Kaleboynu, Erzurum ilinin Tortum ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Kaleboynu | |
---|---|
Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
Kaleboynu Kaleboynu'nun Erzurum 'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Erzurum |
İlçe | Tortum |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 2172 m |
Nüfus (2022) | 148 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0442 |
İl plaka kodu | 25 |
Posta kodu | 25430 |
Tarihçe
Kaleboynu'nun eski adı Çağirnesi'dir. 1574 tarihli Osmanlı mufassal defteri ile 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Çağirnes (چاغرنیس) şeklinde geçer. Bu yer adı daha sonra Çarnesi (ჩარნესი) ve Çarnis'e dönüşmüştür.
Yerleşim, Orta Çağ'da Gürcistan'ın bir parçası olan Tao bölgesinde yer almıştır. Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Çağirnesi Kalesi ve Çağirnesi Kilisesi de buranın eski bir yerleşim olduğunu göstermektedir.
Yerleşim, 1574 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterine göre, Tortum sancağının Ahçirik nahiyesinin köylerinden biriydi. Bu tarihte köyün nüfusu 38 Hristiyan haneden oluşuyordu. 1835 tarihli Osmanlı nüfus defterinde "Cakiris" veya "Cagaris" şeklinde yazılmış olan köyün nüfusu 11 haneye düşmüştü. Sadece erkek nüfusunun tespit edildiği bu tarihte köyde 46 erkek yazılmıştır. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün toplam nüfusunun yaklaşık 92 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Yerleşim, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Çağirnes (چاغرنیس) şeklinde geçer. Bu tarihte köy Erzurum vilayetinin Tortum kazasının Azort nahiyesine bağlıydı. 1940 genel nüfus sayımında "Çarnes" olarak geçen köy, bu tarihte Kisha nahiyesine bağlanmıştı ve nüfusu 305 kişiden oluşuyordu. Çağirnesi veya Çarnes Türkçe olmadığı için köyün adı 1950'lerin ilk yarısında Kalecik olarak değiştirilmiştir. Bir süre sonra köye Kaleboynu adı verilmiştir. 1965 genel nüfus sayımında Kaleboynu köyünün nüfusu 406 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 82 kişi okuma yazma biliyordu.
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmış, yeni mahalle düzenlemelerine gidilmiştir. Şenyurt Beldesi'nin 8 mahallesinden 5'i 2012 sonrası Şenyurt Mahallesi bünyesinde kalmıştır. Diğer 3 mahalle (Cihanlı, Derekapı, Deveboynu) de Tortum Belediyesi’nin birer mahallesi olmuştur.
Yerleşim tarihsel yapılar açısından köklü bir geçmişe sahiptir. Köyün 700 metre batısında yer alan Çağirnesi Kalesi önemli bir savunma merkeziydi. Kaleye ait bir kilise bulunuyordu ve bu kilisenin alt katı mezar odasıydı. Ayrıca kalenin dışında bulunan küçük bir kilise bugüne büyük ölçüde sağlam ulaşmıştır. Köyün kuzeyindeki yamaçta bulunan Çağirnesi Kilisesi ise, günümüzde samanlık olarak kullanılmaktadır.
Coğrafya
Mahalle, Erzurum il merkezine 91 km, Tortum ilçe merkezine 39 km uzaklıktadır. Mahalle, Tortum'un kuzeybatısında olup, numaralı Artvin-Erzurum (Uzundere-Tortum) devlet yoluna Cihanlı ve Şenyurt mahalleleri üzerinden, Derekapı'da 17,2 km.lik bir köy yoluyla ulaşmaktadır.
Nüfus
Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 148 |
2021 | 148 |
2020 | 192 |
2019 | 234 |
2018 | 180 |
2017 | 203 |
2012 | 225 |
2011 | 238 |
2010 | 265 |
2009 | 252 |
2008 | 252 |
2007 | 262 |
2000 | 290 |
1990 | 356 |
1985 | 379 |
1965 | 406 |
Kaynakça
- ^ a b c d e f g "Erzurum Tortum Kaleboynu Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 14 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ a b c d e f g h . Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Kaleboynu, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 24 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 93. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 235.
- ^ a b 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 168. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b c Fahriye Bayram - Turgay Yazar, "Artvin, Ardahan, Erzurum İli ve İlçelerinde Ortaçağ Gürcü Mimarisi Yüzey Araştırması-2011", 30. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Çorum, 2012, 2. Cilt, s. 321-336. 9 Kasım 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 93, 95. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Yunus Özger, "XIX. Yüzyılda Tortum'un Nüfus Durumu", Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2006, Sayı: 2, s. 113-128". 18 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Kasım 2023.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1944, s. 252.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 263.
- ^ . Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 166, 168. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Tao-Klarceti? Tarihsel ve Kültürel Anıtlar (ტაო-კლარჯეთი: ისტორიისა და კულტურის ძეგლები), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 285, .
- ^ "Kaleboynu Mahallesi". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ "Kaleboynu to Derekapı". Kaleboynu to Derekapı. 28 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Kaleboynu, Tortum için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kaleboynu Erzurum ilinin Tortum ilcesine bagli bir kirsal mahalledir KaleboynuMahalleMahallenin haritadaki yeriErzurum un Turkiye deki konumuKaleboynuKaleboynu nun Erzurum daki konumuUlke TurkiyeIlErzurumIlceTortumCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim2172 mNufus 2022 148Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0442Il plaka kodu25Posta kodu25430TarihceKaleboynu nun eski adi Cagirnesi dir 1574 tarihli Osmanli mufassal defteri ile 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Cagirnes چاغرنیس seklinde gecer Bu yer adi daha sonra Carnesi ჩარნესი ve Carnis e donusmustur Yerlesim Orta Cag da Gurcistan in bir parcasi olan Tao bolgesinde yer almistir Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Cagirnesi Kalesi ve Cagirnesi Kilisesi de buranin eski bir yerlesim oldugunu gostermektedir Yerlesim 1574 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli tahrir defterine gore Tortum sancaginin Ahcirik nahiyesinin koylerinden biriydi Bu tarihte koyun nufusu 38 Hristiyan haneden olusuyordu 1835 tarihli Osmanli nufus defterinde Cakiris veya Cagaris seklinde yazilmis olan koyun nufusu 11 haneye dusmustu Sadece erkek nufusunun tespit edildigi bu tarihte koyde 46 erkek yazilmistir Erkek sayisi kadar kadin eklenince koyun toplam nufusunun yaklasik 92 kisiden olustugu ortaya cikar Yerlesim 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Cagirnes چاغرنیس seklinde gecer Bu tarihte koy Erzurum vilayetinin Tortum kazasinin Azort nahiyesine bagliydi 1940 genel nufus sayiminda Carnes olarak gecen koy bu tarihte Kisha nahiyesine baglanmisti ve nufusu 305 kisiden olusuyordu Cagirnesi veya Carnes Turkce olmadigi icin koyun adi 1950 lerin ilk yarisinda Kalecik olarak degistirilmistir Bir sure sonra koye Kaleboynu adi verilmistir 1965 genel nufus sayiminda Kaleboynu koyunun nufusu 406 kisiden olusuyor ve bu nufus icinde 82 kisi okuma yazma biliyordu 1993 yilinda Buyuksehir olan Erzurum da 2012 yilinda 6360 Sayili Yasa ile tum koylerin tuzel kisiligi kaldirilmis yeni mahalle duzenlemelerine gidilmistir Senyurt Beldesi nin 8 mahallesinden 5 i 2012 sonrasi Senyurt Mahallesi bunyesinde kalmistir Diger 3 mahalle Cihanli Derekapi Deveboynu de Tortum Belediyesi nin birer mahallesi olmustur Yerlesim tarihsel yapilar acisindan koklu bir gecmise sahiptir Koyun 700 metre batisinda yer alan Cagirnesi Kalesi onemli bir savunma merkeziydi Kaleye ait bir kilise bulunuyordu ve bu kilisenin alt kati mezar odasiydi Ayrica kalenin disinda bulunan kucuk bir kilise bugune buyuk olcude saglam ulasmistir Koyun kuzeyindeki yamacta bulunan Cagirnesi Kilisesi ise gunumuzde samanlik olarak kullanilmaktadir CografyaMahalle Erzurum il merkezine 91 km Tortum ilce merkezine 39 km uzakliktadir Mahalle Tortum un kuzeybatisinda olup numarali Artvin Erzurum Uzundere Tortum devlet yoluna Cihanli ve Senyurt mahalleleri uzerinden Derekapi da 17 2 km lik bir koy yoluyla ulasmaktadir NufusYillara gore mahalle nufus verileri2022 1482021 1482020 1922019 2342018 1802017 2032012 2252011 2382010 2652009 2522008 2522007 2622000 2901990 3561985 3791965 406Kaynakca a b c d e f g Erzurum Tortum Kaleboynu Mahalle Nufusu Nufusune com 14 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 a b c d e f g h Turkiye Istatistik Kurumu 17 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Kaleboynu Turkey Page Ingilizce Fallingrain com 24 Agustos 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 Tao ტაო Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 93 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 a b Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 235 a b 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2017 s 168 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 a b c Fahriye Bayram Turgay Yazar Artvin Ardahan Erzurum Ili ve Ilcelerinde Ortacag Gurcu Mimarisi Yuzey Arastirmasi 2011 30 Arastirma Sonuclari Toplantisi Corum 2012 2 Cilt s 321 336 9 Kasim 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 975 17 3246 0 Tao ტაო Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 93 95 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 Yunus Ozger XIX Yuzyilda Tortum un Nufus Durumu Ataturk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi 2006 Sayi 2 s 113 128 18 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Kasim 2023 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1944 s 252 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 263 Resmi Gazete 10 Aralik 2012 19 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2022 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2017 s 166 168 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar ტაო კლარჯეთი ისტორიისა და კულტურის ძეგლები Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 285 ISBN 978 9941 478 17 8 Kaleboynu Mahallesi YerelNet org tr 4 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 Kaleboynu to Derekapi Kaleboynu to Derekapi 28 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 1990 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 1985 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1968 PDF kutuphane tuik gov tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarKaleboynu Tortum icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft