Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kibarlık Budalası, (Fransızca Le Bourgeois Gentilhomme) Molière (asil adıyla Jean-Baptiste Poquelin 1622–1673) tarafından yazılmış, seyirlik bir oyundur. İlk temsili 14 Ekim 1670 Moliere'in aktörler trupu tarafından Şambord Şatosu'nda (Château de Chambord)'da Fransa Kralı XIV. Louis önünde yapılmıştır. Bu temsil beş-perdelik bir komedi-bale (yani konuşma kısımları bale dansı ile aralıklı olan bir oyun) olarak sahnelenmiş; oyun yazarı olan Moliere hem de başrol olan "Mösyö Jourdain" rolünü almış; müzik Jean-Baptiste Lully tarafından bestelenmiş, bale koreografisi Pierre Beauchamp, mizansen Carlo Vigarani ve kostümler Chevalier d’Arvieux tarafından hazırlanmıştı.
| Kibarlık Budalası Le Bourgeois Gentilhomme | |
|---|---|
 Kibarlık Budalası | |
| Yazar | Molière |
| İlk gösterim | 14 Ekim 1670 |
| Ülke | Fransa |
| Orijinal dil | Fransızca |
| Konu | Cahil ve saf, varlıklı bir adamın asilzade olmaya çalışması. |
| Tür | Gülmece |
| Zaman ve mekân | 17. yüzyıl, Fransa |
Oyun, 17. yüzyılda, Fransa'da geçmektedir. Molière'in 1670 yılında kaleme aldığı oyun, gülmece türünde olup, Paris başta olmak üzere Fransa'nın değişen çehresinin, el değiştiren zenginliğin ve gücün eleştirisi şeklinde yorumlanır. Bu oyun hem sosyal alanda asilzadeliğe yükselmeye çalışan yüksek orta sınıfı hem de kendini beğenmiş; kof ve züppe yüksek asil sınıfını hiciv etmektedir. Oyun nesir olarak yazılmakla beraber bale aralıkların başlangıçları şiir halindedir.
Bu eser ilk yazılıp, oynandığı sırada Fransa'da, özellikle Paris'te, Osmanlı Devleti ile ilgili her şey sosyal ilgiyi çekmekte idi. Bu oyun bundan ortaya çıkan "Türkeri (Turquerie)" modasını, özellikle 4. v3 5. perdelerinde, yansıtmaktadır. Bu moda 1669'da Fransa Paris'e elçi olarak gönderilmiş olan ve Fransa Kralı "XIV. Louis"'in huzuruna çıkmış olan "Müteferrika Süleyman Ağa" dolayısıyla ortaya çıkmıştı. Bu elçi Fransız Kralı'nın huzurunda, Osmanlı sultanının sarayının, kendine "Güneş Kral" ismini uygun gören, Fransız Kralı XIV. Louis'in sarayından kat kat güzel olduğunu söyleyerek Fransızlar arasında bir skandal yaratmıştı.
Konusu
Cahil fakat saf, varlıklı orta sınıftan bir adam olan Mösyö Jourdain'in tek hedefi bir asilzade olmaktır. Soyluların yer aldığı sosyal statüye geçebilmek için elinden gelen her şeyi yapar. Aynı zamanda hedefinde soylu bir kadın olan Markiz'i baştan çıkarmak, kızını bir asilzadeyle evlendirmek gibi ara duraklar da bulunmaktadır. Kızı ise bir başkasını sevmekte, olaylar Jourdain'in dostu Kont, karısı ve hizmetçi çerçevesinde gülünç bir şekilde gelişmektedir.
Sahnelenmeleri
Oyun. Türkiye'de Ragıp Haykır (Devlet Tiyatroları, 1959/60) ve Tiyatro Kedi (2007) tarafından sahnelenmiştir.
Kaynakça
Seçilmiş Türkçeye çeviriler
- Moliere (Tr. çev.), (1943) Kibarlık Budalası, Dünya Klasikleri Dizisi, Ankara: Milli Eğitim Vekaleti.
- Moliere (2013) Kibarlık Budalası/Sevda Doktoru, İstanbul: Antik Dünya Klasikleri
- Moliere (2001) Kibarlık Budalası, İstanbul: Karşı Kıyı Yayınları,
- Moliere (Tr. çev. Sonat Kaya) (2012), Kibarlık Budalası, Dünya Klasikleri-Tiyatro İstanbul: Bordo Siyah Yayınları.
Seçilmiş video görüntülü uyarlamalar
- YouTube websitesinde "MOLIERE - KİBARLIK BUDALASI (Le Bourgeois Gentilhomme) 2015" maddesinde oyunun Türkçe çevirisinin tümünün tiyatro temsilinin video kaydı. Online:[1]
- YouTube websitesinde "MOLIÈRE – Le bourgeois gentilhomme (Pièce filmée, 1958) maddesi oyunun orijinal Fransızca tiyatro temsilinin 1958'de filme alınmış kaydı. Online: [2] 19 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kibarlik Budalasi Fransizca Le Bourgeois Gentilhomme Moliere asil adiyla Jean Baptiste Poquelin 1622 1673 tarafindan yazilmis seyirlik bir oyundur Ilk temsili 14 Ekim 1670 Moliere in aktorler trupu tarafindan Sambord Satosu nda Chateau de Chambord da Fransa Krali XIV Louis onunde yapilmistir Bu temsil bes perdelik bir komedi bale yani konusma kisimlari bale dansi ile aralikli olan bir oyun olarak sahnelenmis oyun yazari olan Moliere hem de basrol olan Mosyo Jourdain rolunu almis muzik Jean Baptiste Lully tarafindan bestelenmis bale koreografisi Pierre Beauchamp mizansen Carlo Vigarani ve kostumler Chevalier d Arvieux tarafindan hazirlanmisti Kibarlik Budalasi Le Bourgeois GentilhommeKibarlik BudalasiYazarMoliereIlk gosterim14 Ekim 1670UlkeFransaOrijinal dilFransizcaKonuCahil ve saf varlikli bir adamin asilzade olmaya calismasi TurGulmeceZaman ve mekan17 yuzyil Fransa Oyun 17 yuzyilda Fransa da gecmektedir Moliere in 1670 yilinda kaleme aldigi oyun gulmece turunde olup Paris basta olmak uzere Fransa nin degisen cehresinin el degistiren zenginligin ve gucun elestirisi seklinde yorumlanir Bu oyun hem sosyal alanda asilzadelige yukselmeye calisan yuksek orta sinifi hem de kendini begenmis kof ve zuppe yuksek asil sinifini hiciv etmektedir Oyun nesir olarak yazilmakla beraber bale araliklarin baslangiclari siir halindedir Bu eser ilk yazilip oynandigi sirada Fransa da ozellikle Paris te Osmanli Devleti ile ilgili her sey sosyal ilgiyi cekmekte idi Bu oyun bundan ortaya cikan Turkeri Turquerie modasini ozellikle 4 v3 5 perdelerinde yansitmaktadir Bu moda 1669 da Fransa Paris e elci olarak gonderilmis olan ve Fransa Krali XIV Louis in huzuruna cikmis olan Muteferrika Suleyman Aga dolayisiyla ortaya cikmisti Bu elci Fransiz Krali nin huzurunda Osmanli sultaninin sarayinin kendine Gunes Kral ismini uygun goren Fransiz Krali XIV Louis in sarayindan kat kat guzel oldugunu soyleyerek Fransizlar arasinda bir skandal yaratmisti Konusu1688 edisyonu Bourgeois Gentilhomme kitabinin bas sayfalari Cahil fakat saf varlikli orta siniftan bir adam olan Mosyo Jourdain in tek hedefi bir asilzade olmaktir Soylularin yer aldigi sosyal statuye gecebilmek icin elinden gelen her seyi yapar Ayni zamanda hedefinde soylu bir kadin olan Markiz i bastan cikarmak kizini bir asilzadeyle evlendirmek gibi ara duraklar da bulunmaktadir Kizi ise bir baskasini sevmekte olaylar Jourdain in dostu Kont karisi ve hizmetci cercevesinde gulunc bir sekilde gelismektedir SahnelenmeleriOyun Turkiye de Ragip Haykir Devlet Tiyatrolari 1959 60 ve Tiyatro Kedi 2007 tarafindan sahnelenmistir Kaynakca Arsivlenmis kopya 25 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mayis 2008 DT oyun brosuru olu kirik baglanti Tiyatro dunyasi dergisi 3 Mart 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2013 Secilmis Turkceye cevirilerMoliere Tr cev 1943 Kibarlik Budalasi Dunya Klasikleri Dizisi Ankara Milli Egitim Vekaleti Moliere 2013 Kibarlik Budalasi Sevda Doktoru Istanbul Antik Dunya Klasikleri Moliere 2001 Kibarlik Budalasi Istanbul Karsi Kiyi Yayinlari ISBN 9758635034 Moliere Tr cev Sonat Kaya 2012 Kibarlik Budalasi Dunya Klasikleri Tiyatro Istanbul Bordo Siyah Yayinlari Secilmis video goruntulu uyarlamalarYouTube websitesinde MOLIERE KIBARLIK BUDALASI Le Bourgeois Gentilhomme 2015 maddesinde oyunun Turkce cevirisinin tumunun tiyatro temsilinin video kaydi Online 1 YouTube websitesinde MOLIERE Le bourgeois gentilhomme Piece filmee 1958 maddesi oyunun orijinal Fransizca tiyatro temsilinin 1958 de filme alinmis kaydi Online 2 19 Eylul 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca