Yüksek gerilimli ve büyük akımlı şalterlerde, yük akımını ve kısa devre akımlarını kesmeye yarayan şalt cihazlarıdır. Üç faz ya da tek faz kumandalı olabilir.Bu cihazlar devreyi, boşta, yükte ve özellikle kısa devre halinde açıp kapayabildikleri gibi otomatik kumanda yardımı ile açılıp kapanmasına da olanak sağlarlar. Böylece insanları tehlikeden korumakta, alçak ve yüksek gerilim cihazlarında meydana gelebilecek hasarı önleyip en aza indirgemektedirler.
Tüm kesiciler çalışması bakımından ortak özelliklere sahiptir. Bunların çeşitliliği, anma gerilimleri, anma akımları, kesici türlerine göre değişir.
Kesici, bir arıza durumu algılayabilmelidir. Alçak gerilim kesicilerinde (otomatik sigortalarda) bunun için, kontaklar açılır ve akım kesilir.
Büyük akımlı veya yüksek gerilimli kesicilerde, bir arıza akımı algılamak ve trip kesme mekanizmasını çalıştırmak için genellikle bir röle bulunur. Mandalı (Kilidi) serbest bırakan trip bobini genellikle ayrı bir güç kaynağından (örneğin bir aküden) beslenirken, yüksek gerilim kesicilerinde , koruma röleleri ve iç kontrol güç kaynağı bulunur.
Bir arıza algılandıktan sonra kesici kontakları devre akımını keser; mekaniksel depolanan enerji (bunun için bazen yay veya sıkıştırılmış hava kullanılır), kontakları birbirinden ayırır. Otomatik sigortalar elle çalıştırılabilirken, büyük kesicilerde mekanizmayı harekete geçirmek için bobinler ve yayları enerjilendirmek için elektrik motoru bulunur.
Akım kesildiğinde, ark oluşur. Bu ark, kontrollü bir yöntemle soğutulmalı, söndürülmelidir. Böylece kontaklar arasındaki boşluk, devre gerilimine dayanıklı olur. Kesicilerde arkı söndürmek için ayrıca vakum, hava, yalıtkan gaz, transformatör yağı da kullanılır.
Sonuçta arıza durumu algılandığında, kesilen devrenin gücüne tekrar sağlamak için kontaklar tekrar kapanabilmelidir.
Kesici türleri
Kesiciler çalışma ortamları, gerilimleri, büyüklerine göre çok çeşitli sınıflara ayrılır
Alçak gerilim kesicileri
Alçak gerilim kesicileri (otomatik sigortalar), hem evsel hem de endüstriyel uygulamalarda kullanılır.
Otomatik sigortalar, IEC 947 uluslararası standartına uygun olarak karakterize edilirler. Bunlar şalt panosununun kızağını tamamen sökmeye gerek kalmadan yalnızca kesicinin kendisi çıkarılacak biçimde üretilirler.
Manyetik şalterler
Manyetik şalterlerde, çekme kuvvetini akımla sağlayan bir solenoid (elektromıknatıs) vardır. Bu solenoidde ek olarak elektromanyetik kuvvetten faydalanılır. Şalter kontakları bir kilit ile kapalı tutulur. Şalterin solenoidindeki akım arttığında solenoidin dili, kilidi (mandalı) serbest bırakır ve yay hareket ederek kontaklar açılır. Akım anma değerini aşmadığı müddetçe yay gövdeye yapışık kalır.
SF6 gazlı kesiciler
SF6 kesicinin kontakları etrafında kükürt hekza florür gazı bulunur. Bu gaz açma/kapama esnasında oluşan arkı söndürür. Bu kesiciler daha çok şalt sahalarındaki yüksek gerilim devrelerinde kullanılır.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yuksek gerilimli ve buyuk akimli salterlerde yuk akimini ve kisa devre akimlarini kesmeye yarayan salt cihazlaridir Uc faz ya da tek faz kumandali olabilir Bu cihazlar devreyi bosta yukte ve ozellikle kisa devre halinde acip kapayabildikleri gibi otomatik kumanda yardimi ile acilip kapanmasina da olanak saglarlar Boylece insanlari tehlikeden korumakta alcak ve yuksek gerilim cihazlarinda meydana gelebilecek hasari onleyip en aza indirgemektedirler Alcak 1000 V tan daha kucuk gerilimli guc dagitim salter panosuIki kutuplu kucuk bir otomatik sigorta Tum kesiciler calismasi bakimindan ortak ozelliklere sahiptir Bunlarin cesitliligi anma gerilimleri anma akimlari kesici turlerine gore degisir Kesici bir ariza durumu algilayabilmelidir Alcak gerilim kesicilerinde otomatik sigortalarda bunun icin kontaklar acilir ve akim kesilir Buyuk akimli veya yuksek gerilimli kesicilerde bir ariza akimi algilamak ve trip kesme mekanizmasini calistirmak icin genellikle bir role bulunur Mandali Kilidi serbest birakan trip bobini genellikle ayri bir guc kaynagindan ornegin bir akuden beslenirken yuksek gerilim kesicilerinde koruma roleleri ve ic kontrol guc kaynagi bulunur Bir ariza algilandiktan sonra kesici kontaklari devre akimini keser mekaniksel depolanan enerji bunun icin bazen yay veya sikistirilmis hava kullanilir kontaklari birbirinden ayirir Otomatik sigortalar elle calistirilabilirken buyuk kesicilerde mekanizmayi harekete gecirmek icin bobinler ve yaylari enerjilendirmek icin elektrik motoru bulunur Akim kesildiginde ark olusur Bu ark kontrollu bir yontemle sogutulmali sondurulmelidir Boylece kontaklar arasindaki bosluk devre gerilimine dayanikli olur Kesicilerde arki sondurmek icin ayrica vakum hava yalitkan gaz transformator yagi da kullanilir Sonucta ariza durumu algilandiginda kesilen devrenin gucune tekrar saglamak icin kontaklar tekrar kapanabilmelidir Kesici turleriKesiciler calisma ortamlari gerilimleri buyuklerine gore cok cesitli siniflara ayrilir Alcak gerilim kesicileri Alcak gerilim kesicileri otomatik sigortalar hem evsel hem de endustriyel uygulamalarda kullanilir Otomatik sigortalar IEC 947 uluslararasi standartina uygun olarak karakterize edilirler Bunlar salt panosununun kizagini tamamen sokmeye gerek kalmadan yalnizca kesicinin kendisi cikarilacak bicimde uretilirler Manyetik salterler Manyetik salterlerde cekme kuvvetini akimla saglayan bir solenoid elektromiknatis vardir Bu solenoidde ek olarak elektromanyetik kuvvetten faydalanilir Salter kontaklari bir kilit ile kapali tutulur Salterin solenoidindeki akim arttiginda solenoidin dili kilidi mandali serbest birakir ve yay hareket ederek kontaklar acilir Akim anma degerini asmadigi muddetce yay govdeye yapisik kalir SF6 gazli kesiciler SF6 kesicinin kontaklari etrafinda kukurt hekza florur gazi bulunur Bu gaz acma kapama esnasinda olusan arki sondurur Bu kesiciler daha cok salt sahalarindaki yuksek gerilim devrelerinde kullanilir