Kurt Ata – Türk, Moğol ve Altay mitolojisinde Kurt Tanrı. Kort (Kord, Kurd, Gurt) Ata olarak da bilinir. Börü (Börö, Böri) Ata ve Moğolca Çına (Şono, Şına) Ecege sözcükleri de eş anlamlı olarak kullanılır.
Özellikleri
Kurtları koruyan ve aynı zamanda kurt kılığına girebilen tanrıdır. Hemen hemen tüm Türk boyları ortak bir inanış olarak kurttan türediklerine inanırlar. Kağoçı (Kao-Çı) Türkleri’nin söylencelerine göre ilk kağanlarının kızları babaları tarafından bir tepeye bırakılmış. Sonrasında küçük kızı bir kurt kılığında gelen Kurt Tanrı ile birleşmiş ve Kağoçı halkı onların çocuklarından meydana gelmiştir. Göktürk bayraklarının tepesinde daima bir kurt başı bulunurdu. Tarduş Türkleri’nin atası kurt başlı bir insandır. Kurt daima yol gösterici olarak kabul edilir ve peşinde farklı ülkelere gidilir. Onun uyarısıyla tehlikeler kıl payı atlatılır. Kutsal ruhların dokuz oğullarının hepsi de kurda benzer. Gök yeleli, gök kuyruklu tabirleri kullanılır. Başkurtlar kurttan türediklerine inanırlar ve isimleri de bu yüzden Baş-Kurt şeklindedir. Kurt Ata’ya Avrupa efsanelerinde örneğin Roma’nın kuruluşuyla ilgili olarak Romus ve Romulus Efsanesinde rastlamak mümkündür. Bu motifin Türkler’le bağlantılı bir kavim olduğu tahmin edilen Etrüskler aracılığıyla İtalya’ya ulaşmış olması muhtemeldir. Kurtlar Türklerce kutsal sayıldığı için toplumsal hayatın her aşamasında hatta çağdaş toplumda bile etkilerini gösterir. Örneğin Cumhuriyet döneminde üretilen ilk yerli lokomotife “Karakurt” adı verilmiştir. Ayrıca Cengiz Aytmatov’un, bozulan ve yok olan doğal dengeyi bir kurdun gözünden anlattığı Dişi Kurdun Rüyaları adlı eseri de Türklerde kurdun doğa, yurt ve yaşamı simgelemesi açısından değerlendirmek de yerinde olacaktır. Tarduşların ataları kurt başlı bir insandır. Şaman dualarında altı ağızlı kurttan sık sık bahsedilir. Oset efsanelerinde Kurdalagon adlı bir demirciden bahsedilir.
Etimoloji
Kurt: (Kur/Gur/Kür) kökünden türemiştir. Güç, kuvvet, dayanıklılık anlamlarına gelir. Kurtarmak fiili ile de bağlantılıdır.
Kaynakça
- Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar
- Kurt Dede, Necati DEMİR 16 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kurt Ata, Fuat Bozkurt 13 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kalender-Baba[]
- Doğu ve Batı Mitolojilerinde Kurt 1 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Ayrıca bakınız
Türk mitolojisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kurt Ata Turk Mogol ve Altay mitolojisinde Kurt Tanri Kort Kord Kurd Gurt Ata olarak da bilinir Boru Boro Bori Ata ve Mogolca Cina Sono Sina Ecege sozcukleri de es anlamli olarak kullanilir OzellikleriKurtlari koruyan ve ayni zamanda kurt kiligina girebilen tanridir Hemen hemen tum Turk boylari ortak bir inanis olarak kurttan turediklerine inanirlar Kagoci Kao Ci Turkleri nin soylencelerine gore ilk kaganlarinin kizlari babalari tarafindan bir tepeye birakilmis Sonrasinda kucuk kizi bir kurt kiliginda gelen Kurt Tanri ile birlesmis ve Kagoci halki onlarin cocuklarindan meydana gelmistir Gokturk bayraklarinin tepesinde daima bir kurt basi bulunurdu Tardus Turkleri nin atasi kurt basli bir insandir Kurt daima yol gosterici olarak kabul edilir ve pesinde farkli ulkelere gidilir Onun uyarisiyla tehlikeler kil payi atlatilir Kutsal ruhlarin dokuz ogullarinin hepsi de kurda benzer Gok yeleli gok kuyruklu tabirleri kullanilir Baskurtlar kurttan turediklerine inanirlar ve isimleri de bu yuzden Bas Kurt seklindedir Kurt Ata ya Avrupa efsanelerinde ornegin Roma nin kurulusuyla ilgili olarak Romus ve Romulus Efsanesinde rastlamak mumkundur Bu motifin Turkler le baglantili bir kavim oldugu tahmin edilen Etruskler araciligiyla Italya ya ulasmis olmasi muhtemeldir Kurtlar Turklerce kutsal sayildigi icin toplumsal hayatin her asamasinda hatta cagdas toplumda bile etkilerini gosterir Ornegin Cumhuriyet doneminde uretilen ilk yerli lokomotife Karakurt adi verilmistir Ayrica Cengiz Aytmatov un bozulan ve yok olan dogal dengeyi bir kurdun gozunden anlattigi Disi Kurdun Ruyalari adli eseri de Turklerde kurdun doga yurt ve yasami simgelemesi acisindan degerlendirmek de yerinde olacaktir Tarduslarin atalari kurt basli bir insandir Saman dualarinda alti agizli kurttan sik sik bahsedilir Oset efsanelerinde Kurdalagon adli bir demirciden bahsedilir EtimolojiKurt Kur Gur Kur kokunden turemistir Guc kuvvet dayaniklilik anlamlarina gelir Kurtarmak fiili ile de baglantilidir KaynakcaTurk Soylence Sozlugu Deniz Karakurt Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 27 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Dis baglantilarKurt Dede Necati DEMIR 16 Aralik 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kurt Ata Fuat Bozkurt 13 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kalender Baba olu kirik baglanti Dogu ve Bati Mitolojilerinde Kurt 1 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ayrica bakinizBozkurt mitoloji Kurt Ana Romulus ve RemusTurk mitolojisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz