Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Karpal Tünel Sendromu (kısaca KTS), parestezi, ağrı, uyuşma ve diğer belirtilerin neden olduğu bir medyan nöropati tuzağıdır. Temel problem ele giden medyan sinirin el bileğindeki karpal tünelden geçerken çevre kılıf tarafından sıkışmasıdır.
Boyun bölgesinden çıkıp bileğe kadar uzanan medyan sinir elde birçok kasın uyarılmasını üstlenir. İşte bu kanal boyunca medyan sinir çeşitli nedenlerden dolayı el bileğinde baskıya uğrarsa, sinir sıkışmaları arasında en sık görülen Karpal Tünel Sendromu ortaya çıkabilir.
Sebepleri (Meslek Hastalığı)
Özellikle uzun süreler tek tip el işi yapanlarda görülen bir rahatsızlıktır. Bilinen en eski vakalar daktilo kullanan sekreterlerde görülmeye başlanılmış, o dönemlerde halk arasında sekreter hastalığı adını almıştır. Daktilo gibi sert basma kuvveti gerektiren tuşlu klavyelerde, eldeki tendonların kalınlaşmasına ve buna bağlı sinir üzerinde baskı oluşmasına sebep olmaktadır. Bu sağlık sorunu özellikle:
- fazla mesai yapmak zorunda bırakılan veri giriş elemanlarında,
- bilgisayar başında uzun çalışma saatlerine bağlı olarak yazılı çeviriyle uğraşan çevirmenlerde,
- sık ve uzun süre bisiklet kullananlarda,
- müzikle uğraşanlarda, özellikle piyano ve gitar gibi parmakla çalınan çalgıları kullananlarda sıkça görülmektedir.
Yaşa bağlı sebepler
- Yaşa bağlı olarak kireçlenme veya yağ dokusuna ait çeşitli rahatsızlıklarda ortayada çıkabilmektedir.
Bilgisayar kullananların dikkat etmesi gerekenler
- Microsoft Türkiye; Sağlıklı Bilgisayar Kullanma Kılavuzu
- Klavye tuş takımı açısından elin rahat hareket edebileceği genişlikte ürünler kullanılmalı, dizüstü bilgisayar klavyesi gibi ergonomik olmayan ürünleri kullanmayınız.
- Masa başında dizüstü bilgisayar kullananların rahat bir masaüstü klavye kullanması önerilir.
- Bilekler için çeşitli bilek altı destekleyici ürünler kullanılabilinir. (Burada asıl önemli olan kolun dirseğe kadar olan kısmının desteklenmesidir)
Oyun konsolları
Özellikle Xbox, Playstation ve taşınabilir el konsollarında uzun saatler geçirmek sonraki yaşlarda sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu ürünlerin sınırlı süreyi aşılmayacak şekilde kullanılmasında ciddi yararlar vardır.
Oyun konsolu üreten firmaların ürettikleri çözüm yolları
- Microsoft Xbox 360 ve Xbox One için Kinect (hiçbir ürünle fiziksel temas gerektirmez)
- Sony Playstation 3 ve Playstation 4 için PlayStation Move (avuç içi taşınabilir ürünle fiziksel temas gerektirir)
- Nintendo Wii (avuç içi taşınabilir ürünle fiziksel temas gerektirir)
Belirtileri
Kullanım alışkanlıklarına bağlı olarak oluşan rahatsızlıkların sıralı bir gelişimi süreci söz konusu değildir. Bu açıdan kişiden kişiye göre aşağıda geçen rahatsızlık tanımlarından sadece biri, bir kısmı veya birçoğu görülebilir.
- Parmak uyuşması: parmaklarda uyuşma
- Bilek ağrısı: bilekten kola uzanan ani ve keskin ağrı
- Parmaklarda yanma hissi
- Daha çok sabahları görülen şişlik ve el krampları
- Başparmakta güç kaybı
- El ve bilek ağrısıyla uyanma
- Elde uyuşma, nöropraksi
Tanı
Klinik olarak muayene ile tanı konabileceği gibi yardımcı olarak sinir ileti testi olan EMG tetkikinden de yararlanılabilir.
Hastalık daha ziyade elini iş amacı ile yoğun olarak kullananlarda (süt sağanlar, el işi ile uğraşanlar vb.) ve son yıllarda video oyun konsollarını uzun süre oynayanlarda görülür. Bilekte ezilme, kırık sonucu sıkça görülür. Kadınlarda 3 kat fazla rastlanır. Şeker Hastalığı (Diabetes Mellitus) ve romatizma gibi hastalıklarda ise oluşma ihtimali daha da yüksektir.
Tedavi yöntemleri
Egzersiz yöntemi
Fiziksel yapı temel olarak tek yönlü fiziksel etki altında kaldığı için temel yapıda deformasyonlar oluştuğu unutulmamalıdır. Bu açıdan yapılan iş esnasında oluşana hareket harici çeşitli alternatif hareketler ile elin tüm farklı hareket bölgelerini kullanacak şekilde doğaçlama hareketlerle egzersizler yapılmasında fayda vardır.
Yardımcı ortopedik malzemeler
Son yıllarda klavye kullanımında sendromu önlemek ve tedavi amacı ile eldivenler geliştirilmiştir.
Cerrahi müdahale
Tedavi olarak ağrıya yönelik verilen ilaçlar ve fizik tedavi uygulamaları ilk plandadır. Şayet sıkışma ileri derecede ise ve tıbbi tedaviye yanıtsızsa kılıfın açılıp sinirin serbestleştirilmesine yönelik cerrahi tedavi uygulanır.
