|
Kastamonu Vilayeti, Osmanlı Devleti vilayetidir. 1864 yılında kabul edilen Teşkil-i Vilâyet Nizamnâmesi ile Kastamonu Eyaletinin kaldırılmasıyla yine aynen Kastamonu idari merkezinde kurulmuştur. Vilayetin ilk valisi İşkodralı Mustafa Paşa'dır.
1903 yılı salnamesine göre Kastamonu Vilayeti
Kastamonu Vilayeti; doğuda Sivas ve Trabzon, güneybatıda Ankara ve Hüdavendigar, batısında İzmit Sancağı ve kuzeyinde Bahr-ı Siyah (Karadeniz) ile çevrilidir.
Kastamonu'daki Atabey Gazi Camisi şehrin bilinen en eski camisidir; bu caminin kapısı üzerinde altı yüz yetmiş iki tarihinde tamir edildiği yazdığına göre şehir bu tarihten çok daha önce Müslüman idaresi altına girmiştir.
Selçuklu Devletinin yıkılmaya yüz tuttuğu yıllarda Şemseddin Bey, ilân-ı istiklal ederek buranın Anadolu'nun diğer yerleri gibi bağımsız bir idare şekli almasını sağlamıştır.
Sancaklar | Kazalar | Nahiyeler |
---|---|---|
Kastamonu Sancağı | Kastamonu (Merkez) | Devrekani, Akkaya, Kuzkaya, Göl |
İnebolu | Abana, Küre | |
Safranbolu | Eflani, Ulus, Aktaş | |
Tosya | - | |
Taşköprü | Gökçeağaç | |
Araç | İğdir, Mergüze | |
Daday | Azdavay | |
Cide | Hoşalay | |
Bolu Sancağı | Bolu (Merkez) | |
Ereğli | ||
Bartın | Amasra | |
Düzce | Akçaşehir | |
Hamidiye | Çarşamba | |
Zonguldak | ||
Gerede | Mengen | |
Göynük | ||
Mudurnu | ||
Sinop Sancağı | Sinop (Merkez) | Gerze |
Boyovası (Boyabat) | Durağan | |
Ayancık | Çekli | |
Kengırı (Çankırı) Sancağı | Çankırı (Merkez) | Koçhisar, Toht, Şabanözü, Karacaviran, Bayındır, Ovacık |
Not: Günümüzde ilçe olan bazı yerler bu tarihte henüz köy olduğu için tabloda gözükmemektedir.
Mâbed-i İslâmiye
Kastamonu içinde 65 adet cami ve mescid-i şerif, bir namazgah mevcuttur. Nasrullah, Atabey, İsmail Bey, Topçuoğlu, Sinan Bey, Yakupağa camileri önemli camilerdendir.
Müessesesât-ı İlmiyye
Kastamonu'da toplam 10 kütüphane, 17 medrese bulunmaktadır. Hepsinde ulum-ı aliye eğitimi verilmektedir.
Gayrimüslim Mabed ve Mektepleri
Bir Rum ve Ermeni kilisesi vardır. Ayrıca erkekler ve kızlar için iki ayrı iki Rum ve bir Ermeni mektebi bulunmaktadır.
Resmi Binalar ve Müesseseler
Vali Enis Paşa (1897- 1906) ve II. Abdülhamid döneminden bir hükûmet dairesi, bir depo, iki cephanelik, iki kışla binaları mevcuttur. Erkekler ve kadınlar için iki ayrı hapishane, vilayet matbaası, karakol binası, telgrafhane, Frengi ve gureba hastaneleri, saat kulesi ve Kastamonu Kalesinden ibarettir.
Tarım Ürünleri
Üryani Eriği oldukça meşhurdur. Kabukları soyularak kurutulur ve her tarafa gönderilir. Üryan Eriğinden başka Misket Elması da meşhurdur. Buğday, Arpa, Siyez, Kernik, Yulaf, Fiy, Mısır, Kendir, Burçak, Nohut, Mercimek, Fasulye, Bakla, Sarımsak, Soğan, Lahana, Pancar, Şalgam üretilir. Faydalı olduğu bilinen ve bu bölgede yetişen patates ise az ekilmekte iken son yıllarda bunda da ilerleme görülmüştür.
Orman ve Orman Ürünleri
İmparatorluğun en zengin ormanları Kastamonu Vilayetindedir. Vilayetin genel alanı 5.200.000 cerib olup bu alanın dörtte biri ormanlarla kaplıdır. Ormanların birkaç bölümünden başka bütün ormanlar devlete aittir ve koruma altındadır.
Hayvancılık
Çankırı'da 5-10 deve yetiştirilmekle beraber vilayetin geri kalan yerlerinde deve yok gibidir. At, merkep, manda, sığır, keçi ve koyun yetiştirilir.
Sanayi ve Ticaret
Yatak çarşafları, yastık örtüleri, gömleklik ve yelken bezleri kaliteli olarak dokunmaktadır. Bakır imalatı da son derece gelişmiştir. Kastamonu'nun başlıca ticari ürünleri urgan, tiftik ve kendirdir.
Nüfus tabloları
Sancaklar | Ermeni | Rum | İslam | Toplam |
---|---|---|---|---|
Kastamonu | 59 | 2.557 | 159.858 | 162.474 |
Bolu | 1.696 | 298 | 114.711 | 116.705 |
Sinop | 0 | 2.955 | 47.592 | 50.547 |
Çankırı | 70 | 264 | 40.042 | 40.376 |
TOPLAM | 1.825 | 6.074 | 362.203 | 370.102 |
Sancaklar | Nüfus | Binalar |
---|---|---|
Kastamonu | 171.626 | 47.867 |
Bolu | 129.586 | 40.030 |
Sinop | 53.306 | 14.036 |
Çankırı | 68.388 | 17.568 |
TOPLAM | 422.906 | 119.501 |
Sancaklar | Müslüman (Erkek) | Müslüman (Kadın) | Rum (Erkek) | Rum (Kadın) | Ermeni (Erkek) | Ermeni (Kadın) |
---|---|---|---|---|---|---|
Kastamonu | 167.453 | 155.253 | 4.614 | 4.446 | 1.727 | 1.581 |
Bolu | 152.192 | 142.575 | 1.525 | 1.289 | 833 | 805 |
Sinop | 167.673 | 155.499 | 5.319 | 4.528 | 2368 | 2073 |
Çankırı | 77.526 | 69.966 | 649 | 691 | 218 | 204 |
TOPLAM | 564.844 | 523.293 | 12.107 | 10.954 | 5.146 | 4.663 |
Sancaklar | Kazalar | Müslüman | Rum | Ermeni | Yahudi |
---|---|---|---|---|---|
Kastamonu | Kastamonu (Merkez) | 67.447 | 2.468 | 2.153 | |
İnebolu | 80.431 | 3.289 | 167 | ||
Safranbolu | 59.866 | 3.818 | |||
Taşköprü | 50.721 | 65 | 1.477 | ||
Daday | 47.536 | 46 | 310 | ||
Cide | 41.845 | 388 | 3 | ||
Araç | 41.642 | 53 | 10 | ||
Tosya | 29.489 | 680 | 114 | ||
Çankırı | Çankırı (Merkez) | 94.835 | 1.234 | 472 | |
Çerkeş | 63.519 | 103 | 10 | ||
Sinop | Sinop (Merkez) | 28.290 | 4.595 | 675 | 8 |
Boyabat | 59.324 | 194 | 3074 | ||
Ayancık | 42.556 | 1.917 | 3 | ||
Gerze | 30.231 | 2.108 | 491 | ||
TOPLAM | - | 737.302 | 20.958 | 8.959 | 8 |
Galeri
- 1895 harita
- 1907 harita.
Kaynakça
Özel
- ^ a b c d Karpat, Kemal H. (2003) a.g.e, syf. 218.
- ^ Kütüklü, Ferhat; Tunoğlu, Kamil. (2012) a.g.e, syf. 129.
- ^ a b c Kütüklü, Ferhat; Tunoğlu, Kamil. (2012) a.g.e, syf. 137.
- ^ Kütüklü, Ferhat; Tunoğlu, Kamil. (2012) a.g.e, syf. 130.
- ^ Kütüklü, Ferhat; Tunoğlu, Kamil. (2012) a.g.e, syf. 140.
- ^ a b c Kütüklü, Ferhat; Tunoğlu, Kamil. (2012) a.g.e, syf. 143.
- ^ Kütüklü, Ferhat; Tunoğlu, Kamil. (2012) a.g.e, syf. 133.
- ^ a b c Kütüklü, Ferhat; Tunoğlu, Kamil. (2012) a.g.e, syf. 146.
- ^ Kütüklü, Ferhat; Tunoğlu, Kamil. (2012) a.g.e, syf. 148.
- ^ Karakök, Tunay. (2010) a.g.m, syf. 271.
- ^ Karpat, Kemal H. (2003) a.g.e, syf. 159.
- ^ Karpat, Kemal H. (2003) a.g.e, syf. 202.
Genel
- Kütüklü, Ferhat; Tunoğlu, Kamil (2012). Osmanlı Arşiv Belgelerinde Kastamonu. Ceren Matbaacılık. ISBN . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2020.
- Karakök, Tunay (2010). "H. 1288 (M. 1871) Tarihli Kastamonu Vilayet Salnamesine Göre Kastamonu Vilayeti" (PDF). ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi. VI (11). ss. 267-276. 1 Kasım 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Mayıs 2020.
- Karpat, Kemal H. (2003). Osmanlı nüfusu, (1830-1914): demografik ve sosyal özellikleri. Tırnakçı, Bahar tarafından çevrildi. Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı. ISBN . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
ولايت قصطمونى Vilayet i KastamonuOsmanli Imparatorlugu Vilayeti 1864 1922 Kastamonu Vilayeti harita uzerindeKastamonu Vilayeti 1900 Merkez KastamonuTarih Kurulus 1864 Kaldirilis 1922Nufus Musluman 1914 737 302 Yunan 1914 20 958 Ermeni 1914 8 959 Kastamonu Vilayeti Osmanli Devleti vilayetidir 1864 yilinda kabul edilen Teskil i Vilayet Nizamnamesi ile Kastamonu Eyaletinin kaldirilmasiyla yine aynen Kastamonu idari merkezinde kurulmustur Vilayetin ilk valisi Iskodrali Mustafa Pasa dir 1903 yili salnamesine gore Kastamonu VilayetiKastamonu Vilayeti doguda Sivas ve Trabzon guneybatida Ankara ve Hudavendigar batisinda Izmit Sancagi ve kuzeyinde Bahr i Siyah Karadeniz ile cevrilidir Kastamonu daki Atabey Gazi Camisi sehrin bilinen en eski camisidir bu caminin kapisi uzerinde alti yuz yetmis iki tarihinde tamir edildigi yazdigina gore sehir bu tarihten cok daha once Musluman idaresi altina girmistir Selcuklu Devletinin yikilmaya yuz tuttugu yillarda Semseddin Bey ilan i istiklal ederek buranin Anadolu nun diger yerleri gibi bagimsiz bir idare sekli almasini saglamistir Kastamonu Vilayeti Idari Taksimati 1903 Sancaklar Kazalar NahiyelerKastamonu Sancagi Kastamonu Merkez Devrekani Akkaya Kuzkaya GolInebolu Abana KureSafranbolu Eflani Ulus AktasTosya Taskopru GokceagacArac Igdir MerguzeDaday AzdavayCide HosalayBolu Sancagi Bolu Merkez EregliBartin AmasraDuzce AkcasehirHamidiye CarsambaZonguldakGerede MengenGoynukMudurnuSinop Sancagi Sinop Merkez GerzeBoyovasi Boyabat DuraganAyancik CekliKengiri Cankiri Sancagi Cankiri Merkez Kochisar Toht Sabanozu Karacaviran Bayindir Ovacik Not Gunumuzde ilce olan bazi yerler bu tarihte henuz koy oldugu icin tabloda gozukmemektedir Mabed i Islamiye Kastamonu icinde 65 adet cami ve mescid i serif bir namazgah mevcuttur Nasrullah Atabey Ismail Bey Topcuoglu Sinan Bey Yakupaga camileri onemli camilerdendir Muessesesat i Ilmiyye Kastamonu da toplam 10 kutuphane 17 medrese bulunmaktadir Hepsinde ulum i aliye egitimi verilmektedir Gayrimuslim Mabed ve Mektepleri Bir Rum ve Ermeni kilisesi vardir Ayrica erkekler ve kizlar icin iki ayri iki Rum ve bir Ermeni mektebi bulunmaktadir Resmi Binalar ve Muesseseler Vali Enis Pasa 1897 1906 ve II Abdulhamid doneminden bir hukumet dairesi bir depo iki cephanelik iki kisla binalari mevcuttur Erkekler ve kadinlar icin iki ayri hapishane vilayet matbaasi karakol binasi telgrafhane Frengi ve gureba hastaneleri saat kulesi ve Kastamonu Kalesinden ibarettir Tarim Urunleri Uryani Erigi oldukca meshurdur Kabuklari soyularak kurutulur ve her tarafa gonderilir Uryan Eriginden baska Misket Elmasi da meshurdur Bugday Arpa Siyez Kernik Yulaf Fiy Misir Kendir Burcak Nohut Mercimek Fasulye Bakla Sarimsak Sogan Lahana Pancar Salgam uretilir Faydali oldugu bilinen ve bu bolgede yetisen patates ise az ekilmekte iken son yillarda bunda da ilerleme gorulmustur Orman ve Orman Urunleri Imparatorlugun en zengin ormanlari Kastamonu Vilayetindedir Vilayetin genel alani 5 200 000 cerib olup bu alanin dortte biri ormanlarla kaplidir Ormanlarin birkac bolumunden baska butun ormanlar devlete aittir ve koruma altindadir Hayvancilik Cankiri da 5 10 deve yetistirilmekle beraber vilayetin geri kalan yerlerinde deve yok gibidir At merkep manda sigir keci ve koyun yetistirilir Sanayi ve Ticaret Yatak carsaflari yastik ortuleri gomleklik ve yelken bezleri kaliteli olarak dokunmaktadir Bakir imalati da son derece gelismistir Kastamonu nun baslica ticari urunleri urgan tiftik ve kendirdir Nufus tablolariKastamonu Vilayeti 1871 Yili Sadece Erkekler Dahil Edilmistir Nufusu Sancaklar Ermeni Rum Islam ToplamKastamonu 59 2 557 159 858 162 474Bolu 1 696 298 114 711 116 705Sinop 0 2 955 47 592 50 547Cankiri 70 264 40 042 40 376TOPLAM 1 825 6 074 362 203 370 102Kastamonu Vilayeti 1877 78 Yili Nufusu Sancaklar Nufus BinalarKastamonu 171 626 47 867Bolu 129 586 40 030Sinop 53 306 14 036Cankiri 68 388 17 568TOPLAM 422 906 119 501Kastamonu Vilayeti 1906 Yili Musluman Rum ve Ermeni Nufusu Sancaklar Musluman Erkek Musluman Kadin Rum Erkek Rum Kadin Ermeni Erkek Ermeni Kadin Kastamonu 167 453 155 253 4 614 4 446 1 727 1 581Bolu 152 192 142 575 1 525 1 289 833 805Sinop 167 673 155 499 5 319 4 528 2368 2073Cankiri 77 526 69 966 649 691 218 204TOPLAM 564 844 523 293 12 107 10 954 5 146 4 663Kastamonu Vilayeti 1914 Yili Musluman Rum Ermeni ve Yahudi Nufusu Sancaklar Kazalar Musluman Rum Ermeni YahudiKastamonu Kastamonu Merkez 67 447 2 468 2 153Inebolu 80 431 3 289 167Safranbolu 59 866 3 818Taskopru 50 721 65 1 477Daday 47 536 46 310Cide 41 845 388 3Arac 41 642 53 10Tosya 29 489 680 114Cankiri Cankiri Merkez 94 835 1 234 472Cerkes 63 519 103 10Sinop Sinop Merkez 28 290 4 595 675 8Boyabat 59 324 194 3074Ayancik 42 556 1 917 3Gerze 30 231 2 108 491TOPLAM 737 302 20 958 8 959 8Galeri1895 harita 1907 harita KaynakcaOzel a b c d Karpat Kemal H 2003 a g e syf 218 Kutuklu Ferhat Tunoglu Kamil 2012 a g e syf 129 a b c Kutuklu Ferhat Tunoglu Kamil 2012 a g e syf 137 Kutuklu Ferhat Tunoglu Kamil 2012 a g e syf 130 Kutuklu Ferhat Tunoglu Kamil 2012 a g e syf 140 a b c Kutuklu Ferhat Tunoglu Kamil 2012 a g e syf 143 Kutuklu Ferhat Tunoglu Kamil 2012 a g e syf 133 a b c Kutuklu Ferhat Tunoglu Kamil 2012 a g e syf 146 Kutuklu Ferhat Tunoglu Kamil 2012 a g e syf 148 Karakok Tunay 2010 a g m syf 271 Karpat Kemal H 2003 a g e syf 159 Karpat Kemal H 2003 a g e syf 202 Genel Kutuklu Ferhat Tunoglu Kamil 2012 Osmanli Arsiv Belgelerinde Kastamonu Ceren Matbaacilik ISBN 9786056250002 Erisim tarihi 27 Mayis 2020 Karakok Tunay 2010 H 1288 M 1871 Tarihli Kastamonu Vilayet Salnamesine Gore Kastamonu Vilayeti PDF ZKU Sosyal Bilimler Dergisi VI 11 ss 267 276 1 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 27 Mayis 2020 Karpat Kemal H 2003 Osmanli nufusu 1830 1914 demografik ve sosyal ozellikleri Tirnakci Bahar tarafindan cevrildi Turkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfi ISBN 9789753331692 Erisim tarihi 27 Mayis 2020