Kızıl Tayga sumuzu (Tuva Türkçesi: Кызыл-Тайга сумузу), Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Bora Tayga köyüdür. 2020 yılı nüfusu 495 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Kızıl-Tayga köyüdür.
Kızıl Tayga beldesi Кызыл-Тайга сумузу (Tıva Türkçesi) | |
---|---|
Кызыл-Тайгинский сумон (Rusça) | |
Ülke | Tuva |
Tuva | |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 14,36 km² |
Nüfus | |
• Toplam | 495 |
Zaman dilimi | () |
Sözkökü
Tıva Türkçesinde kızıl', kızıl demektir. Tayga ise ormanla kaplı dağ demektir. Türkçe karşılığı kızıl tayga ormanı şeklindedir.
Coğrafya
Belde topraklarında bölgesel öneme sahip doğal bir önemli alan olan Süt gölü (Tıva Türkçesi: Сүт хөл / Süt göl) vardır. Belde merkezi olan köy, Ak-Sug (veya Ak) akarsuyu yakınındadır. Belde, Çöön Hemçik bölgesi ile sınırdır. Kızıl Tayga idaresi içinde şu yerleşim yerleri de bulunur. Ak-Oy, Ak-Oy (Hüürektig), Ak-Tal, Alama, m. Arıskannıg, Bel-Oruk, Döngeliktig, Döngeliktig (Hüürektig), Dıttıg-Oy, Kara-Hem, Köjee, Kongaday, Kuy-Ödek, Kuyaktıg, m. Oorug, Uzuk, Üstüü-İşkin, Hüürektig.
Başkent Kızıl'a 213 km uzaklıktadır. Sütgöl bölgesinin merkezi Sug-Aksı'ya ise 11 km mesafede yer almaktadır. En yakın yerleşim yerleri Bayan-Tala (Çöön Hemçik rayonu) 4 km, Kara Çıraa 8 km, Sug Aksı 11 km, Teve Kaya 13 km, Bora Tayga 18 km, İyme 18 km, Aktaş 23 km, Çadaana 25 km.
Tarım
Tahıl ve baklagil bitkilerinin yetiştirilmesi: Sibirya Kimya Tesisi Kurgag-Say, Sibirya Kimya Tesisi Kara-Holçuk.
Patates ve yumrulu bitkilerin yetiştirilmesi: Sibirya Kimya Tesisi Ak-Tal
Koyun ve keçi yetiştiriciliği: Sibirya Kimya Tesisi «Çalbak-Oy», SKT «Saglay»
Nüfus
Yıllara göre baktığımızda nüfus 497 kişi (2014) nüfusa sahipti. Son verilere göre 2020 yılında nüfus 495 kişidir. Bölgede tamamen Tıva Türklerinin nüfusu çoğunluktadır.
Kültür
Kırsal Kültür Evi.
«Şoomaadır Kuular» adlı Konser Salonu.
Köy kulübü
Altyapı
Kara-Çıraa postahanesi (Aldan-Maadır sokağı, no: 61)
- eğitim
Kızıl Tayga Ortaokulu (Kıstaa caddesi, no: 26)
«Şonçalay» anaokulu (Iymajap caddesi, no: 19)
- idare
Kızıl Tayga köyü idaresi
Kızıl Tayga belde İdaresi
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Tıva Cumhuriyeti topraklarındaki coğrafi nesnelerin isimlerinin kaydedilmesinde / Coğrafi Adların Devlet Kataloğu 3 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kizil Tayga sumuzu Tuva Turkcesi Kyzyl Tajga sumuzu Tuva Cumhuriyeti nde Sutgol kojuununa bagli kirsal yerlesim statusunde bir belde idari birimidir Belde anlaminda sumu sozu kullanilmakta olup sumu idari merkezi de Bora Tayga koyudur 2020 yili nufusu 495 kisidir Idari merkez ve sumuzun tek yerlesim yeri Kizil Tayga koyudur Kizil Tayga beldesi Kyzyl Tajga sumuzu Tiva Turkcesi Kyzyl Tajginskij sumon Rusca UlkeTuvaTuvaYuzolcumu Toplam14 36 km Nufus Toplam495Zaman dilimiUTC 07 00 SozkokuTiva Turkcesinde kizil kizil demektir Tayga ise ormanla kapli dag demektir Turkce karsiligikizil tayga ormaniseklindedir CografyaBelde topraklarinda bolgesel oneme sahip dogal bir onemli alan olan Sut golu Tiva Turkcesi Sүt hol Sut gol vardir Belde merkezi olan koy Ak Sug veya Ak akarsuyu yakinindadir Belde Coon Hemcik bolgesi ile sinirdir Kizil Tayga idaresi icinde su yerlesim yerleri de bulunur Ak Oy Ak Oy Huurektig Ak Tal Alama m Ariskannig Bel Oruk Dongeliktig Dongeliktig Huurektig Dittig Oy Kara Hem Kojee Kongaday Kuy Odek Kuyaktig m Oorug Uzuk Ustuu Iskin Huurektig Baskent Kizil a 213 km uzakliktadir Sutgol bolgesinin merkezi Sug Aksi ya ise 11 km mesafede yer almaktadir En yakin yerlesim yerleri Bayan Tala Coon Hemcik rayonu 4 km Kara Ciraa 8 km Sug Aksi 11 km Teve Kaya 13 km Bora Tayga 18 km Iyme 18 km Aktas 23 km Cadaana 25 km TarimTahil ve baklagil bitkilerinin yetistirilmesi Sibirya Kimya Tesisi Kurgag Say Sibirya Kimya Tesisi Kara Holcuk Patates ve yumrulu bitkilerin yetistirilmesi Sibirya Kimya Tesisi Ak Tal Koyun ve keci yetistiriciligi Sibirya Kimya Tesisi Calbak Oy SKT Saglay NufusYillara gore baktigimizda nufus 497 kisi 2014 nufusa sahipti Son verilere gore 2020 yilinda nufus 495 kisidir Bolgede tamamen Tiva Turklerinin nufusu cogunluktadir KulturKirsal Kultur Evi Soomaadir Kuular adli Konser Salonu Koy kulubuAltyapiKara Ciraa postahanesi Aldan Maadir sokagi no 61 egitim Kizil Tayga Ortaokulu Kistaa caddesi no 26 Soncalay anaokulu Iymajap caddesi no 19 idare Kizil Tayga koyu idaresi Kizil Tayga belde IdaresiKaynakca Dorugool Mongus Tivaca Turkce Sozluk Tiva nin koylere gore etnik dagilimi 13 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Dis baglantilarTiva Cumhuriyeti topraklarindaki cografi nesnelerin isimlerinin kaydedilmesinde Cografi Adlarin Devlet Katalogu 3 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi