Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Katarevusa (Yunanca Kαθαρεύουσα, Katharevousa), Yunanistan'ın kuruluşundan 1976 yılına kadar Yunanistan'ın resmi dili Yunanca lehçesi.
Tarihçe
Yunanistan'ın kurulması aşamasında devletin resmi dilinin hangi diyalekt (lehçe) olacağına ilişkin çok hararetli tartışmalar yapılmıştır. Bir kısım aydın, halkın konuştuğu ve temellerini Koine'den (κοινή) alan Demotiki (δημοτική) diyalektinin resmi dil olmasını isterken bir kısmı da Attik dilin resmi dil olmasını istemekteydi.
Attik dilin savunucuları, halkın konuştuğu dilin saflığını yitirdiğini, önce Koine sayesinde Ortadoğu kökenli kelimelerin dile girdiğini, daha sonra da Türk yönetimi altında Türkçe kelimelerin Yunancaya girdiğini savunurken, halk dilinin savunucuları halkın artık anlayamadığı antik Attik diyalektinin Yunanistan'ın gündelik dili olamayacağını savunuyorlardı.
Attik diyalekt oldukça zor bir gramere, artık hiç kullanılmayan farklı kelimelere sahip olduğu ve halkın neredeyse tamamınca anlaşılamadığı için Attik dilin daha basitleştirilmiş şekli olan Katarevusa (καθαρεύουσα) resmi dil ilan edildi. Katarevusa (Saf Dil) Bizans'ın resmi dili olan Attik diyalektin zamanla aşınarak ve basitleşerek günümüze kadar ulaşmış sadeleşmiş biçimiydi.[] Yunan devleti kurulurken buna ek olarak, Yunancaya yabancı dillerden giren kelimeler atılıp yerine Attik Yunanca kelimelerin konuldu ya da eski köklerden yeni kelimelerin türetildi.
Katarevusanın resmi dil olmasıyla okullarda yalnızca Katarevusa öğretildi. Mahkemelerde zabıtlar bu dil ile tutuldu, hatta birtakım gazeteler bu dil ile basıldı.
Okullarda halk Yunancası konuşulmadığı ve öğretilmediği için Demotikide birtakım bozulmalar olunca 1964'te okullarda Demotikinin de okutulmasına izin verildi.
Bu çift dillilik 1976 yılına kadar devam etti. 1976'da Yunanistan'da çıkan bir kanun ile Katarevusa devletin resmi dili olmaktan çıkartıldı ve Demotiki resmi dil haline getirildi böylece okul, resmi daire ve evlerde konuşulan dilin aynı olması sağlandı.
Özellikleri
Katarevusanın öğrenimi Demotikiye göre oldukça zordu. Katarevusa Attik diyalektinin özelliklerini taşıyordu. Örneğin Modern Yunancada bugün kaybolmuş olan datif (-e hali) Attik diyalektte olduğu gibi Katarevusada da muhafaza edilmiştir.
Katarevusanın kullanımı kişiden kişiye göre değişiklikler gösteriyordu, bazıları onu Attik diyalekte yakın olacak kadar ağdalı (Αρχαΐζουσα Arhaizousa) bazıları ise halk dili olan Demotikiye yakın basitlikte (Απλή καθαρεύουσα Apli Kathareuousa) kullandı. Yunan aydınları halk diline itibar etmedi ve ülkede iki dillilik oluştu. Bununla beraber Katarevusa ile önerilen bazı kelimeler halk tarafından benimsendi ve halk Yunancasına da yerleşti.
Bugünkü durum
1976'dan beri Yunanistan'ın resmi dili Demotiki olup tüm resmi dairelerde, okullarda ve halk arasında sadece bu dil konuşulur.
Kaynakça
- ^ Anderson, Stephen R. (2012). Languages : a very short introduction (1. bas.). Oxford, B.K.: Oxford University Press. ISBN .
- ^ Kelağaahmet, İbrahim (2017). "Skarlatos Vizantios'un Yunan Sözlük Bilimindeki Yeri ve 1835 Tarihli Sözlüğünde Tespit Edilen Türkçe Alıntılar". Türkiyat Mecmuası. 27 (2). s. 138. Erişim tarihi: 22 Haziran 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Katarevusa Yunanca Ka8areyoysa Katharevousa Yunanistan in kurulusundan 1976 yilina kadar Yunanistan in resmi dili Yunanca lehcesi TarihceYunanistan in kurulmasi asamasinda devletin resmi dilinin hangi diyalekt lehce olacagina iliskin cok hararetli tartismalar yapilmistir Bir kisim aydin halkin konustugu ve temellerini Koine den koinh alan Demotiki dhmotikh diyalektinin resmi dil olmasini isterken bir kismi da Attik dilin resmi dil olmasini istemekteydi Attik dilin savunuculari halkin konustugu dilin safligini yitirdigini once Koine sayesinde Ortadogu kokenli kelimelerin dile girdigini daha sonra da Turk yonetimi altinda Turkce kelimelerin Yunancaya girdigini savunurken halk dilinin savunuculari halkin artik anlayamadigi antik Attik diyalektinin Yunanistan in gundelik dili olamayacagini savunuyorlardi Attik diyalekt oldukca zor bir gramere artik hic kullanilmayan farkli kelimelere sahip oldugu ve halkin neredeyse tamaminca anlasilamadigi icin Attik dilin daha basitlestirilmis sekli olan Katarevusa ka8areyoysa resmi dil ilan edildi Katarevusa Saf Dil Bizans in resmi dili olan Attik diyalektin zamanla asinarak ve basitleserek gunumuze kadar ulasmis sadelesmis bicimiydi kaynak belirtilmeli Yunan devleti kurulurken buna ek olarak Yunancaya yabanci dillerden giren kelimeler atilip yerine Attik Yunanca kelimelerin konuldu ya da eski koklerden yeni kelimelerin turetildi Katarevusanin resmi dil olmasiyla okullarda yalnizca Katarevusa ogretildi Mahkemelerde zabitlar bu dil ile tutuldu hatta birtakim gazeteler bu dil ile basildi Okullarda halk Yunancasi konusulmadigi ve ogretilmedigi icin Demotikide birtakim bozulmalar olunca 1964 te okullarda Demotikinin de okutulmasina izin verildi Bu cift dillilik 1976 yilina kadar devam etti 1976 da Yunanistan da cikan bir kanun ile Katarevusa devletin resmi dili olmaktan cikartildi ve Demotiki resmi dil haline getirildi boylece okul resmi daire ve evlerde konusulan dilin ayni olmasi saglandi OzellikleriKatarevusanin ogrenimi Demotikiye gore oldukca zordu Katarevusa Attik diyalektinin ozelliklerini tasiyordu Ornegin Modern Yunancada bugun kaybolmus olan datif e hali Attik diyalektte oldugu gibi Katarevusada da muhafaza edilmistir Katarevusanin kullanimi kisiden kisiye gore degisiklikler gosteriyordu bazilari onu Attik diyalekte yakin olacak kadar agdali Arxaizoysa Arhaizousa bazilari ise halk dili olan Demotikiye yakin basitlikte Aplh ka8areyoysa Apli Kathareuousa kullandi Yunan aydinlari halk diline itibar etmedi ve ulkede iki dillilik olustu Bununla beraber Katarevusa ile onerilen bazi kelimeler halk tarafindan benimsendi ve halk Yunancasina da yerlesti Bugunku durum1976 dan beri Yunanistan in resmi dili Demotiki olup tum resmi dairelerde okullarda ve halk arasinda sadece bu dil konusulur Kaynakca Anderson Stephen R 2012 Languages a very short introduction 1 bas Oxford B K Oxford University Press ISBN 978 0199590599 Kelagaahmet Ibrahim 2017 Skarlatos Vizantios un Yunan Sozluk Bilimindeki Yeri ve 1835 Tarihli Sozlugunde Tespit Edilen Turkce Alintilar Turkiyat Mecmuasi 27 2 s 138 Erisim tarihi 22 Haziran 2020