Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kırgız Türkleri kişi adları veya antroponimisi — (Rusça: Киргизская антропонимия) Kırgız Türkleri tarafından kullanılan kişi adlarını bildirir. Dünyanın en uzun destanı olan Manas Destanında da bazı isimler geçmektedir. Eski devir Kırgız adlarına misal olarak: Toktobay, Abıke, Karabek verilebilir. Kırgız adları Arap dili, Rus dili ve Fars dilinden gelen adlar olarak ayrılabilir. Kırgızların kökeni gibi adlar da çoğunlukla Türk dili kökenlidir.
Kırgız kişi adları tarihi
Kırgız elinin eski adları orijinal Türk adlarıdır : Alp (bahadır, yiğit, cengaver), Aybaş (ayın ilki). 5-10 asırlar arası devirde Yenisey Kırgız Kağanlığındaki adlar şöyledir : Buga, Bars, Bozkagan vb. Sonra, 10-15 yüzyı arası Yenisey Kırgız adları, (Altaylar, Şorlar); gibi Türk Dünyasında ortak olan adlar olarak görülür. Bektur (bekdur), Utar (üter, kazanır), Beglen. Tanrı Dağları dolayına göç eden Kırgız Türklerinde kişi adlarında gelişim olmuştur. Manas Destanında 146 erkek adı geçerken 6 kadın adı geçer. Karabek, Abıke, Aydarkan. Sovyet Rusya devrinde ise adların siyasileştiğini görüyoruz: Azat (özgürlük, bağımsızlık, hürriyet), Keneş (danışma, şura, sovyet anlamında), Sovhozbek, Kolhozbek vb. Ayrıca Arap, Fars ve başka dillerden gelen kişi adları da vardır. Türkçe kökenli kelimeler bu adlara ek olabilmektedir «bek» (bay, efendi) erkek adlarına gelirken, «gül» (gül, çiçek) de kız adlarına gelmektedir.
Adlar ve anlamları
Manas Destanı'ndaki Kırgız kişi isimlerine baktığımızda çoğunluğunun erkek adları olduğu görülür. Eskiden kullanılan klasik Kırgız adları şöyledir: Toktobay, Karabek, Kaldar, Abıke, Meçdibay. Çağdaş Kırgız adları köken bakımından türlüdür. Arapça, Farsça ve Tacikçe, öbür Türk dillerinden adlar vardır. Son yıllarda Kırgız soyadları yavaş yavaş Rus tesirinden kurtulup özüne dönmeye başlamıştır. -Ova, -ov ekleri yerine uulu(oğlu) ve kızı takıları kişilerin inisiyatifine göre yaygınlaşmaktadır. Son dönemde kullanılan isimlerden kadın adı olarak «Aybike» — anlamı "ay güzeli", erkek adı olarak «Abay» — anlamı "ihtiyatlı" modadır. Şayırkul (k.adı), Baglan (erkek ve k. adı), Meerim (k.adı), Cidegül (k.adı), Batma (k.adı), Burmahan (k.adı).
Kaynakça
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- http://www.fondihlas.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=5779:2012-05-24-06-14-54&catid=70:2010-09-17-07-09-25&Itemid=28230 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kırgız kız adları
- http://www.tilekus.com/interests/internet-in-kyrgyz/kyrgyzskie-imena-i-znacenia-imen2 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Kırgızça erkek ve kız adları
- http://ru.wikipedia.org/wiki/Киргизские_имена[] Kırgız adları kategorisi Rusça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kirgiz Turkleri kisi adlari veya antroponimisi Rusca Kirgizskaya antroponimiya Kirgiz Turkleri tarafindan kullanilan kisi adlarini bildirir Dunyanin en uzun destani olan Manas Destaninda da bazi isimler gecmektedir Eski devir Kirgiz adlarina misal olarak Toktobay Abike Karabek verilebilir Kirgiz adlari Arap dili Rus dili ve Fars dilinden gelen adlar olarak ayrilabilir Kirgizlarin kokeni gibi adlar da cogunlukla Turk dili kokenlidir Kirgiz kisi adlari tarihiKirgiz elinin eski adlari orijinal Turk adlaridir Alp bahadir yigit cengaver Aybas ayin ilki 5 10 asirlar arasi devirde Yenisey Kirgiz Kaganligindaki adlar soyledir Buga Bars Bozkagan vb Sonra 10 15 yuzyi arasi Yenisey Kirgiz adlari Altaylar Sorlar gibi Turk Dunyasinda ortak olan adlar olarak gorulur Bektur bekdur Utar uter kazanir Beglen Tanri Daglari dolayina goc eden Kirgiz Turklerinde kisi adlarinda gelisim olmustur Manas Destaninda 146 erkek adi gecerken 6 kadin adi gecer Karabek Abike Aydarkan Sovyet Rusya devrinde ise adlarin siyasilestigini goruyoruz Azat ozgurluk bagimsizlik hurriyet Kenes danisma sura sovyet anlaminda Sovhozbek Kolhozbek vb Ayrica Arap Fars ve baska dillerden gelen kisi adlari da vardir Turkce kokenli kelimeler bu adlara ek olabilmektedir bek bay efendi erkek adlarina gelirken gul gul cicek de kiz adlarina gelmektedir Adlar ve anlamlariManas Destani ndaki Kirgiz kisi isimlerine baktigimizda cogunlugunun erkek adlari oldugu gorulur Eskiden kullanilan klasik Kirgiz adlari soyledir Toktobay Karabek Kaldar Abike Mecdibay Cagdas Kirgiz adlari koken bakimindan turludur Arapca Farsca ve Tacikce obur Turk dillerinden adlar vardir Son yillarda Kirgiz soyadlari yavas yavas Rus tesirinden kurtulup ozune donmeye baslamistir Ova ov ekleri yerine uulu oglu ve kizi takilari kisilerin inisiyatifine gore yayginlasmaktadir Son donemde kullanilan isimlerden kadin adi olarak Aybike anlami ay guzeli erkek adi olarak Abay anlami ihtiyatli modadir Sayirkul k adi Baglan erkek ve k adi Meerim k adi Cidegul k adi Batma k adi Burmahan k adi Kaynakca Kirgiz adlari olu kirik baglanti 30 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Ocak 2014 Ayrica bakinizAntroponim Kazak Turklerinde kisi adlari Tuva Turklerinde kisi adlariDis baglantilarhttp www fondihlas ru index php option com content amp view article amp id 5779 2012 05 24 06 14 54 amp catid 70 2010 09 17 07 09 25 amp Itemid 28230 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kirgiz kiz adlari http www tilekus com interests internet in kyrgyz kyrgyzskie imena i znacenia imen2 Subat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kirgizca erkek ve kiz adlari http ru wikipedia org wiki Kirgizskie imena olu kirik baglanti Kirgiz adlari kategorisi Rusca