Katı hal rölesi (SSR), harici bir voltaj (AC veya DC) kontrol terminallerine uygulandığında açılıp kapanan bir elektronik anahtarlama cihazıdır. Röle ile aynı işlevi yapar ancak katı hal elektroniği hareketli parçaları olmadığından ve daha uzun çalışma ömrüne sahiptir.
SSR'ler uygun bir kontrol sinyaline yanıt veren bir sensör, yük devresine güç veren bir elektronik anahtarlama cihazı ve kontrol sinyalinin bu anahtarı mekanik parça olmadan etkinleştirmesini sağlayan bir bağlantıdan oluşur. AC veya DC yükleri değiştirmek için tasarlanabilirler.
Paketli SSR'ler akımı yaklaşık yüz amper'e kadar değiştirmek için tristörler ve transistörler gibi güç yarı iletken cihazları kullanır.
SSR'lerin elektromekanik rölelere kıyasla daha hızlı anahtarlama hızları vardır ve aşınacak fiziksel kontakları yoktur.
SSR daha yüksek "açık" ("on") dirence sahip olmanın yanı sıra, elektromekanik rölenin dayandığı gibi büyük anlık aşırı yüke de dayanamaz.
Çalışması
Tek MOSFET veya paralel dizideki birden çok MOSFET'e dayalı bir SSR, DC yüklerde iyi çalışabilir. MOSFET'lerin, ters yönde ileten doğal bir alt tabaka diyodu vardır bu yüzden tek MOSFET akımı her iki yönde de engelleyemez.
AC (çift yönlü) çalışma için iki MOSFET, kaynak pimleri birbirine bağlı olarak arka arkaya düzenlenir. Boşalma pimleri, çıkışın her iki tarafına da bağlanır. Alt tabaka diyotları, röle kapalıyken akımı engellemek için dönüşümlü olarak ters kutuplanır. Röle açıkken, ortak kaynak her zaman anlık sinyal seviyesinde çalışır ve her iki kapı da foto-diyot tarafından kaynağa göre pozitif kutuplanır.
Bir DC yükü değiştirken birden çok MOSFET'in paralel bağlanabilmesi için ortak kaynağa erişim sağlamak yaygındır. Genellikle, kontrol girişi kaldırıldığında MOSFET'in kapanmasını hızlandırmak için bir ağ sağlanır.
AC devrelerinde, sıfır yük akımı olduğunda, Silikon kontrollü doğrultucu (SCR) veya Triyak röleleri AC sıfır geçiş noktalarında doğal olarak kapanır. Devre, sinüs dalgasının zirve ortasında asla kesintiye uğramaz, böylece endüktans etrafındaki manyetik alanın ani çökmesi nedeniyle oluşacak büyük geçici gerilimleri önler. Sıfır noktası detektörü eklenmesiyle (ve ters devre endüktansı ve sonuçta oluşan back-e.m.f. yoktur), yeni bir dalganın başlangıcında bireysel SCR'ler tekrar açılabilir. Bu özelliğe sıfır geçişli anahtarlama denir.
Zamanlama
Uygun SSR tipinin seçilmesi, özellikle uygulama zaman açısından herhangi bir değişiklik olmadan kritik Açık/Kapalı şartı gerektirdiğinde önemlidir.
Zaman Kritik Açma/Kapama anahtarlaması gerektiren uygulamalar, SCR veya TRIAC cihazlarının sergileyeceği doğal Sıfır Geçiş değişimlerine tabi olmadıkları için Transistör veya MOSFET tasarım türlerini kullanmalıdır.
Bağlantı
Kontrol sinyali, kontrol edilen devreye iki devre arasında galvanik izolasyon sağlayacak şekilde bağlanmalıdır.
Birçok SSR, optik bağlantı kullanır. Kontrol voltajı, foto-duyarlı diyot'u aydınlatan ve açan dahili bir LED'e enerji verir; diyot akımı, yükü değiştirmek için arka arkaya tristör (Triyak), silikon kontrollü doğrultucu (SCR) veya MOSFETi açar. Optik bağlantı, kontrol devresinin yükten elektriksel olarak yalıtılmış olmasını sağlar.
Özellikler
Katı hal rölelerinin elektromekanik rölelere göre göreceli yararlarının çoğu, elektromekanik cihazlarla karşılaştırıldığında tüm katı hal cihazlarında ortaktır.
- Tamamen sessiz çalışır.
- SSR'ler elektromekanik rölelerden daha hızlı geçiş yapar; optik bağlı SSR'nin anahtarlama süresi LED'i yakmak ve söndürmek için gereken süreye bağlıdır ve mikrosaniye ila milisaniye arasındadır.
- Aşınacak hareketli parça ve çukur veya karbon oluşturacak elektrik kontakları olmadığından, rölelerden daha uzun kullanım ömrü vardır.
- Temiz, kontak sıçraması olmadan çalışır.
Parametreler
SSR'ler, aşağıdakileri içeren birçok parametreyle tanımlanır: gerekli etkinleştirme giriş voltajı, akım, çıkış voltajı ve akımı, AC veya DC olup olmadığı, voltaj düşüşü veya çıkış akımını etkileyen direnç, ısıl direnç ve güvenli çalışma bölgesi için ısıl ve elektriksel parametreler (örneğin, büyük akımları tekrar tekrar değiştirirken termal dirence göre azaltma (ing: derating)).
SSR'ler, yalnızca AC voltajı sıfır olduğunda voltajı açıp kapatmak için sıfır geçiş donanımını da kapsayabilir.
Oransal SSR'ler, akım çıkışını düşürmek için (faz açısı kontrolü) sıfır geçişinden sonra gerilimin başlamasını geciktirebilir.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- A DC Fault Protection Circuit for Audio Amplifiers 22 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Solid state relay glossary of terminology 20 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- National Instruments Solid State Relays 30 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Solid State Relays vs Electromechanical Relays 18 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kati hal rolesi SSR harici bir voltaj AC veya DC kontrol terminallerine uygulandiginda acilip kapanan bir elektronik anahtarlama cihazidir Role ile ayni islevi yapar ancak kati hal elektronigi hareketli parcalari olmadigindan ve daha uzun calisma omrune sahiptir Kati hal rolesiKati hal kontaktoruPCB montajli kati hal DIL rolesi SSR ler uygun bir kontrol sinyaline yanit veren bir sensor yuk devresine guc veren bir elektronik anahtarlama cihazi ve kontrol sinyalinin bu anahtari mekanik parca olmadan etkinlestirmesini saglayan bir baglantidan olusur AC veya DC yukleri degistirmek icin tasarlanabilirler Paketli SSR ler akimi yaklasik yuz amper e kadar degistirmek icin tristorler ve transistorler gibi guc yari iletken cihazlari kullanir SSR lerin elektromekanik rolelere kiyasla daha hizli anahtarlama hizlari vardir ve asinacak fiziksel kontaklari yoktur SSR daha yuksek acik on dirence sahip olmanin yani sira elektromekanik rolenin dayandigi gibi buyuk anlik asiri yuke de dayanamaz CalismasiTek MOSFET veya paralel dizideki birden cok MOSFET e dayali bir SSR DC yuklerde iyi calisabilir MOSFET lerin ters yonde ileten dogal bir alt tabaka diyodu vardir bu yuzden tek MOSFET akimi her iki yonde de engelleyemez AC cift yonlu calisma icin iki MOSFET kaynak pimleri birbirine bagli olarak arka arkaya duzenlenir Bosalma pimleri cikisin her iki tarafina da baglanir Alt tabaka diyotlari role kapaliyken akimi engellemek icin donusumlu olarak ters kutuplanir Role acikken ortak kaynak her zaman anlik sinyal seviyesinde calisir ve her iki kapi da foto diyot tarafindan kaynaga gore pozitif kutuplanir Bir DC yuku degistirken birden cok MOSFET in paralel baglanabilmesi icin ortak kaynaga erisim saglamak yaygindir Genellikle kontrol girisi kaldirildiginda MOSFET in kapanmasini hizlandirmak icin bir ag saglanir AC devrelerinde sifir yuk akimi oldugunda Silikon kontrollu dogrultucu SCR veya Triyak roleleri AC sifir gecis noktalarinda dogal olarak kapanir Devre sinus dalgasinin zirve ortasinda asla kesintiye ugramaz boylece enduktans etrafindaki manyetik alanin ani cokmesi nedeniyle olusacak buyuk gecici gerilimleri onler Sifir noktasi detektoru eklenmesiyle ve ters devre enduktansi ve sonucta olusan back e m f yoktur yeni bir dalganin baslangicinda bireysel SCR ler tekrar acilabilir Bu ozellige sifir gecisli anahtarlama denir ZamanlamaUygun SSR tipinin secilmesi ozellikle uygulama zaman acisindan herhangi bir degisiklik olmadan kritik Acik Kapali sarti gerektirdiginde onemlidir Zaman Kritik Acma Kapama anahtarlamasi gerektiren uygulamalar SCR veya TRIAC cihazlarinin sergileyecegi dogal Sifir Gecis degisimlerine tabi olmadiklari icin Transistor veya MOSFET tasarim turlerini kullanmalidir BaglantiKontrol sinyali kontrol edilen devreye iki devre arasinda galvanik izolasyon saglayacak sekilde baglanmalidir Bircok SSR optik baglanti kullanir Kontrol voltaji foto duyarli diyot u aydinlatan ve acan dahili bir LED e enerji verir diyot akimi yuku degistirmek icin arka arkaya tristor Triyak silikon kontrollu dogrultucu SCR veya MOSFETi acar Optik baglanti kontrol devresinin yukten elektriksel olarak yalitilmis olmasini saglar OzelliklerKati hal rolelerinin elektromekanik rolelere gore goreceli yararlarinin cogu elektromekanik cihazlarla karsilastirildiginda tum kati hal cihazlarinda ortaktir Tamamen sessiz calisir SSR ler elektromekanik rolelerden daha hizli gecis yapar optik bagli SSR nin anahtarlama suresi LED i yakmak ve sondurmek icin gereken sureye baglidir ve mikrosaniye ila milisaniye arasindadir Asinacak hareketli parca ve cukur veya karbon olusturacak elektrik kontaklari olmadigindan rolelerden daha uzun kullanim omru vardir Temiz kontak sicramasi olmadan calisir ParametrelerSSR ler asagidakileri iceren bircok parametreyle tanimlanir gerekli etkinlestirme giris voltaji akim cikis voltaji ve akimi AC veya DC olup olmadigi voltaj dususu veya cikis akimini etkileyen direnc isil direnc ve guvenli calisma bolgesi icin isil ve elektriksel parametreler ornegin buyuk akimlari tekrar tekrar degistirirken termal dirence gore azaltma ing derating SSR ler yalnizca AC voltaji sifir oldugunda voltaji acip kapatmak icin sifir gecis donanimini da kapsayabilir Oransal SSR ler akim cikisini dusurmek icin faz acisi kontrolu sifir gecisinden sonra gerilimin baslamasini geciktirebilir Ayrica bakinizOptokuplorDis baglantilarA DC Fault Protection Circuit for Audio Amplifiers 22 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Solid state relay glossary of terminology 20 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde National Instruments Solid State Relays 30 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Solid State Relays vs Electromechanical Relays 18 Kasim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Bishop Anthony 1986 Solid state relay handbook with applications Indianapolis IN H W Sams ISBN 0 672 22475 5 OCLC 15132642 a b c d Infineon Technologies 2 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Subat 2021