Osman Pamukoglu Tabur boluk ve tim komutanlarinin cevrimlerine ayri ayri girip su cagriyi yapti Bana cevap vermenize gerek yok Yarasalar yuvalarina donsun Dugun yapilmayacak Sonrasi21 Mayis sabahi Iran Devrim Muhafizlari Jerma Betkar kampina gelerek PKK lilara kampi terk etmelerini soyledi PKK lilar uc saat icinde kampi terk etti Jerma Betkar kampindan ayrilan PKK lilar iki gruba ayrildi 150 Kisilik PKK grubu 29 mayis gecesi Durak karakoluna saldirdi 15 Haziran saat 23 00 da 100 kisilik PKK grubu Ortaklar karakoluna saldirdi saldiri sonucunda 15 Turk askeri oldu 54 PKK li ise Turk askerleri tarafindan olduruldu Kaynakca a b c Unutulanlar Disinda Yeni Bir Sey Yok Osman Pamukoglu Inkilap Kitabevi 2004 ss 304 320 a b c Kan Uykusu Belgeseli a b c Turkiye ye nasil ihanet edildi 7 Aralik 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Aralik 2024 a b c Haber7 350 PKK li yok edilmek uzere iken durdurulan harekat Haber7 7 Aralik 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Aralik 2024