Kıyafet İnkılâbı ya da Kıyafet Devrimi, Türkiye'nin kurulmasının ardından, halkın ve memurun kılık ve kıyafetinin düzenlenerek çağdaş giyime uygun hâle getirilmesi için 1934 yılında çıkarılan kanunla yapılan düzenlemedir. Atatürk devrimlerinin bir parçası olan bu kanunla belirli tipte kıyafetlerin giyilmesi ise yasaklanmıştır. Bu dönemde kadınlar ise “çağdaş kıyafet” giymeye teşvik edilmişler ancak kadın giyimine dair herhangi bir yasal düzenleme yapılmamıştır.
Yerel yönetimlerin kadın giyimi ile ilgili girişimleri
Erkeklerin başlıklarını düzenleyen Şapka Kanunu'nun çıkmasından sonra toplumun bir kesiminde kadın kıyafeti konusunda da bir yasa çıkması için beklenti oluşmuş ve kimi basın organları bu konuda Hükûmeti teşvik edici yayın yapmışlardı. Ancak Hükûmet bu yönde bir karar almadı. Ne var ki birçok yerel yönetim, 1925-1934 tarihlerinde kadınların çarşaf ve peçeyi bırakıp çağdaş kıyafetler giymesi için yasak ve cezalar getirdi. Örneğin Tirebolu Belediyesi, 7 Ekim 1926’da aldığı kararla ilçede peçe takılmasını yasakladı ve peçesini kırk sekiz saat içinde çıkarmayan kadınların cezalandırılacağını ilan etti. Trabzon Vilayet Meclisi Aralık 1926’da aldığı bir kararla peçeyi yasakladı, peçe takmaya devam edenlerin karakola sevk edileceğini açıkladı. 1934 yılı sonunda Bodrum Kent Konseyi, kadınların çarşaf ve peçe takmasının yasaklanmasına, yasağa uymayanların belediyece cezalandırılmasına karar verdi.
Bazı Kisvelerin Giyilemeyeceğine Dair Kanun
Devlet memurlarına şapka giyme zorunluluğu getiren Bakanlar Kurulu kararnamesinin çıktığı 2 Eylül 1925 günü, din adamı dışındaki kişilerin cübbe ve sarık giymeleri yasaklanmıştı. Buna aykırı davranışlar, bir yıla kadar hapisle cezalandırılacaktı. 1934 yılında ise din adamlarının dinî kıyafetlerini sadece ibadet yerlerinde giymelerine dair bir yasa çıkarıldı. Hükûmetin Meclise sunduğu yasa önerisinin gerekçesi şöyleydi:
“Din ile devletin ayrılığını ve dinî değerlerin, devlet hayatı dışında sırf vicdani bir nitelikte kalıp memleketin devlet hayatında dinin hiçbir etkisi olmamasını, yani laiklik esasını devrimin ve rejimin ana ilkesi tanımış olan Cumhuriyet Hükûmeti bu yolda attığı adımların doğal bir sonucu ve gereği olarak ruhanilerin dinî kıyafetlerini ancak ayinler sırasında taşıyıp ayinler dışında herhangi bir bireyin taşıyabileceği kıyafetlerde bulunması konusunu gerekli görmüştür.”
2596 sayılı “Bazı Kisvelerin (kıyafetlerin) Giyilemeyeceğine Dair Kanun”, 3 Aralık 1934 günü Mecliste görüşüldükten sonra oy birliği ile kabul edilerek yasalaştı. 1982 Anayasası'nın 174. maddesine göre "inkılap kanunları" arasında yer alır.
Kaynakça
- ^ . 8 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2013.
- ^ "Selami Kılıç, Şapka Meselesi ve Kılık Kıyafet İnkılabı, Ankara Üniversitesi Atatürk Yolu Dergisi, Cilt 4, Sayı 16, 1995" (PDF). 25 Kasım 2011 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Ağustos 2013.
- ^ "Kıyafet kanunu dün mecliste kabul edildi". Milliyet. 4 Aralık 1934. s. 1.
- ^ Özdemir İnce, Bazı Kisvelerin Giyilemeyeceğine Dair Kanun, Hürriyet Gazetesi, 3.12.2010
- ^ "Mehmet Yaman, İnkılap Kanunları Hakkında Anayasal Bir Yorum, Kriter.org sitesi 26.07.2011". 29 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2013.
