Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
- Bu madde inorganik kimyadaki anlamıyla ligandlar hakkındadır. Biyokimyadaki anlamı için Ligand (biyokimya) maddesine bakınız
Ligand ya da ligant, merkezî bir metale bağlanan bir atom, iyon veya moleküldür. Bu bağ genelde bir veya birkaç elektron verilmesiyle oluşur, kovalent de olabilir iyonik de. Ayrıca, metal-ligand birden üçe kadar uzanabilir. Ligandlar genelde Lewis bazı(en) olarak sayılırlar ama ender olarak Lewis asidi ligandlar da olabilir.
Metal ve metaloidler hemen her şartta bağlı olabilirler; ancak boşlukta "çıplak" metal iyonları oluşabilir. Bir kompleks oluşturan ligandlar merkez metalin reaktivitesini belirlerler. Ligand substitusyon hızı, ligandın kendi reaktivitesi ve redoks özellikleri metal-ligand oluşumundan etkilenebilir. Çoğu uygulamalı sahada, örneğin biyoinorganik kimya, tıbbi kimya ve çevre kimyasında, ligand seçimi çok önemlidir.
Ligandlar çeşitli şekilde sınıflandırılırlar: yüklerine, büyüklüklerine, koordinasyon yapan atomların kimliklerine, merkez metale verilen elektron sayısına (dişlilik ve ) göre.
Ligandların sınıflandırılması
Diş sayısına göre
- Monodentat = tek dişli ligand
- Bidentat = iki dişli ligand
- Tridentat = üç dişli ligand
- Multidentat = çok dişli ligand
- Şelat yapan ligandlar : merkez atomuna birden çok donör atomu ile bağlanabilen ligandlar
Verici-alıcı türlerine göre
- verici (sadece)
- En > NH3
- alkiller (metil, etil, propil v.s.)
- verici (dolu p orbitalleri)
- H2O > F- > RCO2- > OH- > Cl- > Br- > I-
- alıcı
- CO, CN- > phen > NO2- > NCS-
Elektronik yapılarına göre
- Bir elektron verici H , metil, etil, propil..
- İki elektron verici NH3, H2O, CO, etilen, py
- Üç elektron verici NO, allil (H2C=CH-CH2 )
- Dört elektron verici bütadien
- Beş elektron verici siklopentadienil (Cp)
Kaynakça
- ^ Cotton, F. A. and Wilkinson, G., Advanced Inorganic Chemistry, John Wiley and Sons: New York, 1988.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde inorganik kimyadaki anlamiyla ligandlar hakkindadir Biyokimyadaki anlami icin Ligand biyokimya maddesine bakiniz Ligand ya da ligant merkezi bir metale baglanan bir atom iyon veya molekuldur Bu bag genelde bir veya birkac elektron verilmesiyle olusur kovalent de olabilir iyonik de Ayrica metal ligand birden uce kadar uzanabilir Ligandlar genelde Lewis bazi en olarak sayilirlar ama ender olarak Lewis asidi ligandlar da olabilir Metal ve metaloidler hemen her sartta bagli olabilirler ancak boslukta ciplak metal iyonlari olusabilir Bir kompleks olusturan ligandlar merkez metalin reaktivitesini belirlerler Ligand substitusyon hizi ligandin kendi reaktivitesi ve redoks ozellikleri metal ligand olusumundan etkilenebilir Cogu uygulamali sahada ornegin biyoinorganik kimya tibbi kimya ve cevre kimyasinda ligand secimi cok onemlidir Ligandlar cesitli sekilde siniflandirilirlar yuklerine buyukluklerine koordinasyon yapan atomlarin kimliklerine merkez metale verilen elektron sayisina dislilik ve gore Ligandlarin siniflandirilmasiDis sayisina gore Monodentat tek disli ligand Bidentat iki disli ligand Tridentat uc disli ligand Multidentat cok disli ligand Selat yapan ligandlar merkez atomuna birden cok donor atomu ile baglanabilen ligandlarVerici alici turlerine gore verici sadece En gt NH3 alkiller metil etil propil v s verici dolu p orbitalleri H2O gt F gt RCO2 gt OH gt Cl gt Br gt I alici CO CN gt phen gt NO2 gt NCS Elektronik yapilarina gore Bir elektron verici H metil etil propil Iki elektron verici NH3 H2O CO etilen py Uc elektron verici NO allil H2C CH CH2 Dort elektron verici butadien Bes elektron verici siklopentadienil Cp Kaynakca Cotton F A and Wilkinson G Advanced Inorganic Chemistry John Wiley and Sons New York 1988 ISBN 9780471199575