Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kuleşov etkisi (Rusça. Эффект Кулешова; İng. Kuleshov Effect), Sovyet film yapımcısı Lev Kuleşov tarafından 1910'lu yıllarda keşfedilen bir olgudur. İzleyicinin, birbirini takip eden iki çekimlik bir sekanstan, tek bir çekime oranla daha fazla anlam çıkardığını kanıtlayan zihinsel bir fenomene işaret eder.
Özellikleri
Kuleşov, Çarlık döneminin ikon aktörlerinden Ivan Mosjoukine'in yüzünün ifadesiz bir çekimini, bir tabak çorba, tabuttaki bir kız ve divanda uzanan bir kadın gibi farklı çekimlerle montajlayarak bir kısa film üretti. Filmi gören izleyiciler her seferinde Mosjoukine'in yüzündeki ifadenin değiştiğini düşündüler. Mosjoukine'in, çorba tabağına bakarken acıktığını, tabuttaki kıza bakarken yas tuttuğunu, divanda uzanan kadına bakarken ise şehvet duyduğunu iddia ettiler. Oysa Kuleşov her montajda, Mosjoukine'in aynı ifadesiz yüz çekimini kullanmıştı.
Sonradan Kuleşov ile birlikte bu deneyin ortak yaratıcısı olduğunu iddia eden Vsevolod Pudovkin 1929'da, seyircinin tepkisini şöyle tarif etmişti: "(Mosjoukine'in) oyunculuk yeteneğini yere göğe koyamadılar... Bırakılmış çorbaya bakarkenki düşünceli halinden etkilendiler, ölü çocuğa bakarken duyduğu derin hüzünden duygulandılar ve kadına bakarkenki şehvetinin altını çizdiler. Halbuki biz her üç montajda da aynı yüz ifadesini kullanmıştık."
Deneyin sonunda, izleyicilerin bir imge dizisine, kendi duygusal tepkilerini kattıkları ve hatta üzerlerinde oluşan etkiyi aktörün yeteneğine bağladıkları ortaya çıkıyordu. Kuleşov, bu deneyden film montajının faydasını ve etkisini anlatmak için yararlandı. Bu keşfin bağımsız bir sanat biçimi olarak sinemanın temeli olması gerektiğine inanıyordu. Sinema, parçalardan ve gerçekte birbirinden çok farklı olan bu parçaların birbirine bağlanmasından oluşur. Bu nedenle, Kuleşov'a göre, filmdeki görüntülerin içeriği değil, bunların bileşimi önemlidir.
Kuleşov, hayatının son yıllarında verdiği bir röportajda, Kuleşov Etkisinin keşfedişini, kişisel bir başarı olarak tarif etmektense, alçakgönüllülükle, Jacques Monod'un Rastlantı ve Zorunluluk teorisine atıf yaparak açıklar: "Evet, bir rastlantı sonucu ortaya çıktı. Ama aynı zamanda bu bir zorunluluktu. Çünkü sinemanın artık dört başı mamur bir sanat formu olarak ortaya çıkmasının zamanı gelmişti. Talihin bir cilvesi, bana kısmet oldu."
Sinemaya Etkisi
Kuleşov etkisi, modern film yapımcıları arasında iyi bilinmektedir. Alfred Hitchcock, François Truffaut ile yaptığı nehir söyleşide, aktör James Stewart'ı örnek vererek Kuleşov etkisine değinmiştir.
Hitchcock, CBC'deki Telescope programında yer alan ünlü "Mutluluğun Tanımı" söyleşisinde de, 'a, birçok montaj biçimini ayrıntılı olarak açıklar. “Saf montaj” adını verdiği son biçimi, Kuleşov etkisini kullanarak anlatır. İlk örnekte Hitchcock gözlerini kısar ve izleyiciye bebekli bir kadın gösterilir. Kamera daha sonra, bu kez gülümseyerek bakan Hitchcock'un yüzüne döner, kibar bir yaşlı adamla karşılaşırız. İkinci örnekte, bebekli kadın, bikinili bir kadınla değiştirilir. Bunun üzerine ortaya çıkan etkiyle ilgili olarak Hitchcock şöyle der: "Peki, şimdi ne oldu? Pislik bir ihtiyar!"
Kuleşov'un 1910'ların sonlarında ve 1920'lerin başında yaptığı montaj deneyleri Sovyet montaj sinemasının teorik temelini oluşturdu. 1920'lerin sonlarında ünlü yönetmenler Sergei Eisenstein, Vsevolod Pudovkin ve Dziga Vertov'un elinde doruğa ulaştı. O dönemin önemli filmleri arasında, Potemkin Zırhlısı, Ekim, Ana, Petersburg'un Sonu ve Kameralı Adam sayılabilir.
Araştırmalar
Kuleşov etkisi psikologlar tarafından ancak son yıllarda incelenebilmiştir. Prince ve Hensley (1992) orijinal deneyi yeniden yaptılar ancak iddia edilen etkiye ulaşamadılar. Çalışma 137 katılımcıyla gerçekleştirilmişti, ancak veri kirliliği yaratabilen denekler-arası desen metodu kullanılmıştı. Mobbs et al. (2006) denek-içi bir fMRI testi yaptı ve negatif, pozitif veya nötr değerler elde etti. Nötr bir yüz ifadesi, hüzünlü bir ifadenin arkasından gösterildiğinde hüzünlü, mutlu bir yüzün arkasından gösterildiğinde mutlu bulunmuştu. Daha yakın zamanlarda Barratt, Rédei, Innes-Ker ve Van De Weijer (2016), 24 film sekansı kullanarak 36 katılımcıyı beş duygusal (mutluluk, üzüntü, açlık, korku ve arzu) ve bir nötr koşulda teste tabi tuttular. Nötr ifadelerin uyarıcı materyalin niteliğine göre derecelendiğini göstererek Mobbs et al.'ın bulgularını doğrulamış oldular.
Sonuç olarak, Kuleşov etkisini deneysel olarak test etmede başlangıçta sorunlarla karşılaşılmış olsa da, araştırmacılar artık bir yüzün gösterildiği bağlamın, yüzün nasıl algılandığı üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğu konusunda hemfikirler.
Kuleşov etkisinin sesle harekete geçirilip geçirilemeyeceğini araştıran Baranowski ve Hecht, farklı yüz kliplerini mutlu müzik, hüzünlü müzik veya müziksiz sahnelerle montajladılar. Müziğin, katılımcıların, yüz ifadeleriyle ilgili duygusal yargılarını önemli ölçüde etkilediği sonucuna ulaştılar.
Ayrıca bakınız
- Montajın faydalarını ortaya koyan bir başka Kuleşov deneyi de Yaratıcı Coğrafya deneyidir.
- Tekinsiz vadi hipotezi
- 1982 tarihli Koyaanisqatsi filmi montaj tekniklerinin sıra dışı kullanımına iyi bir örnektir.
Kaynakça
- ^ Vsevolod Pudovkin (1974). "Naturshchik vmesto aktera". Sobranie sochinenii. Moskova. 1: 184.
- ^ M Russel. "The Kuleshov Effect and the Death of the Auteurism". Forum.
- ^ "Lev Kuleshov on the origins of the "Kuleshov effect"". YouTube. 10 Şubat 2017 tarihinde kaynağından .
- ^ . Film Loverss. 30 Ağustos 2018. 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ A Companion to Alfred Hitchcock. . 2011. s. 60. ISBN .
- ^ "11". . Simon and Schuster. 1983. s. 216. ISBN .
- ^ "Hitchcock Explains the Kuleshov Effect to Fletcher Markle. 1964". YouTube. 2 Eylül 2017 tarihinde kaynağından .
- ^ Stephen Prince (1992). "The Kuleshov effect: Recreating the classic experiment". Cinema Journal. 31 (2): 59-75.
- ^ Dean Mobbs (14 Ağustos 2006). "The Kuleshov Effect: The influence of contextual framing on emotional attributions". . 1: 95-106.
- ^ Daniel Barratt (6 Nisan 2016). "Does the Kuleshov effect really exist? Revisiting a classic film experiment on facial expressions and emotional contexts". . 45: 847-874.
- ^ Andreas M Baranowski (2016). "The auditory Kuleshov effect: Multisensory integration in movie editing". . 0 (0): 1-8.
Dış bağlantılar
- https://www.youtube.com/watch?v=PDsTHvvS4bA 31 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Efecto Kuleshov. La importancia del montaje cinematográfico (Fransızca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kulesov etkisi Rusca Effekt Kuleshova Ing Kuleshov Effect Sovyet film yapimcisi Lev Kulesov tarafindan 1910 lu yillarda kesfedilen bir olgudur Izleyicinin birbirini takip eden iki cekimlik bir sekanstan tek bir cekime oranla daha fazla anlam cikardigini kanitlayan zihinsel bir fenomene isaret eder Ozellikleri source source source source Son plani degistirilmis bir Kulesov sekansi ornegi Kulesov Carlik doneminin ikon aktorlerinden Ivan Mosjoukine in yuzunun ifadesiz bir cekimini bir tabak corba tabuttaki bir kiz ve divanda uzanan bir kadin gibi farkli cekimlerle montajlayarak bir kisa film uretti Filmi goren izleyiciler her seferinde Mosjoukine in yuzundeki ifadenin degistigini dusunduler Mosjoukine in corba tabagina bakarken aciktigini tabuttaki kiza bakarken yas tuttugunu divanda uzanan kadina bakarken ise sehvet duydugunu iddia ettiler Oysa Kulesov her montajda Mosjoukine in ayni ifadesiz yuz cekimini kullanmisti Sonradan Kulesov ile birlikte bu deneyin ortak yaraticisi oldugunu iddia eden Vsevolod Pudovkin 1929 da seyircinin tepkisini soyle tarif etmisti Mosjoukine in oyunculuk yetenegini yere goge koyamadilar Birakilmis corbaya bakarkenki dusunceli halinden etkilendiler olu cocuga bakarken duydugu derin huzunden duygulandilar ve kadina bakarkenki sehvetinin altini cizdiler Halbuki biz her uc montajda da ayni yuz ifadesini kullanmistik Deneyin sonunda izleyicilerin bir imge dizisine kendi duygusal tepkilerini kattiklari ve hatta uzerlerinde olusan etkiyi aktorun yetenegine bagladiklari ortaya cikiyordu Kulesov bu deneyden film montajinin faydasini ve etkisini anlatmak icin yararlandi Bu kesfin bagimsiz bir sanat bicimi olarak sinemanin temeli olmasi gerektigine inaniyordu Sinema parcalardan ve gercekte birbirinden cok farkli olan bu parcalarin birbirine baglanmasindan olusur Bu nedenle Kulesov a gore filmdeki goruntulerin icerigi degil bunlarin bilesimi onemlidir Kulesov hayatinin son yillarinda verdigi bir roportajda Kulesov Etkisinin kesfedisini kisisel bir basari olarak tarif etmektense alcakgonullulukle Jacques Monod un Rastlanti ve Zorunluluk teorisine atif yaparak aciklar Evet bir rastlanti sonucu ortaya cikti Ama ayni zamanda bu bir zorunluluktu Cunku sinemanin artik dort basi mamur bir sanat formu olarak ortaya cikmasinin zamani gelmisti Talihin bir cilvesi bana kismet oldu Sinemaya EtkisiKulesov etkisi modern film yapimcilari arasinda iyi bilinmektedir Alfred Hitchcock Francois Truffaut ile yaptigi nehir soyleside aktor James Stewart i ornek vererek Kulesov etkisine deginmistir Hitchcock CBC deki Telescope programinda yer alan unlu Mutlulugun Tanimi soylesisinde de a bircok montaj bicimini ayrintili olarak aciklar Saf montaj adini verdigi son bicimi Kulesov etkisini kullanarak anlatir Ilk ornekte Hitchcock gozlerini kisar ve izleyiciye bebekli bir kadin gosterilir Kamera daha sonra bu kez gulumseyerek bakan Hitchcock un yuzune doner kibar bir yasli adamla karsilasiriz Ikinci ornekte bebekli kadin bikinili bir kadinla degistirilir Bunun uzerine ortaya cikan etkiyle ilgili olarak Hitchcock soyle der Peki simdi ne oldu Pislik bir ihtiyar Kulesov un 1910 larin sonlarinda ve 1920 lerin basinda yaptigi montaj deneyleri Sovyet montaj sinemasinin teorik temelini olusturdu 1920 lerin sonlarinda unlu yonetmenler Sergei Eisenstein Vsevolod Pudovkin ve Dziga Vertov un elinde doruga ulasti O donemin onemli filmleri arasinda Potemkin Zirhlisi Ekim Ana Petersburg un Sonu ve Kamerali Adam sayilabilir ArastirmalarKulesov etkisi psikologlar tarafindan ancak son yillarda incelenebilmistir Prince ve Hensley 1992 orijinal deneyi yeniden yaptilar ancak iddia edilen etkiye ulasamadilar Calisma 137 katilimciyla gerceklestirilmisti ancak veri kirliligi yaratabilen denekler arasi desen metodu kullanilmisti Mobbs et al 2006 denek ici bir fMRI testi yapti ve negatif pozitif veya notr degerler elde etti Notr bir yuz ifadesi huzunlu bir ifadenin arkasindan gosterildiginde huzunlu mutlu bir yuzun arkasindan gosterildiginde mutlu bulunmustu Daha yakin zamanlarda Barratt Redei Innes Ker ve Van De Weijer 2016 24 film sekansi kullanarak 36 katilimciyi bes duygusal mutluluk uzuntu aclik korku ve arzu ve bir notr kosulda teste tabi tuttular Notr ifadelerin uyarici materyalin niteligine gore derecelendigini gostererek Mobbs et al in bulgularini dogrulamis oldular Sonuc olarak Kulesov etkisini deneysel olarak test etmede baslangicta sorunlarla karsilasilmis olsa da arastirmacilar artik bir yuzun gosterildigi baglamin yuzun nasil algilandigi uzerinde onemli bir etkiye sahip oldugu konusunda hemfikirler Kulesov etkisinin sesle harekete gecirilip gecirilemeyecegini arastiran Baranowski ve Hecht farkli yuz kliplerini mutlu muzik huzunlu muzik veya muziksiz sahnelerle montajladilar Muzigin katilimcilarin yuz ifadeleriyle ilgili duygusal yargilarini onemli olcude etkiledigi sonucuna ulastilar Ayrica bakinizMontajin faydalarini ortaya koyan bir baska Kulesov deneyi de Yaratici Cografya deneyidir Tekinsiz vadi hipotezi 1982 tarihli Koyaanisqatsi filmi montaj tekniklerinin sira disi kullanimina iyi bir ornektir Kaynakca Vsevolod Pudovkin 1974 Naturshchik vmesto aktera Sobranie sochinenii Moskova 1 184 M Russel The Kuleshov Effect and the Death of the Auteurism Forum Lev Kuleshov on the origins of the Kuleshov effect YouTube 10 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Film Loverss 30 Agustos 2018 5 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi A Companion to Alfred Hitchcock John Wiley amp Sons 2011 s 60 ISBN 9781444397321 11 Simon and Schuster 1983 s 216 ISBN 9780671604295 Hitchcock Explains the Kuleshov Effect to Fletcher Markle 1964 YouTube 2 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Stephen Prince 1992 The Kuleshov effect Recreating the classic experiment Cinema Journal 31 2 59 75 Dean Mobbs 14 Agustos 2006 The Kuleshov Effect The influence of contextual framing on emotional attributions 1 95 106 Daniel Barratt 6 Nisan 2016 Does the Kuleshov effect really exist Revisiting a classic film experiment on facial expressions and emotional contexts 45 847 874 Andreas M Baranowski 2016 The auditory Kuleshov effect Multisensory integration in movie editing 0 0 1 8 Dis baglantilarhttps www youtube com watch v PDsTHvvS4bA 31 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Efecto Kuleshov La importancia del montaje cinematografico Fransizca