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kiyafet Inkilabi ya da Kiyafet Devrimi Turkiye nin kurulmasinin ardindan halkin ve memurun kilik ve kiyafetinin duzenlenerek cagdas giyime uygun hale getirilmesi icin 1934 yilinda cikarilan kanunla yapilan duzenlemedir Ataturk devrimlerinin bir parcasi olan bu kanunla belirli tipte kiyafetlerin giyilmesi ise yasaklanmistir Bu donemde kadinlar ise cagdas kiyafet giymeye tesvik edilmisler ancak kadin giyimine dair herhangi bir yasal duzenleme yapilmamistir Yerel yonetimlerin kadin giyimi ile ilgili girisimleriErkeklerin basliklarini duzenleyen Sapka Kanunu nun cikmasindan sonra toplumun bir kesiminde kadin kiyafeti konusunda da bir yasa cikmasi icin beklenti olusmus ve kimi basin organlari bu konuda Hukumeti tesvik edici yayin yapmislardi Ancak Hukumet bu yonde bir karar almadi Ne var ki bircok yerel yonetim 1925 1934 tarihlerinde kadinlarin carsaf ve peceyi birakip cagdas kiyafetler giymesi icin yasak ve cezalar getirdi Ornegin Tirebolu Belediyesi 7 Ekim 1926 da aldigi kararla ilcede pece takilmasini yasakladi ve pecesini kirk sekiz saat icinde cikarmayan kadinlarin cezalandirilacagini ilan etti Trabzon Vilayet Meclisi Aralik 1926 da aldigi bir kararla peceyi yasakladi pece takmaya devam edenlerin karakola sevk edilecegini acikladi 1934 yili sonunda Bodrum Kent Konseyi kadinlarin carsaf ve pece takmasinin yasaklanmasina yasaga uymayanlarin belediyece cezalandirilmasina karar verdi Bazi Kisvelerin Giyilemeyecegine Dair KanunDevlet memurlarina sapka giyme zorunlulugu getiren Bakanlar Kurulu kararnamesinin ciktigi 2 Eylul 1925 gunu din adami disindaki kisilerin cubbe ve sarik giymeleri yasaklanmisti Buna aykiri davranislar bir yila kadar hapisle cezalandirilacakti 1934 yilinda ise din adamlarinin dini kiyafetlerini sadece ibadet yerlerinde giymelerine dair bir yasa cikarildi Hukumetin Meclise sundugu yasa onerisinin gerekcesi soyleydi Din ile devletin ayriligini ve dini degerlerin devlet hayati disinda sirf vicdani bir nitelikte kalip memleketin devlet hayatinda dinin hicbir etkisi olmamasini yani laiklik esasini devrimin ve rejimin ana ilkesi tanimis olan Cumhuriyet Hukumeti bu yolda attigi adimlarin dogal bir sonucu ve geregi olarak ruhanilerin dini kiyafetlerini ancak ayinler sirasinda tasiyip ayinler disinda herhangi bir bireyin tasiyabilecegi kiyafetlerde bulunmasi konusunu gerekli gormustur 2596 sayili Bazi Kisvelerin kiyafetlerin Giyilemeyecegine Dair Kanun 3 Aralik 1934 gunu Mecliste gorusuldukten sonra oy birligi ile kabul edilerek yasalasti 1982 Anayasasi nin 174 maddesine gore inkilap kanunlari arasinda yer alir Kaynakca 8 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2013 Selami Kilic Sapka Meselesi ve Kilik Kiyafet Inkilabi Ankara Universitesi Ataturk Yolu Dergisi Cilt 4 Sayi 16 1995 PDF 25 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 15 Agustos 2013 Kiyafet kanunu dun mecliste kabul edildi Milliyet 4 Aralik 1934 s 1 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Ozdemir Ince Bazi Kisvelerin Giyilemeyecegine Dair Kanun Hurriyet Gazetesi 3 12 2010 Mehmet Yaman Inkilap Kanunlari Hakkinda Anayasal Bir Yorum Kriter org sitesi 26 07 2011 29 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2013 Dis baglantilar