Bu maddede bulunmasına karşın yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir.Mart 2022) () ( |
Bu maddedeki üslubun, ansiklopedik bir yazıdan beklenen resmî ve ciddi üsluba uygun olmadığı düşünülmektedir. |
Kavitasyon, bir sıvı içinde buhar kabarcıklarının oluşumu ve bunların ani olarak (içeri çökerek) patlaması ile oluşan fiziksel olayın ve bu olayın bitişik malzemede oluşturduğu hasarın adıdır.
Örnek olarak gemi pervanelerinde, santrifüj pompaların çarklarında veya su tesisatlarında boru kesitinin ani olarak büyük ölçüde daraldığı kısımlar da görülebilir.
Kavitasyon mekanizması
Sulu ortamlarda meydana gelen kavitasyonu anlamak için suyun faz diyagramına bakmak gerekir (Bkz. Şekil 1)[]. Su, 1 Atmosfer basınç altında, 100 °C 'de kaynar, başka bir değişle, sıvı fazdan gaz fazına geçer. Ancak ortam basıncı azaldığında, suyun da kaynama noktası daha düşük sıcaklara ulaşır. Dolayısıyla, sulu bir sistemde bölgesel basınç suyun buharlaşma basıncının altına düştüğünde su, gaz fazına geçer. Bu esnada hacmini katbekat arttırır. Hacmi artmış olan su buharı kabarcığı, örneğin bir yüzeye çarptığında basıncın artmasına bağlı olarak tekrar sıvı haline dönüşür. Bu durumda, az önce hacmini katbekat arttırmış su buharı kabarcığından geriye büyük bir boşluk kalır.
Kavitasyon kelimesi, etimolojik olarak Latince "çukur, boşluk" anlamına gelen "Cavitas" kelimesinden gelmektedir.
Bu boşluk, etraftaki su molekülleri tarafından çok ani bir şekilde doldurulur. İçeri doğru patlama olarak adlandırılan bu şok dalgası, su jetinin komşu metalden atomal boyutta küçük parçacıkların kopmasına neden olan hızlı bir şekilde gerçekleşir.
Yukarıda belirtilen mekanizma, milyonlarca kabarcığın sürekli olarak oluşmasına ve patlamasına yol açarak bitişik malzemede kavitasyon hasarına neden olur. Malzeme yüzeyinde öncelikle aşınma meydana gelir ve bu, çok sayıda küçük çukurların oluşmasına yol açar. Yüzey pürüzlülüğü artar. Bu çukurların sayısının artması, ilerleyen zamanlarda kesitin azalmasına veya malzemenin çatlamasına neden olabilir. Sonuç olarak, malzeme ekonomik ömründen çok daha önce koparak veya çatlayarak kullanılamaz hale gelir.
Kavitasyon, malzeme hasarının yanı sıra istenmeyen seslere, yüzey pürüzlülüğünün artmasına ve akış direncinin artmasına ve verim kayıplarına neden olabilir
Kaynakça
- ^ . www.britannica.com (İngilizce). 17 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2023.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Kavitasyon ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Cavitation and Bubbly Flows, Saint Anthony Falls Laboratory, University of Minnesota20 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- van der Waals-type CFD Modeling of Cavitation
- Cavitation bubble in varying gravitational fields, jet-formation 13 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Cavitation limits the speed of dolphins 3 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Tiny Bubbles to Make You Happy[]
- Pump Cavitation 10 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Fizik ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede kaynak listesi bulunmasina karsin metin ici kaynaklarin yetersizligi nedeniyle bazi bilgilerin hangi kaynaktan alindigi belirsizdir Lutfen kaynaklari uygun bicimde metin icine yerlestirerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Mart 2022 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Bu maddedeki uslubun ansiklopedik bir yazidan beklenen resmi ve ciddi usluba uygun olmadigi dusunulmektedir Maddeyi gelistirerek ya da konuyla ilgili tartismaya katilarak Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Kavitasyon bir sivi icinde buhar kabarciklarinin olusumu ve bunlarin ani olarak iceri cokerek patlamasi ile olusan fiziksel olayin ve bu olayin bitisik malzemede olusturdugu hasarin adidir Ornek olarak gemi pervanelerinde santrifuj pompalarin carklarinda veya su tesisatlarinda boru kesitinin ani olarak buyuk olcude daraldigi kisimlar da gorulebilir Kavitasyon mekanizmasiSulu ortamlarda meydana gelen kavitasyonu anlamak icin suyun faz diyagramina bakmak gerekir Bkz Sekil 1 hangileri Su 1 Atmosfer basinc altinda 100 C de kaynar baska bir degisle sivi fazdan gaz fazina gecer Ancak ortam basinci azaldiginda suyun da kaynama noktasi daha dusuk sicaklara ulasir Dolayisiyla sulu bir sistemde bolgesel basinc suyun buharlasma basincinin altina dustugunde su gaz fazina gecer Bu esnada hacmini katbekat arttirir Hacmi artmis olan su buhari kabarcigi ornegin bir yuzeye carptiginda basincin artmasina bagli olarak tekrar sivi haline donusur Bu durumda az once hacmini katbekat arttirmis su buhari kabarcigindan geriye buyuk bir bosluk kalir Kavitasyon kelimesi etimolojik olarak Latince cukur bosluk anlamina gelen Cavitas kelimesinden gelmektedir Bu bosluk etraftaki su molekulleri tarafindan cok ani bir sekilde doldurulur Iceri dogru patlama olarak adlandirilan bu sok dalgasi su jetinin komsu metalden atomal boyutta kucuk parcaciklarin kopmasina neden olan hizli bir sekilde gerceklesir Yukarida belirtilen mekanizma milyonlarca kabarcigin surekli olarak olusmasina ve patlamasina yol acarak bitisik malzemede kavitasyon hasarina neden olur Malzeme yuzeyinde oncelikle asinma meydana gelir ve bu cok sayida kucuk cukurlarin olusmasina yol acar Yuzey puruzlulugu artar Bu cukurlarin sayisinin artmasi ilerleyen zamanlarda kesitin azalmasina veya malzemenin catlamasina neden olabilir Sonuc olarak malzeme ekonomik omrunden cok daha once koparak veya catlayarak kullanilamaz hale gelir Kavitasyon malzeme hasarinin yani sira istenmeyen seslere yuzey puruzlulugunun artmasina ve akis direncinin artmasina ve verim kayiplarina neden olabilirKavitasyonKaynakca www britannica com Ingilizce 17 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Subat 2023 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Kavitasyon ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Cavitation and Bubbly Flows Saint Anthony Falls Laboratory University of Minnesota20 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde van der Waals type CFD Modeling of Cavitation Cavitation bubble in varying gravitational fields jet formation 13 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cavitation limits the speed of dolphins 3 Mayis 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tiny Bubbles to Make You Happy olu kirik baglanti Pump Cavitation 10 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fizik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz