Kazakistan'da Türkler, Kazakistan'da yaşayan Türklerdir.
Kazakistan'daki bir Türk düğünü | |
Toplam nüfus | |
---|---|
150.000 – 180.000 | |
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
Almatı, Türkistan, Jambıl, Kızılorda | |
Diller | |
Din | |
Tarihçe
Osmanlı göçü
1926'da Sovyetler Birliği'nde İlk Birlik Sayımı gerçekleştiği zaman, Sovyetler Birliği'nde yaşayan 8.570 Osmanlı Türkü kaydetti. Günümüzde Osmanlı Türkleri artık nüfus sayımında ayrı olarak listelenmiyor, Kazakistan'da yaşayanların ya Kazak toplumuna dahil olduğu ya da ülkeyi terk ettikleri varsayılıyor.
Ahıska Türklerinin göçü
II. Dünya Savaşı sırasında, Sovyetler Birliği Türkiye'ye karşı bir baskı kampanyası başlatmaya hazırlandı. O zamanki Dışişleri Bakanı Vyaçeslav Molotov, üç Anadolu vilayetinin (Kars, Ardahan ve Artvin) teslim olması için Moskova'daki Türk Büyükelçisinden talepte bulundu. Böylece, Türkiye'ye karşı savaş mümkün görünüyordu ve Josef Stalin Mesheti'de, Türkiye-Gürcistan sınırına yakın bulunan Türk nüfusunu temizlemek istedi. O zamanki milliyetçi politikalar, "Gürcüler için Gürcistan" sloganını dile getirdi ve Ahıska Türkleri'nin ait oldukları yere, Türkiye'ye gönderilmesi gerektiğini söyledi. 1944'e kadar Ahıska Türkleri, Ahıska'dan zorla sınır dışı edildiler ve Türkiye sınırındaki akrabalarıyla işbirliği içinde kaçakçılık, eşkıyalık ve casusluk yapmakla suçlandılar.
Resmi sayımlara göre Kazakistan'daki Türkler | |||||||
Sayım yılı | Türkler | Kazakistan nüfusundaki oranı | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1939 | 523 | %0 | |||||
1959 | 9.916 | %0.1 | |||||
1970 | 18.397 | %0.1 | |||||
1979 | 25.820 | %0.2 | |||||
1989 | 49.567 | %0.3 | |||||
1999 | 75.950 | %0.5 | |||||
2009 | 97.015 | %0.6 | |||||
2014 | 104.792 | %0.6 |
1989'da yapılan son Sovyet Sayımı'nda, Sovyetler Birliği'nde 207.500 Ahıska Türkü vardı ve %23.8'inden fazlasının Kazakistan'da olduğu belirlendi.
Demografi
Son Sovyet nüfus sayımı esnasında Kazakistan'da 207.269 Türk vatandaşının bulunduğu belirtildi, fakat rakamın düşük olmasının sebebi, tüm etnik Türklerin sayılmamış olabilmesidir. Çünkü yıllarca Türklerin vatandaşlıklarını yasal belgelere kaydettirme hakkı reddedildi.
Akademisyenlere göre günümüzde Kazakistan'da ikamet eden 150.000 Türk var. Almatı'da 45.000, Türkistan Eyaleti'nde 40.000, Jambıl Eyaleti'nde 36.000 ve Kızılorda'da 10.000.
Eğitim
Türklerin ve Kazakların arasındaki tarihsel bağlar nedeniyle Kazakistan'da yaşayan Türkler iyi durumdadır. 1993 yılında Kazakistan'ın Türkistan şehrinde Türkiye ve Kazakistan'ın ortak girişimiyle kurulan Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi'nin yaklaşık 20.000 öğrencisi vardır. Ayrıca özel Türk vakıfları tarafından inşa edilen 28 Kazak-Türk lisesi, bir üniversite ve bir ilköğretim okulu bulunmaktadır. Almatı'da ayrıca bir Türkçe Dil Eğitim Merkezi bulunmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Aydıngün, Ayşegül; Harding, Çigğdem Balım; Hoover, Matthew; Kuznetsov, Igor; Swerdlow, Steve (2006), Meskhetian Turks: An Introduction to their History, Culture, and Resettelment Experiences (PDF), Center for Applied Linguistics, archived from the original (PDF) on 2007-07-14.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2021.
- ^ Şirin Akıner, (1983), Islamic Peoples of the Soviet Union, Taylor & Francis,
- ^ a b Bennigsen, Alexandre; Broxup, Marie (1983), The Islamic threat to the Soviet state, Taylor & Francis,
- ^ Cornell, Svante E. (2001), Small Nations and Great Powers: A Study of Ethnopolitical Conflict in the Caucasus, Routledge,
- ^ Демоскоп Weekly. "Всесоюзная перепись населения 1939 года. Национальный состав населения по республикам СССР". 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2011.
- ^ Демоскоп Weekly. "Всесоюзная перепись населения 1959 года. Национальный состав населения по республикам СССР". 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2011.
- ^ Демоскоп Weekly. "Всесоюзная перепись населения 1970 года. Национальный состав населения по республикам СССР". 4 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2011.
- ^ Демоскоп Weekly. "Всесоюзная перепись населения 1979 года. Национальный состав населения по республикам СССР". 4 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2011.
- ^ Демоскоп Weekly. "Всесоюзная перепись населения 1989 года. Национальный состав населения по республикам СССР". 4 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2011.
- ^ a b Агентство РК по статистике. (PDF). s. 10. 23 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2011.
- ^ Babak, Vladimir; Vaisman, Demian; Wasserman, Aryeh (2004), Political Organization in Central Asia and Azerbaijan: Sources and Documents, Routledge,
- ^ Blacklock, Denika (2005), Finding Durable Solutions for the Meskhetians (PDF), European Centre for Minority Issues, archived from the original (PDF) on 2010-06-02
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kazakistan da Turkler Kazakistan da yasayan Turklerdir Kazakistan daki TurklerKazakistan daki bir Turk dugunuToplam nufus150 000 180 000Onemli nufusa sahip bolgelerAlmati Turkistan Jambil KizilordaDillerTurkce Kazakca RuscaDinIslam genellikle Sunni TarihceOsmanli gocu 1926 da Sovyetler Birligi nde Ilk Birlik Sayimi gerceklestigi zaman Sovyetler Birligi nde yasayan 8 570 Osmanli Turku kaydetti Gunumuzde Osmanli Turkleri artik nufus sayiminda ayri olarak listelenmiyor Kazakistan da yasayanlarin ya Kazak toplumuna dahil oldugu ya da ulkeyi terk ettikleri varsayiliyor Ahiska Turklerinin gocu II Dunya Savasi sirasinda Sovyetler Birligi Turkiye ye karsi bir baski kampanyasi baslatmaya hazirlandi O zamanki Disisleri Bakani Vyaceslav Molotov uc Anadolu vilayetinin Kars Ardahan ve Artvin teslim olmasi icin Moskova daki Turk Buyukelcisinden talepte bulundu Boylece Turkiye ye karsi savas mumkun gorunuyordu ve Josef Stalin Mesheti de Turkiye Gurcistan sinirina yakin bulunan Turk nufusunu temizlemek istedi O zamanki milliyetci politikalar Gurculer icin Gurcistan sloganini dile getirdi ve Ahiska Turkleri nin ait olduklari yere Turkiye ye gonderilmesi gerektigini soyledi 1944 e kadar Ahiska Turkleri Ahiska dan zorla sinir disi edildiler ve Turkiye sinirindaki akrabalariyla isbirligi icinde kacakcilik eskiyalik ve casusluk yapmakla suclandilar Resmi sayimlara gore Kazakistan daki TurklerSayim yili Turkler Kazakistan nufusundaki orani1939 523 01959 9 916 0 11970 18 397 0 11979 25 820 0 21989 49 567 0 31999 75 950 0 52009 97 015 0 62014 104 792 0 6 1989 da yapilan son Sovyet Sayimi nda Sovyetler Birligi nde 207 500 Ahiska Turku vardi ve 23 8 inden fazlasinin Kazakistan da oldugu belirlendi DemografiSon Sovyet nufus sayimi esnasinda Kazakistan da 207 269 Turk vatandasinin bulundugu belirtildi fakat rakamin dusuk olmasinin sebebi tum etnik Turklerin sayilmamis olabilmesidir Cunku yillarca Turklerin vatandasliklarini yasal belgelere kaydettirme hakki reddedildi Akademisyenlere gore gunumuzde Kazakistan da ikamet eden 150 000 Turk var Almati da 45 000 Turkistan Eyaleti nde 40 000 Jambil Eyaleti nde 36 000 ve Kizilorda da 10 000 EgitimTurklerin ve Kazaklarin arasindaki tarihsel baglar nedeniyle Kazakistan da yasayan Turkler iyi durumdadir 1993 yilinda Kazakistan in Turkistan sehrinde Turkiye ve Kazakistan in ortak girisimiyle kurulan Hoca Ahmet Yesevi Uluslararasi Turk Kazak Universitesi nin yaklasik 20 000 ogrencisi vardir Ayrica ozel Turk vakiflari tarafindan insa edilen 28 Kazak Turk lisesi bir universite ve bir ilkogretim okulu bulunmaktadir Almati da ayrica bir Turkce Dil Egitim Merkezi bulunmaktadir Ayrica bakinizKazakistan Turkiye iliskileri Turk Devletleri Teskilati Sovyetler Birligi nde TurklerKaynakca Aydingun Aysegul Harding Ciggdem Balim Hoover Matthew Kuznetsov Igor Swerdlow Steve 2006 Meskhetian Turks An Introduction to their History Culture and Resettelment Experiences PDF Center for Applied Linguistics archived from the original PDF on 2007 07 14 Arsivlenmis kopya 16 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2021 Sirin Akiner 1983 Islamic Peoples of the Soviet Union Taylor amp Francis ISBN 0 7103 0025 5 a b Bennigsen Alexandre Broxup Marie 1983 The Islamic threat to the Soviet state Taylor amp Francis ISBN 0 7099 0619 6 Cornell Svante E 2001 Small Nations and Great Powers A Study of Ethnopolitical Conflict in the Caucasus Routledge ISBN 0 7007 1162 7 Demoskop Weekly Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1939 goda Nacionalnyj sostav naseleniya po respublikam SSSR 29 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2011 Demoskop Weekly Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1959 goda Nacionalnyj sostav naseleniya po respublikam SSSR 29 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2011 Demoskop Weekly Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1970 goda Nacionalnyj sostav naseleniya po respublikam SSSR 4 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2011 Demoskop Weekly Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1979 goda Nacionalnyj sostav naseleniya po respublikam SSSR 4 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2011 Demoskop Weekly Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1989 goda Nacionalnyj sostav naseleniya po respublikam SSSR 4 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2011 a b Agentstvo RK po statistike PDF s 10 23 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Subat 2011 Babak Vladimir Vaisman Demian Wasserman Aryeh 2004 Political Organization in Central Asia and Azerbaijan Sources and Documents Routledge ISBN 0 7146 4838 8 Blacklock Denika 2005 Finding Durable Solutions for the Meskhetians PDF European Centre for Minority Issues archived from the original PDF on 2010 06 02