Konstantin ve Fruzhin İsyanı (Bulgarca, Vastanie na Konstantin i Fruzhin), Osmanlı yönetimine karşı olan ilk Bulgar ayaklanmasıdır. 15. yüzyılın başlarında iki Bulgar soylu tarafından organize edildi ve bir Hristiyan koalisyonu tarafından desteklendi, ancak Bulgaristan'a bağımsızlık kazandıramadı.
İvan Şişman'ın oğlu Fruzhin ve onun kuzeni Konstantin (Osmanlıların Balkanları almasıyla Sırbistan ve Macaristan'a göç eden Ivan Sratsimir'in varisi), kuzey Bulgaristan'da Eflak hükümdarı I. Mircea, Sırp despot Stefan Lazarević ve Macar hükümdarı Sigismund'un yardımlarıyla bir isyan başlattı.
1402'de Osmanlıların Timur'a Ankara Savaşında yenilmesi isyan için uygun bir ortam sağladı ve Hristiyan güçleri kuzeyden Tuna'yı geçerek Bulgar topraklarına geçti. I. Mircea ve Konstantin Dobruca'yı işgal ederken, Fruzhin Sırp destekli Macar ordusuyla birlikte kuzeybatı Bulgar topraklarına (Vidin civarına) girdi. Başlangıçta başarılı olan bu işgalleri, bazı bölgelerdeki Bulgar ayaklanmaları izledi.
Ayaklanmanın boyutu, zamanı ve süresi belli değildir. Bazı kaynaklara göre, 1404'te patlak verdi, ancak Süleyman Çelebi tarafından çabucak bastırıldı. Yine de Stefan Lazarević elindeki bölgeleri elinde tutmaya devam ediyordu ancak Konstantin ve Fruzhin'in çabaları sonuçsuzdu. Diğer bir görüş ayaklanmanın 1408'de başladığını, Konstantin ve Fruzhin'in en azından 1413'te Musa Çelebi Bulgarları yenene kadar Tuna'nın güneyindeki Bulgar İmparatorluğundan dan kalan toprakları geri almayı başardığını iddia ediyor. Teorilerini Bulgar temsilcilerinin 1413'teki I. Mehmed ve II.Manuel Palaiologos arasındaki gerçekleşen Bursa müzakerelerine katıldığına dair bir Dukas belgesine dayandıran üçüncü bir tarihçi grubuna göre, ayaklanma, 1418 gibi geç bir tarihte, diğer birçok isyanla birlikte bastırıldı.
Ayaklanmanın sona ermesinden sonra Konstantin ve Fruzhin bir kez daha yurtdışına, Konstantin Sırbistan'a ve Fruzhin Macaristan'a kaçtı. Konstantin 1422'de Sırbistan'da öldü, Fruzhin ise Bulgar İmparatorluğunu yeniden kurmak için Macaristan'da aktif olarak çalışmaya devam etti. Dan II'nin 1425'te Silistire'ye saldırmasında rol aldı ve sonra 1426'da Vidin'e saldırıp kısa bir süre elinde tuttu. Fruzhin'e aynı zamanda Sigismund tarafından Temes'deki (Timiș) Lippa (Lipova) mülkünün imtiyazı tanındı. Fruzhin, 1435'te Macar kralı tarafından Gjergj Arianit Komneni komutasındaki Arnavut isyancılara yardıma gönderildi. Ayrıca ,Władysław III'ün 1444'te Varna Muharebesi ile sonuçlanan seferine katıldı ve 1460 civarında öldü.
Kaynakça
- "History of Bulgaria". Uprising of Konstantin and Fruzhin (Bulgarca). Trud. 29 Kasım 2003. 30 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2006.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Konstantin ve Fruzhin Isyani Bulgarca Vastanie na Konstantin i Fruzhin Osmanli yonetimine karsi olan ilk Bulgar ayaklanmasidir 15 yuzyilin baslarinda iki Bulgar soylu tarafindan organize edildi ve bir Hristiyan koalisyonu tarafindan desteklendi ancak Bulgaristan a bagimsizlik kazandiramadi Ivan Sisman in oglu Fruzhin ve onun kuzeni Konstantin Osmanlilarin Balkanlari almasiyla Sirbistan ve Macaristan a goc eden Ivan Sratsimir in varisi kuzey Bulgaristan da Eflak hukumdari I Mircea Sirp despot Stefan Lazarevic ve Macar hukumdari Sigismund un yardimlariyla bir isyan baslatti Bulgaristan Prensi Fruzhin 1402 de Osmanlilarin Timur a Ankara Savasinda yenilmesi isyan icin uygun bir ortam sagladi ve Hristiyan gucleri kuzeyden Tuna yi gecerek Bulgar topraklarina gecti I Mircea ve Konstantin Dobruca yi isgal ederken Fruzhin Sirp destekli Macar ordusuyla birlikte kuzeybati Bulgar topraklarina Vidin civarina girdi Baslangicta basarili olan bu isgalleri bazi bolgelerdeki Bulgar ayaklanmalari izledi Ayaklanmanin boyutu zamani ve suresi belli degildir Bazi kaynaklara gore 1404 te patlak verdi ancak Suleyman Celebi tarafindan cabucak bastirildi Yine de Stefan Lazarevic elindeki bolgeleri elinde tutmaya devam ediyordu ancak Konstantin ve Fruzhin in cabalari sonucsuzdu Diger bir gorus ayaklanmanin 1408 de basladigini Konstantin ve Fruzhin in en azindan 1413 te Musa Celebi Bulgarlari yenene kadar Tuna nin guneyindeki Bulgar Imparatorlugundan dan kalan topraklari geri almayi basardigini iddia ediyor Teorilerini Bulgar temsilcilerinin 1413 teki I Mehmed ve II Manuel Palaiologos arasindaki gerceklesen Bursa muzakerelerine katildigina dair bir Dukas belgesine dayandiran ucuncu bir tarihci grubuna gore ayaklanma 1418 gibi gec bir tarihte diger bircok isyanla birlikte bastirildi Ayaklanmanin sona ermesinden sonra Konstantin ve Fruzhin bir kez daha yurtdisina Konstantin Sirbistan a ve Fruzhin Macaristan a kacti Konstantin 1422 de Sirbistan da oldu Fruzhin ise Bulgar Imparatorlugunu yeniden kurmak icin Macaristan da aktif olarak calismaya devam etti Dan II nin 1425 te Silistire ye saldirmasinda rol aldi ve sonra 1426 da Vidin e saldirip kisa bir sure elinde tuttu Fruzhin e ayni zamanda Sigismund tarafindan Temes deki Timiș Lippa Lipova mulkunun imtiyazi tanindi Fruzhin 1435 te Macar krali tarafindan Gjergj Arianit Komneni komutasindaki Arnavut isyancilara yardima gonderildi Ayrica Wladyslaw III un 1444 te Varna Muharebesi ile sonuclanan seferine katildi ve 1460 civarinda oldu Kaynakca Hitchins June 1976 Istoria Romanilor vol 1 By Constantin C Giurescu and Dinu C Giurescu Bucharest Editura Stiinţifica 1974 338 pp Lei 37 Slavic Review 35 2 377 379 doi 10 2307 2494646 ISSN 0037 6779 History of Bulgaria Uprising of Konstantin and Fruzhin Bulgarca Trud 29 Kasim 2003 30 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Eylul 2006