Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kristal taş, kaya kristali cam veya akrilikten yapılmış olan suni elmastır.
Kristal taşlar geçmişte Ren Nehri'nden toplanırdı. 1770'li yıllarda Alzaslı mücevheratçı George Friedrich Strass'ın camın alt kısmını metal tozlarla kaplama fikrini yaratmasından sonra kristal taşların elverişliliği inanılmaz ölçüde artmıştır. Bu yüzden kristal taşlar Avrupa'nın birçok dilinde strass olarak bilinir.
Kristal taşlar elmasların yapayı olarak kullanılır. Bu, bazı üreticilerin, elmasların gün ışığındaki parıldama efektini yakalamayı başarmasıyla mümkün olmuştur.
1955'te kutup ışıkları, Janjan, Aurora Borealis ya da Atmosfer-Su olarak bilinen ve yanardöner efekt veren ince, vakum sıçratmalı metalik bir kaplama çeşidi keşfedildi. Aurora Borealis kaplama yakınındaki herhangi bir rengi yansıtma eğilimlidir. Aurora Borealis, ismini Kuzey Kutbundaki, Kutup Işıkları fenomeninden almaktadır.
Kristal taşlar tipik olarak kostümlerde, giysilerde ve kuyumculukta kullanılmaktadır. Kristal taşlar genel olarak Avusturya'da Swarovski ve Çek Cumhuriyeti'nde Preciosa ve Türkiye'de Çoruh Kristal markasıyla üretilir.
1200 - 1600 °C arasında eritilen kristal cam çubuklar çok hassastır ve 0,10 g hassasiyetle ölçekleme yapan çalışan otomatik preslerle şekillendirilmektedir. Şekillendirme işlemleri, eriyen camın sıcaklığına ve camın metale yapışmamasını sağlayan muhtelif çelik alaşımlar ile özel olarak üretilmiş çelik kalıplar içerisinde, kalp, kare, damla ve yuvarlak formlarda şekillendirilir.
Sıcaklığı 800 - 1000 °C arasında olan şekil almış kristal taşlar, camın ani soğuma şoklarına ve değişen hava sıcaklıklarına dayanıklılığını sağlamak ve çatlamasını önlemek için hızlıca soğutma fırınlarına gönderilirler bu fırınlarda şekillenmiş ve kalıplanmış kristal camlar 24 saat içinde yavaş yavaş ve kademeli olarak oda sıcaklığına, yani 25 °C ye kadar soğutulurlar.
Soğumuş ve şekillendirilmiş kristal cam taşlar, çapak alma makinesinde 24 saat süre ile bazı basit kimyasallar ve parlatma tozları ile çapaklarından arındırılır.
Çapakları alınmış kristal camlar, dünyada çok az sayıda kişini tasarlayabildiği (saç telinin 10'da biri kadar hassasiyette taşlama yapabilen) her üreticinin kendi tasarlamış ve geliştirmiş olduğu sır gibi saklanan taşlama (fasetleme) makinelerinde çok değişik şekillerde, elmas deseni, oktagon deseni, yıldız deseni, damla deseni, rivoli ve chaton desen gibi şekillerde fasetlenir ve parlatılırlar.
Bu fasetleme, taşlama ve parlatma sürecinde kullanılan tüm makine, taşlama taşları, parlatma taşları, üretim aparatları ve teknolojik bilgiler her üreticiye göre değişkenlik göstermektedir. Her kristal cam üreticisi teknolojisini kendisi geliştirmekte ve makinelerinin tamamını kendisi tasarlayıp yapmaktadır.
Üzerleri farklı desen ve şekillerde kesilen (fasetlenen) kristal taşların daha parlak ve göz alıcı elmas taşlara dönüşmesini sağlamak için sır kaplama (aynalama) makinelerinde farklı kimyasallar ile gümüş, alüminyum ve titanyum gibi metallerle kaplanmasından sonra (buna sırlama denir) en parlak ve pırıltılı hallerini alırlar.
