Kesme işareti ya da apostrof, bir noktalama işareti. Türkçede başlıca özel isimlerden sonra gelen ekleri ayırmada kullanılır.
’ ' Kesme işareti | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Yazım
Noktalama işaretlerinin neredeyse tamamından sonra bir harf boşluğu kadar ara verilir. Kesme işareti ise ait olduğu kelimenin sağına bitişik olarak yazılır ve işaret ile sonra gelen ek arasında boşluk bırakılmaz:
- Nesrin'de, Adana'nın vb.
Kullanımı
1. Özel adlara getirilen iyelik, durum ve bildirme ekleri kesme işaretiyle ayrılır.
- a. Kişi adları, soyadları ve takma adlar:
- Atatürk'ün, Fatih Sultan Mehmet'e, Gül Baba'ya, Sultan Ana'nın, Yurdakul'dan, Kâzım Karabekir'i, Yunus Emre'yi, Refik Halit Karay'mış, Ahmet Cevat Emre'dir, Namık Kemal'se.
Sonunda p, ç, t, k ünsüzlerinden biri bulunan Ahmet, Çelik, Çiçek, Halit, Mehmet, Mesut, Murat, Özbek, Recep, Yiğit, Bosna-Hersek, Gaziantep, Kerkük, Sinop, Tokat, Zonguldak gibi özel adlara ünlüyle başlayan ek getirildiğinde kesme işareti yazımda "kullanılır" ancak Ahmedi, Çeliği, Çiçeği, Halidi, Mehmedi, Mesudu, Muradı, Özbeği, Recebi, Yiğidi, Bosna-Herseği, Gaziantebi, Kerküğü, Sinobu, Tokadı, Zonguldağı biçiminde son ses yumuşatılarak söylenir.
Özel adlar için yay ayraç (parantez) içinde bir açıklama yapıldığında, kesme işareti yay ayraçtan "önce" kullanılır:
- Yunus Emre'nin (1240?-1320)
- Yakup Kadri'ye (Karaosmanoğlu)
- b. Millet, boy, oymak adları:
- Türk'üm, Alman'sınız, İngiliz'den, Rus'muş, Oğuz'un, Kazak'a, Kırgız'ım, Özbek'e, Karakeçili'nin, Hacımusalı'ya.
- c. Devlet adları:
- Türkiye Cumhuriyeti'ni, Osmanlı Devleti'ndeki, Amerika Birleşik Devletleri'ne, Azerbaycan Cumhuriyeti'nden.
- ç. Din ve mitoloji ile ilgili özel adlar:
- Allah'ın, Cebrail'den, Zeus'u.
Tanrı, melek gibi mitolojik varlıklardan bahsederken eğer belirli bir varlıktan bahsedilmiyorsa (cins isim olarak kullanılıyorsa) ilk harf küçük yazılır ve sonra gelen ekler kesme işareti ile ayrılmaz:
- Çandra, Hinduizmde bir ay tanrısıdır.
- d. Kıta, deniz, nehir, göl, dağ, boğaz, geçit, yayla; ülke, bölge, il, ilçe, köy, semt, bulvar, cadde, sokak vb. coğrafyayla ilgili yer adları:
- Asya'nın, Marmara Denizi'nden, Akdeniz'i, Meriç Nehri'ne, Van Gölü'ne, Ağrı Dağı'nın, Çanakkale Boğazı'nın, Zigana Geçidi'nden, Uzunyayla'ya, Türkiye'dir, İç Anadolu'da, Doğu Anadolu'ya, Ankara'ymış, Sungurlu'ya, Ziya Gökalp Bulvarı'ndan, Yıldız Mahallesi'ne, Taksim Meydanı'ndan, Reşat Nuri Sokağı'na.
Yer bildiren özel isimlerde kısaltmalı söyleyiş söz konusu olduğu zaman ekten önce kesme işareti kullanılır:
- Hisar'dan, Boğaz'dan.
- e. Gök bilimiyle ilgili adlar:
- Jüpiter'den, Venüs'ü, Halley'in, Merih'e, Büyükayı'da, Yedikardeş'ten, Samanyolu'nda.
- f. Saray, köşk, han, kale, köprü, anıt vb. adları:
- Dolmabahçe Sarayı'nın, Çankaya Köşkü'ne, Sait Halim Paşa Yalısı'ndan, Ankara Kalesi'nden, Horozlu Han'ın, Galata Köprüsü'nün, Bilge Kağan Abidesi'nde, Çanakkale Şehitleri Anıtı'na.
- g. Kitap, dergi, gazete ve sanat eseri (tablo, heykel, müzik vb.) adları:
- Nutuk'ta, Safahat'tan, Kiralık Konak'ta, Sinekli Bakkal'ı, Hürriyet'te, Resmî Gazete'de, Onuncu Yıl Marşı'nı, Yunus Emre Oratoryosu'nu, Atatürk Uluslararası Barış Ödülü'nü.
- ğ. Kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge ve genelge adları:
- Millî Eğitim Temel Kanunu'na, Medeni Kanun'un, Atatürk Uluslararası Barış Ödülü Tüzüğü'nde, Telif Hakkı Yayın ve Satış Yönetmeliği'nin.
Belli bir kanun, tüzük, yönetmelik kastedildiğinde büyük harfle yazılan kanun, tüzük, yönetmelik sözlerinin ek alması durumunda kesme işareti kullanılır:
- Bu Kanun'un 17. maddesinin c bendi...
- Yukarıda adı geçen Yönetmelik'in 2'nci maddesine göre...
- h. Hayvanlara verilen özel adlar:
- Sarıkız'ın, Karabaş'a, Pamuk'u, Minnoş'tan.
2. Kişi adlarından sonra gelen saygı sözlerine getirilen ekleri ayırmak için konur:
- Nihat Bey'e, Ayşe Hanım'dan, Mahmut Efendi'ye, Enver Paşa'ya.
3. Kısaltmalara getirilen ekleri ayırmak için konur:
- TBMM'nin, TDK'nin, BM'de, ABD'de, TV'ye.
4. Sayılara getirilen ekleri ayırmak için konur:
- 1985'te, 8'inci madde, 2'nci kat; 7,65'lik, 9,65'lik.
- 1919 senesi Mayısının 19'uncu günü Samsun'a çıktım. (Mustafa Kemal Atatürk)
5. Şiirde seslerin ölçü dolayısıyla düştüğünü göstermek için kesme işareti kullanılır:
- Bir ok attım karlı dağın ardına
- Düştü m'ola sevdiğimin yurduna
- İl yanmazken ben yanarım derdine
- Engel aramızı açtı n'eyleyim (Karacaoğlan)
6. Bir ek veya harften sonra gelen ekleri ayırmak için konur:
- a'dan z'ye kadar, b'nin m'ye dönüşmesi, Türkçede -lık'la yapılmış sözler.
İstisnalar
Kurum, kuruluş, kurul ve işyeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz:
- Türkiye Büyük Millet Meclisine, Türk Dil Kurumundan, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığına, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dekanlığına, Hacettepe Üniversitesi Rektörlüğüne, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Başkanlığının; Bakanlar Kurulunun, Danışma Kurulundan, Yürütme Kuruluna; Mavi Köşe Bakkaliyesinden
Özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz:
- Türklük, Türkleşmek, Türkçü, Türkçülük, Türkçe, Müslümanlık, Hristiyanlık, Avrupalı, Avrupalılaşmak, Aydınlı, Konyalı, Bursalı, Ahmetler, Mehmetler, Yakup Kadriler, Türklerin, Türklüğün, Türkleşmekte, Türkçenin, Müslümanlıkta, Hollandalıdan, Hristiyanlıktan, Atatürkçülüğün.
Özel adlar yerine kullanılan "o" zamiri cümle içinde büyük harfle yazılmaz ve kendisinden sonra gelen ekler kesme işaretiyle ayrılmaz:
- Kahramanlıklarından dolayı halkı ona "Hızır" lakabını takmıştı.
Sonunda nokta bulunan kısaltmalar ile üslü kısaltma ve rakamlar kesmeyle ayrılmaz. Bu tür kısaltmalardaki ekler, noktadan ve üs işaretinden sonra kelimenin ve üs işaretinin okunuşuna uygun olarak yazılır:
- vb.leri, Alm.dan, İng.yi; cm³e (santimetre küpe), m²ye (metre kareye), 64ten (altı üssü dörtten).
- ^ Noktalama işaretleri 22 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Türk Dil Kurumu. 1 Aralık 2014. <arşiv 3 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .>
- ^ "God." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
- ^ "angel." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kesme isareti ya da apostrof bir noktalama isareti Turkcede baslica ozel isimlerden sonra gelen ekleri ayirmada kullanilir Kesme isaretikesme isareti ayraclar iki nokta virgul kisa cizgi uzun cizgi uc nokta unlem isareti nokta soru isareti tirnak isareti tek tirnak isareti noktali virgul egik cizgi bosluk Diger Tipografik Isaretlerve isareti amp yildiz isareti kuyruklu a ters egik cizgi madde isareti duzeltme isareti ˆderece denden isareti ters unlem isareti ters soru isareti kare isareti yuzde isareti paragraf isareti turev isareti cengel isareti tilde alt cizgi Fikri mulkiyet hukukutelif hakki simgesi c tescilli marka simgesi marka simgesi Para birimi simgeleri Ayrica bakinizDiyakritik isaretlergoruntuletartisdegistirYazimNoktalama isaretlerinin neredeyse tamamindan sonra bir harf boslugu kadar ara verilir Kesme isareti ise ait oldugu kelimenin sagina bitisik olarak yazilir ve isaret ile sonra gelen ek arasinda bosluk birakilmaz Nesrin de Adana nin vb Kullanimi1 Ozel adlara getirilen iyelik durum ve bildirme ekleri kesme isaretiyle ayrilir a Kisi adlari soyadlari ve takma adlar Ataturk un Fatih Sultan Mehmet e Gul Baba ya Sultan Ana nin Yurdakul dan Kazim Karabekir i Yunus Emre yi Refik Halit Karay mis Ahmet Cevat Emre dir Namik Kemal se Sonunda p c t k unsuzlerinden biri bulunan Ahmet Celik Cicek Halit Mehmet Mesut Murat Ozbek Recep Yigit Bosna Hersek Gaziantep Kerkuk Sinop Tokat Zonguldak gibi ozel adlara unluyle baslayan ek getirildiginde kesme isareti yazimda kullanilir ancak Ahmedi Celigi Cicegi Halidi Mehmedi Mesudu Muradi Ozbegi Recebi Yigidi Bosna Hersegi Gaziantebi Kerkugu Sinobu Tokadi Zonguldagi biciminde son ses yumusatilarak soylenir Ozel adlar icin yay ayrac parantez icinde bir aciklama yapildiginda kesme isareti yay ayractan once kullanilir Yunus Emre nin 1240 1320 Yakup Kadri ye Karaosmanoglu b Millet boy oymak adlari Turk um Alman siniz Ingiliz den Rus mus Oguz un Kazak a Kirgiz im Ozbek e Karakecili nin Hacimusali ya c Devlet adlari Turkiye Cumhuriyeti ni Osmanli Devleti ndeki Amerika Birlesik Devletleri ne Azerbaycan Cumhuriyeti nden c Din ve mitoloji ile ilgili ozel adlar Allah in Cebrail den Zeus u Tanri melek gibi mitolojik varliklardan bahsederken eger belirli bir varliktan bahsedilmiyorsa cins isim olarak kullaniliyorsa ilk harf kucuk yazilir ve sonra gelen ekler kesme isareti ile ayrilmaz Candra Hinduizmde bir ay tanrisidir d Kita deniz nehir gol dag bogaz gecit yayla ulke bolge il ilce koy semt bulvar cadde sokak vb cografyayla ilgili yer adlari Asya nin Marmara Denizi nden Akdeniz i Meric Nehri ne Van Golu ne Agri Dagi nin Canakkale Bogazi nin Zigana Gecidi nden Uzunyayla ya Turkiye dir Ic Anadolu da Dogu Anadolu ya Ankara ymis Sungurlu ya Ziya Gokalp Bulvari ndan Yildiz Mahallesi ne Taksim Meydani ndan Resat Nuri Sokagi na Yer bildiren ozel isimlerde kisaltmali soyleyis soz konusu oldugu zaman ekten once kesme isareti kullanilir Hisar dan Bogaz dan e Gok bilimiyle ilgili adlar Jupiter den Venus u Halley in Merih e Buyukayi da Yedikardes ten Samanyolu nda f Saray kosk han kale kopru anit vb adlari Dolmabahce Sarayi nin Cankaya Kosku ne Sait Halim Pasa Yalisi ndan Ankara Kalesi nden Horozlu Han in Galata Koprusu nun Bilge Kagan Abidesi nde Canakkale Sehitleri Aniti na g Kitap dergi gazete ve sanat eseri tablo heykel muzik vb adlari Nutuk ta Safahat tan Kiralik Konak ta Sinekli Bakkal i Hurriyet te Resmi Gazete de Onuncu Yil Marsi ni Yunus Emre Oratoryosu nu Ataturk Uluslararasi Baris Odulu nu g Kanun tuzuk yonetmelik yonerge ve genelge adlari Milli Egitim Temel Kanunu na Medeni Kanun un Ataturk Uluslararasi Baris Odulu Tuzugu nde Telif Hakki Yayin ve Satis Yonetmeligi nin Belli bir kanun tuzuk yonetmelik kastedildiginde buyuk harfle yazilan kanun tuzuk yonetmelik sozlerinin ek almasi durumunda kesme isareti kullanilir Bu Kanun un 17 maddesinin c bendi Yukarida adi gecen Yonetmelik in 2 nci maddesine gore h Hayvanlara verilen ozel adlar Sarikiz in Karabas a Pamuk u Minnos tan 2 Kisi adlarindan sonra gelen saygi sozlerine getirilen ekleri ayirmak icin konur Nihat Bey e Ayse Hanim dan Mahmut Efendi ye Enver Pasa ya 3 Kisaltmalara getirilen ekleri ayirmak icin konur TBMM nin TDK nin BM de ABD de TV ye 4 Sayilara getirilen ekleri ayirmak icin konur 1985 te 8 inci madde 2 nci kat 7 65 lik 9 65 lik 1919 senesi Mayisinin 19 uncu gunu Samsun a ciktim Mustafa Kemal Ataturk 5 Siirde seslerin olcu dolayisiyla dustugunu gostermek icin kesme isareti kullanilir Bir ok attim karli dagin ardina Dustu m ola sevdigimin yurduna Il yanmazken ben yanarim derdine Engel aramizi acti n eyleyim Karacaoglan 6 Bir ek veya harften sonra gelen ekleri ayirmak icin konur a dan z ye kadar b nin m ye donusmesi Turkcede lik la yapilmis sozler IstisnalarKurum kurulus kurul ve isyeri adlarina gelen ekler kesmeyle ayrilmaz Turkiye Buyuk Millet Meclisine Turk Dil Kurumundan Turkiye Petrolleri Anonim Ortakligina Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Dekanligina Hacettepe Universitesi Rektorlugune Turk Dili ve Edebiyati Bolumu Baskanliginin Bakanlar Kurulunun Danisma Kurulundan Yurutme Kuruluna Mavi Kose Bakkaliyesinden Ozel adlara getirilen yapim ekleri cokluk eki ve bunlardan sonra gelen diger ekler kesmeyle ayrilmaz Turkluk Turklesmek Turkcu Turkculuk Turkce Muslumanlik Hristiyanlik Avrupali Avrupalilasmak Aydinli Konyali Bursali Ahmetler Mehmetler Yakup Kadriler Turklerin Turklugun Turklesmekte Turkcenin Muslumanlikta Hollandalidan Hristiyanliktan Ataturkculugun Ozel adlar yerine kullanilan o zamiri cumle icinde buyuk harfle yazilmaz ve kendisinden sonra gelen ekler kesme isaretiyle ayril maz Kahramanliklarindan dolayi halki ona Hizir lakabini takmisti Sonunda nokta bulunan kisaltmalar ile uslu kisaltma ve rakamlar kesmeyle ayrilmaz Bu tur kisaltmalardaki ekler noktadan ve us isaretinden sonra kelimenin ve us isaretinin okunusuna uygun olarak yazilir vb leri Alm dan Ing yi cm e santimetre kupe m ye metre kareye 64ten alti ussu dortten Noktalama isaretleri 22 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turk Dil Kurumu 1 Aralik 2014 lt arsiv 3 Mayis 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde gt God Oxford Dictionary of English 2e Oxford University Press 2003 angel Oxford Dictionary of English 2e Oxford University Press 2003 Ayrica bakinizAksan isareti Vurgu isareti