Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, uygun değildir. (Ekim 2011) |
Kalorimetre, biliminde kullanılan cihaza veya bir kimyasal reaksiyonda ya da fiziksel değişim'de açığa çıkan ısıyı ve ısı sığasını ölçme işlemine verilen isimdir. Diferansiyel taramalı kalorimetre (DSC), izotermal titrasyon kalorimetresi (ITC) ve hızlandırılmış oran kalorimetresi en bilinen çeşitleridir.
Tarihçe
Kalorimetre ismi ünlü Fransız kimyager Antoine Lavoisier tarafından türetilmiştir.
Sabit basınç kalorimetresi
İç içe geçmiş iki stiren köpüğünden yapılmış kahve bardağından oluşan, yanma olmayan reaksiyonların ısı değişimlerini tayin etmek için kullanılan basit bir cihazdır. Çözelti ve seyrelme ısıları,asit-baz nötralleşmeleri (Yanma olayı gerçekleşmeyen reaksiyonlar) gibi çeşitli reaksiyonların ısı etkilerini ölçmektedir. Prosesin ısı değişimi basit sabit olduğu için entalpi değişimine eşittir. Tamamen izole bir sistemde reaksiyon ısısının çözelti tarafından absorblandığı kabul edilir. Çözeltinin ısı değişimi kadar kalorimetrenin de ısı kapasitesini de bilmek gerekir.
Buz kalorimetresi
En basit ısı ölçü birimi, bir kilogram buzu eritmek için gerekli ısı miktarıdır. Birime dayanan ölçme şeklinde, bir buz kütlesi alınır. İçinde bir oyuk açılır. Mesela belirli bir sıcaklıktaki bir cismin 0 °C dereceye inmek için vereceği ısıyı ölçmek için, o cisim bu oyuğa konulur ve üstü bir buz tabakasıyla kapatılır. Konulan cismin sıcaklığı 0 °C dereceye bir müddet sonra iner. Sonra meydana gelen su alınarak tartılır. Cismin sıfır dereceye inmek için vereceği ısı su haline geçen buzun erimesi için gerekli olan ısıya eşit olacağından, kilogram cinsinden ölçülen su ağırlığı ısı miktarını verir. Daha sonra Joseph Black tarafından kullanılan bu alet, tarafından geliştirilmiştir.
ise, bu aleti iki hazneli yaparak daha da pratik hale getirmiştir. İç hazne ısısı ölçülecek cisim için olup, dışta bulunan ve iç hazneyi çeviren haznede buz ve su karışımı bulunur. Dış hazneye bir kapiller boru bağlanmıştır. Ayrıca aleti, dış tesirlerden korumak için bütün dış hazne buz parçacıklarıyla sarılmıştır. Çalışma durumunda dış haznedeki buz ve su karışımı tamamen dengede olup, ne erime ve ne de donma mevcuttur. Isısı ölçülecek cisim, iç hazneye konulduğunda buz-su karışımındaki buzlar erimeye başlar.
Eriyen buz miktarı bu haznede meydana gelen hacim değişikliğinden ve bu ise eklenmiş bulunan tüpteki seviye değişikliğinden anlaşılır. Bu değerden, cismin sahip olduğu ısıya geçmek mümkündür.
Buhar kalorimetresi
Bir kilogram buharın yoğunlaşıp aynı sıcaklıkta su haline dönüşürken verdiği ısı da, başka bir ısı birimi olarak tarif edilir. Bugünkü durumuna fizikçi 'in çalışmalarıyla gelmiştir. Hassas bir terazinin bir kefesine sahib olduğu sıcaklığı ölçülecek cisim konur. Cismin sıcaklığı kendisini saran buharın sıcaklığına çıkarken, buharın bir kısmı cisim üzerinde yoğunlaşır. Daha sonra cisim tartılarak yoğunlaşmış olan buharın ağırlığı bulunur. Bu kadar buharın yoğunlaşması için gerekli olan ısı miktarı, cismin bulunduğu sıcaklıktan, buharın sıcaklığına gelmesi için gerekli olan ısı miktarına eşit olacaktır.
Kalorimetre bombası (kap kalorimetresi)
Kalorimetre bombası, bir reaksiyondaki yanma ısısını ölçmek için kullanılan bir kalorimetre cinsidir. Kalorimetre bombaları reaksiyon sonucu oluşan basınca ve güce karşı koymak zorundadır. Yakıtı tutuşturmak için elektrik enerjisi kullanılır, yakıt yanmasıyla birlikte etrafındaki havayı ısıtır. Isınan hava genleşerek kalorimetrenin hava çıkışındaki tüpe doğru gider. Hava bakır tüpten geçerken aynı zamanda tüpün dışındaki suyu da ısıtır. Suyun sıcaklığındaki artış miktarı yakıtımızın kalorisini hesaplamamıza yardımcı olur.
Yeni kalorimetre tasarımlarında bomba tek bütün olarak elektrikle tutuşturulmadan önce belirli bir miktar yakıt ve yüksek basınçlı oksijen(genelde 20 atm) ve belirli miktardaki su ile çevrelenir. Bomba – yakıt ve oksijen – kapalı bir sistem oluşturur ve reaksiyon esnasında hava çıkışı olmaz. Yanma sırasında oluşan enerjiyle çelik bombanın, bileşenlerin ve suyun sıcaklığı yükselir. Ve böylece suyun sıcaklığındaki değişim doğru şekilde ölçülür. Bu sıcaklık artışı bir bomba faktörüyle (metal bombanın parçalarının ısı kapasitesine bağlı olan) beraber yanan yakıtın verdiği enerjiyi ölçmede kullanılır. Sıcaklık değişimi hesaplandıktan sonra bomba içindeki yüksek basınç dışarı verilir.
Temel olarak, bu düzenek basit kalorimetrelerden daha iyidir, çünkü hesaplanmayan ısı kaybına çok fazla izin vermez.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Ekim 2011 Kalorimetre biliminde kullanilan cihaza veya bir kimyasal reaksiyonda ya da fiziksel degisim de aciga cikan isiyi ve isi sigasini olcme islemine verilen isimdir Diferansiyel taramali kalorimetre DSC izotermal titrasyon kalorimetresi ITC ve hizlandirilmis oran kalorimetresi en bilinen cesitleridir TarihceKalorimetre ismi unlu Fransiz kimyager Antoine Lavoisier tarafindan turetilmistir Sabit basinc kalorimetresiIc ice gecmis iki stiren kopugunden yapilmis kahve bardagindan olusan yanma olmayan reaksiyonlarin isi degisimlerini tayin etmek icin kullanilan basit bir cihazdir Cozelti ve seyrelme isilari asit baz notrallesmeleri Yanma olayi gerceklesmeyen reaksiyonlar gibi cesitli reaksiyonlarin isi etkilerini olcmektedir Prosesin isi degisimi basit sabit oldugu icin entalpi degisimine esittir Tamamen izole bir sistemde reaksiyon isisinin cozelti tarafindan absorblandigi kabul edilir Cozeltinin isi degisimi kadar kalorimetrenin de isi kapasitesini de bilmek gerekir Buz kalorimetresiEn basit isi olcu birimi bir kilogram buzu eritmek icin gerekli isi miktaridir Birime dayanan olcme seklinde bir buz kutlesi alinir Icinde bir oyuk acilir Mesela belirli bir sicakliktaki bir cismin 0 C dereceye inmek icin verecegi isiyi olcmek icin o cisim bu oyuga konulur ve ustu bir buz tabakasiyla kapatilir Konulan cismin sicakligi 0 C dereceye bir muddet sonra iner Sonra meydana gelen su alinarak tartilir Cismin sifir dereceye inmek icin verecegi isi su haline gecen buzun erimesi icin gerekli olan isiya esit olacagindan kilogram cinsinden olculen su agirligi isi miktarini verir Daha sonra Joseph Black tarafindan kullanilan bu alet tarafindan gelistirilmistir ise bu aleti iki hazneli yaparak daha da pratik hale getirmistir Ic hazne isisi olculecek cisim icin olup dista bulunan ve ic hazneyi ceviren haznede buz ve su karisimi bulunur Dis hazneye bir kapiller boru baglanmistir Ayrica aleti dis tesirlerden korumak icin butun dis hazne buz parcaciklariyla sarilmistir Calisma durumunda dis haznedeki buz ve su karisimi tamamen dengede olup ne erime ve ne de donma mevcuttur Isisi olculecek cisim ic hazneye konuldugunda buz su karisimindaki buzlar erimeye baslar Eriyen buz miktari bu haznede meydana gelen hacim degisikliginden ve bu ise eklenmis bulunan tupteki seviye degisikliginden anlasilir Bu degerden cismin sahip oldugu isiya gecmek mumkundur Buhar kalorimetresiBir kilogram buharin yogunlasip ayni sicaklikta su haline donusurken verdigi isi da baska bir isi birimi olarak tarif edilir Bugunku durumuna fizikci in calismalariyla gelmistir Hassas bir terazinin bir kefesine sahib oldugu sicakligi olculecek cisim konur Cismin sicakligi kendisini saran buharin sicakligina cikarken buharin bir kismi cisim uzerinde yogunlasir Daha sonra cisim tartilarak yogunlasmis olan buharin agirligi bulunur Bu kadar buharin yogunlasmasi icin gerekli olan isi miktari cismin bulundugu sicakliktan buharin sicakligina gelmesi icin gerekli olan isi miktarina esit olacaktir Kalorimetre bombasi kap kalorimetresi Kalorimetre bombasi bir reaksiyondaki yanma isisini olcmek icin kullanilan bir kalorimetre cinsidir Kalorimetre bombalari reaksiyon sonucu olusan basinca ve guce karsi koymak zorundadir Yakiti tutusturmak icin elektrik enerjisi kullanilir yakit yanmasiyla birlikte etrafindaki havayi isitir Isinan hava genleserek kalorimetrenin hava cikisindaki tupe dogru gider Hava bakir tupten gecerken ayni zamanda tupun disindaki suyu da isitir Suyun sicakligindaki artis miktari yakitimizin kalorisini hesaplamamiza yardimci olur Yeni kalorimetre tasarimlarinda bomba tek butun olarak elektrikle tutusturulmadan once belirli bir miktar yakit ve yuksek basincli oksijen genelde 20 atm ve belirli miktardaki su ile cevrelenir Bomba yakit ve oksijen kapali bir sistem olusturur ve reaksiyon esnasinda hava cikisi olmaz Yanma sirasinda olusan enerjiyle celik bombanin bilesenlerin ve suyun sicakligi yukselir Ve boylece suyun sicakligindaki degisim dogru sekilde olculur Bu sicaklik artisi bir bomba faktoruyle metal bombanin parcalarinin isi kapasitesine bagli olan beraber yanan yakitin verdigi enerjiyi olcmede kullanilir Sicaklik degisimi hesaplandiktan sonra bomba icindeki yuksek basinc disari verilir Temel olarak bu duzenek basit kalorimetrelerden daha iyidir cunku hesaplanmayan isi kaybina cok fazla izin vermez