Kızıl Meydan (Rusça; Красная площадь, Krasnaya ploşçad), Moskova'da yer alan meydandır. Hem Rusya, hem de eski SSCB'nin toplumsal ve siyasi tarihinde önemli bir yeri vardır.
UNESCO Dünya Mirası | |
---|---|
Konum | Rusya |
(Kriter) | kültürel: i, ii, iv, vi |
Referans | 545 |
Tescil | 1990 (14. oturum) |
Bölge | Avrupa |
Koordinatlar |
İsmi
Meydana çeşitli adlar verilmiştir; bugünkü adı ise 17. yüzyılın ikinci yarısından beri sürekli olarak kullanılmaktadır. Ancak, Rusça'da "kızıl"ın karşılığı olan krasnaya sözcüğü (eskiden) "güzel" anlamına da gelirdi.
Özellikleri ve geçmişi
15. yüzyılda Kremlin'in duvarları tamamlandıktan hemen sonra yapılan Kızıl Meydan, tarih boyunca idamlara, gösterilere, geçit törenlerine ve mitinglere sahne olmuştur. Eskiden, kentin merkezindeki en büyük pazar alanı olan meydan, Moskova'yı Rusya'nın belli başlı kentlerine bağlayan yolların kavşağıydı. Meydan, değişik zamanlarda konutlar, kiliseler, bir halk tiyatrosu ve bir basımevi yer almış. Moskova'nın ilk halk kütüphanesi ile üniversitesi de burada kurulmuştur.
XVI. yüzyıl'da meydan, Kurtarıcı ve Svyatoy Nikolay kapıları önünde, üzerinde köprülen kurulan bir hendekle Kremlin'den ayrılıyordu. Meydanın güneyinde, bir demir parmaklıkla çevrili taştan bir tribün (Lobnoye Mesto) yükseliyor, çarın ukazları buradan ilan ediliyor ve ölüm cezaları burada yerine getiriliyordu. Meydanı Kremlin'den ayıran hendek 1812'de kapatılmıştır.
1924'te Kızıl Meydan'da Sovyetler Birliği'nin kurucusu Vladimir Lenin için mozole inşa edildi. İlk olarak ahşap yapılan Lenin Mozolesi 1930'da granit mermerden yapılarak ziyarete açıldı. 1930'da Kızıl Meydan'ın taşları yenilendi ve 1818'de Minin ve Pojarski için meydanın ortasına dikilmiş olan anıt, geçit törenlerini ve gösterileri engellememesi için Vasili Blajenni Katedrali'nin önüne taşındı. Sovyetler Birliği döneminde her yıl 1 Mayıs ve 7 Kasım'da (Ekim Devrimi) düzenlenen geçit törenleri, Kızıl Meydan'daki en önemli kutlamalardı.
Kremlin ve Kızıl Meydan 1990 yılında 13. yüzyıl'dan beri Rusya tarihiyle olan güçlü bağları nedeniyle UNESCO Dünya Mirasları Listesi'ne girdi.
2008 yılında, Sovyetler Birliği'nin (SSCB) yıkılışından beri ilk kez, SSCB'nin II. Dünya Savaşı’nda Nazi Almanyası’na karşı kazandığı tarihi zaferin yıldönümü olan Zafer Günü törenlerinde ağır askeri araçlar geçit törenlerine katıldı. 2010 yılındaki törenlerde Rus ve Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) üyesi ülkelerin yanı sıra ilk defa NATO’dan Amerikan, İngiliz ve Fransız askerleri de Kızıl Meydan’daki kutlamalara katıldı.
Kremlin'in hemen doğusunda, Moskova Nehri’nin kuzeyinde yaklaşık 73,000 m²'lik bir alanı kaplar. 1875-81 arasında yapılan Devlet Tarih Müzesi meydanın kuzey ucunda bulunmaktadır. Güney uçta ise, 1554-60 arasında yapılmış Vasili Blajenni Katedrali yer alır. Doğu yakasında, Rusların Riyadıy adıyla anlandırdıkları ticaret galerileri vardı. 1953'te, bu galerilerin yeniden düzenlenmesinden sonra Devlet Satış Mağazaları (GUM) açılmıştır. Lenin'in 1930'da tamamlanan anıtmezarı ise batısında, hemen Kremlin'in duvarı önündedir. Lenin'in anıtmezarının yakınındaki öbür mezarlar da Kremlin duvarı boyunca uzanır.
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Kızıl Meydan ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
- ^ NATO Kızıl Meydan'da[]Hürriyet. Yayın tarihi: 10 Mayıs 2010
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kizil Meydan Rusca Krasnaya ploshad Krasnaya ploscad Moskova da yer alan meydandir Hem Rusya hem de eski SSCB nin toplumsal ve siyasi tarihinde onemli bir yeri vardir Kremlin ve Kizil Meydan MoskovaUNESCO Dunya MirasiKonum RusyaKriterkulturel i ii iv viReferans545Tescil1990 14 oturum BolgeAvrupaKoordinatlarIsmiMeydana cesitli adlar verilmistir bugunku adi ise 17 yuzyilin ikinci yarisindan beri surekli olarak kullanilmaktadir Ancak Rusca da kizil in karsiligi olan krasnaya sozcugu eskiden guzel anlamina da gelirdi Ozellikleri ve gecmisiKizil Meydan da bulunan Aziz Vasil Katedrali 15 yuzyilda Kremlin in duvarlari tamamlandiktan hemen sonra yapilan Kizil Meydan tarih boyunca idamlara gosterilere gecit torenlerine ve mitinglere sahne olmustur Eskiden kentin merkezindeki en buyuk pazar alani olan meydan Moskova yi Rusya nin belli basli kentlerine baglayan yollarin kavsagiydi Meydan degisik zamanlarda konutlar kiliseler bir halk tiyatrosu ve bir basimevi yer almis Moskova nin ilk halk kutuphanesi ile universitesi de burada kurulmustur XVI yuzyil da meydan Kurtarici ve Svyatoy Nikolay kapilari onunde uzerinde koprulen kurulan bir hendekle Kremlin den ayriliyordu Meydanin guneyinde bir demir parmaklikla cevrili tastan bir tribun Lobnoye Mesto yukseliyor carin ukazlari buradan ilan ediliyor ve olum cezalari burada yerine getiriliyordu Meydani Kremlin den ayiran hendek 1812 de kapatilmistir 1924 te Kizil Meydan da Sovyetler Birligi nin kurucusu Vladimir Lenin icin mozole insa edildi Ilk olarak ahsap yapilan Lenin Mozolesi 1930 da granit mermerden yapilarak ziyarete acildi 1930 da Kizil Meydan in taslari yenilendi ve 1818 de Minin ve Pojarski icin meydanin ortasina dikilmis olan anit gecit torenlerini ve gosterileri engellememesi icin Vasili Blajenni Katedrali nin onune tasindi Sovyetler Birligi doneminde her yil 1 Mayis ve 7 Kasim da Ekim Devrimi duzenlenen gecit torenleri Kizil Meydan daki en onemli kutlamalardi Kremlin ve Kizil Meydan 1990 yilinda 13 yuzyil dan beri Rusya tarihiyle olan guclu baglari nedeniyle UNESCO Dunya Miraslari Listesi ne girdi 2008 yilinda Sovyetler Birligi nin SSCB yikilisindan beri ilk kez SSCB nin II Dunya Savasi nda Nazi Almanyasi na karsi kazandigi tarihi zaferin yildonumu olan Zafer Gunu torenlerinde agir askeri araclar gecit torenlerine katildi 2010 yilindaki torenlerde Rus ve Bagimsiz Devletler Toplulugu BDT uyesi ulkelerin yani sira ilk defa NATO dan Amerikan Ingiliz ve Fransiz askerleri de Kizil Meydan daki kutlamalara katildi Kremlin in hemen dogusunda Moskova Nehri nin kuzeyinde yaklasik 73 000 m lik bir alani kaplar 1875 81 arasinda yapilan Devlet Tarih Muzesi meydanin kuzey ucunda bulunmaktadir Guney ucta ise 1554 60 arasinda yapilmis Vasili Blajenni Katedrali yer alir Dogu yakasinda Ruslarin Riyadiy adiyla anlandirdiklari ticaret galerileri vardi 1953 te bu galerilerin yeniden duzenlenmesinden sonra Devlet Satis Magazalari GUM acilmistir Lenin in 1930 da tamamlanan anitmezari ise batisinda hemen Kremlin in duvari onundedir Lenin in anitmezarinin yakinindaki obur mezarlar da Kremlin duvari boyunca uzanir Ayrica bakinizWikimedia Commons ta Kizil Meydan ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kremlin Kremlin Duvari Mezarligi Lenin in Mozolesi Aziz Vasil Katedrali Devlet Tarih MuzesiKaynakca NATO Kizil Meydan da olu kirik baglanti Hurriyet Yayin tarihi 10 Mayis 2010