Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Karşılıklılık etiği veya altın kural, diğerlerine karşı adaletin sağlandığına emin olabilmesi için bir kişinin herhangi bir davranışta bulunma hakkı veya sorumluluğu olup olmadığını belirleyen bir etik kuraldır. Aksi yönde eleştiriler bulunsa da, tartışmalı olarak karşılıklılık kavramı, insan haklarının en temelidir. Bu altın kuralın önemli bir öğesi, bu kurala göre hayatını sürdüren bir insanın sadece yakınlarını değil, herkesi göz önüne alarak yaşamaya çalışmasıdır.
Hem olumlu (genellikle "kendine yapılmasını istediğin şeyleri başkasına da yap" şeklinde ifade edilir) hem de olumsuz (genellikle "kendine yapılmasını istemediğin şeyleri başkalarına da yapma" şeklinde ifade edilir) biçimi bulunmaktadır. Benzer biçimler tam olarak birbiriyle aynı değiller ve yapmak istedikleriniz ve buna karşılık kendinize yapılmasını istediğiniz şeylere karşılık karşı tarafında kendisine yapılmasını istediği şeyler noktasında farklılık gösteriyorlar. Olumsuz biçim, olumlu biçimin içerebildiği başkalarından istediğiniz şeyi gerçekten sevip sevmediğinizi kontrol etmeyi doğrudan içermiyor, bu da eleştiriler bölümünde tartışılan kendini düzelten bağlamda altın kural için bir örnek oluşturuyor.
Altın kuralın çeşitli dünya kültürlerinde geniş kökleri bulunmaktadır ve farklı kültürlerin çekişmeleri önlemek için kullandığı bir standarttır. Eski Hint, Yunan ve Çin felsefelerinde yeri vardır. Farklı dini şahsiyetler ve filozoflar farklı şekillerde ifade etmiş olsa da, İngilizce ifadesinde en yaygın biçimi İsa peygambere ithaf edilen Luke İncil'inde geçen şu cümledir: "Başkalarının sana yapmasını istediğin şeyleri başkalarına yap." "Başkalarına yap" kısmı ilk olarak 1567 civarında Katolik ilmihalinde görünmüştür, fakat 1583 baskısında kesindir.
Antik Yunan felsefesi
Antik Yunan'da ve felsefesinde Altın Kural yaygın bir ilke idi. Genel kavramın örnekleri şunları içerir:
- "Ondan hastalık kapacağın şeyi komşuna yapma." -
- "Başkalarını suçlayacağın şeyi yapmaktan kaçın." – Thales
- "Komşularının sana ne yapmasını istiyorsan, onlara da onu yap." – the
- "Sana yapıldığında kızacağın şeyi başkalarına da yapma." –
- "Kendine yapıldığında zarar göreceğin şeyi başkalarına da yapma." –
- "Bilgece ve iyi ve adil olmadan mutlu bir yaşam sürmek imkânsızdır ('ne zarar ver ne de zarar gör' kısmına katılarak),
ve mutlu bir yaşam sürmeden bilgece ve iyi ve adil olmak imkânsızdır." – Epicurus
Dinî bağlam
13 inanç geleneğinden kutsal yazılarda Altın Kuralı gösteren çok inançlı bir poster (Scarboro Missions'tan Paul McKenna tarafından tasarlanmıştır, 2000), 4 Ocak 2002'den beri Birleşmiş Milletler Genel Merkezinde kalıcı olarak sergilenmektedir. Posteri oluşturmak "13 inanç grubunun her birindeki uzmanlarla gerçekleştirilen meşveretleri içeren beş yıllık bir araştırma aldı". (Ayrıca bakınız, Küresel Etik.)
Bahai Dini
Ayrıca bkz: Bahai öğretileri
Bahai Dini yazılarında herkesin teşvik ettiği şey, insanların başkalarına kendilerine davrandıkları gibi davranmaları ve hatta onları kendine tercih etmeleridir:
EY İNSAN OĞLU! Bir kimse gelip senden bir şey isterse reddetme; çünkü onun yüzü Yüzümdür, Benden utan.
Ne mutlu kardeşini kendinden üstün tutana!
— Bahaullah..ve eğer gözün adalette ise kendin için seçtiğini başkaları için seç.
— Bahaullah
EY VARLIK OĞLU! Özün için söylemesini istemediğin şeyi özgen için söyleme. Yapmayacağını deme. Bu Benim sana buyruğumdur; onu tut.
— Bahaullah
Uluslararası ilişkilerde karşılıklılık
Karşılılıklılık etiği veya karşılıklılık ilkesi, uluslararası ilişkiler alanında kullanılan temel prensiplerden birisidir. Örneğin uluslararası politikalarda çıkan bir anlaşmazlık üzerine İsrail'in Tel Aviv'den İstanbul'a seyahat edecek Türk yolcuları Ben Gurion Havalimanı'nda abartılı şekilde aramasına "karşılık" Türkiye'nin İstanbul'a gelen İsrail vatandaşlarını sorguya alması, karşılıklılık ilkesinin bir gereğidir.
Dış bağlantılar
- Golden Rule Poster in 13 Religions 19 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Golden Rule in a Nutshell, referencing at least 19 religions / belief systems 27 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Rosicrucians: The Golden Rule 26 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Shared belief in the Golden Rule 8 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Golden Rule as a Global Ethos 28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by Josef Bordat
- The Golden Rule, Ethic of Reciprocity, and the Wiccan Rede 5 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Golden Rule in Religion 19 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Golden Rule in World Religions 21 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Golden Rule, Village Ethic of Mutual Help[] from Project Worldview
- The Rules of the Game 30 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Abolition of Man 22 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . E-text of the C. S. Lewis book , which includes a comparative appendix.
Kaynakça
- ^ Burada diğer bir şekilde tanımlanmış, "her tarafın hem hakları hem de sorumluluklarının olduğu etkileşimli bir sistemdeki dengeye göndermede bulunur, bunu destekleyici bir kural da birinin haklarının diğerinin yükümlülükleri olduğunu ifade eder."Bornstein, Marc H. (2002). Handbook of Parenting. Lawrence Erlbaum Associates. ss. 5. ISBN . Bakınız: Paden, William E. (2003). Interpreting the Sacred: Ways of Viewing Religion. Beacon Press. ss. 131-132. ISBN .
- ^ Stace, Walter T. (1937). The Concept of Morals. New York: The MacMillan Company. ss. chapters on Ethical Relativity (pp 1-68), and Unity of Morals (pp 92-107, specifically p 93, 98, 102). ISBN .
- ^ Vaux, Laurence (1583). A Catechisme / OR / CHRISTIAN DOCTRINE. Manchester: The Chetham Society. s. 47. 31 Ocak 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2009.
- ^ Pittacus, Fragm. 10.3
- ^ Diogenes Laërtius, "The Lives and Opinions of Eminent Philosophers", I,36
- ^ Sextus, 406 B.C.
- ^ Isocrates, "Nicocles",6
- ^ Epictetus, "Encheiridion"
- ^ Tim O'Keefe, Epicurus on Freedom[], Cambridge University Press, 2005, p.134
- ^ Epicurus Principal Doctrines 29 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . tranls. by Robert Drew Hicks (1925)
- ^ a b Mezei, Leslie Gabriel (May 2002). ""The Golden Rule Poster - A History: Multi-faith Sacred Writings and Symbols from 13 Traditions"". Spiritan Missionary News / Scarboro Missions. 11 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Haziran 2023.
- ^ a b Hz. Bahaullah. "Saklı Sözler" (PDF). İnan, Mecdi tarafından çevrildi. İstanbul: Bahai Eserleri Basım Dağıtım A.Ş. s. 12. ISBN . 1 Nisan 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 11 Haziran 2023.
- ^ a b Hz. Bahaullah. Hz. Bahaullah'ın Levihleri (PDF). İnan, Mecdi tarafından çevrildi. Bahai Eserleri Basım Dağıtım A.Ş. 1 Nisan 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 11 Haziran 2023.
- ^ Hürriyet gazetesinin 5 Eylül 2011 tarihli haberi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karsiliklilik etigi veya altin kural digerlerine karsi adaletin saglandigina emin olabilmesi icin bir kisinin herhangi bir davranista bulunma hakki veya sorumlulugu olup olmadigini belirleyen bir etik kuraldir Aksi yonde elestiriler bulunsa da tartismali olarak karsiliklilik kavrami insan haklarinin en temelidir Bu altin kuralin onemli bir ogesi bu kurala gore hayatini surduren bir insanin sadece yakinlarini degil herkesi goz onune alarak yasamaya calismasidir Hem olumlu genellikle kendine yapilmasini istedigin seyleri baskasina da yap seklinde ifade edilir hem de olumsuz genellikle kendine yapilmasini istemedigin seyleri baskalarina da yapma seklinde ifade edilir bicimi bulunmaktadir Benzer bicimler tam olarak birbiriyle ayni degiller ve yapmak istedikleriniz ve buna karsilik kendinize yapilmasini istediginiz seylere karsilik karsi tarafinda kendisine yapilmasini istedigi seyler noktasinda farklilik gosteriyorlar Olumsuz bicim olumlu bicimin icerebildigi baskalarindan istediginiz seyi gercekten sevip sevmediginizi kontrol etmeyi dogrudan icermiyor bu da elestiriler bolumunde tartisilan kendini duzelten baglamda altin kural icin bir ornek olusturuyor Altin kuralin cesitli dunya kulturlerinde genis kokleri bulunmaktadir ve farkli kulturlerin cekismeleri onlemek icin kullandigi bir standarttir Eski Hint Yunan ve Cin felsefelerinde yeri vardir Farkli dini sahsiyetler ve filozoflar farkli sekillerde ifade etmis olsa da Ingilizce ifadesinde en yaygin bicimi Isa peygambere ithaf edilen Luke Incil inde gecen su cumledir Baskalarinin sana yapmasini istedigin seyleri baskalarina yap Baskalarina yap kismi ilk olarak 1567 civarinda Katolik ilmihalinde gorunmustur fakat 1583 baskisinda kesindir Antik Yunan felsefesiAntik Yunan da ve felsefesinde Altin Kural yaygin bir ilke idi Genel kavramin ornekleri sunlari icerir Ondan hastalik kapacagin seyi komsuna yapma Baskalarini suclayacagin seyi yapmaktan kacin Thales Komsularinin sana ne yapmasini istiyorsan onlara da onu yap the Sana yapildiginda kizacagin seyi baskalarina da yapma Kendine yapildiginda zarar gorecegin seyi baskalarina da yapma Bilgece ve iyi ve adil olmadan mutlu bir yasam surmek imkansizdir ne zarar ver ne de zarar gor kismina katilarak ve mutlu bir yasam surmeden bilgece ve iyi ve adil olmak imkansizdir EpicurusDini baglam13 inanc geleneginden kutsal yazilarda Altin Kurali gosteren cok inancli bir poster Scarboro Missions tan Paul McKenna tarafindan tasarlanmistir 2000 4 Ocak 2002 den beri Birlesmis Milletler Genel Merkezinde kalici olarak sergilenmektedir Posteri olusturmak 13 inanc grubunun her birindeki uzmanlarla gerceklestirilen mesveretleri iceren bes yillik bir arastirma aldi Ayrica bakiniz Kuresel Etik Bahai Dini Ayrica bkz Bahai ogretileri Bahai Dini yazilarinda herkesin tesvik ettigi sey insanlarin baskalarina kendilerine davrandiklari gibi davranmalari ve hatta onlari kendine tercih etmeleridir EY INSAN OGLU Bir kimse gelip senden bir sey isterse reddetme cunku onun yuzu Yuzumdur Benden utan Bahaullah Ne mutlu kardesini kendinden ustun tutana Bahaullah ve eger gozun adalette ise kendin icin sectigini baskalari icin sec Bahaullah EY VARLIK OGLU Ozun icin soylemesini istemedigin seyi ozgen icin soyleme Yapmayacagini deme Bu Benim sana buyrugumdur onu tut BahaullahUluslararasi iliskilerde karsiliklilikKarsililiklilik etigi veya karsiliklilik ilkesi uluslararasi iliskiler alaninda kullanilan temel prensiplerden birisidir Ornegin uluslararasi politikalarda cikan bir anlasmazlik uzerine Israil in Tel Aviv den Istanbul a seyahat edecek Turk yolculari Ben Gurion Havalimani nda abartili sekilde aramasina karsilik Turkiye nin Istanbul a gelen Israil vatandaslarini sorguya almasi karsiliklilik ilkesinin bir geregidir Dis baglantilarGolden Rule Poster in 13 Religions 19 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Golden Rule in a Nutshell referencing at least 19 religions belief systems 27 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rosicrucians The Golden Rule 26 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Shared belief in the Golden Rule 8 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Golden Rule as a Global Ethos 28 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Josef Bordat The Golden Rule Ethic of Reciprocity and the Wiccan Rede 5 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Golden Rule in Religion 19 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Golden Rule in World Religions 21 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Golden Rule Village Ethic of Mutual Help olu kirik baglanti from Project Worldview The Rules of the Game 30 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Abolition of Man 22 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde E text of the C S Lewis book which includes a comparative appendix Kaynakca Burada diger bir sekilde tanimlanmis her tarafin hem haklari hem de sorumluluklarinin oldugu etkilesimli bir sistemdeki dengeye gondermede bulunur bunu destekleyici bir kural da birinin haklarinin digerinin yukumlulukleri oldugunu ifade eder Bornstein Marc H 2002 Handbook of Parenting Lawrence Erlbaum Associates ss 5 ISBN 978 0 8058 3782 7 Bakiniz Paden William E 2003 Interpreting the Sacred Ways of Viewing Religion Beacon Press ss 131 132 ISBN 978 0 8070 7705 4 Stace Walter T 1937 The Concept of Morals New York The MacMillan Company ss chapters on Ethical Relativity pp 1 68 and Unity of Morals pp 92 107 specifically p 93 98 102 ISBN 0 8446 2990 1 Vaux Laurence 1583 A Catechisme OR CHRISTIAN DOCTRINE Manchester The Chetham Society s 47 31 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2009 Pittacus Fragm 10 3 Diogenes Laertius The Lives and Opinions of Eminent Philosophers I 36 Sextus 406 B C Isocrates Nicocles 6 Epictetus Encheiridion Tim O Keefe Epicurus on Freedom olu kirik baglanti Cambridge University Press 2005 p 134 Epicurus Principal Doctrines 29 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde tranls by Robert Drew Hicks 1925 a b Mezei Leslie Gabriel May 2002 The Golden Rule Poster A History Multi faith Sacred Writings and Symbols from 13 Traditions Spiritan Missionary News Scarboro Missions 11 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Haziran 2023 a b Hz Bahaullah Sakli Sozler PDF Inan Mecdi tarafindan cevrildi Istanbul Bahai Eserleri Basim Dagitim A S s 12 ISBN 978 605 84382 2 4 1 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 11 Haziran 2023 a b Hz Bahaullah Hz Bahaullah in Levihleri PDF Inan Mecdi tarafindan cevrildi Bahai Eserleri Basim Dagitim A S 1 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 11 Haziran 2023 Hurriyet gazetesinin 5 Eylul 2011 tarihli haberi