Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kolheti tipi kale (Gürcüce: კოლხური სიმაგრე), Antik Çağda Kolheti Krallığı'nda yaygın ahşap kale tipidir.
Yunan tarihçi Ksenofon Anabasis adlı eserinde Kolheti tipi savunma sistemine geniş yer vermiştir. Ksenofon bu tip yapılara Kolheti'nin güney kesiminde seyahat ederken tanık olmuştur. Söz konusu esere göre Kolheti tipi kalenin etrafı içi su dolu bir hendekle çevriliydi. Hendekten sonra toprak yığınında kütüklerden oluşan sur bulunuyordu. Surların arasında ahşap kuleler inşa edilmişti. Böyle bir kaleyi Kolhi halkı çok iyi savunmuş ve Yunanlılar ele geçirememişti. Ksenofon eserinde, Yunanlıların ele geçirmeye çalıştığı bir kale için “Geri çekilmek de kolay değildi, çünkü şehir muhafızları kalelerden aniden dışarı çıkıyor ve bizimle göğüs göğüse savaşa giriyorlardı” diye yazar.
Romalı mimar Vitruvius Mimarlık Hakkında On Kitap (De architectura libri decem) adlı eserinde Kolheti'deki kulelerin inşasını şu şekilde anlatır: “Kolheti’de ormanların bol olmasından dolayı yere kütükler diziyorlar, sonra enine üzerine başka kütükler koyuyorlar. Bu şekilde yapının alanı belirleniyor. Dört taraftan birbirine bağlanan kütüklerin dizilmesiyle kütük duvarlar oluşuyor. Kuleler inşa ediyor, kütüklerin eğri olmasından dolayı arada oluşan boşlukları ise yongalar ve kille dolduruyorlar. Gittikçe daha kısa kütüklerin dizilmesiyle piramit bir çatı oluşuyor. Bu tip çatı örtüsü buraya özgüdür.”
Bu tip kaleler Kolheti Krallığı’nın güneyi boyunca vardı ve bir tür sınır koruması sağlıyordu. Kolheti Krallığı topraklarını düşmana karşı bu yolla koruyordu. Sınır bölgesindeki garnizonlarda bulunan askerler de her daim savaşa hazırdılar. Bu askerlerin yüzlerce olarak ifade edilebilecek sayıda, bununla birlikte iyi savaşçılar olduğu tahmin edilmektedir. Kolheti tipi kalelerin ahşaptan inşa edilmiş olması, Kolheti bölgesinin ormanlarla kaplı bir alan olmasıyla açıklanmaktadır. Bu tip kalelerde sadece askerler değil, sayısı fazla olmamakla birlikte sivil inasnalar da yaşıyordu.
Kolheti’deki bütün evler, krallığın orta kesimindekiler dahil, ahşap surlar ve kuleleler tarafından korunuyordu. Fakat sadece savunma amacıyla inşa edilmiş ve içinde halkın yaşamadığı kaleler daha sağlam biçimde inşa edilmişti. Duvarların topraktan belli bir seviyeye kadar taşla örülmüş, devamı kısa kütüklerle yükseltilmişti. Kuleler ise tamamen ahşaptandı ve çatıları ise keten saplarıyla veya otla örtülüydü. Bazı kaleler daha geniş alana yayılıyor ve içinde korunmalı daha büyük bir nüfusu barındırıyordu.
Yoğun bir yerleşime sahip olan bu tip yerler arkeolojik kazılar sonucunda da tespit edilmiştir. Ahşap mimari için Vani kasabası yakınlarındaki Mtisdziri köyünde arkeolojik kazı sonucunda ortaya çıkarılmış ahşap-sıvalı yapının incelemede dikkat çekici sonuçlar edilmiştir. Ahşap malzeme olarak karaağaç kullanılmıştır. Ahşapla ilgili tespitler sıva parçalarına yapışmış parçalardan elde edilmiştir. Bu yapılarda ahşap ve sıva dışında, dolgu ve tutucu madde olarak kil toprak kullanılmıştır. Yapı, yangın sonucunda fazlaca zarar görmüştür. Bu yapı Eski Vani kentinin 8 kilometre batısında yer alır. Bu yerleşim yeri bir tepenin terasında bulunuyor ve Vani kentine giden yol üzerinde ortak bir savunma sistemi oluşturuyordu. Tepelerde teras üzerine bu tip yerleşim yerleri, İÖ III. yüzyıldan önce Kolheti’ye özgü yerleşimler olarak bilinir.
Kaynakça
- ^ Gela Gamkrelidze, İberia ve Kolheti'de Savaş ve Silahlanma (ომი და შეიარაღება იბერია-კოლხეთში), Tiflis, 2010, 45-55. 5 Nisan 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde . -9
- ^ Gela Gamkrelidze, İberia ve Kolheti'de Savaş ve Silahlanma (ომი და შეიარაღება იბერია-კოლხეთში), Tiflis, 2010, s. 60. 5 Nisan 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde . -9
- ^ Gela Gamkrelidze, İberia ve Kolheti'de Savaş ve Silahlanma (ომი და შეიარაღება იბერია-კოლხეთში), Tiflis, 2010, s. 46-47. 5 Nisan 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde . -9
- ^ Gela Gamkrelidze, İberia ve Kolheti'de Savaş ve Silahlanma (ომი და შეიარაღება იბერია-კოლხეთში), Tiflis, 2010, 47-48. 5 Nisan 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde . -9
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kolheti tipi kale Gurcuce კოლხური სიმაგრე Antik Cagda Kolheti Kralligi nda yaygin ahsap kale tipidir Kolheti tipi kuleler Yunan tarihci Ksenofon Anabasis adli eserinde Kolheti tipi savunma sistemine genis yer vermistir Ksenofon bu tip yapilara Kolheti nin guney kesiminde seyahat ederken tanik olmustur Soz konusu esere gore Kolheti tipi kalenin etrafi ici su dolu bir hendekle cevriliydi Hendekten sonra toprak yigininda kutuklerden olusan sur bulunuyordu Surlarin arasinda ahsap kuleler insa edilmisti Boyle bir kaleyi Kolhi halki cok iyi savunmus ve Yunanlilar ele gecirememisti Ksenofon eserinde Yunanlilarin ele gecirmeye calistigi bir kale icin Geri cekilmek de kolay degildi cunku sehir muhafizlari kalelerden aniden disari cikiyor ve bizimle gogus goguse savasa giriyorlardi diye yazar Romali mimar Vitruvius Mimarlik Hakkinda On Kitap De architectura libri decem adli eserinde Kolheti deki kulelerin insasini su sekilde anlatir Kolheti de ormanlarin bol olmasindan dolayi yere kutukler diziyorlar sonra enine uzerine baska kutukler koyuyorlar Bu sekilde yapinin alani belirleniyor Dort taraftan birbirine baglanan kutuklerin dizilmesiyle kutuk duvarlar olusuyor Kuleler insa ediyor kutuklerin egri olmasindan dolayi arada olusan bosluklari ise yongalar ve kille dolduruyorlar Gittikce daha kisa kutuklerin dizilmesiyle piramit bir cati olusuyor Bu tip cati ortusu buraya ozgudur Bu tip kaleler Kolheti Kralligi nin guneyi boyunca vardi ve bir tur sinir korumasi sagliyordu Kolheti Kralligi topraklarini dusmana karsi bu yolla koruyordu Sinir bolgesindeki garnizonlarda bulunan askerler de her daim savasa hazirdilar Bu askerlerin yuzlerce olarak ifade edilebilecek sayida bununla birlikte iyi savascilar oldugu tahmin edilmektedir Kolheti tipi kalelerin ahsaptan insa edilmis olmasi Kolheti bolgesinin ormanlarla kapli bir alan olmasiyla aciklanmaktadir Bu tip kalelerde sadece askerler degil sayisi fazla olmamakla birlikte sivil inasnalar da yasiyordu Kolheti deki butun evler kralligin orta kesimindekiler dahil ahsap surlar ve kuleleler tarafindan korunuyordu Fakat sadece savunma amaciyla insa edilmis ve icinde halkin yasamadigi kaleler daha saglam bicimde insa edilmisti Duvarlarin topraktan belli bir seviyeye kadar tasla orulmus devami kisa kutuklerle yukseltilmisti Kuleler ise tamamen ahsaptandi ve catilari ise keten saplariyla veya otla ortuluydu Bazi kaleler daha genis alana yayiliyor ve icinde korunmali daha buyuk bir nufusu barindiriyordu Yogun bir yerlesime sahip olan bu tip yerler arkeolojik kazilar sonucunda da tespit edilmistir Ahsap mimari icin Vani kasabasi yakinlarindaki Mtisdziri koyunde arkeolojik kazi sonucunda ortaya cikarilmis ahsap sivali yapinin incelemede dikkat cekici sonuclar edilmistir Ahsap malzeme olarak karaagac kullanilmistir Ahsapla ilgili tespitler siva parcalarina yapismis parcalardan elde edilmistir Bu yapilarda ahsap ve siva disinda dolgu ve tutucu madde olarak kil toprak kullanilmistir Yapi yangin sonucunda fazlaca zarar gormustur Bu yapi Eski Vani kentinin 8 kilometre batisinda yer alir Bu yerlesim yeri bir tepenin terasinda bulunuyor ve Vani kentine giden yol uzerinde ortak bir savunma sistemi olusturuyordu Tepelerde teras uzerine bu tip yerlesim yerleri IO III yuzyildan once Kolheti ye ozgu yerlesimler olarak bilinir Kaynakca Gela Gamkrelidze Iberia ve Kolheti de Savas ve Silahlanma ომი და შეიარაღება იბერია კოლხეთში Tiflis 2010 45 55 5 Nisan 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 99941 15 242 9 Gela Gamkrelidze Iberia ve Kolheti de Savas ve Silahlanma ომი და შეიარაღება იბერია კოლხეთში Tiflis 2010 s 60 5 Nisan 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 99941 15 242 9 Gela Gamkrelidze Iberia ve Kolheti de Savas ve Silahlanma ომი და შეიარაღება იბერია კოლხეთში Tiflis 2010 s 46 47 5 Nisan 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 99941 15 242 9 Gela Gamkrelidze Iberia ve Kolheti de Savas ve Silahlanma ომი და შეიარაღება იბერია კოლხეთში Tiflis 2010 47 48 5 Nisan 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 99941 15 242 9