Kulun Beg (Çince:Pai Mei, Türkiye Türkçesi sesletimi: Kulun Bey), Özmiş Kağan'ın ölümüyle yıkılan İkinci Göktürk Kağanlığı'nı yeniden canlandırmak isteyen, Türk asilzadesidir. Kağan, değildir. Kutluk Bilge Kül Kağan tarafından öldürülmesiyle, fiilen biten Göktürk Kağanlığı, hukuki olarak da son bulmuştur.
Sözcük kökeni
Kulun, Eski Türkçede "tay" anlamına gelmektedir.
Yaşamı
Özmiş Kağan'ın Basmiller tarafından infaz edilmesinden sonra; kağanlığın yönetimini eline almak istemiştir. Ancak, Özmiş ile bağlantısı açık değildir. Taşağıl'a göre, Özmiş'in oğludur. Gumilev ise Özmiş Kağan'ın kardeşi olduğunu düşünmektedir.
Kulun Beg, 744'te kağanlığını ilan ettiyse de; bu dönemde Orta asya bozkırlarının hâkimi Uygurlar, Basmiller ve Karluklar tarafından ele geçirilmiştir. Bu yüzden onun kağanlık ilanı, bir butlan olarak değerlendirilmiştir. Çin İmparatoru Xuanzong'un, Türk Kağanlığı'ndan kalan son izleri de yok etme politikası sonucunda, general Wang Chung ssu tarafından Kulun Beg üzerine sefer düzenlenmiştir. Wang Chung ssu, bu seferle Türk ordusunun doğu kanadını yenmiştir. Buna rağmen Kulun Beg kaçmayı başarmıştır. Ancak Uygurlar tarafından yakalanarak, 745'te Özmiş gibi asılarak öldürülmüştür.
Ölümünden sonra
Kulun Beg'in ölümünden sonra kimse kağanlık iddiasında bulunmadı. Bilge Kağan’nın eşi ve Tonyukuk'un kızı Çin'e sığındı. Burada, konçuy (prenses) unvanı ile onurlandırılarak; Çin hükümdarı tarafından Türk boylarının hükümdarı olarak atandı. Taşağıl'a göre, Türk Kağanlığı yıkılsa da; Çin kaynaklarında 941'e kadar bu devletin hukuki varlığından söz edildi.
Kaynakça
- ^ Rıza Zelyut (2007), Yabancı kaynaklara göre Türk kimliği - Sayfa 260
- ^ Bauer, Susan Wise (2010). The History of the Medieval World: From the Conversion of Constantine to the First Crusade. W. W. Norton & Company. p. 238.
- ^ Gabain, Eski Türkçenin Grameri, TDK Yayınları.
- ^ a b c Ahmet Taşağıl: Göktürkler, AKDTYK Yayınları, Ankara, 2012, pp.359-62
- ^ a b L.M.Gümilev :Eski Türkler, trans:Ahsen Batur, Selenge yayınları, İstanbul, 2002, , OCLC 52822672, P.441, 564
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kulun Beg Cince Pai Mei Turkiye Turkcesi sesletimi Kulun Bey Ozmis Kagan in olumuyle yikilan Ikinci Gokturk Kaganligi ni yeniden canlandirmak isteyen Turk asilzadesidir Kagan degildir Kutluk Bilge Kul Kagan tarafindan oldurulmesiyle fiilen biten Gokturk Kaganligi hukuki olarak da son bulmustur Sozcuk kokeniKulun Eski Turkcede tay anlamina gelmektedir YasamiOzmis Kagan in Basmiller tarafindan infaz edilmesinden sonra kaganligin yonetimini eline almak istemistir Ancak Ozmis ile baglantisi acik degildir Tasagil a gore Ozmis in ogludur Gumilev ise Ozmis Kagan in kardesi oldugunu dusunmektedir Kulun Beg 744 te kaganligini ilan ettiyse de bu donemde Orta asya bozkirlarinin hakimi Uygurlar Basmiller ve Karluklar tarafindan ele gecirilmistir Bu yuzden onun kaganlik ilani bir butlan olarak degerlendirilmistir Cin Imparatoru Xuanzong un Turk Kaganligi ndan kalan son izleri de yok etme politikasi sonucunda general Wang Chung ssu tarafindan Kulun Beg uzerine sefer duzenlenmistir Wang Chung ssu bu seferle Turk ordusunun dogu kanadini yenmistir Buna ragmen Kulun Beg kacmayi basarmistir Ancak Uygurlar tarafindan yakalanarak 745 te Ozmis gibi asilarak oldurulmustur Olumunden sonraKulun Beg in olumunden sonra kimse kaganlik iddiasinda bulunmadi Bilge Kagan nin esi ve Tonyukuk un kizi Cin e sigindi Burada koncuy prenses unvani ile onurlandirilarak Cin hukumdari tarafindan Turk boylarinin hukumdari olarak atandi Tasagil a gore Turk Kaganligi yikilsa da Cin kaynaklarinda 941 e kadar bu devletin hukuki varligindan soz edildi Kaynakca Riza Zelyut 2007 Yabanci kaynaklara gore Turk kimligi Sayfa 260 Bauer Susan Wise 2010 The History of the Medieval World From the Conversion of Constantine to the First Crusade W W Norton amp Company p 238 ISBN 978 0 393 05975 5 Gabain Eski Turkcenin Grameri TDK Yayinlari a b c Ahmet Tasagil Gokturkler AKDTYK Yayinlari Ankara 2012 ISBN 978 975 16 2460 4 pp 359 62 a b L M Gumilev Eski Turkler trans Ahsen Batur Selenge yayinlari Istanbul 2002 ISBN 975 7856 39 8 OCLC 52822672 P 441 564