Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Karaçelebizade Abdülaziz Efendi (1591, İstanbul – 1658, Bursa), Osmanlı din alimi, kadı, kazasker. şeyhülislam ve tarihçi.
Karaçelebizade Abdülaziz Efendi | |
|---|---|
| Doğum | 1591 İstanbul |
| Ölüm | 1658 Bursa |
| Defin yeri | Bursa |
| Meslek | Şeyhülislam, kazasker, kadı, müderris, din alimi. tarihçi. |
Osmanlı Devleti’nde İstanbul kadılığı, Rumeli Kazaskerliği gibi görevlerde bulunduktan sonra 1651’de 33. Osmanlı şeyhülislamı olmuş bir devlet adamı; fıkıh ve tarih alanında önemli eserler vermiş bir bilim insanıdır. Son yıllarını Bursa’da sürgünde geçirmiş; yaptırdığı sayısı 100'ü aşan çeşmelerle şehre değerli katkılarda bulunmuştur.
Yaşamı
1591 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Sultan III. Mehmed devri âlimi ve Rumeli Kazaskeri Hüsamettin Efendi’nin oğlu idi. Küçük yaşta babasını kaybetti. Önce Ağabeyi Mehmet Efendi’den ve sonra Şeyhülislam Sunullah Efendi’den dersler gördü.
1611’de İstanbul Hayreddinpaşa Medresesi’ne müderris olarak atandı. İstanbul’da başka medreselerde de görev yaptıktan sonra Yenişehir Kadısı olarak görevlendirildi. Mekke ve Edirne Kadılığı görevlerinde de bulundu. Ocak 1634'te İstanbul kadısı oldu.
İstanbul kadısı iken koyduğu ağır bir narh (sabit fiyat) nedeniyle şehirde yağ kıtlığı baş gösterince padişah IV. Murat boğdurulmasını emretmişti ancak affedildi; cezası Sakız’a sürgüne çevrildi. Bir buçuk yıl Sakız’ta kaldıktan sonra 1635’te tekrar İstanbul’a döndü, ilmî çalışmalarla meşgul oldu. Peygamberler Tarihi, Muhammed'in Yaşamı, İslam Hükümdarları Tarihi, Osmanlı Sultanları Tarihi başlıklı dört bölümde Âdem’den 1646’ya kadar olan tarihi olayları anlattığı "" eserini 1646’da tamamlayıp padişah I. İbrahim’e ithaf etti.
1648’de padişaha karşı başlayan isyanda başat rol aldı. Sultan İbrahim yerine IV. Mehmet’in tahta çıkarılmasını sağlayan bu isyandan sonra 1649’da Rumeli kazaskerliği görevine geldi. 1651’de şeyhülislam oldu, bu görevde beş ay kalabildi; bu arada fıkıha dair eserlerini tamamladı. Henüz çocuk olan padişahın babaannesi Kösem Sultan ve annesi Turhan Hatice Sultan arasında yaşanan rekabetin Kösem Sultan’ın ölümü ile sonuçlanması üzerine sarayda yaşanan tahliye sırasında Sakız Adası’na sürgüne gönderildi; yerine Ebusaid Mehmed Efendi getirildi. Sakız’da bulunduğu sırada Ravdat-ül-Ebrâr adlı eserine bir zeyl (ilave) yazarak 1648’e kadar olan olayları hatıra şeklinde anlattı.
1652’de kendi isteğiyle Bursa’ya nakledildi; yeni eserler yazmakla meşgul oldu. Fıkıh konusunda özel uzmanlığı, tarihe karşı büyük ilgisi vardı. "Azizi" mahlasını kullanarak şiirler yazardı. Arap edebiyatında tanınmış bir şahsiyetti. Bursa’da boşta akan suları ve çeşmeleri tek tek ele alarak çeşme yapmakla meşgul oldu. Uludağ eteklerinden şehre "Müftü Suyu" adıyla anılan suyu getirtti. Bursa, Setbaşı’nda bir camii inşa ettirdi.
1668’ta Bursa’da öldü. Deveciler Mezarlığı’na (şu anda mevcut değil) defnedildi.
Eserleri
- Ravdat-ül-Ebrâr
- Mirât-üs-Safâ fî Ahvâl-il-Enbiyâ
- Süleymânnâme
- Hilyet-ül-Enbiyâ
- Zafernâme
- Ahlâk-ı Muhsinî Tercümesi
- Hall-ül-İştibâh an Ukdet-il-Eşbâh
- Kitâb-ül-Elgâz fî Fıkh-il-Hanefiyye
- Kâfi
- Gülşen-i Niyâz
- Ferâyih-un-Nebeviyye fî Siret-il-Mustafaviyye
- Dîvân-ı Eşâr
- Risâle-i Kalemiyye
- Nefehât-ül-Üns
Kaynakça
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.470-472
- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları C.III say.339 [1]
- bbilgi.com Sitesi Karaçelbizade Abdülaziz Efendi maddesi[]
| Önce gelen: Bahâî Mehmed Efendi | Osmanlı Şeyhülislamı 1651 | Sonra gelen: Ebusaid Mehmed Efendi |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karacelebizade Abdulaziz Efendi 1591 Istanbul 1658 Bursa Osmanli din alimi kadi kazasker seyhulislam ve tarihci Karacelebizade Abdulaziz EfendiDogum1591 IstanbulOlum1658 BursaDefin yeriBursaMeslekSeyhulislam kazasker kadi muderris din alimi tarihci Osmanli Devleti nde Istanbul kadiligi Rumeli Kazaskerligi gibi gorevlerde bulunduktan sonra 1651 de 33 Osmanli seyhulislami olmus bir devlet adami fikih ve tarih alaninda onemli eserler vermis bir bilim insanidir Son yillarini Bursa da surgunde gecirmis yaptirdigi sayisi 100 u asan cesmelerle sehre degerli katkilarda bulunmustur Yasami1591 yilinda Istanbul da dunyaya geldi Sultan III Mehmed devri alimi ve Rumeli Kazaskeri Husamettin Efendi nin oglu idi Kucuk yasta babasini kaybetti Once Agabeyi Mehmet Efendi den ve sonra Seyhulislam Sunullah Efendi den dersler gordu 1611 de Istanbul Hayreddinpasa Medresesi ne muderris olarak atandi Istanbul da baska medreselerde de gorev yaptiktan sonra Yenisehir Kadisi olarak gorevlendirildi Mekke ve Edirne Kadiligi gorevlerinde de bulundu Ocak 1634 te Istanbul kadisi oldu Istanbul kadisi iken koydugu agir bir narh sabit fiyat nedeniyle sehirde yag kitligi bas gosterince padisah IV Murat bogdurulmasini emretmisti ancak affedildi cezasi Sakiz a surgune cevrildi Bir bucuk yil Sakiz ta kaldiktan sonra 1635 te tekrar Istanbul a dondu ilmi calismalarla mesgul oldu Peygamberler Tarihi Muhammed in Yasami Islam Hukumdarlari Tarihi Osmanli Sultanlari Tarihi baslikli dort bolumde Adem den 1646 ya kadar olan tarihi olaylari anlattigi eserini 1646 da tamamlayip padisah I Ibrahim e ithaf etti 1648 de padisaha karsi baslayan isyanda basat rol aldi Sultan Ibrahim yerine IV Mehmet in tahta cikarilmasini saglayan bu isyandan sonra 1649 da Rumeli kazaskerligi gorevine geldi 1651 de seyhulislam oldu bu gorevde bes ay kalabildi bu arada fikiha dair eserlerini tamamladi Henuz cocuk olan padisahin babaannesi Kosem Sultan ve annesi Turhan Hatice Sultan arasinda yasanan rekabetin Kosem Sultan in olumu ile sonuclanmasi uzerine sarayda yasanan tahliye sirasinda Sakiz Adasi na surgune gonderildi yerine Ebusaid Mehmed Efendi getirildi Sakiz da bulundugu sirada Ravdat ul Ebrar adli eserine bir zeyl ilave yazarak 1648 e kadar olan olaylari hatira seklinde anlatti 1652 de kendi istegiyle Bursa ya nakledildi yeni eserler yazmakla mesgul oldu Fikih konusunda ozel uzmanligi tarihe karsi buyuk ilgisi vardi Azizi mahlasini kullanarak siirler yazardi Arap edebiyatinda taninmis bir sahsiyetti Bursa da bosta akan sulari ve cesmeleri tek tek ele alarak cesme yapmakla mesgul oldu Uludag eteklerinden sehre Muftu Suyu adiyla anilan suyu getirtti Bursa Setbasi nda bir camii insa ettirdi 1668 ta Bursa da oldu Deveciler Mezarligi na su anda mevcut degil defnedildi EserleriRavdat ul Ebrar Mirat us Safa fi Ahval il Enbiya Suleymanname Hilyet ul Enbiya Zafername Ahlak i Muhsini Tercumesi Hall ul Istibah an Ukdet il Esbah Kitab ul Elgaz fi Fikh il Hanefiyye Kafi Gulsen i Niyaz Ferayih un Nebeviyye fi Siret il Mustafaviyye Divan i Esar Risale i Kalemiyye Nefehat ul UnsKaynakca a b c bbilgi com Sitesi Karacelbizade Abdulaziz Efendi maddesi olu kirik baglanti 20 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Aralik 2010 Ayrica bakinizOsmanli seyhulislamlari listesi Osmanli da egitim Osmanli Imparatorlugu nda dinDis baglantilarUzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 470 472 Mehmed Sureyya haz Nuri Akbayar 1996 Sicill i Osmani Istanbul Tarih Vakfi Yurt Yayinlari ISBN 975 333 0383 C III say 339 1 bbilgi com Sitesi Karacelbizade Abdulaziz Efendi maddesi olu kirik baglanti Once gelen Bahai Mehmed Efendi Osmanli Seyhulislami 1651 Sonra gelen Ebusaid Mehmed Efendi