Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lale Orta (d. 1 Ocak 1960, İstanbul), eski Merkez Hakem Kurulu başkanı, Türk futbolcu, antrenör, futbol hakemi ve akademisyendir.
| Kişisel bilgileri | ||
|---|---|---|
| Doğum tarihi | 1 Ocak 1960 | |
| Doğum yeri | İstanbul, Türkiye | |
| Hakemlik görevi | ||
| Yıl | Turnuva | Görevi |
| 3. Lig 2. Lig 1. Lig Süper Lig Türkiye Kupası | Hakem Hakem Hakem Hakem Hakem | |
Türkiye'nin ilk kadın futbol antrenörü ve ilk kadın futbol hakemidir. Yirmi yıl erkek liglerinde futbol hakemliği yaptı, profesyonel ve amatör bin beş yüzün üzerinde maç yönetti. 2000 yılında tamamladığı doktora tezi ile ülkenin ilk kadın futbol doktoru unvanını aldı. Dünyadaki FIFA kokartlı ilk kadın hakemlerden biri olan Orta, 60 uluslararası maç yönetmiştir. Futbolun yanı sıra toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda çalışmaları ile tanınır.
Yaşamı
1960 yılında İstanbul'da doğdu. Ailesi onu on bir yaşında spora yönlendirdi. Bir süre Vefa Kulübü'nde basketbol oynadıktan sonra Türkiye'nin ilk kadın futbol kulübü olan Dostluk Spor Kız Futbol Kulübü'nde futbola başladı.
Dostluk Spor' da 1976-1989 yılları arasında futbol oynadı. Kulüpte kalecilik ve kaptanlık yaptı. Yükseköğrenimini 1986 yılında Marmara Üniversitesi'nin İşletme Bölümü'nde tamamladı.
1985 yılında antrenörlük kurslarına devam etti, kursu birincilikle bitirerek Türkiye'deki ilk futbol antrenörü kadın oldu. Antrenörlük eğitimi sırasında futbol hakemliği eğitimi aldı. Futbol hakemliği kariyerine erkek liglerinde devam etti. İlk olarak Eyüp stadında bir maç yönetti. Türkiye profesyonel 1., 2. ve 3. liginde futbol maçı yöneten ilk kadın oldu. Birinci lig seviyesinde yardımcı olarak yönettiği ilk maç, 20 Mayıs 1990 günü oynanan Galatasaray-Sarıyer maçı idi. Hakem olarak ilk Süper Lig maçı ise 1999 yılında oynanan Sakaryaspor - Ankaragücü maçı idi.
Marmara Üniversitesi'nin Beden Eğitimi Spor Yüksek Okulu'nun, spor yönetimi yüksek lisans programında eğitimine devam eden Orta, “Türk Spor Teşkilatı İçinde Futbol Hakemliği Statüsü" konulu tezi ile yüksek lisans eğitimini 1993'te tamamladı.
1995 yılında, Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği (FIFA) tarafından 27 ülkeden seçilmiş 54 kadın hakem arasına girerek dünyadaki ilk FIFA kokartlı kadın hakemlerden birisi oldu. Hakemliği bırakana kadar 60 uluslararası maç yönetti.
2000 yılında “Dünyada ve Türkiye’de Futbol Organizasyonları üzerine Analitik Bir Yaklaşım” başlıklı tezi ile doktor unvanı aldı ve böylece Türkiye'de futbol hakkında doktora tezi yazan ilk akademisyen kadın oldu.
Akademik kariyerine İstanbul Teknik Üniversitesi'nde (1998-2003) ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nin Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümü'nde öğretim üyesi (2003-2009) olarak devam etti. 2009'da Okan Üniversitesi'nde Spor Bilimleri Bölümü başkanlığını üstlendi. 2020 yılında profesör unvanını aldı.
2014 yılında Cumhuriyet Halk Partisine üye oldu ve rozetini Kemal Kılıçdaroğlu taktı. 2015 yılında CHP'den milletvekili aday adayı oldu.
Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi (TMOK)'nde, Türkiye Faal Futbol Hakemleri ve Gözlemcileri Derneği'nde, TFF Merkez Hakem Kurulu'nda çeşitli görevler yaptı. UEFA'da Delege ve Hakem Gözlemciliği (2006-2009) ile UEFA Hakem Eğitimciliği (2006-2007) yaptı.
Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) tarafından kadınların spora katılması konusunda öncü rol üstlenen kişi ve kurumlara verilen "Kadın ve Spor 2002 -Avrupa Kıtası Büyük Ödülü"' ne değer görüldü. 2003 yılında, UEFA tarafından Avrupa kıtasındaki en iyi 17 hakemden biri olarak seçildi. 21 Mayıs 2005 tarihinde Almanya'nın Postdam kentinde Almanya (Djugarden) ve İsveç (Alvsjö) takımları arasında oynanan UEFA Kupası Kadınlar Final Maçı'nı yönetti. İsmi, Küçükçekmece Stadı’nda hakem odasına verilmiştir.
Ocak 2023'te, Orta, Türkiye Futbol Federasyonu Merkez Hakem Kurulu Başkanlığına seçildi.
Ödülleri
- 1995 Ocak Ayı Renault Mais Şeref Kürsüsü Ödülü
- 1995 Aralık Ayı Renault Mais Şeref Kürsüsü Ödülü
- 2002 Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi Kadın ve Spor Ödülü
- 2002 Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) Kadın ve Spor Avrupa Kıtası Ödülü
- 2006 Gökçe Karataş Vakfı “Yılın Spor Adamı” Ödülü
- 2008 Uluslararası İş’te Kadın Kongresi “İlk’ler Kategorisi” Ödülü
- 2012 Türkiye Futbol Adamları Derneği, Yılın Futbol Hakemi/Gözlemcisi Dalı Ödülü
- 2015 Elele & Avon Yılın Kadın Sporcusu Adayı
Kaynakça
- ^ Şahin, Ali (16 Ağustos 2019). . Yenidonem.com.tr. 1 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022.
- ^ A.A. . Hürriyet. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022.
- ^ . www.gazetekadikoy.com.tr. 26 Kasım 2020. 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022.
- ^ . Dostluk Spor Kulübü. 24 Kasım 2015. 20 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022.
- ^ Çelik, Ece (6 Aralık 2021). . Hürriyet. 6 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022.
- ^ DEMİR, Tülay. . Hürriyet. 1 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022.
- ^ . Ntv.com.tr. 16 Ocak 2000. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022.
- ^ a b . 26 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022.
- ^ "Eski Hakem Lale Orta, CHP'den Aday Adayı". 18 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2023.
- ^ "Yeşil sahalardan Meclis'e en sürpriz isim". 18 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2023.
- ^ Arslan, Ercan (1 Ekim 2017). . Milliyet. 31 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022.
- ^ "Yeni MHK Başkanı, Türkiye'nin ilk kadın futbol antrenörü Lale Orta oldu". T24. 29 Ocak 2023. Erişim tarihi: 29 Ocak 2023.[]
Dış bağlantılar
- 1989-1990 34. Hafta Galatasaray-Sarıyer maçı (ilk kadın futbol hakemli maç) 1 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Sabah Gazetesinde, hakemliği bırakması ile ilgili haber15 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lale Orta d 1 Ocak 1960 Istanbul eski Merkez Hakem Kurulu baskani Turk futbolcu antrenor futbol hakemi ve akademisyendir Lale Orta Kisisel bilgileriDogum tarihi 1 Ocak 1960 64 yasinda Dogum yeri Istanbul TurkiyeHakemlik goreviYil Turnuva Gorevi3 Lig 2 Lig 1 Lig Super Lig Turkiye Kupasi Hakem Hakem Hakem Hakem Hakem Turkiye nin ilk kadin futbol antrenoru ve ilk kadin futbol hakemidir Yirmi yil erkek liglerinde futbol hakemligi yapti profesyonel ve amator bin bes yuzun uzerinde mac yonetti 2000 yilinda tamamladigi doktora tezi ile ulkenin ilk kadin futbol doktoru unvanini aldi Dunyadaki FIFA kokartli ilk kadin hakemlerden biri olan Orta 60 uluslararasi mac yonetmistir Futbolun yani sira toplumsal cinsiyet esitligi konusunda calismalari ile taninir Yasami1960 yilinda Istanbul da dogdu Ailesi onu on bir yasinda spora yonlendirdi Bir sure Vefa Kulubu nde basketbol oynadiktan sonra Turkiye nin ilk kadin futbol kulubu olan Dostluk Spor Kiz Futbol Kulubu nde futbola basladi Dostluk Spor da 1976 1989 yillari arasinda futbol oynadi Kulupte kalecilik ve kaptanlik yapti Yuksekogrenimini 1986 yilinda Marmara Universitesi nin Isletme Bolumu nde tamamladi 1985 yilinda antrenorluk kurslarina devam etti kursu birincilikle bitirerek Turkiye deki ilk futbol antrenoru kadin oldu Antrenorluk egitimi sirasinda futbol hakemligi egitimi aldi Futbol hakemligi kariyerine erkek liglerinde devam etti Ilk olarak Eyup stadinda bir mac yonetti Turkiye profesyonel 1 2 ve 3 liginde futbol maci yoneten ilk kadin oldu Birinci lig seviyesinde yardimci olarak yonettigi ilk mac 20 Mayis 1990 gunu oynanan Galatasaray Sariyer maci idi Hakem olarak ilk Super Lig maci ise 1999 yilinda oynanan Sakaryaspor Ankaragucu maci idi Marmara Universitesi nin Beden Egitimi Spor Yuksek Okulu nun spor yonetimi yuksek lisans programinda egitimine devam eden Orta Turk Spor Teskilati Icinde Futbol Hakemligi Statusu konulu tezi ile yuksek lisans egitimini 1993 te tamamladi 1995 yilinda Uluslararasi Futbol Federasyonlari Birligi FIFA tarafindan 27 ulkeden secilmis 54 kadin hakem arasina girerek dunyadaki ilk FIFA kokartli kadin hakemlerden birisi oldu Hakemligi birakana kadar 60 uluslararasi mac yonetti 2000 yilinda Dunyada ve Turkiye de Futbol Organizasyonlari uzerine Analitik Bir Yaklasim baslikli tezi ile doktor unvani aldi ve boylece Turkiye de futbol hakkinda doktora tezi yazan ilk akademisyen kadin oldu Akademik kariyerine Istanbul Teknik Universitesi nde 1998 2003 ve Canakkale Onsekiz Mart Universitesi Egitim Fakultesi nin Beden Egitimi ve Spor Ogretmenligi Bolumu nde ogretim uyesi 2003 2009 olarak devam etti 2009 da Okan Universitesi nde Spor Bilimleri Bolumu baskanligini ustlendi 2020 yilinda profesor unvanini aldi 2014 yilinda Cumhuriyet Halk Partisine uye oldu ve rozetini Kemal Kilicdaroglu takti 2015 yilinda CHP den milletvekili aday adayi oldu Turkiye Milli Olimpiyat Komitesi TMOK nde Turkiye Faal Futbol Hakemleri ve Gozlemcileri Dernegi nde TFF Merkez Hakem Kurulu nda cesitli gorevler yapti UEFA da Delege ve Hakem Gozlemciligi 2006 2009 ile UEFA Hakem Egitimciligi 2006 2007 yapti Uluslararasi Olimpiyat Komitesi IOC tarafindan kadinlarin spora katilmasi konusunda oncu rol ustlenen kisi ve kurumlara verilen Kadin ve Spor 2002 Avrupa Kitasi Buyuk Odulu ne deger goruldu 2003 yilinda UEFA tarafindan Avrupa kitasindaki en iyi 17 hakemden biri olarak secildi 21 Mayis 2005 tarihinde Almanya nin Postdam kentinde Almanya Djugarden ve Isvec Alvsjo takimlari arasinda oynanan UEFA Kupasi Kadinlar Final Maci ni yonetti Ismi Kucukcekmece Stadi nda hakem odasina verilmistir Ocak 2023 te Orta Turkiye Futbol Federasyonu Merkez Hakem Kurulu Baskanligina secildi Odulleri1995 Ocak Ayi Renault Mais Seref Kursusu Odulu 1995 Aralik Ayi Renault Mais Seref Kursusu Odulu 2002 Turkiye Milli Olimpiyat Komitesi Kadin ve Spor Odulu 2002 Uluslararasi Olimpiyat Komitesi IOC Kadin ve Spor Avrupa Kitasi Odulu 2006 Gokce Karatas Vakfi Yilin Spor Adami Odulu 2008 Uluslararasi Is te Kadin Kongresi Ilk ler Kategorisi Odulu 2012 Turkiye Futbol Adamlari Dernegi Yilin Futbol Hakemi Gozlemcisi Dali Odulu 2015 Elele amp Avon Yilin Kadin Sporcusu AdayiKaynakca Sahin Ali 16 Agustos 2019 Yenidonem com tr 1 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2022 A A Hurriyet 22 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2022 www gazetekadikoy com tr 26 Kasim 2020 27 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2022 Dostluk Spor Kulubu 24 Kasim 2015 20 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2022 Celik Ece 6 Aralik 2021 Hurriyet 6 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2022 DEMIR Tulay Hurriyet 1 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2022 Ntv com tr 16 Ocak 2000 8 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2022 a b 26 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2022 Eski Hakem Lale Orta CHP den Aday Adayi 18 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2023 Yesil sahalardan Meclis e en surpriz isim 18 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2023 Arslan Ercan 1 Ekim 2017 Milliyet 31 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2022 Yeni MHK Baskani Turkiye nin ilk kadin futbol antrenoru Lale Orta oldu T24 29 Ocak 2023 Erisim tarihi 29 Ocak 2023 olu kirik baglanti Dis baglantilar1989 1990 34 Hafta Galatasaray Sariyer maci ilk kadin futbol hakemli mac 1 Subat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sabah Gazetesinde hakemligi birakmasi ile ilgili haber15 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde