Bayağı Kirazkuşu (Emberiza hortulana), Kirazkuşugiller (Emberizidae) familyasına ait bir ötücü kuş türü. Günümüzde bazı araştırmacılar tarafından İspinozgiller (Fringillidae) familyasında sınıflandırılmıştır. Ayrıca çinte,bayağı çinte,ortolan,kirazkuşu olarak da adlandırılır. Bu kuşun genel adı Fransızcadır. Kuşun bilimsel adı, Latince'de hortulanus, "bahçıvan kuşu" anlamına gelir. (Bu kelime de "hortus" kelimesinden türemiştir. "hortus", "bahçe" demektir.)
Bayağı Kirazkuşu | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | ||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Emberiza hortulana Linnaeus, 1758 |
Avrupa ülkelerinin birçoğunda ve Batı Asya'da yerel bir kuştur. Sonbaharda tropikal Afrika'ya göçer ve Nisan sonu ya da Mayıs başında geri döner. Dağılımı üreme alanıyla paralellik gösterir ve oldukça yereldir. Bunun için de türün dağılımının saptanması oldukça zordur. Fransa'da bağları tercih ettiği söylenmektedir. Fakat kesinlikle asmalardan beslenmez. Ve diğer ülkelerde de eşit olarak üzüm bağlarında bulunup bulunmadığı meçhuldür. İskandinavya'nın kuzey uçlarına ve Kutup Dairesi'nin ötesine kadar uzanır. Mısır tarlalarına ve komşu tarlalara dadanır. Britanya Adaları'nda ilkbaharda ve özellikle sonbaharda nadir görünür.
Bayağı Kirazkuşu 16 cm uzunluğunda ve 20-25 g ağırlığındadır. Görünüş ve alışkanlık olarak Sarı Kirazkuşu'na çok benzer. Fakat tür olarak parlak renklerden yoksundur; örneğin Bayağı Kirazkuşu'nun kafası parlak sarı yerine yeşilimsi gridir. Erkeğin oldukça tekdüze şarkısı Sarı Kirazkuşu'nunkine benzer.
Bayağı kirazkuşu yuvaları yerde ya da yere yakın yerlerde bulunur. Birçok kirazkuşunda olduğu gibi yumurtalarda nadiren çizgili işaretler görülür.
Doğal rejimini tohumlar oluşturur. Fakat yavrularını beslerken kanatlı böcekler ve diğer böcekleri de yer.
Koruma
Bu türün sayısı en az on Avrupa ülkesinde azalmaktadır. Buna rağmen türün toplam popülasyonu 400,000-600,000 çift olarak tahmin edilmektedir.
Fransa'da 1960-1980 yılları arasında 17 bölümde yok olmuşlar, diğer 7 bölümdeyse sayıları oldukça azalmıştır. 1992 yılındaki tahmini Fransa popülasyonu 15,000 çifttir.
Bu hızlı gerilemenin nedenleri doğal ortamlarının tahrip edilmesi, yuvalama alanlarının azalması ve tarım arazilerindeki değişiklikler olarak gösterilmektedir. Avcılık (özellikle Landes bölgesinde) yılda 50,000 kuşun yok olmasının sorumlusudur. (Bu sayı Almanya, Belçika ve Hollanda'nın Bayağı Kirazkuşu popülasyonunun 10 katıdır.)
Bu tür Avrupa'da korunan türler arasındadır ve Fransa'da satışı yasadışıdır. Fakat Gaskonya bölgesinde yaz sonunda semirdiği zaman hala yakalanmaktadır. Bu uygulama politik olarak hassastır ve en önemli sebeplerinden biri de "Avcılar ve Balıkçılar" gibi grupların yöresel başarılarıdır.
Eylül 2007'de Fransız hükûmeti en sonunda türün zorlayıcı kanunlarla korunmasının ve bu kanunların 8 yıl süresince kanun kitaplarında yer almasının planlandığını duyurdu.
Notlar
- ^ a b "çinte". AnaBritannica. 6. İstanbul: Ana Yayıncılık. 1986. ss. 481-482.
- ^ a b Çakmak, Merete (2005). Anadolu Kuş Adları Sözlüğü:İngilizce-Türkçe-Latince. İstanbul: Kitap Yayınevi. s. 74. .
- ^ Karol, Sevinç (1963). Zooloji Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- ^ a b Karol, Sevinç (1998). Biyoloji Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- ^ Bülent Gözcelioğlu (2002). . TÜBİTAK. 29 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2012.
- ^ Guy M. Kirwan (2008). The Birds of Turkey. Londra: Christopher Helm. ISBN .
Dış bağlantılar
Virtual Birds'de Bayağı kiraz kuşu kuşunun kuş sesi bulunur. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bayagi Kirazkusu Emberiza hortulana Kirazkusugiller Emberizidae familyasina ait bir otucu kus turu Gunumuzde bazi arastirmacilar tarafindan Ispinozgiller Fringillidae familyasinda siniflandirilmistir Ayrica cinte bayagi cinte ortolan kirazkusu olarak da adlandirilir Bu kusun genel adi Fransizcadir Kusun bilimsel adi Latince de hortulanus bahcivan kusu anlamina gelir Bu kelime de hortus kelimesinden turemistir hortus bahce demektir Bayagi Kirazkusu source source Korunma durumuAsgari endise altinda IUCN 2 3 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif AvesTakim Passeriformes Otucu kuslar Familya Emberizidae Kirazkusugiller Cins EmberizaTur E hortulanaIkili adlandirmaEmberiza hortulana Linnaeus 1758Emberiza Hortulano Avrupa ulkelerinin bircogunda ve Bati Asya da yerel bir kustur Sonbaharda tropikal Afrika ya gocer ve Nisan sonu ya da Mayis basinda geri doner Dagilimi ureme alaniyla paralellik gosterir ve oldukca yereldir Bunun icin de turun dagiliminin saptanmasi oldukca zordur Fransa da baglari tercih ettigi soylenmektedir Fakat kesinlikle asmalardan beslenmez Ve diger ulkelerde de esit olarak uzum baglarinda bulunup bulunmadigi mechuldur Iskandinavya nin kuzey uclarina ve Kutup Dairesi nin otesine kadar uzanir Misir tarlalarina ve komsu tarlalara dadanir Britanya Adalari nda ilkbaharda ve ozellikle sonbaharda nadir gorunur Bayagi Kirazkusu 16 cm uzunlugunda ve 20 25 g agirligindadir Gorunus ve aliskanlik olarak Sari Kirazkusu na cok benzer Fakat tur olarak parlak renklerden yoksundur ornegin Bayagi Kirazkusu nun kafasi parlak sari yerine yesilimsi gridir Erkegin oldukca tekduze sarkisi Sari Kirazkusu nunkine benzer Bayagi kirazkusu yuvalari yerde ya da yere yakin yerlerde bulunur Bircok kirazkusunda oldugu gibi yumurtalarda nadiren cizgili isaretler gorulur Dogal rejimini tohumlar olusturur Fakat yavrularini beslerken kanatli bocekler ve diger bocekleri de yer KorumaEmberiza hortulana Bu turun sayisi en az on Avrupa ulkesinde azalmaktadir Buna ragmen turun toplam populasyonu 400 000 600 000 cift olarak tahmin edilmektedir Fransa da 1960 1980 yillari arasinda 17 bolumde yok olmuslar diger 7 bolumdeyse sayilari oldukca azalmistir 1992 yilindaki tahmini Fransa populasyonu 15 000 cifttir Bu hizli gerilemenin nedenleri dogal ortamlarinin tahrip edilmesi yuvalama alanlarinin azalmasi ve tarim arazilerindeki degisiklikler olarak gosterilmektedir Avcilik ozellikle Landes bolgesinde yilda 50 000 kusun yok olmasinin sorumlusudur Bu sayi Almanya Belcika ve Hollanda nin Bayagi Kirazkusu populasyonunun 10 katidir Bu tur Avrupa da korunan turler arasindadir ve Fransa da satisi yasadisidir Fakat Gaskonya bolgesinde yaz sonunda semirdigi zaman hala yakalanmaktadir Bu uygulama politik olarak hassastir ve en onemli sebeplerinden biri de Avcilar ve Balikcilar gibi gruplarin yoresel basarilaridir Eylul 2007 de Fransiz hukumeti en sonunda turun zorlayici kanunlarla korunmasinin ve bu kanunlarin 8 yil suresince kanun kitaplarinda yer almasinin planlandigini duyurdu Notlar a b cinte AnaBritannica 6 Istanbul Ana Yayincilik 1986 ss 481 482 a b Cakmak Merete 2005 Anadolu Kus Adlari Sozlugu Ingilizce Turkce Latince Istanbul Kitap Yayinevi s 74 ISBN 975 6051 03 5 Karol Sevinc 1963 Zooloji Terimleri Sozlugu Ankara Turk Dil Kurumu Yayinlari a b Karol Sevinc 1998 Biyoloji Terimleri Sozlugu Ankara Turk Dil Kurumu Yayinlari Bulent Gozcelioglu 2002 TUBITAK 29 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2012 Guy M Kirwan 2008 The Birds of Turkey Londra Christopher Helm ISBN 978 1 4081 0475 0 Dis baglantilarVirtual Birds de Bayagi kiraz kusu kusunun kus sesi bulunur