Yeni tedavi yöntemleri
- Botoksla karpal tünel tedavisi.
Kaynakça
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karpal Tunel Sendromu kisaca KTS parestezi agri uyusma ve diger belirtilerin neden oldugu bir medyan noropati tuzagidir Temel problem ele giden medyan sinirin el bilegindeki karpal tunelden gecerken cevre kilif tarafindan sikismasidir Boyun bolgesinden cikip bilege kadar uzanan medyan sinir elde bircok kasin uyarilmasini ustlenir Iste bu kanal boyunca medyan sinir cesitli nedenlerden dolayi el bileginde baskiya ugrarsa sinir sikismalari arasinda en sik gorulen Karpal Tunel Sendromu ortaya cikabilir Sebepleri Meslek Hastaligi Ozellikle uzun sureler tek tip el isi yapanlarda gorulen bir rahatsizliktir Bilinen en eski vakalar daktilo kullanan sekreterlerde gorulmeye baslanilmis o donemlerde halk arasinda sekreter hastaligi adini almistir Daktilo gibi sert basma kuvveti gerektiren tuslu klavyelerde eldeki tendonlarin kalinlasmasina ve buna bagli sinir uzerinde baski olusmasina sebep olmaktadir Bu saglik sorunu ozellikle fazla mesai yapmak zorunda birakilan veri giris elemanlarinda bilgisayar basinda uzun calisma saatlerine bagli olarak yazili ceviriyle ugrasan cevirmenlerde sik ve uzun sure bisiklet kullananlarda muzikle ugrasanlarda ozellikle piyano ve gitar gibi parmakla calinan calgilari kullananlarda sikca gorulmektedir Yasa bagli sebepler Yasa bagli olarak kireclenme veya yag dokusuna ait cesitli rahatsizliklarda ortayada cikabilmektedir Bilgisayar kullananlarin dikkat etmesi gerekenlerMicrosoft Turkiye Saglikli Bilgisayar Kullanma Kilavuzu Klavye tus takimi acisindan elin rahat hareket edebilecegi genislikte urunler kullanilmali dizustu bilgisayar klavyesi gibi ergonomik olmayan urunleri kullanmayiniz Masa basinda dizustu bilgisayar kullananlarin rahat bir masaustu klavye kullanmasi onerilir Bilekler icin cesitli bilek alti destekleyici urunler kullanilabilinir Burada asil onemli olan kolun dirsege kadar olan kisminin desteklenmesidir Oyun konsollari Ozellikle Xbox Playstation ve tasinabilir el konsollarinda uzun saatler gecirmek sonraki yaslarda saglik sorunlarina yol acabilir Bu urunlerin sinirli sureyi asilmayacak sekilde kullanilmasinda ciddi yararlar vardir Oyun konsolu ureten firmalarin urettikleri cozum yollari Microsoft Xbox 360 ve Xbox One icin Kinect hicbir urunle fiziksel temas gerektirmez Sony Playstation 3 ve Playstation 4 icin PlayStation Move avuc ici tasinabilir urunle fiziksel temas gerektirir Nintendo Wii avuc ici tasinabilir urunle fiziksel temas gerektirir BelirtileriKullanim aliskanliklarina bagli olarak olusan rahatsizliklarin sirali bir gelisimi sureci soz konusu degildir Bu acidan kisiden kisiye gore asagida gecen rahatsizlik tanimlarindan sadece biri bir kismi veya bircogu gorulebilir Parmak uyusmasi parmaklarda uyusma Bilek agrisi bilekten kola uzanan ani ve keskin agri Parmaklarda yanma hissi Daha cok sabahlari gorulen sislik ve el kramplari Basparmakta guc kaybi El ve bilek agrisiyla uyanma Elde uyusma noropraksiTaniKlinik olarak muayene ile tani konabilecegi gibi yardimci olarak sinir ileti testi olan EMG tetkikinden de yararlanilabilir Hastalik daha ziyade elini is amaci ile yogun olarak kullananlarda sut saganlar el isi ile ugrasanlar vb ve son yillarda video oyun konsollarini uzun sure oynayanlarda gorulur Bilekte ezilme kirik sonucu sikca gorulur Kadinlarda 3 kat fazla rastlanir Seker Hastaligi Diabetes Mellitus ve romatizma gibi hastaliklarda ise olusma ihtimali daha da yuksektir Tedavi yontemleriEgzersiz yontemi Fiziksel yapi temel olarak tek yonlu fiziksel etki altinda kaldigi icin temel yapida deformasyonlar olustugu unutulmamalidir Bu acidan yapilan is esnasinda olusana hareket harici cesitli alternatif hareketler ile elin tum farkli hareket bolgelerini kullanacak sekilde dogaclama hareketlerle egzersizler yapilmasinda fayda vardir Yardimci ortopedik malzemeler Klavye ile yazim sirasinda Karpal tunel sendromunu onlemek icin eldivenler Son yillarda klavye kullaniminda sendromu onlemek ve tedavi amaci ile eldivenler gelistirilmistir Cerrahi mudahale Tedavi olarak agriya yonelik verilen ilaclar ve fizik tedavi uygulamalari ilk plandadir Sayet sikisma ileri derecede ise ve tibbi tedaviye yanitsizsa kilifin acilip sinirin serbestlestirilmesine yonelik cerrahi tedavi uygulanir Yeni tedavi yontemleri Botoksla karpal tunel tedavisi Kaynakca Arsivlenmis kopya 14 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2012 Arsivlenmis kopya 12 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ocak 2013 Dis baglantilar