Köylü serfliğinin kaldırılması, 1861 yılında yürürlüğe konan o dönemde nüfusu yaklaşık 70 milyon olan Rus nüfusunun yaklaşık 28 milyonunu teşkil eden Rus köylülerinin toprağa ve çiftlik sahiplerine bağlı ve tâbi olma durumuna son veren Rus reformudur. Reform sayesinde 16. yüzyıldan beri Rusya'da sürdürülen köylü serfliği ortadan kaldırılmış ve Rus mujikleri özgürlüklerine kavuşmuşlardır.
Tarihsel arka plan
Boris Godunov zamanında kararlaştırılan, II. Katerina zamanında en klâsik şeklini alan rus köylülerinin "serfliği" 18. yüzyılın sonlarına doğru büyük köylü ayaklanmalarına neden olmaya başlamıştır. 19. yüzyılda sosyal hayatın en önemli meselelerinden birisi haline gelen köylü serfliği topraksal sorunların tartışılmasına sebep oldu. Bu tarihten önce köylülere özgürlüklerini satın alma, ailelerinden ayrı satılmama gibi bir takım özgürlükler verilerek serfler kontrol altında tutulmaya çalışılmıştı.
19. yüzyılın ortalarında, artık değişen toplumsal şartlar nedeniyle korunması mümkün olmayan Rus köylüsünün serfliği meselesine devlet müdahil olmuştur. Devletin bu meseleye el atmasında kuşkusuz o tarihe kadar devam eden köylü ayaklanmalarının rolü büyüktür. II. Aleksandr köylülerin yeni bir ayaklanmaya kalkışmasına karşılık bu meselenin halledilmesi yanlısıydı. Nihayet yaklaşık 4 yıl süren hazırlık dönemi sonunda 19 Şubat 1861'de, II. Aleksandr tarafından köylülerin, serflikten (toprak köleliğinden) kurtulduklarına dair ferman çıkarıldı. Çıkarılan fermanın Rus tarihi açısından önemi büyüktür. Buna göre hukuksal bakımdan serbest olmayan bütün köylüler, çalıştıkları yerden bağımsız olarak özgürlüğüne kavuşuyorlardı. İlk aşamada hukuksal olarak kazanılan bu özgürlüğün, ekonomik ve iktisadi anlamda bir değeri yoktu. Zira köylüler arazi sahibi olma hakkı kazanmışlarsa da, birçok arazi yine çiftlik sahiplerinin eline bulunmaktaydı. 19 Şubat fermanı ile serbest bırakılan köylülerin (erkek nüfus) miktarı 21.279.000 kişi olup, kişi başına ortalama 10 dönüm kadar arazi isabet etmiştir. Köylülerin, devlet tarafından çiftlik sahiplerine ödenen tazminatı, 49 yıl içinde tediye etmiş bulunmaları tespit edildi.
Etkileri
Reform her ne kadar hukuksal anlamda olumlu bir etkiye sebep olduysa da, köylüler çiftlik sahiplerinin varlıklarının büsbütün ilga edilmesi ve köylülere dağıtılması taraftarıydılar. II. Aleksandr'ın beklediğinin aksine reform sonrası ayaklanmaların artmasının başlıca sebebi budur. Buna göre 1861-1863 yılları arasında yaklaşık 2.000 ayaklanma kayıtları geçmiştir. Reform, serfliği ortadan kaldırsa da toprak meselesi Rusya'nın önemli sosyal problemlerinden biri olmaya devam etti. Rusya'nın toprak problemi her ne kadar çözülemediyse de 19 Şubat reformu 22 milyona yakın köylüye özgürlüğünü geri verdi. Bu yüzden II. Aleksandr'a "kurtarıcı Çar" (Tsar Osvobditel) adı verilmiştir. Rusya, Avrupa ülkeleri arasında serfliğin yasal olarak en geç kaldırıldığı ülkedir. Reform ile birlikte kapitalist üretim ilişkilerinin gelişim süreci hızlanmıştır.
Ayrıca bakınız
Dipnotlar
Kaynakça
- ^ a b Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi Cilt 4, 1983, s. 218
- ^ a b Akdes Nimet Kurat, Başlangıçtan 1917'ye kadar Rusya Tarihi, Türk Tarih Kurumu, 1987, Ankara, s. 338-340.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Koylu serfliginin kaldirilmasi 1861 yilinda yururluge konan o donemde nufusu yaklasik 70 milyon olan Rus nufusunun yaklasik 28 milyonunu teskil eden Rus koylulerinin topraga ve ciftlik sahiplerine bagli ve tabi olma durumuna son veren Rus reformudur Reform sayesinde 16 yuzyildan beri Rusya da surdurulen koylu serfligi ortadan kaldirilmis ve Rus mujikleri ozgurluklerine kavusmuslardir Rusya Merkez Bankasi tarafindan reformun 150 yilini anmak icin basilmis madeni para Tarihsel arka planBoris Godunov zamaninda kararlastirilan II Katerina zamaninda en klasik seklini alan rus koylulerinin serfligi 18 yuzyilin sonlarina dogru buyuk koylu ayaklanmalarina neden olmaya baslamistir 19 yuzyilda sosyal hayatin en onemli meselelerinden birisi haline gelen koylu serfligi topraksal sorunlarin tartisilmasina sebep oldu Bu tarihten once koylulere ozgurluklerini satin alma ailelerinden ayri satilmama gibi bir takim ozgurlukler verilerek serfler kontrol altinda tutulmaya calisilmisti 19 yuzyilin ortalarinda artik degisen toplumsal sartlar nedeniyle korunmasi mumkun olmayan Rus koylusunun serfligi meselesine devlet mudahil olmustur Devletin bu meseleye el atmasinda kuskusuz o tarihe kadar devam eden koylu ayaklanmalarinin rolu buyuktur II Aleksandr koylulerin yeni bir ayaklanmaya kalkismasina karsilik bu meselenin halledilmesi yanlisiydi Nihayet yaklasik 4 yil suren hazirlik donemi sonunda 19 Subat 1861 de II Aleksandr tarafindan koylulerin serflikten toprak koleliginden kurtulduklarina dair ferman cikarildi Cikarilan fermanin Rus tarihi acisindan onemi buyuktur Buna gore hukuksal bakimdan serbest olmayan butun koyluler calistiklari yerden bagimsiz olarak ozgurlugune kavusuyorlardi Ilk asamada hukuksal olarak kazanilan bu ozgurlugun ekonomik ve iktisadi anlamda bir degeri yoktu Zira koyluler arazi sahibi olma hakki kazanmislarsa da bircok arazi yine ciftlik sahiplerinin eline bulunmaktaydi 19 Subat fermani ile serbest birakilan koylulerin erkek nufus miktari 21 279 000 kisi olup kisi basina ortalama 10 donum kadar arazi isabet etmistir Koylulerin devlet tarafindan ciftlik sahiplerine odenen tazminati 49 yil icinde tediye etmis bulunmalari tespit edildi EtkileriReform her ne kadar hukuksal anlamda olumlu bir etkiye sebep olduysa da koyluler ciftlik sahiplerinin varliklarinin busbutun ilga edilmesi ve koylulere dagitilmasi taraftariydilar II Aleksandr in beklediginin aksine reform sonrasi ayaklanmalarin artmasinin baslica sebebi budur Buna gore 1861 1863 yillari arasinda yaklasik 2 000 ayaklanma kayitlari gecmistir Reform serfligi ortadan kaldirsa da toprak meselesi Rusya nin onemli sosyal problemlerinden biri olmaya devam etti Rusya nin toprak problemi her ne kadar cozulemediyse de 19 Subat reformu 22 milyona yakin koyluye ozgurlugunu geri verdi Bu yuzden II Aleksandr a kurtarici Car Tsar Osvobditel adi verilmistir Rusya Avrupa ulkeleri arasinda serfligin yasal olarak en gec kaldirildigi ulkedir Reform ile birlikte kapitalist uretim iliskilerinin gelisim sureci hizlanmistir Ayrica bakinizMihail SperanskiyDipnotlarKaynakca a b Turk ve Dunya Unluleri Ansiklopedisi Cilt 4 1983 s 218 a b Akdes Nimet Kurat Baslangictan 1917 ye kadar Rusya Tarihi Turk Tarih Kurumu 1987 Ankara s 338 340