Leonardo Bruni (veya Leonardo Aretino) (1370 – 9 Mart 1444), erken Rönesans'ın İtalyan hümanist, tarihçi, devlet adamıdır. Hatta ilk modern tarihçi olarak da görülmüştür. Tarihi antik, Orta Çağ ve modern olarak üç aşamada bir süreç olarak ayıran ilk kişidir. Bruni'nin dönemleri tarihlemek için kullandığı tarihler bugün tam olarak modern tarihçilerin kullandıklarıyla uyuşmasa da tarihi üç aşamada gören konseptin kavramsal zeminini hazırlamıştır.
Leonardo Bruni | |
---|---|
Doğum | 1370 Arezzo, Toskana, Kutsal Roma İmparatorluğu |
Ölüm | 09 Mart 1444 (74 yaşında) Florence, Toskana, Kutsal Roma İmparatorluğu |
Meslek | Felsefeci, çevirmen, tarihçi |
Etkilendikleri | Coluccio Salutati, Manuel Chrysoloras, |
Biyografi
1370'li yıllarda İtalya sınırları içindeki Arezzo'da doğdu. Politik ve kültürel bir figür olan Coluccio Salutati'nin de öğrencisiydi. Onun himayesinde sivil hümanizm fikrini geliştirmiştir. Ayrıca 1405-1414 yılları arasında dört Papa'nın yanında da hizmet etmiştir. Bruni'nin şansölye olduğu yıllar(1410-1411 ve 1427-1444 yılları arası) savaş yüzünden kesintiye uğraşmıştır. Ama buna rağmen en yüksek politik mevkilerde görev yapmıştır. Albizzi ve Medici aileleriyle karşılaştırıldığında güçsüz kaldığını söylemek mümkündür. Tarihçi Bruni'yi 1437 yılında Cosimo de' Medici'ye karşı bir komplocu ve ona karşı entrika çeviren biri olarak tanımlar.
Önemi
Bruni'nin en önemli çalışması ilk modern tarih kitabı olarak bilinen 12 ciltlik 'Historiarum Florentini populi libri XII' eseridir. Bruni'nin seküler bir tarih ürünü verme amacı tartışılabilirse de tarihi 3 dönemde inceleyen anlayışı tartışılmayacak derecede sekülerdir ve bu yüzden ilk modern tarihçi olarak bilinir. Bruni'nin tarih konsepti Petrarca'da da bulunur, Petrarca antik/klasik periyodu sonra gelen kültürel gerileme (Karanlık) döneminden ayırır. Bruni de aynı çizgide İtalya'nın son yüzyıllarda yeniden doğdugunu ve yeni bir çağa girildiğini öne sürmüştür.
Bruni'nin en önemli çalışmalardan biri de Roma Devlet adamı Çiçero'nun biyografisini sunan New Cicero isimli eseridir. Ayrıca Bruni Dante ve Petrarca'nın biyografilerini de yazmıştır.
Bir hümanist olarak Bruni Yunan felsefe ve tarih eserlerinin Latinceye çevrilmesinde önemli rol oynamıştır. Ayrıca, Plato'nun eşcinselliği ile yüzleşen ve bununla barışan ilk hümanistlerden biriydi. Floransa'da 1444 yılında ölmüş ve Floransa'da Santa Croce Bazilikası'nda tarafından yaptırılan duvar mezarda yakılmıştır.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Leonardo Bruni veya Leonardo Aretino 1370 9 Mart 1444 erken Ronesans in Italyan humanist tarihci devlet adamidir Hatta ilk modern tarihci olarak da gorulmustur Tarihi antik Orta Cag ve modern olarak uc asamada bir surec olarak ayiran ilk kisidir Bruni nin donemleri tarihlemek icin kullandigi tarihler bugun tam olarak modern tarihcilerin kullandiklariyla uyusmasa da tarihi uc asamada goren konseptin kavramsal zeminini hazirlamistir Leonardo BruniLeonardo BruniDogum1370 Arezzo Toskana Kutsal Roma ImparatorluguOlum09 Mart 1444 74 yasinda Florence Toskana Kutsal Roma ImparatorluguMeslekFelsefeci cevirmen tarihciEtkilendikleriColuccio Salutati Manuel Chrysoloras Leonardo Bruni in elinden Biyografi1370 li yillarda Italya sinirlari icindeki Arezzo da dogdu Politik ve kulturel bir figur olan Coluccio Salutati nin de ogrencisiydi Onun himayesinde sivil humanizm fikrini gelistirmistir Ayrica 1405 1414 yillari arasinda dort Papa nin yaninda da hizmet etmistir Bruni nin sansolye oldugu yillar 1410 1411 ve 1427 1444 yillari arasi savas yuzunden kesintiye ugrasmistir Ama buna ragmen en yuksek politik mevkilerde gorev yapmistir Albizzi ve Medici aileleriyle karsilastirildiginda gucsuz kaldigini soylemek mumkundur Tarihci Bruni yi 1437 yilinda Cosimo de Medici ye karsi bir komplocu ve ona karsi entrika ceviren biri olarak tanimlar OnemiBruni nin en onemli calismasi ilk modern tarih kitabi olarak bilinen 12 ciltlik Historiarum Florentini populi libri XII eseridir Bruni nin sekuler bir tarih urunu verme amaci tartisilabilirse de tarihi 3 donemde inceleyen anlayisi tartisilmayacak derecede sekulerdir ve bu yuzden ilk modern tarihci olarak bilinir Bruni nin tarih konsepti Petrarca da da bulunur Petrarca antik klasik periyodu sonra gelen kulturel gerileme Karanlik doneminden ayirir Bruni de ayni cizgide Italya nin son yuzyillarda yeniden dogdugunu ve yeni bir caga girildigini one surmustur Bruni nin en onemli calismalardan biri de Roma Devlet adami Cicero nun biyografisini sunan New Cicero isimli eseridir Ayrica Bruni Dante ve Petrarca nin biyografilerini de yazmistir Bir humanist olarak Bruni Yunan felsefe ve tarih eserlerinin Latinceye cevrilmesinde onemli rol oynamistir Ayrica Plato nun escinselligi ile yuzlesen ve bununla barisan ilk humanistlerden biriydi Floransa da 1444 yilinda olmus ve Floransa da Santa Croce Bazilikasi nda tarafindan yaptirilan duvar mezarda yakilmistir Kaynakca Morelli Giovanni 2015 Kunstkritische Studien uber italienische Malerei Die Galerien zu Munchen und Dresden Munih Vero Verlag ISBN 978 3737208758 Welch Evelyn S 2000 Art in Renaissance Italy 1350 1500 Oxford Oxford University Press ISBN 978 0192842794