Tek tarafı sırlanan kristal taşlar bu sırlama tekniği ile içerisine giren ışıkları kırarak tekrar farklı bir optik yansıma ile geri dönerler ve burada tayflar (gökkuşağı renkleri) göstermeye başlarlar, kristal taşların tüm pırıltısı arkasındaki kalpı sır ayna sayesinde oluşmaktadır.
Sır kaplanan kristal taşların arka tarafına yapılan aynalamanın, hava ve nemden bozulmasını korumak ve çizilmesini önlemek için en kısa sürede sır kaplı aynayı koruyucu, özel formüllü ısı ve (galvano kimyasallarına) dayanıklı bir koruyucu boya ile kaplanır. Bu boyanın rengi içerisine konulan metal tozları ile renk kazanmaktadır, altın sarısı bir koruyucu boya elde etmek için sarı, pirinç tozu ve broz tozu kullanılarak elde edilir. Gümüş rengini sağlamak içinde muhtelif alaşımlı krom, aluminyum tozları kullanılmaktadır.
Sır kaplamanın arkasına uygulanan aynanın bozulmasını önleyici boya çok dayanıklı olmalıdır, çünkü üretilen kristal sivri taşlar ve diğer şekilli taşlar bijuteri ve takı üreticileri tarafından bir metal nüve veya zincir içerisine konurlar kaynatılmakta ve istenilen şekillerde broş, kolye, bilezik, toka gibi şekillerde takıya dönüşmektedir. Bu zincir ve metal nüveler içerisine konulmuş olan kristal taşların arkasındaki ayna ve boyanın kaynaklama ve metal kaplama (galvano kimyasallarına) aşamasında bozulmaması ve yanmaması gerekmektedir. Bu kullanılan koruyucu boya, kimyagerler tarafından yüzlerce kez denendikten ve test edildikten sonra piyasaya verilmektedir.
Arkası sır ayna kaplanan, kimyasallar ve kaynak sıcaklığına dayanıklı hale gelen boyada uygulandıktan sonra, kristal taşlar tek tek kalite kontrolden geçirilirler.
Kalite kontrolleri yapılan birinci kalite kristal taşlar paketler içerisinde 144 adet hesabına göre adet fiyatı ile satışa sunulurlar.
| Wikimedia Commons'ta Kristal taş ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kristal tas kaya kristali cam veya akrilikten yapilmis olan suni elmastir Kristal taslar gecmiste Ren Nehri nden toplanirdi 1770 li yillarda Alzasli mucevheratci George Friedrich Strass in camin alt kismini metal tozlarla kaplama fikrini yaratmasindan sonra kristal taslarin elverisliligi inanilmaz olcude artmistir Bu yuzden kristal taslar Avrupa nin bircok dilinde strass olarak bilinir Kristal taslar elmaslarin yapayi olarak kullanilir Bu bazi ureticilerin elmaslarin gun isigindaki parildama efektini yakalamayi basarmasiyla mumkun olmustur 1955 te kutup isiklari Janjan Aurora Borealis ya da Atmosfer Su olarak bilinen ve yanardoner efekt veren ince vakum sicratmali metalik bir kaplama cesidi kesfedildi Aurora Borealis kaplama yakinindaki herhangi bir rengi yansitma egilimlidir Aurora Borealis ismini Kuzey Kutbundaki Kutup Isiklari fenomeninden almaktadir Kristal taslar tipik olarak kostumlerde giysilerde ve kuyumculukta kullanilmaktadir Kristal taslar genel olarak Avusturya da Swarovski ve Cek Cumhuriyeti nde Preciosa ve Turkiye de Coruh Kristal markasiyla uretilir 1200 1600 C arasinda eritilen kristal cam cubuklar cok hassastir ve 0 10 g hassasiyetle olcekleme yapan calisan otomatik preslerle sekillendirilmektedir Sekillendirme islemleri eriyen camin sicakligina ve camin metale yapismamasini saglayan muhtelif celik alasimlar ile ozel olarak uretilmis celik kaliplar icerisinde kalp kare damla ve yuvarlak formlarda sekillendirilir Sicakligi 800 1000 C arasinda olan sekil almis kristal taslar camin ani soguma soklarina ve degisen hava sicakliklarina dayanikliligini saglamak ve catlamasini onlemek icin hizlica sogutma firinlarina gonderilirler bu firinlarda sekillenmis ve kaliplanmis kristal camlar 24 saat icinde yavas yavas ve kademeli olarak oda sicakligina yani 25 C ye kadar sogutulurlar Sogumus ve sekillendirilmis kristal cam taslar capak alma makinesinde 24 saat sure ile bazi basit kimyasallar ve parlatma tozlari ile capaklarindan arindirilir Capaklari alinmis kristal camlar dunyada cok az sayida kisini tasarlayabildigi sac telinin 10 da biri kadar hassasiyette taslama yapabilen her ureticinin kendi tasarlamis ve gelistirmis oldugu sir gibi saklanan taslama fasetleme makinelerinde cok degisik sekillerde elmas deseni oktagon deseni yildiz deseni damla deseni rivoli ve chaton desen gibi sekillerde fasetlenir ve parlatilirlar Bu fasetleme taslama ve parlatma surecinde kullanilan tum makine taslama taslari parlatma taslari uretim aparatlari ve teknolojik bilgiler her ureticiye gore degiskenlik gostermektedir Her kristal cam ureticisi teknolojisini kendisi gelistirmekte ve makinelerinin tamamini kendisi tasarlayip yapmaktadir Uzerleri farkli desen ve sekillerde kesilen fasetlenen kristal taslarin daha parlak ve goz alici elmas taslara donusmesini saglamak icin sir kaplama aynalama makinelerinde farkli kimyasallar ile gumus aluminyum ve titanyum gibi metallerle kaplanmasindan sonra buna sirlama denir en parlak ve piriltili hallerini alirlar Tek tarafi sirlanan kristal taslar bu sirlama teknigi ile icerisine giren isiklari kirarak tekrar farkli bir optik yansima ile geri donerler ve burada tayflar gokkusagi renkleri gostermeye baslarlar kristal taslarin tum piriltisi arkasindaki kalpi sir ayna sayesinde olusmaktadir Sir kaplanan kristal taslarin arka tarafina yapilan aynalamanin hava ve nemden bozulmasini korumak ve cizilmesini onlemek icin en kisa surede sir kapli aynayi koruyucu ozel formullu isi ve galvano kimyasallarina dayanikli bir koruyucu boya ile kaplanir Bu boyanin rengi icerisine konulan metal tozlari ile renk kazanmaktadir altin sarisi bir koruyucu boya elde etmek icin sari pirinc tozu ve broz tozu kullanilarak elde edilir Gumus rengini saglamak icinde muhtelif alasimli krom aluminyum tozlari kullanilmaktadir Sir kaplamanin arkasina uygulanan aynanin bozulmasini onleyici boya cok dayanikli olmalidir cunku uretilen kristal sivri taslar ve diger sekilli taslar bijuteri ve taki ureticileri tarafindan bir metal nuve veya zincir icerisine konurlar kaynatilmakta ve istenilen sekillerde bros kolye bilezik toka gibi sekillerde takiya donusmektedir Bu zincir ve metal nuveler icerisine konulmus olan kristal taslarin arkasindaki ayna ve boyanin kaynaklama ve metal kaplama galvano kimyasallarina asamasinda bozulmamasi ve yanmamasi gerekmektedir Bu kullanilan koruyucu boya kimyagerler tarafindan yuzlerce kez denendikten ve test edildikten sonra piyasaya verilmektedir Arkasi sir ayna kaplanan kimyasallar ve kaynak sicakligina dayanikli hale gelen boyada uygulandiktan sonra kristal taslar tek tek kalite kontrolden gecirilirler Kalite kontrolleri yapilan birinci kalite kristal taslar paketler icerisinde 144 adet hesabina gore adet fiyati ile satisa sunulurlar Wikimedia Commons ta Kristal tas ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir