Koan Zen (Chan) Budizmi'nde mantıklı düşünceyle cevaplanması mümkün olmayan, yalnız sezgilerle anlaşılabilen hikâye, diyalog ya da sorulara verilen addır.
Koan, Çince "gōng'àn" (公案) kelimesinin Japonca okunuşudur. Kelime anlamı olarak kamu davası ya da halka açık olay diye çevrilebilir. Koanların ortaya çıkışı, Zen ustaları ve öğrencileri arasında geçen diyalogların kaydedilmesine dayanır. Bu diyalogları kayda değer yapan ise o anda ya da konu üzerinde çok uzun süre düşünme sonucunda öğrenciye bir uyanış ya da bir aydınlanma deneyimi yaşatmış olmasıdır. Daha sonra Song Hanedanlığı döneminden itibaren bu kayıtlar Zen ustaları tarafından öğrencilerine meditasyon konusu olarak verilmeye başlanmıştır.
Örnek iki koan:
- "Henüz daha sana hayat verilmeden önce ilk biçimin nasıldı acaba?"
- "İki elini birbirine çarparak bir ses çıkartabilirsin. Peki bir elin sesi nedir?"
- Linji okulu Japonya'da Rinzai olarak adlandırılır. Rinzai okulu, pratik düzende deneyim yaşamanın önemine vurgu yaparak, özellikle fiziksel çalışmayı ve koan kullanımını savunur. Koan paradoksal, mantıkdışı, tuhaf, hatta saçma ifadelerdir. Herhangi bir akıl yürütmeyi yenilgiye uğratan bu meditasyon nesnesiyle birlikte, bilinç alanındaki her şey sorgulanır. Mantıklı düşünceyle cevaplanması mümkün olmayan, yalnız sezgilerle anlaşılabilen hikâye, diyalog ya da sorulara verilen addır. Koan uygulamasını öne çıkartan usta, her öğrenciyi kendi derin doğasını açmaya mecbur eder. Koanlar, meditasyon teması olarak önerilen bu muammalar, yorum da gerektirmez. Gizli anlamları, keşfedilecek sırları yoktur, geleneksel ölçütleri sarsmaya yönelik olan şey onların anlamsızlıklarıdır. Sorunu çözümlemek, diyalektik bir akıl yürütmeyle çelişkiyi aşmak demek değil, soruyu sorgulamak ve böylece problemi ve her türlü şaşkınlığı ortadan kaldırmaktır. Açmazı geride bırakmak için düğümü çözmektir. Bir koanla düşünmeden karşı karşıya gelmek, uyanma (satori) çabasını teşvik eder. Çarpıcı bir provokasyon olan koan bir meditasyon tekniğidir. Kuşku uyandırmaya yöneltir. Öğrenci zen koanlarının çoğunun bir dramın bütünü değil, piyesin belli noktaları olduğunu asla unutmamalıdır.
Kaynakça
- ^ Jean Luc Toula Breysse, Işık Ergüden (Çevirmen), Zen. Dost Kitabevi, Kültür Kitaplığı No: 142. Sayfa 40.
Budizm ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Koan Zen Chan Budizmi nde mantikli dusunceyle cevaplanmasi mumkun olmayan yalniz sezgilerle anlasilabilen hikaye diyalog ya da sorulara verilen addir Koan Cince gōng an 公案 kelimesinin Japonca okunusudur Kelime anlami olarak kamu davasi ya da halka acik olay diye cevrilebilir Koanlarin ortaya cikisi Zen ustalari ve ogrencileri arasinda gecen diyaloglarin kaydedilmesine dayanir Bu diyaloglari kayda deger yapan ise o anda ya da konu uzerinde cok uzun sure dusunme sonucunda ogrenciye bir uyanis ya da bir aydinlanma deneyimi yasatmis olmasidir Daha sonra Song Hanedanligi doneminden itibaren bu kayitlar Zen ustalari tarafindan ogrencilerine meditasyon konusu olarak verilmeye baslanmistir Ornek iki koan Henuz daha sana hayat verilmeden once ilk bicimin nasildi acaba Iki elini birbirine carparak bir ses cikartabilirsin Peki bir elin sesi nedir Linji okulu Japonya da Rinzai olarak adlandirilir Rinzai okulu pratik duzende deneyim yasamanin onemine vurgu yaparak ozellikle fiziksel calismayi ve koan kullanimini savunur Koan paradoksal mantikdisi tuhaf hatta sacma ifadelerdir Herhangi bir akil yurutmeyi yenilgiye ugratan bu meditasyon nesnesiyle birlikte bilinc alanindaki her sey sorgulanir Mantikli dusunceyle cevaplanmasi mumkun olmayan yalniz sezgilerle anlasilabilen hikaye diyalog ya da sorulara verilen addir Koan uygulamasini one cikartan usta her ogrenciyi kendi derin dogasini acmaya mecbur eder Koanlar meditasyon temasi olarak onerilen bu muammalar yorum da gerektirmez Gizli anlamlari kesfedilecek sirlari yoktur geleneksel olcutleri sarsmaya yonelik olan sey onlarin anlamsizliklaridir Sorunu cozumlemek diyalektik bir akil yurutmeyle celiskiyi asmak demek degil soruyu sorgulamak ve boylece problemi ve her turlu saskinligi ortadan kaldirmaktir Acmazi geride birakmak icin dugumu cozmektir Bir koanla dusunmeden karsi karsiya gelmek uyanma satori cabasini tesvik eder Carpici bir provokasyon olan koan bir meditasyon teknigidir Kusku uyandirmaya yoneltir Ogrenci zen koanlarinin cogunun bir dramin butunu degil piyesin belli noktalari oldugunu asla unutmamalidir Kaynakca Jean Luc Toula Breysse Isik Erguden Cevirmen Zen Dost Kitabevi Kultur Kitapligi No 142 Sayfa 40 Budizm ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz