Sıçramalı evrim veya kesintili denge, çoğu türlerin jeolojik tarihlerinde "staz" adı verilen ve bazen milyonlarca yıl süren "durağanlık" veya "yavaşlama" dönemleri boyunca ancak çok az bir evrimsel değişim geçirip genelde "durağan" kaldıklarını öne süren bir evrimsel biyoloji kuramıdır. Önemli bir evrimsel değişiklik olduğunda sıçramalı evrim kuramı, bu değişimlerin ve kladogenez olarak adlandırılan jeolojik anlamda hızlı türleşme ve dallanma olayların çok nadir olarak görüldüklerini öne sürer. Kladogenez, bir türün yavaş yavaş başka bir türe dönüşmesi yerine bir türün iki farklı türe ayrıldığı bir süreci ifade eder.
Sıçramalı evrim çoğunlukla, evrimin olarak adlanırılan tüm soy çizgileri boyunca yavaş yavaş değişimlerle kademeli ve düzgün bir şekilde gerçekleştiğini öne süren filetik gradualizm teorisinin karşıtı olarak gösterilir. Bu görüşe göre, evrim, genellikle düz ve sürekli bir şekilde görülüyor.
1972 yılında paleontolog ve Stephen Jay Gould bir dönüm noktası olan çalışmalarını yayınlayarak bu teoriyi geliştirmişler ve buna sıçramalı evrim ismini koymuşlardır. Onların bu çalışması Ernst Mayr'ın coğrafi türleşme teorisi,'in gelişimsel ve genetik homeostazi (dengeleşim) teorisi ve bunların yanı sıra kendi ampirik araştırmaları üzerine kurulmuştur. Eldredge ve Gould, çoğunlukla Charles Darwin'e atfedilen gradual aşama ve kademelerin fosil kayıtlarda pratik olarak görülmediklerini ve fosil türlerin evrim tarihleri boyunca durağan bir staz döneminin hakim olduğunu öne sürmüşlerdir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Gould, Stephen Jay, & Eldredge, Niles (1977). "Punctuated equilibria: the tempo and mode of evolution reconsidered." 24 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Paleobiology 3 (2): 115-151. (p.145)
- ^ Eldredge, Niles and S. J. Gould (1972). "Punctuated equilibria: an alternative to phyletic gradualism" 12 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . In T.J.M. Schopf, ed., Models in Paleobiology. San Francisco: Freeman Cooper. pp. 82-115. Reprinted in N. Eldredge Time frames. Princeton: Princeton Univ. Press, 1985, pp. 193-223 22 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Mayr, Ernst (1954). "Change of genetic environment and evolution" 3 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . In J. Huxley, A. C. Hardy and E. B. Ford. Evolution as a Process. London: Allen and Unwin, pp. 157-180.
- ^ (1954). Genetic Homeostasis. New York: John Wiley.
- ^ Eldredge, Niles (1971). (PDF). Evolution. 25 (1). ss. 156-167. doi:10.2307/2406508. JSTOR 2406508. 13 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2011.
- ^ Gould, S. J. (1969). "An evolutionary microcosm: Pleistocene and Recent history of the land snail P. (Poecilozonites) in Bermuda". Bull. Mus. Comp. Zool. Cilt 138. ss. 407-532.
Konuyla ilgili yayınlar
- Adler, J. ve Carey, J. (1982) "Evrimin Gizemleri"7 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Newsweek, Mart 29, 1982. (İngilizce)
- Brett, C. E., L. C. Ivany, and K. M. Schopf (1996). "Koordineli staz: Genel bir bakış". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology. 127 (1–4). ss. 1-20. doi:10.1016/S0031-0182(96)00085-5. (İngilizce)
- Erwin, D. H. ve R. L. Anstey (1995) Fosil kayıtlarda türleşmeye dair yeni yaklaşımlar. New York : Columbia Üniversitesi Baskıevi. (İngilizce)
Dış bağlantılar
- Opus 20030 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - yazar Stephen Jay Gould (İngilizce)
- Sıçramalı Evrim20 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - yazar Stephen Jay Gould (İngilizce)
- Filetik Gradualizmin Bir Alternatifi: Sıçramalı Evrim12 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - yazarlar Niles Eldredge ve Stephen Jay Gould (İngilizce)
- Kesintili Denge: Evrimleşme Hızı ve Biçimleri Tartışmaları24 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - yazarlar Stephen Jay Gould ve Niles Eldredge (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sicramali evrim veya kesintili denge cogu turlerin jeolojik tarihlerinde staz adi verilen ve bazen milyonlarca yil suren duraganlik veya yavaslama donemleri boyunca ancak cok az bir evrimsel degisim gecirip genelde duragan kaldiklarini one suren bir evrimsel biyoloji kuramidir Onemli bir evrimsel degisiklik oldugunda sicramali evrim kurami bu degisimlerin ve kladogenez olarak adlandirilan jeolojik anlamda hizli turlesme ve dallanma olaylarin cok nadir olarak gorulduklerini one surer Kladogenez bir turun yavas yavas baska bir ture donusmesi yerine bir turun iki farkli ture ayrildigi bir sureci ifade eder Sicramali evrim asagida morfolojik duraganliklar ile cok nadir olarak gorulen evrimsel degisimlerin patlamalarini kapsar Sicramali evrim cogunlukla evrimin olarak adlanirilan tum soy cizgileri boyunca yavas yavas degisimlerle kademeli ve duzgun bir sekilde gerceklestigini one suren filetik gradualizm teorisinin karsiti olarak gosterilir Bu goruse gore evrim genellikle duz ve surekli bir sekilde goruluyor 1972 yilinda paleontolog ve Stephen Jay Gould bir donum noktasi olan calismalarini yayinlayarak bu teoriyi gelistirmisler ve buna sicramali evrim ismini koymuslardir Onlarin bu calismasi Ernst Mayr in cografi turlesme teorisi in gelisimsel ve genetik homeostazi dengelesim teorisi ve bunlarin yani sira kendi ampirik arastirmalari uzerine kurulmustur Eldredge ve Gould cogunlukla Charles Darwin e atfedilen gradual asama ve kademelerin fosil kayitlarda pratik olarak gorulmediklerini ve fosil turlerin evrim tarihleri boyunca duragan bir staz doneminin hakim oldugunu one surmuslerdir Ayrica bakinizAdaptif radyasyonKaynakca Gould Stephen Jay amp Eldredge Niles 1977 Punctuated equilibria the tempo and mode of evolution reconsidered 24 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Paleobiology 3 2 115 151 p 145 Eldredge Niles and S J Gould 1972 Punctuated equilibria an alternative to phyletic gradualism 12 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde In T J M Schopf ed Models in Paleobiology San Francisco Freeman Cooper pp 82 115 Reprinted in N Eldredge Time frames Princeton Princeton Univ Press 1985 pp 193 223 22 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Mayr Ernst 1954 Change of genetic environment and evolution 3 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde In J Huxley A C Hardy and E B Ford Evolution as a Process London Allen and Unwin pp 157 180 1954 Genetic Homeostasis New York John Wiley Eldredge Niles 1971 PDF Evolution 25 1 ss 156 167 doi 10 2307 2406508 JSTOR 2406508 13 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Kasim 2011 Gould S J 1969 An evolutionary microcosm Pleistocene and Recent history of the land snail P Poecilozonites in Bermuda Bull Mus Comp Zool Cilt 138 ss 407 532 Konuyla ilgili yayinlarAdler J ve Carey J 1982 Evrimin Gizemleri 7 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Newsweek Mart 29 1982 Ingilizce Brett C E L C Ivany and K M Schopf 1996 Koordineli staz Genel bir bakis Palaeogeography Palaeoclimatology Palaeoecology 127 1 4 ss 1 20 doi 10 1016 S0031 0182 96 00085 5 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Ingilizce Erwin D H ve R L Anstey 1995 Fosil kayitlarda turlesmeye dair yeni yaklasimlar New York Columbia Universitesi Baskievi Ingilizce Dis baglantilarOpus 20030 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde yazar Stephen Jay Gould Ingilizce Sicramali Evrim20 Kasim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde yazar Stephen Jay Gould Ingilizce Filetik Gradualizmin Bir Alternatifi Sicramali Evrim12 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde yazarlar Niles Eldredge ve Stephen Jay Gould Ingilizce Kesintili Denge Evrimlesme Hizi ve Bicimleri Tartismalari24 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde yazarlar Stephen Jay Gould ve Niles Eldredge Ingilizce