Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kavram, nesnelerin ya da olayların ortak özelliklerini kapsayan ve bir ortak ad altında toplayan genel tasarımdır. Kavramlar, soyuttur ve gerçek dünyada yoktur. Benzer olan fikirleri, insanları, olayları vs gruplandırmak için kullanılan bir sınıflamadır. Kavram yanılgıları ise daha çok kişisel deneyimler sonucu oluşmuş, bilimsel gerçeklere ve düşüncelere aykırı, anlamlı öğrenmeyi engelleyici bilgilerdir.
Kavram klasik mantıkta oldukça önemlidir. Kavramlar dille ifade edilirse buna terim adı verilir. Başka bir deyişle kavramlar nesnelerin soyut tasavvurları iken, bu tasavvurların dildeki karşılıkları ise terim olarak adlandırılır. Kavramlar işaretlerle ifade edilir. Bu işaretler sözlü veya sözsüz olabilirler. Bu işaretleri islam mantıkçıları "delalet" adıyla nitelemişler ve delaletleri tabii, akli ve vaazi delaletler olarak üç gruba ayırmışlardır. Her bir grup da sözlü veya sözsüz işaretler taşıyabilir ve böylece delaletler 6 gruba ayrılmış olur. İşte mantığı ilgilendiren sadece sözlü olan delaletlerdir.
Klasik Mantıkta kavram çeşitleri
Tek tek ele alındıklarında
Tümel, tekil ve tikel kavramlar: Eğer bir kavram bir sınıfın tümüne işaret ediyorsa tümel, sadece bir elemanına işaret ediyorsa tekil kavram adı verilir. Örneğin şehir kavramı tümel iken, İstanbul tekildir. Kavramlar tek başlarına ele alındıkları zaman tümel ya da tekil olabilirler. Ancak, eğer kavramlar bir önermede kullanılırsa tümel ve tekil olabildiği gibi tikel de olabilirler. Tikel kavramlar bir sınıfın bir kısmına işaret eder. Örneğin bazı insanlar veya bazı şehirler tikel kavramlardır.
Soyut ve somut kavramlar: Kavram bir cisme veya varlığa işaret ediyorsa somuttur. Örneğin taş, insan, beyaz gibi kavramlar somut kavramlardır. Ancak kavram bir oluş tarzını ifade ediyorsa soyuttur. Örneğin insanlık, beyazlık gibi kavramlar soyuttur. Şu şekilde de ifade edilebilir. Somut kavramlar insan zihninde bir konu içinde oluşurlar, soyut kavramlar ise konudan soyutlanmıştır.
Kolektif ve distrubitüf kavramlar:
Pozitif ve negatif kavramlar:
Birbirleri ile ilişkilerine göre
Öğrenme ve öğretme
Kavram öğrenme ve öğretme adımları şöyledir:
- Kavram adı
- Özellikleri tanımlama
- Hipotez kurma
- Alakalı bilgileri toplama, analiz etme ve yorumlama
- Özellikleri tanımlayan iyi ve benzer örnekler verme
- Özellikleri fark ettiren iyi ve ayırt edici örnekler verme
- Kavramın ayırt edici olmayan özelliklerine ilişkin örnekler verme
- Olumsuz örneklere karşı olumlu örnekler verme
- Verilen örneklerin kavramı ve hipotezi kapsayıp-kapsamadığını tahmin etme
- Hipotezi değerlendiren bir kriteri kabul etme
- Uygulama sırasında ilişkisiz özellikleri ve örnekleri genişletme
- Yeni örneklerin öğrenciler tarafından tanımlanması
- Öğrencilerin kendi örneklerini açıklamaları sağlamalı
- Tanımlanan özelliklerin öğrenciler tarafından açıkça ifade edilmesini sağlama
Kaynakça
Genel
- Öner, Prof. Dr. Necati (1986), (PDF), Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, 17 Nisan 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi, erişim tarihi: 28 Şubat 2013
Özel
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kavram nesnelerin ya da olaylarin ortak ozelliklerini kapsayan ve bir ortak ad altinda toplayan genel tasarimdir Kavramlar soyuttur ve gercek dunyada yoktur Benzer olan fikirleri insanlari olaylari vs gruplandirmak icin kullanilan bir siniflamadir Kavram yanilgilari ise daha cok kisisel deneyimler sonucu olusmus bilimsel gerceklere ve dusuncelere aykiri anlamli ogrenmeyi engelleyici bilgilerdir Kavram klasik mantikta oldukca onemlidir Kavramlar dille ifade edilirse buna terim adi verilir Baska bir deyisle kavramlar nesnelerin soyut tasavvurlari iken bu tasavvurlarin dildeki karsiliklari ise terim olarak adlandirilir Kavramlar isaretlerle ifade edilir Bu isaretler sozlu veya sozsuz olabilirler Bu isaretleri islam mantikcilari delalet adiyla nitelemisler ve delaletleri tabii akli ve vaazi delaletler olarak uc gruba ayirmislardir Her bir grup da sozlu veya sozsuz isaretler tasiyabilir ve boylece delaletler 6 gruba ayrilmis olur Iste mantigi ilgilendiren sadece sozlu olan delaletlerdir Klasik Mantikta kavram cesitleriTek tek ele alindiklarinda Tumel tekil ve tikel kavramlar Eger bir kavram bir sinifin tumune isaret ediyorsa tumel sadece bir elemanina isaret ediyorsa tekil kavram adi verilir Ornegin sehir kavrami tumel iken Istanbul tekildir Kavramlar tek baslarina ele alindiklari zaman tumel ya da tekil olabilirler Ancak eger kavramlar bir onermede kullanilirsa tumel ve tekil olabildigi gibi tikel de olabilirler Tikel kavramlar bir sinifin bir kismina isaret eder Ornegin bazi insanlar veya bazi sehirler tikel kavramlardir Soyut ve somut kavramlar Kavram bir cisme veya varliga isaret ediyorsa somuttur Ornegin tas insan beyaz gibi kavramlar somut kavramlardir Ancak kavram bir olus tarzini ifade ediyorsa soyuttur Ornegin insanlik beyazlik gibi kavramlar soyuttur Su sekilde de ifade edilebilir Somut kavramlar insan zihninde bir konu icinde olusurlar soyut kavramlar ise konudan soyutlanmistir Kolektif ve distrubituf kavramlar Pozitif ve negatif kavramlar Birbirleri ile iliskilerine goreOgrenme ve ogretmeKavram ogrenme ve ogretme adimlari soyledir Kavram adi Ozellikleri tanimlama Hipotez kurma Alakali bilgileri toplama analiz etme ve yorumlama Ozellikleri tanimlayan iyi ve benzer ornekler verme Ozellikleri fark ettiren iyi ve ayirt edici ornekler verme Kavramin ayirt edici olmayan ozelliklerine iliskin ornekler verme Olumsuz orneklere karsi olumlu ornekler verme Verilen orneklerin kavrami ve hipotezi kapsayip kapsamadigini tahmin etme Hipotezi degerlendiren bir kriteri kabul etme Uygulama sirasinda iliskisiz ozellikleri ve ornekleri genisletme Yeni orneklerin ogrenciler tarafindan tanimlanmasi Ogrencilerin kendi orneklerini aciklamalari saglamali Tanimlanan ozelliklerin ogrenciler tarafindan acikca ifade edilmesini saglamaKaynakcaGenel Oner Prof Dr Necati 1986 PDF Ankara Universitesi Ilahiyat Fakultesi 17 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi erisim tarihi 28 Subat 2013 Ozel Turk Dil Kurumu Sozlugu Oner 1986 s 17 a b Oner 1986 s 18 Duman Bilal 2008 Ogretim Ilke ve Yontemleri Maya Akademi Yayinlari Ankara