Kızılderili Kütüğü (İngilizce Indian Register, Fransızca Registre des Indiens), Kanada'da Kayıtlı Kızılderililer ya da Kızılderili statüsü olan Kızılderililer (Status Indians, Registered Indians) denen Kanada Kızılderililerinin resmî kaydının/sicilinin bulunduğu kütük. Bu kütüğe kaydolmayan/kaydedilmeyen Kızılderililere Kayıtsız Kızılderililer ya da Kızılderili statüsü olmayan Kızılderililer (Non-status Indians, Unregistered Indians) adı verilir. Kayıtlılara tanınan Kızılderili rezervleri ve bunlarla ilgili haklar, uzun bir av sezonu ve daha az silah taşıma kısıtlaması, federal ve eyalet vergilerinden muafiyet, devlet müdahalesi ile vergisi daha az olan oyun ve tütün bayiliklerinde daha fazla özgürlük gibi haklar Kayıtsızlara tanınmamıştır. Kızılderili statüsü alanlarla almayanlar arasındaki hak farklılığı ayrımcılık olarak nitelendirilmekte ve Kanada'da insan hakları ihlâli olarak görülmektedir.
Kızılderililerin kaydı 1850 lerde Britanya Kuzey Amerikası'nın sömürge hükûmetleri tarafından tutulmaya başlanmış ve antlaşmaların kapsamında band denen kabilelere bazı haklar verilmiştir. 100 yıl boyunca Kızılderili ajanları her band üyesinin kaydını tutup listelemiştir. 1951'de yasası gereği birçok grup tek bir listede toplanmıştır. 1985'te Indian Act yasasına uymadığı için kaydedilmeyen ve hakları da verilmeyen Kızılderililer ve onların çocuklarını yeniden kazanmak için yasada değişiklik yapılmıştır. Bu durumdaki yaklaşık 100.000 kayıtsız kişi kayıtlı hâle getirilmiştir.
Kanada federal hükûmeti 1956 yılından beri Indian Act yasası kapsamında Kayıtlı Kızılderililere (ya da diğer bir adıyla Kızılderili statüsü almış Kızılderililere) nüfus cüzdanı vermektedir ve bu belgeler ABD ile Kanada arasındaki sınır geçişlerinde geleneksel olarak kullanılmaktadır.
Kızılderili Kütüğü'ne kaydı olmayan Kızılderililer (diğer adlarıyla Kızılderili statüsü olmayan Kızılderililer), kayıtlı Kızılderililerinin haklarına sahip değildir. Ayrıca, kayıtlıların bu hakları ırkçı ve ayrımcı maddelerle ellerinden alınabilmektedir: Kızılderili statüsü alan Kızılderili erkekleri Kızılderili statüsü almayan Kızılderili kadınla evlenirse statüsüz duruma düşer ve hakları gaspedilir; statülü bir anneyle statüsüz babanın çocuğu haklardan mahrum edilir; evlilik öncesi statüsüz bir anne ya da baba tarafından büyükanneye sahip kişilerin hakları gaspedilir; seçme ve seçilme hakkı (1960 yılına kadar, federal seçimlerde genel oy hakkı gereği oy kullanabilmek için Kızılderili statüsünü reddetmesi gerekiyordu).
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Aboriginal Affairs and Northern Development Canada, Frequently Asked Questions - Secure Certificate of Indian Status 28 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 2012-04-24
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kizilderili Kutugu Ingilizce Indian Register Fransizca Registre des Indiens Kanada da Kayitli Kizilderililer ya da Kizilderili statusu olan Kizilderililer Status Indians Registered Indians denen Kanada Kizilderililerinin resmi kaydinin sicilinin bulundugu kutuk Bu kutuge kaydolmayan kaydedilmeyen Kizilderililere Kayitsiz Kizilderililer ya da Kizilderili statusu olmayan Kizilderililer Non status Indians Unregistered Indians adi verilir Kayitlilara taninan Kizilderili rezervleri ve bunlarla ilgili haklar uzun bir av sezonu ve daha az silah tasima kisitlamasi federal ve eyalet vergilerinden muafiyet devlet mudahalesi ile vergisi daha az olan oyun ve tutun bayiliklerinde daha fazla ozgurluk gibi haklar Kayitsizlara taninmamistir Kizilderili statusu alanlarla almayanlar arasindaki hak farkliligi ayrimcilik olarak nitelendirilmekte ve Kanada da insan haklari ihlali olarak gorulmektedir Kanada eyalet ve topraklari Kizilderililerin kaydi 1850 lerde Britanya Kuzey Amerikasi nin somurge hukumetleri tarafindan tutulmaya baslanmis ve antlasmalarin kapsaminda band denen kabilelere bazi haklar verilmistir 100 yil boyunca Kizilderili ajanlari her band uyesinin kaydini tutup listelemistir 1951 de yasasi geregi bircok grup tek bir listede toplanmistir 1985 te Indian Act yasasina uymadigi icin kaydedilmeyen ve haklari da verilmeyen Kizilderililer ve onlarin cocuklarini yeniden kazanmak icin yasada degisiklik yapilmistir Bu durumdaki yaklasik 100 000 kayitsiz kisi kayitli hale getirilmistir Kanada federal hukumeti 1956 yilindan beri Indian Act yasasi kapsaminda Kayitli Kizilderililere ya da diger bir adiyla Kizilderili statusu almis Kizilderililere nufus cuzdani vermektedir ve bu belgeler ABD ile Kanada arasindaki sinir gecislerinde geleneksel olarak kullanilmaktadir Kizilderili Kutugu ne kaydi olmayan Kizilderililer diger adlariyla Kizilderili statusu olmayan Kizilderililer kayitli Kizilderililerinin haklarina sahip degildir Ayrica kayitlilarin bu haklari irkci ve ayrimci maddelerle ellerinden alinabilmektedir Kizilderili statusu alan Kizilderili erkekleri Kizilderili statusu almayan Kizilderili kadinla evlenirse statusuz duruma duser ve haklari gaspedilir statulu bir anneyle statusuz babanin cocugu haklardan mahrum edilir evlilik oncesi statusuz bir anne ya da baba tarafindan buyukanneye sahip kisilerin haklari gaspedilir secme ve secilme hakki 1960 yilina kadar federal secimlerde genel oy hakki geregi oy kullanabilmek icin Kizilderili statusunu reddetmesi gerekiyordu Ayrica bakinizKanada Kizilderili ajani Kanada da insan haklariKaynakca Aboriginal Affairs and Northern Development Canada Frequently Asked Questions Secure Certificate of Indian Status 28 Aralik 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2012 04 24