Kapo veya esir görevlisi (Almanca: Funktionshäftling), Nazi kampında Schutzstaffel (SS) muhafızları tarafından zorla çalıştırmayı denetlemek veya idari görevleri yerine getirmek üzere görevlendirilen mahkûma verilen isimdir.
"Mahkumun kendi kendini idaresi" olarak da adlandırılan mahkûm görevlisi sistemi, kampların daha az SS personeliyle çalışmasını sağlayarak maliyetleri en aza indiriyordu. Sistem kurbanı kurbana karşı kışkırtacak şekilde tasarlanmıştı, çünkü esir görevlileri SS amirlerinin gözüne girmek için diğer mahkûmlarla karşı karşıya getiriliyordu. Görevlerini ihmal etmeleri halinde, rütbeleri sıradan mahkûmlara indiriliyordu. Birçok mahkûm görevlisi, sayıları daha fazla olan siyasi, dini ve ırksal mahkûmlardan ziyade şiddet yanlısı suç çetelerinin saflarından seçiliyordu, bu tür suçlu mahkûmlar diğer mahkûmlara karşı gaddarlıklarıyla biliniyordu. Bu vahşet SS tarafından hoş görülüyordu ve kamp sisteminin ayrılmaz bir parçasıydı.
Mahkum görevliler, görevlerini SS görevlilerini tatmin edecek şekilde yerine getirmeleri koşuluyla fiziksel tacizden ve ağır işlerden muaf tutulurdu. Ayrıca sivil kıyafetler ve özel oda gibi bazı ayrıcalıklara da erişebiliyorlardı. Almanlar onlara yaygın olarak kapos dese de, mahkûm görevliler için resmi hükûmet terimi Funktionshäftling idi. II. Dünya Savaşı'ndan sonra bu terim bir hakaret olarak yeniden kullanıldı.
Savaş sonunda Polonya'nın Gdańsk kentindeki Stutthof Toplama Kampı personelinin yargılandığı 1946-47 Stutthof duruşmalarında beş kapo aşırı vahşet uyguladıkları gerekçesiyle ölüme mahkûm edildi. Bunlardan dördü 4 Temmuz 1946'da, biri de 10 Ekim 1947'de idam edilmiştir. Bir diğeri üç yıl hapse mahkûm edilmiş, bir diğeri ise beraat etmiş ve 29 Kasım 1947'de serbest bırakılmıştır
En ünlüleri 1961'de Adolf Eichmann ve 1986'da John Demjanjuk'un yargılanmasında kullanılan 1950 tarihli İsrail Naziler ve Nazi İşbirlikçileri (Ceza) Yasası, başlangıçta Nazilerle işbirliği yapan Yahudileri yargılamak amacıyla çıkarılmıştır. 1951 ve 1964 yılları arasında, çoğu kapo olduğu iddia edilen kişiler olmak üzere yaklaşık 40 dava görülmüştür. On beş davanın mahkûmiyetle sonuçlandığı bilinmektedir, ancak kayıtlar 1995 yılında duruşma tarihinden itibaren 70 yıllık bir süre için mühürlendiği için çok az ayrıntı mevcuttur. Yehezkel Jungster zorunlu ölüm cezası gerektiren insanlığa karşı suçlardan mahkûm edildi, ancak cezası iki yıl hapis cezasına çevrildi.
Kaynakça
- ^ Sugarman, Daniel. "What is a 'Kapo'? The history of the worst insult a Jew can give another Jew". www.thejc.com (İngilizce). 13 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2024.
- ^ Janina Grabowska (22 Ocak 2009). [Responsibility for the Atrocities Committed at Stutthof. The trials.]. KL Stutthof, Monografia. 22 Ocak 2009 tarihinde kaynağından (Internet Archive) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2014.
- ^ Bogdan Chrzanowski, (Zeszyty Muzeum, 5), Załoga obozu Stutthof (Staff of Stutthof concentration camp) 12 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (PDF file, direct download 9.14 MB) p. 189 (13/40 in PDF). Muzeum Stutthof w Sztutowie. Zaklad Narodowy Imienia Ossolinskich, Wrocław, Warszawa, Krakow 1984. PL ISSN 0137-5377.
- ^ Hanna Yablonka (2003). "The development of Holocaust consciousness in Israel: The Nuremberg, Kastner, and Eichmann trials". Israel Studies. Cilt 8. ss. 1-24. doi:10.2979/isr.2003.8.3.1.
- ^ Orna Ben-Naftali; Yogev Tuval (2006). "Punishing international crimes committed by the persecuted : The Kapo Trials in Israel (1950s–1960s)". Journal of International Criminal Justice. Cilt 4. ss. 128-178. doi:10.1093/jicj/mqi022.
- ^ Porat, Dan. "How Israel's Justice System Dealt With Alleged Jewish Collaborators in Concentration Camps—And Why That Still Matters Today". Time. 24 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ekim 2019.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;Ben-Naftali3
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kapo veya esir gorevlisi Almanca Funktionshaftling Nazi kampinda Schutzstaffel SS muhafizlari tarafindan zorla calistirmayi denetlemek veya idari gorevleri yerine getirmek uzere gorevlendirilen mahkuma verilen isimdir Letonya daki Salaspils toplama kampinda Sari rozet ve kamp polisi kol bandi takan bir kapo lideri Mahkumun kendi kendini idaresi olarak da adlandirilan mahkum gorevlisi sistemi kamplarin daha az SS personeliyle calismasini saglayarak maliyetleri en aza indiriyordu Sistem kurbani kurbana karsi kiskirtacak sekilde tasarlanmisti cunku esir gorevlileri SS amirlerinin gozune girmek icin diger mahkumlarla karsi karsiya getiriliyordu Gorevlerini ihmal etmeleri halinde rutbeleri siradan mahkumlara indiriliyordu Bircok mahkum gorevlisi sayilari daha fazla olan siyasi dini ve irksal mahkumlardan ziyade siddet yanlisi suc cetelerinin saflarindan seciliyordu bu tur suclu mahkumlar diger mahkumlara karsi gaddarliklariyla biliniyordu Bu vahset SS tarafindan hos goruluyordu ve kamp sisteminin ayrilmaz bir parcasiydi Mahkum gorevliler gorevlerini SS gorevlilerini tatmin edecek sekilde yerine getirmeleri kosuluyla fiziksel tacizden ve agir islerden muaf tutulurdu Ayrica sivil kiyafetler ve ozel oda gibi bazi ayricaliklara da erisebiliyorlardi Almanlar onlara yaygin olarak kapos dese de mahkum gorevliler icin resmi hukumet terimi Funktionshaftling idi II Dunya Savasi ndan sonra bu terim bir hakaret olarak yeniden kullanildi Savas sonunda Polonya nin Gdansk kentindeki Stutthof Toplama Kampi personelinin yargilandigi 1946 47 Stutthof durusmalarinda bes kapo asiri vahset uyguladiklari gerekcesiyle olume mahkum edildi Bunlardan dordu 4 Temmuz 1946 da biri de 10 Ekim 1947 de idam edilmistir Bir digeri uc yil hapse mahkum edilmis bir digeri ise beraat etmis ve 29 Kasim 1947 de serbest birakilmistir En unluleri 1961 de Adolf Eichmann ve 1986 da John Demjanjuk un yargilanmasinda kullanilan 1950 tarihli Israil Naziler ve Nazi Isbirlikcileri Ceza Yasasi baslangicta Nazilerle isbirligi yapan Yahudileri yargilamak amaciyla cikarilmistir 1951 ve 1964 yillari arasinda cogu kapo oldugu iddia edilen kisiler olmak uzere yaklasik 40 dava gorulmustur On bes davanin mahkumiyetle sonuclandigi bilinmektedir ancak kayitlar 1995 yilinda durusma tarihinden itibaren 70 yillik bir sure icin muhurlendigi icin cok az ayrinti mevcuttur Yehezkel Jungster zorunlu olum cezasi gerektiren insanliga karsi suclardan mahkum edildi ancak cezasi iki yil hapis cezasina cevrildi Kaynakca Sugarman Daniel What is a Kapo The history of the worst insult a Jew can give another Jew www thejc com Ingilizce 13 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2024 Janina Grabowska 22 Ocak 2009 Responsibility for the Atrocities Committed at Stutthof The trials KL Stutthof Monografia 22 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan Internet Archive arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2014 Bogdan Chrzanowski Zeszyty Muzeum 5 Zaloga obozu Stutthof Staff of Stutthof concentration camp 12 Kasim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde PDF file direct download 9 14 MB p 189 13 40 in PDF Muzeum Stutthof w Sztutowie Zaklad Narodowy Imienia Ossolinskich Wroclaw Warszawa Krakow 1984 PL ISSN 0137 5377 Hanna Yablonka 2003 The development of Holocaust consciousness in Israel The Nuremberg Kastner and Eichmann trials Israel Studies Cilt 8 ss 1 24 doi 10 2979 isr 2003 8 3 1 Orna Ben Naftali Yogev Tuval 2006 Punishing international crimes committed by the persecuted The Kapo Trials in Israel 1950s 1960s Journal of International Criminal Justice Cilt 4 ss 128 178 doi 10 1093 jicj mqi022 Porat Dan How Israel s Justice System Dealt With Alleged Jewish Collaborators in Concentration Camps And Why That Still Matters Today Time 24 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Ekim 2019 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Ben Naftali3 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme