Kaya yükü sınıflama sistemi ya da kaya yükü yüksekliği sınıflama sistemi (İngilizce: Rock mass classification) Karl von Terzaghi tarafından 1946 yılında ortaya koyduğu bir kaya sınıflama sistemidir. Kaya sınıflama sistemlerinin içinde en eskisidir. Laboratuvarında kum kullanarak yaptığı fiziksel modeller ve Alp Dağları'nda çelik bağ tahkimatlı tünellerde yaptığı araştırmalara dayanılarak kayaları tanımlamış ve her tür için tahkimat üzerine gelecek kaya yükü sınırlarını belirlemiştir.
Demir bağ tahkimatlı tüneller için kaya yükü sınıflaması
Kaya durumu | Kaya yükü yüksekliği, ht (m) | Açıklama |
---|---|---|
Sert ve sağlam | 0 | Yalnız kavlama olursa hafif kaplama gereklidir. |
Sert tabakalı veya şistoz | 0 - 0.05 B | Hafif tahkimat, esas olarak kavlak düşmesini önlemek için. |
Masif, orta derecede eklemli | 0.05 - 0.25 B | Yük bir noktadan diğerine düzensizce değişebilir. |
Orta derecede bloklu ve damarlı | 0.25 - 0.35 (B+ht) | Yan basınç yok. |
Çok bloklu ve damarlı | 0.35 - 1.1 (B+ht) | Az veya hiç yan basınç yok. |
Tamamen kırılmış fakat kimyasal olarak sağlam | 1.1 (B+ht) | Önemli miktarda yan basınç. Tünelin tabanına doğru olan sızıntıların yarattığı yumuşama yüzünden, ya bağların tabana gelen kısımlarının takviye edilmesi ya da dairesel bağlar kullanılması gereklidir. |
Sıkışan, ezilmiş kaya, orta derinlik | 1.1 - 2.1 (B+ht) | Kuvvetli yan basınç, taban kirişleri gereklidir. Dairesel bağ önerilir. |
Sıkışan, ezilmiş kaya, orta derinlik | 2.1 - 4.5 (B+ht) | Kuvvetli yan basınç, taban kirişleri gereklidir. Dairesel bağ önerilir. |
Şişen, kabaran kaya | 70 m'ye kadar (B+ht) değerinden bağımsız | Dairesel bağlar gereklidir. Aşırı kötü durumlarda geçme bağlar kullanılır. |
B: | Tünel ya da galerinin genişliği |
ht: | Tünel ya da galerinin yüksekliği |
Kaynakça
- ^ Hudson J. (1997), Engineering Rock Mechanics, Pergamon, 456 sf.
Ayrıca bakınız
Madencilik ile ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kaya yuku siniflama sistemi ya da kaya yuku yuksekligi siniflama sistemi Ingilizce Rock mass classification Karl von Terzaghi tarafindan 1946 yilinda ortaya koydugu bir kaya siniflama sistemidir Kaya siniflama sistemlerinin icinde en eskisidir Laboratuvarinda kum kullanarak yaptigi fiziksel modeller ve Alp Daglari nda celik bag tahkimatli tunellerde yaptigi arastirmalara dayanilarak kayalari tanimlamis ve her tur icin tahkimat uzerine gelecek kaya yuku sinirlarini belirlemistir Demir bag tahkimatli tuneller icin kaya yuku siniflamasiKaya durumu Kaya yuku yuksekligi ht m AciklamaSert ve saglam 0 Yalniz kavlama olursa hafif kaplama gereklidir Sert tabakali veya sistoz 0 0 05 B Hafif tahkimat esas olarak kavlak dusmesini onlemek icin Masif orta derecede eklemli 0 05 0 25 B Yuk bir noktadan digerine duzensizce degisebilir Orta derecede bloklu ve damarli 0 25 0 35 B ht Yan basinc yok Cok bloklu ve damarli 0 35 1 1 B ht Az veya hic yan basinc yok Tamamen kirilmis fakat kimyasal olarak saglam 1 1 B ht Onemli miktarda yan basinc Tunelin tabanina dogru olan sizintilarin yarattigi yumusama yuzunden ya baglarin tabana gelen kisimlarinin takviye edilmesi ya da dairesel baglar kullanilmasi gereklidir Sikisan ezilmis kaya orta derinlik 1 1 2 1 B ht Kuvvetli yan basinc taban kirisleri gereklidir Dairesel bag onerilir Sikisan ezilmis kaya orta derinlik 2 1 4 5 B ht Kuvvetli yan basinc taban kirisleri gereklidir Dairesel bag onerilir Sisen kabaran kaya 70 m ye kadar B ht degerinden bagimsiz Dairesel baglar gereklidir Asiri kotu durumlarda gecme baglar kullanilir B Tunel ya da galerinin genisligiht Tunel ya da galerinin yuksekligiKaynakca Hudson J 1997 Engineering Rock Mechanics Pergamon 456 sf Ayrica bakinizRQD RMR Q sistemiMadencilik ile ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz