Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dünya dışı varlıklar, modern bilimkurgunun ortak bir teması. Samsatlı Lukianos'un ikinci yüzyıl parodisi adlı eseri gibi birçok eserde de konu olmuştur.
Dünya dışı varlık ya da uzaylı, kökeni Dünya'dan olmayan herhangi bir Dünya dışı yaşam biçimidir. Dünya dışı kavramı ilk kez sırasında 1956 yılında kullanılmıştır.
Bilimkurguda uzaylıların kullanılmasıyla alakalı olarak şöyle yazmıştır:
"Bilimkurgu uzaylıları hem metafor hem de olması mümkün uzaylılardır. Kişi, insan doğasını uzaylılarla araştırıp açıklar ve yorumlar. Yine de uzaylı ziyaretçilerine yaygın inançla (bkz. UFOlar) ve dünya dışı radyo sinyallerini tespit etme çabalarıyla insanlar, ayrıca büyük, soğuk bir evrende arkadaşlık istemektedir ve uzaylılar bulamadığımız garip dostların umut verici ve telafi edici imgelerini temsil edebilmektedir. Böylece, uzaylılar muhtemelen karşılaştıkları zamana kadar bilimkurgu alanında merkezi bir tema olarak kalacaktır."
Tarihteki fikirler
Ön modern bilimkurgu
Kozmik çoğulculuk, insanlık alanının ötesinde yaşanmış birçok dünyalar olduğunu varsayıp, modernlik ve günmerkezlilik modelinin gelişimini öngörür ve dünyaçapındaki mitolojierde yaygın olarak görülür. 2. yüzyıl hiciv yazarı Lukianos, adlı eserinde Sabah Yıldızı'nın sömürgeleştirilmesi üzerine, Güneş halkıyla savaşta olan ve çeşmeye yerleştirilmiş insanlar tarafından gönderilen geminin gönderildiğinde ayı ziyaret ettiklerini söylemiştir. Diğer dünyalar; 10. yüzyıl Japon anlatıları, ve Orta Çağ Arap hikâyesi Bulukiya'nın Maceraları (Binbir Gece Masalları'ndan) gibi ilk çalışmalarda tasvir edilmiştir.
Erken modern bilimkurgu
Dar anlamda (jenerik kozmik çoğulculuğa karşıt olarak) dünya dışı yaşam varsayımı, Güneş sistemi ile ilgili günmerkezlilik anlayışın geliştirilmesiyle ve daha sonra Erken Modern Dönem boyunca yıldızlararası mekânın anlaşılmasıyla mümkün hâle gelerek 17 ve 18. yüzyılda edebiyatın ppüler bir konusu oldu.
Johannes Kepler'in 1634 yılında çıkardığı adlı romanında Duracotus adlı karakterin şeytanlar tarafından aya taşınması konu edildi. Hikâyenin çoğu fantezi olsa da ay hakkındaki bilimsel gerçekler ve ayın çevresinin insan olmayan sakinleri nasıl şekillendirdiği bilimkurgusunu oluşturmuştu.
Fontanelle'in "" adlı kitabı 1686 yılında İngilizceden tercüme edildi. Kitapta uzaylı hayatım imkânı üzerine yaptığı gezilerden bahsedilmişti. "The Excursion" (1728) adlı kitapta David Mallet, "On bin dünya öne çıkıyor; her biri kendi treniyle / İnsanlar dünyasının."diye bağırdı. 1752 yılında Voltaire tarafından çıkarılan "Micromegas"ta dünyayı ziyaret eden bir devden bahsedildi ve Washington Irving'in A History of New York from the Beginning of the World to the End of the Dutch Dynasty adlı romanında Aylıların dünyayı ziyaret etmesinden bahsedildi.
Biyoloji biliminin ilerleme kaydettiği bir dönemde yaşayan (1842-1925), La pluralité des mondes habités (Yaşayan Dünyaların Çoğulculuğu) (1862), 1873 yılında Sonsuzluk Hikâyeleri olarak çevrilen Recits de L'Infini (1872) gibi eserlerde başka gezegenlerde hayatın nasıl geliştiğine dair spekülasyonlar yaptı. Bilimkurgu türünün önce yazılmış hikayeleri kendi biçimini bulmuştu.
Modern çağa en yakın olan kitap, 'nin Les Xipéhuz (1887) adlı kısa öyküsüdür. Öykünün konusu iletişim kurmanın imkansız olduğu bir maden hayatı formuna dönüşen insan ile uzaylı buluşması oldu.
Modern dönem
19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın başı
H. G. Wells, Olaf Stapledon ve Edgar Rice Burroughs gibi yazarlar bilimkurgu ve fantezilerde uzaylılarla karşılaşmanın uyarı niteliğindeki ve kutlama hikâyelerini yazdı. Westfahl modern dönemi "Bilimkurgu uzaylılarını anlamak için, onları fizyoloji, karakter ve insanlıkla olan nihai ilişkileriyle sınıflandırabilirsiniz" olarak özetledi.
