Karabalgasun Yazıtı veya Kitabesi, MS 808-821 yılları arasında, 8. Uygur Kağanı'nın hüküm sürmüş olduğu dönemde Eski Türkçe, Soğdca ve Çince dillerinde yazılmış üçdilli bir yazıt. Kitabe, günümüz Moğolistan sınırları içerisinde bulunmakta olup konu açısından kağanın ve öncüllerinin askeri başarıları ile Maniheizm dinine geçişlerini ve desteklerini içermektedir. Yazıt, içerisinde bahsi geçen olayların pek çoğu sadece kendisinde bulunmasından ötürü "Uygur Kağanlığı tarihi ile Çin ve Orta Asya'da Maniheizm araştırmaları için en önemli kaynaklarından biri" olarak tanımlanmıştır.
İlk yazıt parçaları 1889'de Nikolay Yadrintsev tarafından keşfedilmiş, iki yazıt parçası Sankt-Peterburg'a getirilmiş ve Çince metinler 1891'de E. Koch tarafından yayımlanmıştır. 1890'da siteyi ziyaret etmiş ve fotoğrafları 1892 yılında paylaşmıştır. Aynı sene Radloff yazıtın frotajlarını Atlas eserinde yer alan XXXI-XXXV numaralı resimlerde yayımlamıştır.
Granit stelin yazıtı içeren parçaları kağanın sarayının kalıntılarının 500 metre uzağında, yer altına dağılmış bir biçimde bulunmuştur. Wilhelm Radloff'un oluşturmuş olduğu eski haritaya göre yazıt içeren parçaların bulunduğu bölge büyük bir bina kompleksinin avlusunu oluşturmaktaydı. 19. yüzyılın sonunda ve 20. yüzyılın başlarında siteye Avrupalılar ve Japonlar tarafından çeşitli keşif gezileri yapılmış olup, stelin parçası olduğu düşünülen y. 40 parça ele geçirilmiştir. Bu parçalardan y. 20 tanesinin yazıtı ihtiva ettiği kaydedilmiştir. 1990'larda bir Japon ekip tarafından taşlar üzerinde yapılan bir incelemede, üzerinde Çince karakterler bulunan birkaç parçanın kaybolmuş olduğu tespit edilmiştir. Bu parçaların nerede olduğu hâlâ bilinmemektedir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karabalgasun Yaziti veya Kitabesi MS 808 821 yillari arasinda 8 Uygur Kagani nin hukum surmus oldugu donemde Eski Turkce Sogdca ve Cince dillerinde yazilmis ucdilli bir yazit Kitabe gunumuz Mogolistan sinirlari icerisinde bulunmakta olup konu acisindan kaganin ve oncullerinin askeri basarilari ile Maniheizm dinine gecislerini ve desteklerini icermektedir Yazit icerisinde bahsi gecen olaylarin pek cogu sadece kendisinde bulunmasindan oturu Uygur Kaganligi tarihi ile Cin ve Orta Asya da Maniheizm arastirmalari icin en onemli kaynaklarindan biri olarak tanimlanmistir Alman arastirmaci Heikel tarafindan 1892 de uretilmis bir stel rekonstruksyonu Ilk yazit parcalari 1889 de Nikolay Yadrintsev tarafindan kesfedilmis iki yazit parcasi Sankt Peterburg a getirilmis ve Cince metinler 1891 de E Koch tarafindan yayimlanmistir 1890 da siteyi ziyaret etmis ve fotograflari 1892 yilinda paylasmistir Ayni sene Radloff yazitin frotajlarini Atlas eserinde yer alan XXXI XXXV numarali resimlerde yayimlamistir Granit stelin yaziti iceren parcalari kaganin sarayinin kalintilarinin 500 metre uzaginda yer altina dagilmis bir bicimde bulunmustur Wilhelm Radloff un olusturmus oldugu eski haritaya gore yazit iceren parcalarin bulundugu bolge buyuk bir bina kompleksinin avlusunu olusturmaktaydi 19 yuzyilin sonunda ve 20 yuzyilin baslarinda siteye Avrupalilar ve Japonlar tarafindan cesitli kesif gezileri yapilmis olup stelin parcasi oldugu dusunulen y 40 parca ele gecirilmistir Bu parcalardan y 20 tanesinin yaziti ihtiva ettigi kaydedilmistir 1990 larda bir Japon ekip tarafindan taslar uzerinde yapilan bir incelemede uzerinde Cince karakterler bulunan birkac parcanin kaybolmus oldugu tespit edilmistir Bu parcalarin nerede oldugu hala bilinmemektedir Kaynakca a b c iranicaonline org 29 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Subat 2021 T Moriyasu Y Yoshida and A Katayama Kara Barugasun hibun Qara Balgasun Inscription in Moriyasu and Ochir pp 209 27 plates 14a 14q