Lazların Helenleştirilmesi veya Yunanlaştırılması; Laz halkının tarihin ilk dönemlerinden Yunanların Karadenize gelip adında "Pontus" koydukları koloniyi ortaya çıkarmasıyla başlar.Helenleştirme/Yunanlaştırma; Yunan olmayan kişilerin, Yunanlaştırma politikasıyla Yunan kültürünü ve dilini benimsemesidir.Osmanlı döneminde Lazların Helenleşmesine örnek olarak Pontuslu Rumların (Antik Yunanistan çağında Yunanca'yı benimsemiş Karadeniz'deki yerel halk) Karadenizde olan etkisiyleOrtodoksluğa geçmesi ve Yunancayı Karadeniz'deki Rum etkisi yüzünden Yunanca'yı anadil edinip Lazca'yı unutmasıdır. İslam'ı beğenip seçen ve Türklerle güzel ilişkiler kuran Lazlar hayatta kalmaya başarırken; Yunanlara yanaşan ve diğer Lazlardan kendisini uzak tutan Lazlar kimliklerini kaybetmiş, Ortodoks ve Yunan baskısı altında kalıp asimile olmuştur.
Arka planı
İstanbul'un Fethinden sonra, 1454’de II. Mehmed azınlıklara saygısı olduğundan ve farklı kültürleri sevdiğindenII. Gennadios'u patrik olarak atadı ve manevi lider ilan etti. Aynı zamanda imparatorluktaki tüm Ortodoks Hristiyanların, etnik kökeninden bağımsız bir şekilde milletbaşı oldu. Bu topluluklara Rumların yanı sıra Bulgarlar, Sırplar, Arnavutlar, Rumenler, Moldovalılar, Hırvatlar, Suriyeliler, Ortodoks Araplar, Gürcüler ve Lazlar da dahildir. Gennadios'un yetkileri sadece dinî değildi, aynı zamanda dünyevî yetkileri de vardı. Patrikhane ve piskoposlar Ortodoks nüfusun eğitimi üzerinde yetki sahibiydi.
Tarihçe
Bizans imparatoru I. Justinianus'un (y. 527–565) saltanatı sırasında, Tzanların ataları olan Sanniler veya Makronlar adlı iç Pontus'un savaşçı kabileleri bastırıldı, Hristiyanlaştırıldı ve merkezi yönetime dahil edildi. Yerel halk, Yunanlarla daha yakın iletişim kurmaya başladı ve kısmen dil de dahil olmak üzere çeşitli Helenik kültürel özellikler edindi. 1204'te Konstantinopolis'in Latin Haçlıları tarafından yağmalanmasından sonra Bizans halefi devlet olan Trabzon İmparatorluğu Karadeniz'in güneybatı sahilinde kuruldu. Bu ülkenin nüfusunu büyük ölçüde Lazca konuşan topluluk oluşturuyordu. Yüksek kültürü Yunanların oluşturmasına rağmen, İmparatorluğun kırsal bölgelerinde ağırlıklı olarak Lazlar yaşamaktaydı. Laz aile isimlerinin Helenleştirilmesi, Trabzon Orta Çağ İmparatorluğu'nun kayıtlarında dikkat çekmektedir. Bu düşmanlık, “İmparatorluk” siyasetinde var olan, Lazların Rumlara karşı duyduğu bir düşmanlıktır.Osmanlı'nın 1461'de Trabzon'u fethetmesinden sonra, Tzan halkı Trabzon Eyaleti'nin yerli nüfusunun önemli bir bölümünü oluşturuyordu. Lazlar, Osmanlı'nın İslamlaşma politikasının hedefi oldular ve giderek İslam dinine dönüştürüldüler. Ortodoks kalan Lazların bir kısmı bağlı kaldı ve bağlı kalan Lazlar yavaş yavaş Rumlaştırılmaya maruz kaldı. Hristiyan Lazların Rumca adları vardı ve Rumlar yüzünden Bizans Riti'ni çalışmak ve uygulamak zorunda bırakıldı Dinsiz insanların ve ailelerin bile Lazca konuşması Pontuslu Rumlar tarafından yasaklandı.
Ermeni dilbilimci Hıraçya Acaryan'a göre: "İstanbul'da kontrolünde olan var. Kendilerini Rum olarak görüyorlar ve Rumca konuşuyorlar." Konstantinopolis'in kontrolü altındaki Lazlar, kısa bir sürede Rumlaştılar ve Rumca (özellikle Pontus lehçesi) öğrenirken dillerini ve öz kimliklerini yitirdiler.
Günümüzde, resmi olarak Türkiye'de kendini Hristiyan olarak tanımlayan (Helen etkisinde kalmış) Laz kalmamıştır. "Pontuslu"ların çoğu, kendilerini Yunan olarak tanımlarlar.
Ayrıca bakınız
- Rum Ortodoks Kilisesi
- Helenleştirme
- ^ "Greek Colonization". World History Encyclopedia (İngilizce). 24 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2022.
- ^ "Pontus | ancient district, Turkey | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 23 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2022.
- ^ "Ekrem Buğra Ekinci - DÜNYA MÜSAMAHANIN NE OLDUĞUNU SULTAN FATİH'TEN ÖĞRENDİ". www.ekrembugraekinci.com. 9 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mart 2022.
- ^ a b Jelavich, Barbara, “History of the Balkans, 18th and 19th Centuries” (1983), p.52
- ^ Ortaylı, İlber (2003). "Osmanlı Barışı", p.15.
- ^ a b c d e ქართველთა დენაციონალიზაცია XVII-XX საუკუნეებში; ლაზეთი-თრიალეთი (ქართველთა გაბერძნება) 7 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Metropolit of Manglisi, Ananias Japaridze, nplg.gov.ge
- ^ Evans 2000, s. 93.
- ^ Mikaberidze, A. (2015). Historical dictionary of Georgia. 2nd ed. Lanham, MD, United States: ROWMAN & LITTLEFIELD, p.634.
- ^ "Encyclopedia of World Cultures, Laz". 17 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2019.
- ^ ROYAL GEOGRAPHICAL SOCIETY (GREAT BRITAIN). (1893). The Geographical journal. London, Royal Geographical Society.
- ^ Марк Юнге, Бернд Бонвеч (2015). Большевистский порядок в Грузии. Moskova: АИРО-XXI. s. 93. ISBN .
Армянский лингвист АЧАРЯН, который специально занимался лазами и лазским языком, сообщает, что существуют и христиане-лазы, которые говорят по-гречески и считают себя греками. Их узнают по произношению. Они занимают западную часть Лазистана, начиная от Платана к востоку до Трапезунта и южнее до Гюмашхаче. Главные города, где их можно встретить, это Платана, Трапезунт и Гюмишхане.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lazlarin Helenlestirilmesi veya Yunanlastirilmasi Laz halkinin tarihin ilk donemlerinden Yunanlarin Karadenize gelip adinda Pontus koyduklari koloniyi ortaya cikarmasiyla baslar Helenlestirme Yunanlastirma Yunan olmayan kisilerin Yunanlastirma politikasiyla Yunan kulturunu ve dilini benimsemesidir Osmanli doneminde Lazlarin Helenlesmesine ornek olarak Pontuslu Rumlarin Antik Yunanistan caginda Yunanca yi benimsemis Karadeniz deki yerel halk Karadenizde olan etkisiyleOrtodoksluga gecmesi ve Yunancayi Karadeniz deki Rum etkisi yuzunden Yunanca yi anadil edinip Lazca yi unutmasidir Islam i begenip secen ve Turklerle guzel iliskiler kuran Lazlar hayatta kalmaya basarirken Yunanlara yanasan ve diger Lazlardan kendisini uzak tutan Lazlar kimliklerini kaybetmis Ortodoks ve Yunan baskisi altinda kalip asimile olmustur Arka planiIstanbul un Fethinden sonra 1454 de II Mehmed azinliklara saygisi oldugundan ve farkli kulturleri sevdigindenII Gennadios u patrik olarak atadi ve manevi lider ilan etti Ayni zamanda imparatorluktaki tum Ortodoks Hristiyanlarin etnik kokeninden bagimsiz bir sekilde milletbasi oldu Bu topluluklara Rumlarin yani sira Bulgarlar Sirplar Arnavutlar Rumenler Moldovalilar Hirvatlar Suriyeliler Ortodoks Araplar Gurculer ve Lazlar da dahildir Gennadios un yetkileri sadece dini degildi ayni zamanda dunyevi yetkileri de vardi Patrikhane ve piskoposlar Ortodoks nufusun egitimi uzerinde yetki sahibiydi TarihceBizans imparatoru I Justinianus un y 527 565 saltanati sirasinda Tzanlarin atalari olan Sanniler veya Makronlar adli ic Pontus un savasci kabileleri bastirildi Hristiyanlastirildi ve merkezi yonetime dahil edildi Yerel halk Yunanlarla daha yakin iletisim kurmaya basladi ve kismen dil de dahil olmak uzere cesitli Helenik kulturel ozellikler edindi 1204 te Konstantinopolis in Latin Haclilari tarafindan yagmalanmasindan sonra Bizans halefi devlet olan Trabzon Imparatorlugu Karadeniz in guneybati sahilinde kuruldu Bu ulkenin nufusunu buyuk olcude Lazca konusan topluluk olusturuyordu Yuksek kulturu Yunanlarin olusturmasina ragmen Imparatorlugun kirsal bolgelerinde agirlikli olarak Lazlar yasamaktaydi Laz aile isimlerinin Helenlestirilmesi Trabzon Orta Cag Imparatorlugu nun kayitlarinda dikkat cekmektedir Bu dusmanlik Imparatorluk siyasetinde var olan Lazlarin Rumlara karsi duydugu bir dusmanliktir Osmanli nin 1461 de Trabzon u fethetmesinden sonra Tzan halki Trabzon Eyaleti nin yerli nufusunun onemli bir bolumunu olusturuyordu Lazlar Osmanli nin Islamlasma politikasinin hedefi oldular ve giderek Islam dinine donusturulduler Ortodoks kalan Lazlarin bir kismi bagli kaldi ve bagli kalan Lazlar yavas yavas Rumlastirilmaya maruz kaldi Hristiyan Lazlarin Rumca adlari vardi ve Rumlar yuzunden Bizans Riti ni calismak ve uygulamak zorunda birakildi Dinsiz insanlarin ve ailelerin bile Lazca konusmasi Pontuslu Rumlar tarafindan yasaklandi Ermeni dilbilimci Hiracya Acaryan a gore Istanbul da kontrolunde olan var Kendilerini Rum olarak goruyorlar ve Rumca konusuyorlar Konstantinopolis in kontrolu altindaki Lazlar kisa bir surede Rumlastilar ve Rumca ozellikle Pontus lehcesi ogrenirken dillerini ve oz kimliklerini yitirdiler Gunumuzde resmi olarak Turkiye de kendini Hristiyan olarak tanimlayan Helen etkisinde kalmis Laz kalmamistir Pontuslu larin cogu kendilerini Yunan olarak tanimlarlar Ayrica bakinizRum Ortodoks Kilisesi Helenlestirme Greek Colonization World History Encyclopedia Ingilizce 24 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mart 2022 Pontus ancient district Turkey Britannica www britannica com Ingilizce 23 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mart 2022 Ekrem Bugra Ekinci DUNYA MUSAMAHANIN NE OLDUGUNU SULTAN FATIH TEN OGRENDI www ekrembugraekinci com 9 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mart 2022 a b Jelavich Barbara History of the Balkans 18th and 19th Centuries 1983 0 521 27458 3 p 52 Ortayli Ilber 2003 Osmanli Barisi p 15 975 6571 50 0 a b c d e ქართველთა დენაციონალიზაცია XVII XX საუკუნეებში ლაზეთი თრიალეთი ქართველთა გაბერძნება 7 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Metropolit of Manglisi Ananias Japaridze nplg gov ge Evans 2000 s 93 Mikaberidze A 2015 Historical dictionary of Georgia 2nd ed Lanham MD United States ROWMAN amp LITTLEFIELD p 634 Encyclopedia of World Cultures Laz 17 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2019 ROYAL GEOGRAPHICAL SOCIETY GREAT BRITAIN 1893 The Geographical journal London Royal Geographical Society Mark Yunge Bernd Bonvech 2015 Bolshevistskij poryadok v Gruzii Moskova AIRO XXI s 93 ISBN 978 5 91022 306 0 Armyanskij lingvist AChARYaN kotoryj specialno zanimalsya lazami i lazskim yazykom soobshaet chto sushestvuyut i hristiane lazy kotorye govoryat po grecheski i schitayut sebya grekami Ih uznayut po proiznosheniyu Oni zanimayut zapadnuyu chast Lazistana nachinaya ot Platana k vostoku do Trapezunta i yuzhnee do Gyumashhache Glavnye goroda gde ih mozhno vstretit eto Platana Trapezunt i Gyumishhane ol section