Dünyanın hayvanlarına benzeyen birçok kurgusal uzaylı arasında Westfahl birkaçını listeledi:
- 'ın The Lizard-Men of Buh-Lo eseri (1930)
- Flash Gordon serisinin kanatlı Hawk-Men'i (Şahin Adam) (1936) ve onun devamı
- Robert A. Heinlein'in Yıldız Gemisi Askerleri ve Orson Scott Card'ın Ender'in Oyunu eserlerindeki böcek benzeri düşman uzaylılar
- 'ın The Wanderer (1964) eserindeki kedi benzeri uzaylılar
- (1987) filmindeki "yarı adam, yarı köpek" uzaylı
Westfahl, "Bununla birlikte (1934) hikâyesiyle , yazarları sadece insanlardan veya hayvanlardan değil, gerçekten olağandışı uzaylılar oluşturmaya teşvik etti. Ayrıca Olaf Stapledon, adlı eserinde duygusal yıldızlar da dhail olmak üzere evreni farklı uzaylılarla doldurdu. Daha sonra sert bilimkurgu yazarı , Cycle of Fire (1957) gibi serlerinde tuhaf uzaylılar geliştirdi." diyerek sözüne devam etti.
Kaynakça
- ^ Douglas, Harper. "extraterrestrial". Online Etymology Dictionary. 1 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ekim 2017.
- ^ a b c (2005). "Aliens in Space". (Ed.). The Greenwood Encyclopedia of Science Fiction and Fantasy: Themes, Works, and Wonders. Vol. 1. Westport, Conn.: Greenwood Press. ss. 14-16. ISBN .
- ^ Grewell, Greg (2001). "Colonizing the Universe: Science Fictions Then, Now, and in the (Imagined) Future". Rocky Mountain Review of Language and Literature. 55 (2). ss. 25-47.
- ^ Irwin, Robert (2003). The Arabian Nights: A Companion. Tauris Parke Paperbacks. s. 204 ve 209. ISBN .
- ^ Fontenelle, Bernard le Bovier de (1686). Conversations on the Plurality of Worlds. ISBN .
- ^ Mallet, David (1728). The Excursion.
- ^ Barger, Andrew (2013). Mesaerion: The Best Science Fiction Short Stories 1800-1849. ABD: Bottletree Books LLC. ss. 43-44. ISBN .
Konuyla ilgili yayınlar
- Roth, Christopher F., "Ufology as Anthropology: Race, Extraterrestrials, and the Occult." In E.T. Culture: Anthropology in Outerspaces, ed. by Debbora Battaglia. Durham, N.C.: Duke University Press, 2005.
- Sagan, Carl. 1996. The Demon-Haunted World: Science as a Candle in the Dark: chapter 4: "Aliens"
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dunya disi varliklar modern bilimkurgunun ortak bir temasi Samsatli Lukianos un ikinci yuzyil parodisi adli eseri gibi bircok eserde de konu olmustur Dunyalarin Savasi ndan Mars kontrollu Tripod Dunya disi varlik ya da uzayli kokeni Dunya dan olmayan herhangi bir Dunya disi yasam bicimidir Dunya disi kavrami ilk kez sirasinda 1956 yilinda kullanilmistir Bilimkurguda uzaylilarin kullanilmasiyla alakali olarak soyle yazmistir Bilimkurgu uzaylilari hem metafor hem de olmasi mumkun uzaylilardir Kisi insan dogasini uzaylilarla arastirip aciklar ve yorumlar Yine de uzayli ziyaretcilerine yaygin inancla bkz UFOlar ve dunya disi radyo sinyallerini tespit etme cabalariyla insanlar ayrica buyuk soguk bir evrende arkadaslik istemektedir ve uzaylilar bulamadigimiz garip dostlarin umut verici ve telafi edici imgelerini temsil edebilmektedir Boylece uzaylilar muhtemelen karsilastiklari zamana kadar bilimkurgu alaninda merkezi bir tema olarak kalacaktir Tarihteki fikirlerBambu Kesicisinin Hikayesi nde Kaguya hime Ay a geri donuyor yaklasik 1650 On modern bilimkurgu Kozmik cogulculuk insanlik alaninin otesinde yasanmis bircok dunyalar oldugunu varsayip modernlik ve gunmerkezlilik modelinin gelisimini ongorur ve dunyacapindaki mitolojierde yaygin olarak gorulur 2 yuzyil hiciv yazari Lukianos adli eserinde Sabah Yildizi nin somurgelestirilmesi uzerine Gunes halkiyla savasta olan ve cesmeye yerlestirilmis insanlar tarafindan gonderilen geminin gonderildiginde ayi ziyaret ettiklerini soylemistir Diger dunyalar 10 yuzyil Japon anlatilari ve Orta Cag Arap hikayesi Bulukiya nin Maceralari Binbir Gece Masallari ndan gibi ilk calismalarda tasvir edilmistir Erken modern bilimkurgu Dar anlamda jenerik kozmik cogulculuga karsit olarak dunya disi yasam varsayimi Gunes sistemi ile ilgili gunmerkezlilik anlayisin gelistirilmesiyle ve daha sonra Erken Modern Donem boyunca yildizlararasi mekanin anlasilmasiyla mumkun hale gelerek 17 ve 18 yuzyilda edebiyatin ppuler bir konusu oldu Johannes Kepler in 1634 yilinda cikardigi adli romaninda Duracotus adli karakterin seytanlar tarafindan aya tasinmasi konu edildi Hikayenin cogu fantezi olsa da ay hakkindaki bilimsel gercekler ve ayin cevresinin insan olmayan sakinleri nasil sekillendirdigi bilimkurgusunu olusturmustu Fontanelle in adli kitabi 1686 yilinda Ingilizceden tercume edildi Kitapta uzayli hayatim imkani uzerine yaptigi gezilerden bahsedilmisti The Excursion 1728 adli kitapta David Mallet On bin dunya one cikiyor her biri kendi treniyle Insanlar dunyasinin diye bagirdi 1752 yilinda Voltaire tarafindan cikarilan Micromegas ta dunyayi ziyaret eden bir devden bahsedildi ve Washington Irving in A History of New York from the Beginning of the World to the End of the Dutch Dynasty adli romaninda Aylilarin dunyayi ziyaret etmesinden bahsedildi Biyoloji biliminin ilerleme kaydettigi bir donemde yasayan 1842 1925 La pluralite des mondes habites Yasayan Dunyalarin Cogulculugu 1862 1873 yilinda Sonsuzluk Hikayeleri olarak cevrilen Recits de L Infini 1872 gibi eserlerde baska gezegenlerde hayatin nasil gelistigine dair spekulasyonlar yapti Bilimkurgu turunun once yazilmis hikayeleri kendi bicimini bulmustu Modern caga en yakin olan kitap nin Les Xipehuz 1887 adli kisa oykusudur Oykunun konusu iletisim kurmanin imkansiz oldugu bir maden hayati formuna donusen insan ile uzayli bulusmasi oldu Great Moon Hoax dan litografErken bilimkurgu urunu olanModern donem19 yuzyilin sonu ve 20 yuzyilin basi H G Wells Olaf Stapledon ve Edgar Rice Burroughs gibi yazarlar bilimkurgu ve fantezilerde uzaylilarla karsilasmanin uyari niteligindeki ve kutlama hikayelerini yazdi Westfahl modern donemi Bilimkurgu uzaylilarini anlamak icin onlari fizyoloji karakter ve insanlikla olan nihai iliskileriyle siniflandirabilirsiniz olarak ozetledi Dunyanin hayvanlarina benzeyen bircok kurgusal uzayli arasinda Westfahl birkacini listeledi in The Lizard Men of Buh Lo eseri 1930 Flash Gordon serisinin kanatli Hawk Men i Sahin Adam 1936 ve onun devami Robert A Heinlein in Yildiz Gemisi Askerleri ve Orson Scott Card in Ender in Oyunu eserlerindeki bocek benzeri dusman uzaylilar in The Wanderer 1964 eserindeki kedi benzeri uzaylilar 1987 filmindeki yari adam yari kopek uzayli Westfahl Bununla birlikte 1934 hikayesiyle yazarlari sadece insanlardan veya hayvanlardan degil gercekten olagandisi uzaylilar olusturmaya tesvik etti Ayrica Olaf Stapledon adli eserinde duygusal yildizlar da dhail olmak uzere evreni farkli uzaylilarla doldurdu Daha sonra sert bilimkurgu yazari Cycle of Fire 1957 gibi serlerinde tuhaf uzaylilar gelistirdi diyerek sozune devam etti Kaynakca Douglas Harper extraterrestrial Online Etymology Dictionary 1 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ekim 2017 a b c 2005 Aliens in Space Ed The Greenwood Encyclopedia of Science Fiction and Fantasy Themes Works and Wonders Vol 1 Westport Conn Greenwood Press ss 14 16 ISBN 0 313 32951 6 Grewell Greg 2001 Colonizing the Universe Science Fictions Then Now and in the Imagined Future Rocky Mountain Review of Language and Literature 55 2 ss 25 47 Irwin Robert 2003 The Arabian Nights A Companion Tauris Parke Paperbacks s 204 ve 209 ISBN 1 86064 983 1 Fontenelle Bernard le Bovier de 1686 Conversations on the Plurality of Worlds ISBN 0 520 07171 9 Mallet David 1728 The Excursion Barger Andrew 2013 Mesaerion The Best Science Fiction Short Stories 1800 1849 ABD Bottletree Books LLC ss 43 44 ISBN 978 1 933747 49 1 Konuyla ilgili yayinlarRoth Christopher F Ufology as Anthropology Race Extraterrestrials and the Occult In E T Culture Anthropology in Outerspaces ed by Debbora Battaglia Durham N C Duke University Press 2005 Sagan Carl 1996 The Demon Haunted World Science as a Candle in the Dark chapter 4 Aliens