Krzysztof Eugeniusz Penderecki (okunuşu: Kışıştof Pendereçki) (23 Kasım 1933 - 29 Mart 2020). 20. yüzyılın ikinci yarısına damgasını vuran en önemli bestecilerden birisidir. Çalgısal, oratoryo ve opera yapıtlarını içeren geniş bir yelpazeye yayılmış olan eserleri, avant-garde ve geleneksel dillerin sentezidir.
Krzysztof Penderecki | |
---|---|
Krzysztof Penderecki 2008 | |
Doğum | 23 Kasım 1933 Dźbica, Polonya |
Ölüm | 29 Mart 2020 (86 yaşında) Kraków, Polonya |
Meslek | Müzisyen, besteci, orkestra şefi, müzik öğretmeni |
İmza | |
Yaşamı
Krzysztof Penderecki çok erken yaşta keman ve piyano dersleri almaya başlamıştır. 1951'de 18 yaşındayken "Krakow Konservatuvarı"nda ileri müzik eğitimine başlamıştır. 1954'ten itibaren Krakow Müzik Akademisi'nde Artur Malewski ve Stanışlas Wiechowicz'den kompozisyon dersleri almaya başlamıştır. 1958'de bu akademiye profesör olarak atanmıştır. 1958'de Penderecki "II. Genç Besteciler için Varşova Yarışması"nda verilebilecek üç ödülün ucunu de birlikte almıştır.
Eğitimci olarak Kraków Müzik Akademisi’nde 1958’den beri ders veren Penderecki, 1972-87 arasında aynı kurumun rektörlüğünü yapmıştır. 1966-68 yılları arasında Essen’deki Volkwang Höchschüle für Musik’te ders vermiş, 1972-78 arasında Yale Üniversitesi Müzik Okulu’nun öğretim kadrosunda profesör olarak yer almıştır. Ayrıca Londra Royal Academy of Music, Belin Akademie der Kunste, Buenos Aires Academia Nacional de Bellas Artes, Bern Académie Internationale de Philosophie et de l'Art, Polish Academy of Science, Royal İrish Academy of Music in Dublin’in üyesidir.
1972’de Krzysztof Penderecki orkestra şefliği kariyerine başlamış ve aralarında Münih Philharmonic Orchestra, Norddeutscher Rundfunk Orchester Hamburg, Leipzig Mitteldeutscher Rundfunk Sinfonie Orchester, NHK Tokyo, Osaka Philharmonic, Londra Senfoni Orkestrası, Sinfonia Varsovia, Philadelphia Orchestra, New York Philharmonic’in yer aldığı önemli orkestraları yönetmiştir. 1993’ten bu yana, San Juan (Puerto Rico)’da düzenlenen Pablo Casals Festivali’nin Sanat Yönetmeni’dir.
Besteci 29 Mart 2020 tarihinde uzun bir hastalık süreci sonucunda, yaşamakta olduğu Kraków‘da hayata veda etmiştir.
Seçilmiş eserleri
Prömiyeri yapılmış en önemli eserleri şöyle sıralanabilir:
- Threnody for the Victims of Hiroshima (Hiroşima Kurbanları için Ağıt 1960),
- St. Luke's Passion (1966),
- Dies irae (1967),
- Utrenja (1970-1971),
- Cosmogonia (1970);
Operalar
- The Devils of Loudun (Loudun Şeytanları 1968-1969),
- Paradise Lost (Kayıp Cennet 1976-1978),
- The Black Mask (Siyah Maske 1984-1986),
- Ubu Rex (1990-1991);
- Polish Requiem (1980-1993).
Çalgısal yapıtları
- Senfoni no.1 (1972),
- Senfoni no.2 (1980),
- Senfoni no.3 (1995),
- Senfoni no.4 (1989),
- Senfoni no.5 (1992);
- Keman Konçertosu (Isaak Stern’e adanmış 1977),
- Viyolonsel Konçertosu no. 2 (Mstislav Rostropovich’e adanmış 1982),
- Flüt Konçertosu (Jean-Pierre Rampal’e adanmış 1992),
- Sinfonietta per archi (1992),
- Metamorphoses, Keman Konçertosu no.2 (Anne-Sophie Mutter’e adanmış 1992-1995).
Krzysztof Penderecki son dönemde iki oratoryo tamamlamıştır. Bunlar 1996’da şehrin 3000. kuruluş yıldönümü için ısmarlanmış olan Seven Gates of Jerusalem (Kudüs’ün Yedi Kapısı) ve Credo’dur. Credo ilk kez Temmuz 1998’de Oregon Bach Festivali’nde Helmut Rilling yönetiminde seslendirilmiştir.
Ödüller
Aralarında Medicean, Sibelius, Herder, Jurzykowski, İsrail Karl Wolf Vakfı gibi pek çok ödülün sahibi olan Penderecki; Rochester, Leuven, Bordeaux, Belgrade, Poznań, Warsaw, Glasgow ve Washington’daki Georgetown üniversiteleri tarafından kendisine sunulan çok sayıda fahri doktora unvanının sahibidir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mayıs 2017.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Krzysztof Penderecki ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- İngilizce Wikipedia "Krzysztof_Penderecki" maddesi 8 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme:22.10.2010)
- Penderecki'nin resmi websitesi17 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Polonyaca)
- Penderecki icin ana sayfa. Hazirlayan yayimcilik 14 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca) ve (İngilizce)
- , culture.pl 26 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Krzysztof Eugeniusz Penderecki okunusu Kisistof Penderecki 23 Kasim 1933 29 Mart 2020 20 yuzyilin ikinci yarisina damgasini vuran en onemli bestecilerden birisidir Calgisal oratoryo ve opera yapitlarini iceren genis bir yelpazeye yayilmis olan eserleri avant garde ve geleneksel dillerin sentezidir Krzysztof PendereckiKrzysztof Penderecki 2008Dogum23 Kasim 1933 1933 11 23 Dzbica PolonyaOlum29 Mart 2020 86 yasinda Krakow PolonyaMeslekMuzisyen besteci orkestra sefi muzik ogretmeniImzaYasamiKrzysztof Penderecki cok erken yasta keman ve piyano dersleri almaya baslamistir 1951 de 18 yasindayken Krakow Konservatuvari nda ileri muzik egitimine baslamistir 1954 ten itibaren Krakow Muzik Akademisi nde Artur Malewski ve Stanislas Wiechowicz den kompozisyon dersleri almaya baslamistir 1958 de bu akademiye profesor olarak atanmistir 1958 de Penderecki II Genc Besteciler icin Varsova Yarismasi nda verilebilecek uc odulun ucunu de birlikte almistir Egitimci olarak Krakow Muzik Akademisi nde 1958 den beri ders veren Penderecki 1972 87 arasinda ayni kurumun rektorlugunu yapmistir 1966 68 yillari arasinda Essen deki Volkwang Hochschule fur Musik te ders vermis 1972 78 arasinda Yale Universitesi Muzik Okulu nun ogretim kadrosunda profesor olarak yer almistir Ayrica Londra Royal Academy of Music Belin Akademie der Kunste Buenos Aires Academia Nacional de Bellas Artes Bern Academie Internationale de Philosophie et de l Art Polish Academy of Science Royal Irish Academy of Music in Dublin in uyesidir 1972 de Krzysztof Penderecki orkestra sefligi kariyerine baslamis ve aralarinda Munih Philharmonic Orchestra Norddeutscher Rundfunk Orchester Hamburg Leipzig Mitteldeutscher Rundfunk Sinfonie Orchester NHK Tokyo Osaka Philharmonic Londra Senfoni Orkestrasi Sinfonia Varsovia Philadelphia Orchestra New York Philharmonic in yer aldigi onemli orkestralari yonetmistir 1993 ten bu yana San Juan Puerto Rico da duzenlenen Pablo Casals Festivali nin Sanat Yonetmeni dir Besteci 29 Mart 2020 tarihinde uzun bir hastalik sureci sonucunda yasamakta oldugu Krakow da hayata veda etmistir Secilmis eserleriPromiyeri yapilmis en onemli eserleri soyle siralanabilir Threnody for the Victims of Hiroshima Hirosima Kurbanlari icin Agit 1960 St Luke s Passion 1966 Dies irae 1967 Utrenja 1970 1971 Cosmogonia 1970 Operalar The Devils of Loudun Loudun Seytanlari 1968 1969 Paradise Lost Kayip Cennet 1976 1978 The Black Mask Siyah Maske 1984 1986 Ubu Rex 1990 1991 Polish Requiem 1980 1993 Calgisal yapitlari Senfoni no 1 1972 Senfoni no 2 1980 Senfoni no 3 1995 Senfoni no 4 1989 Senfoni no 5 1992 Keman Koncertosu Isaak Stern e adanmis 1977 Viyolonsel Koncertosu no 2 Mstislav Rostropovich e adanmis 1982 Flut Koncertosu Jean Pierre Rampal e adanmis 1992 Sinfonietta per archi 1992 Metamorphoses Keman Koncertosu no 2 Anne Sophie Mutter e adanmis 1992 1995 Krzysztof Penderecki son donemde iki oratoryo tamamlamistir Bunlar 1996 da sehrin 3000 kurulus yildonumu icin ismarlanmis olan Seven Gates of Jerusalem Kudus un Yedi Kapisi ve Credo dur Credo ilk kez Temmuz 1998 de Oregon Bach Festivali nde Helmut Rilling yonetiminde seslendirilmistir OdullerAralarinda Medicean Sibelius Herder Jurzykowski Israil Karl Wolf Vakfi gibi pek cok odulun sahibi olan Penderecki Rochester Leuven Bordeaux Belgrade Poznan Warsaw Glasgow ve Washington daki Georgetown universiteleri tarafindan kendisine sunulan cok sayida fahri doktora unvaninin sahibidir Ayrica bakinizUnlu operalar listesi Opera bestecileri listesiKaynakca Arsivlenmis kopya 28 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mayis 2017 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Krzysztof Penderecki ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Ingilizce Wikipedia Krzysztof Penderecki maddesi 8 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce Erisme 22 10 2010 Penderecki nin resmi websitesi17 Subat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Polonyaca Penderecki icin ana sayfa Hazirlayan yayimcilik 14 Eylul 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca ve Ingilizce culture pl 26 Kasim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce