Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Light novel, Japonya’da ortaya çıkmış bir roman tipidir. İngilizce “light ve “novel” kelimelerinin birleşiminden oluşmuş Japon yapımı İngilizce (wasei-eigo) bir terimdir. Genellikle “Ranobe", “Rainobe" olarak kısaltılır. Ender olarak keibungaku (hafif edebiyat), keishōsetsu (hafif roman) olarak da geçer.
Tanımı
Light novel'in tanımı ile ilgili olarak birçok farklı düşünce vardır. Yayıncılık dünyası içinde light novellarla ilgili bir standart oluşturulmamıştır. Nikkei BP Şirketi Light Novel El Kitabında “Kapakta ya da içindeki resimlerde sıklıkla anime tipi ilistürasyonlar (çizimler) kullanan, gençlere yönelik roman” olarak tanımlamıştır. ise kendi işlerini “ortaokul-lise öğrencilerine yönelik, kolay okunan eğlencelik roman” olarak tanımlamıştır. Bir başka tanım ise "genç okuyucalara yönelik, kahramanları ‘anime ve manga karakterlerini anımsatan’ olarak yaratılan ve buna uygun illüstrasyonlarla desteklenen roman grubu" dur.
Özellikleri ve hedef yaş grubu
Light noveller genellikle kâğıt kapaklı formatta olup, görece uygun fiyatlıdır. Ancak 1990'ların sonlarından itibaren okuyucu kitlesi ve tercihlerdeki değişim gibi sebeplerle satışlarda artış görülmüştür. Hedeflenen okuyucu kitlesi çoğunlukla gençler olmakla birlikte, okuyucu kitlesinin otuzlu yaşlara kadar genişlediği söylenebilir.
Türleri
Tür olarak romantik, bilimkurgu, fantastik, gizem, korku gibi farklı çeşitleri içinde barındırır. Bilgisayar oyunları, film, anime ya da mangaların roman haline getirilmesi ile ortaya çıkan kitaplar da sıkça görülebilir. Tersine, light novel temel alınarak yapılmış anime, manga, film, bilgisayar oyunu ya da figürlerin sayısı da artmaktadır.
Son yıllarda ise, eserler ve okuyucu yaş kitlesinde değişim görülmektedir. , , gibi light novel dışındada kitap yazan yazarların ortaya çıkması, Otsuichi, , gibi edebiyat dünyasına light novel yazarı olarak girmiş yazarların çoğunlukla popüler yazarların aldığı "Naoki Shō" (Naoki-Edebiyat-Ödülü) gibi edebiyat ödüllerini almaları ile o zamana kadar algılanan light novel tanımının genişlediği söylenebilir.
Terim ve tür özellikleri
Light novel terimi
”Light novel” terimi 1990'ların başında NIFTY SERVE adlı bir bilgisayar iletişim hizmetleri sisteminde “bilimkurgu, fantastik forumu” içinde, sistem operatörü olan ’nın 'Light Novel' adı altında yeni bir chatroom kurması ile ortaya çıkmıştır. Light novel terimi oluşmadan önce “genç yetişkin kitapları” olarak geçmektedir. Light novel terimi ortaya çıktıktan sonra hemen kabul görmemiştir. Terimin yaygınlaşması internet kullanımının arttığı 2000'li yıllarda, okuyucuların birbirleriyle daha fazla konuşmaya başlaması ile olmuştur.
Light novel terimi Japon yapımı İngilizce bir kelime olmasından dolayı yurtdışında anlaşılamacağı ya da yanlış anlanacağı (artık ‘anime’ ve ‘manga’ ile benzer bir şekilde Japonyaya özel bir tür olarak görülmektedir.), İngilizceye ‘hafif roman’ olarak çevrilmesi ve bunun okuyucular tarafından nasıl algılanacağını göz önünde bulundurmadan ‘light novel’ terimini kullanan yayıncılar ve yazarlar bulunmaktadır. Ancak edebiyat sözlükleri içinde light novel terimi nadiren geçer ve kütüphanelerde uluslararası olarak kabul görmüş bir terim olarak ‘genç yetişkin romanı’ kullanılır.
Light novel teriminin belirsizliği
Light novel tanımının belirsizliği, onları diğer romanlardan ayıran sınırları da belirsizleştirir. Tanımın açıklaması ile ilgili farklı düşünceler vardır.
- Light novel yayınlayan bir yayıncıdan çıkmış olması
- Light novel yayıncıların pazarlama amacı ile yarattığı bir tür olduğu için, onların bu adı verdikleri eserler
- Anime-manga tipi illüstrasyonları sıklıkla kullanan, karakterleri ve dünyasının önceden tasarlanmış olması
- Karakter merkezli bir tarza sahip olması
- Genç bir okuyucu kitlesi hedef alınarak yazılmış olması
gibi birçok farklı tanımı bulunmaktadır. Ancak değişen tanımı sebebiyle ‘Light novel’ üzerine konuşulurken yukarıdaki tanımlar kullanılmakla birlikte “henüz tam olarak netleşmemiş” olduğu kabul edilir. Buna örnek olarak ünlü internet forumu 2channel’da “Light novel olarak adlandırılan her şey light noveldir. Ancak başkalarının bunu kabul etmesi beklenmemelidir.” diye yazılmıştır.
Kono Raito Noberu wa Sugoi (Bu light noveller harika) adlı eserin indeksinde, 1970'lerden sonra yazılmış bilimkurgu romanlarını da içine alan, geniş kapsamlı fantastik edebiyat ürünleri light novel kategorisinde değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme ile birlikte daha önce Light novel basan yayıncılarla çalışmamış olan eski yazarlarda' Light novel yazarı' kategorisi içine girmiştir. Savaş romanı yazarları bu kategoriye dahil değildir.
Ayrıca Genji Monogatari ve gibi eski eserlerde de Light novelle benzerlik gösteren özellikler olduğu tartışılmaktadır. Bu durum şöyle açıklanabilir;
- Çoğu okuyucunun belli bir eser ya da yazarın hayranı olmalarına rağmen, özellikle Light novel türünün okuyucusu olmamaları
- Light novel dahilinde kabul edilen kitapların tek bir türe ait olacak kadar benzer özellik göstermiyor olması
Yazarlar açısından baktığımızda da çoğunlukla Light novel ve diğer kitaplarını belirgin bir ayrım içerisinde yazmadıklarını görebiliriz. Yayıncılar açısından incelediğimizde ise, Sadece Light novel çıkaran yayıncılar dışındaki yayıncıların, Light novel ve diğer kitaplar arası bir ayrım yapmadıkları görülür.
Kızlar için de bu türde yazılan kitaplar olmakla birlikte, Light novel kavramı genel olarak erkeklere yönelik yazılan kitapları kapsar. Kızlar için yazılan kitaplar genellikle Light novelin bir alt türü olarak algılanır. Tsubone no Katorinu adlı eserinde “kolay okunabilen, bol konuşmalı, içinde resim olup kolay anlaşılabilen” roman olarak bahseder. ise Karakter romanı yazma yolları adlı eserinde, light noveli karakter romanı olarak tanımlar ve "anime ya da mangada görülebilen bir kurgu dünya içine sokan tavrı ile natüralist edebiyatın tersi bir duruş gösterir” demiştir.
Resimler ve illüstrasyonların önemi
Light novelde bulunan illüstrasyonlar ve bunların okuyucu kitlesi üzerinde bıraktığı etki diğer roman türlerine oranla çok daha önemlidir. Bu azımsanmayacak sayıda okuyucunun illüstrasyona göre veya illüstrasyon için kitap alması ile de alakalıdır. Bunun fazlalığının sebebi, Light novel hedef kitlesinin çoğunluğunun yazıdan çok anime veya manga ile ilgili olması olarak görülür.
Light novellerin kapak ya da içteki illüstrasyonlarını popüler illüstratörlerin yapması durumunda satışlarda artış olduğu görülür. Aki Enomoto “ tabii ki eserin popüler olması kendi çekiciliğinden geliyor” diye başlar ve “ama illüstrasyonların gücünün satışları arttırdığına şüphe yok” diye devam etmiştir. Light novel dışındaki roman çeşitlerinde de buna benzer durumlarla karşılaşılmıştır. 2007 yılında Shuueisha yayıncılık eski edebi eserleri yeniden basarken Osamu Dazai’ın Ningen Shikkaku adlı eserinin kapağında bulunan illüstrasyonu Takeshi Obata (Death Note) çizmiştir ve o yıl Ningen Shikkaku’nun satışları rekor bir sayı olan doksan bine ulaşmıştır (yıllık ortalama on-yirmi bin arası). Light novel dışı romanlarda bu tarz illüstrasyonlar kullanmak son yıllarda artan bir trend olmuştur.
Farklı bir durum olarak, No Game No Life adlı Light novelın yazarı (Thiago Furukawa Lucas) gibi kendi illüstrasyonlarını yapan yazarlarda ortaya çıkmaktadır. Light novel satış politikası içinde illüstrasyonların kapladığı yer çok büyüktür ve illüstratörün beceresi ve tarzı çok önemlidir. Ancak bu durumla beraber illüstratörün işi bırakmasına sebep olacak bir durum oluştuğunda, kitap serisi bundan kötü etkilenir ve serinin iptaline kadar gidebilen problemler ortaya çıkar. Çoğu eserde illüstrasyonlar kullanılırken, özel olarak illüstrasyon kullanmayan eserlerde vardır. Bunlar “kitapçıdan alırken utanıyoruz” diyen orta yaş ve üstü kesim ya da “illüstrasyonlar olunca eserin tarzı sınırlandırılıyor” diyen okuyucu grubu için yapılmaktadır.
Tarihi
Ortaya çıkışı
Light novellerin ortaya çıkış yılı Sonorama Bunko Yayınevi'nin kurulduğu 1975 ya da ve gibi popüler yazarların ortaya çıktığı 1977 olarak alınabilir. Yazar ise light novellerin çıkışını 1914-1962 yılları arasında yayınlanan adlı aylık dergiye bağlar.
Yükselme dönemi
Light novellar, 2000'li yılların sonlarında Japon 2D kültüründe önemli bir pay edindi. Her yıl yayınlanan light novel sayısı artmakta, genelde bunlar Pixiv'deki en sevilen çizerler tarafından çizilip en başarılarının da manga, anime ve oyun adaptasyonları yapılmaktadır.
2000'li yılların ortalarında internetin gelişimiyle yayıncılar, kendi bloglarında veya Shōsetsuka ni Narō gibi novel paylaşım sitelerinde paylaşım yapan yazarlarla görüşmeye ve daha sonra o yazarların eserlerini başka editör ve çizerlerle de anlaşıp light novel formatına geçirmeye başladılar. Bunlara örnek olarak Sword Art Online, Tensei Shitara Slime Datta Ken, Overlord, Re:Zero, Konosuba ve (Kumo desu) da verilebilir.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Light novel Japonya da ortaya cikmis bir roman tipidir Ingilizce light ve novel kelimelerinin birlesiminden olusmus Japon yapimi Ingilizce wasei eigo bir terimdir Genellikle Ranobe Rainobe olarak kisaltilir Ender olarak keibungaku hafif edebiyat keishōsetsu hafif roman olarak da gecer TanimiLight novel in tanimi ile ilgili olarak bircok farkli dusunce vardir Yayincilik dunyasi icinde light novellarla ilgili bir standart olusturulmamistir Nikkei BP Sirketi Light Novel El Kitabinda Kapakta ya da icindeki resimlerde siklikla anime tipi ilisturasyonlar cizimler kullanan genclere yonelik roman olarak tanimlamistir ise kendi islerini ortaokul lise ogrencilerine yonelik kolay okunan eglencelik roman olarak tanimlamistir Bir baska tanim ise genc okuyucalara yonelik kahramanlari anime ve manga karakterlerini animsatan olarak yaratilan ve buna uygun illustrasyonlarla desteklenen roman grubu dur Ozellikleri ve hedef yas grubu Light noveller genellikle kagit kapakli formatta olup gorece uygun fiyatlidir Ancak 1990 larin sonlarindan itibaren okuyucu kitlesi ve tercihlerdeki degisim gibi sebeplerle satislarda artis gorulmustur Hedeflenen okuyucu kitlesi cogunlukla gencler olmakla birlikte okuyucu kitlesinin otuzlu yaslara kadar genisledigi soylenebilir Turleri Tur olarak romantik bilimkurgu fantastik gizem korku gibi farkli cesitleri icinde barindirir Bilgisayar oyunlari film anime ya da mangalarin roman haline getirilmesi ile ortaya cikan kitaplar da sikca gorulebilir Tersine light novel temel alinarak yapilmis anime manga film bilgisayar oyunu ya da figurlerin sayisi da artmaktadir Son yillarda ise eserler ve okuyucu yas kitlesinde degisim gorulmektedir gibi light novel disindada kitap yazan yazarlarin ortaya cikmasi Otsuichi gibi edebiyat dunyasina light novel yazari olarak girmis yazarlarin cogunlukla populer yazarlarin aldigi Naoki Shō Naoki Edebiyat Odulu gibi edebiyat odullerini almalari ile o zamana kadar algilanan light novel taniminin genisledigi soylenebilir Terim ve tur ozellikleriLight novel terimi Light novel terimi 1990 larin basinda NIFTY SERVE adli bir bilgisayar iletisim hizmetleri sisteminde bilimkurgu fantastik forumu icinde sistem operatoru olan nin Light Novel adi altinda yeni bir chatroom kurmasi ile ortaya cikmistir Light novel terimi olusmadan once genc yetiskin kitaplari olarak gecmektedir Light novel terimi ortaya ciktiktan sonra hemen kabul gormemistir Terimin yayginlasmasi internet kullaniminin arttigi 2000 li yillarda okuyucularin birbirleriyle daha fazla konusmaya baslamasi ile olmustur Light novel terimi Japon yapimi Ingilizce bir kelime olmasindan dolayi yurtdisinda anlasilamacagi ya da yanlis anlanacagi artik anime ve manga ile benzer bir sekilde Japonyaya ozel bir tur olarak gorulmektedir Ingilizceye hafif roman olarak cevrilmesi ve bunun okuyucular tarafindan nasil algilanacagini goz onunde bulundurmadan light novel terimini kullanan yayincilar ve yazarlar bulunmaktadir Ancak edebiyat sozlukleri icinde light novel terimi nadiren gecer ve kutuphanelerde uluslararasi olarak kabul gormus bir terim olarak genc yetiskin romani kullanilir Light novel teriminin belirsizligi Light novel taniminin belirsizligi onlari diger romanlardan ayiran sinirlari da belirsizlestirir Tanimin aciklamasi ile ilgili farkli dusunceler vardir Light novel yayinlayan bir yayincidan cikmis olmasi Light novel yayincilarin pazarlama amaci ile yarattigi bir tur oldugu icin onlarin bu adi verdikleri eserler Anime manga tipi illustrasyonlari siklikla kullanan karakterleri ve dunyasinin onceden tasarlanmis olmasi Karakter merkezli bir tarza sahip olmasi Genc bir okuyucu kitlesi hedef alinarak yazilmis olmasi gibi bircok farkli tanimi bulunmaktadir Ancak degisen tanimi sebebiyle Light novel uzerine konusulurken yukaridaki tanimlar kullanilmakla birlikte henuz tam olarak netlesmemis oldugu kabul edilir Buna ornek olarak unlu internet forumu 2channel da Light novel olarak adlandirilan her sey light noveldir Ancak baskalarinin bunu kabul etmesi beklenmemelidir diye yazilmistir Kono Raito Noberu wa Sugoi Bu light noveller harika adli eserin indeksinde 1970 lerden sonra yazilmis bilimkurgu romanlarini da icine alan genis kapsamli fantastik edebiyat urunleri light novel kategorisinde degerlendirilmistir Bu degerlendirme ile birlikte daha once Light novel basan yayincilarla calismamis olan eski yazarlarda Light novel yazari kategorisi icine girmistir Savas romani yazarlari bu kategoriye dahil degildir Ayrica Genji Monogatari ve gibi eski eserlerde de Light novelle benzerlik gosteren ozellikler oldugu tartisilmaktadir Bu durum soyle aciklanabilir Cogu okuyucunun belli bir eser ya da yazarin hayrani olmalarina ragmen ozellikle Light novel turunun okuyucusu olmamalari Light novel dahilinde kabul edilen kitaplarin tek bir ture ait olacak kadar benzer ozellik gostermiyor olmasi Yazarlar acisindan baktigimizda da cogunlukla Light novel ve diger kitaplarini belirgin bir ayrim icerisinde yazmadiklarini gorebiliriz Yayincilar acisindan inceledigimizde ise Sadece Light novel cikaran yayincilar disindaki yayincilarin Light novel ve diger kitaplar arasi bir ayrim yapmadiklari gorulur Kizlar icin de bu turde yazilan kitaplar olmakla birlikte Light novel kavrami genel olarak erkeklere yonelik yazilan kitaplari kapsar Kizlar icin yazilan kitaplar genellikle Light novelin bir alt turu olarak algilanir Tsubone no Katorinu adli eserinde kolay okunabilen bol konusmali icinde resim olup kolay anlasilabilen roman olarak bahseder ise Karakter romani yazma yollari adli eserinde light noveli karakter romani olarak tanimlar ve anime ya da mangada gorulebilen bir kurgu dunya icine sokan tavri ile naturalist edebiyatin tersi bir durus gosterir demistir Resimler ve illustrasyonlarin onemi Light novelde bulunan illustrasyonlar ve bunlarin okuyucu kitlesi uzerinde biraktigi etki diger roman turlerine oranla cok daha onemlidir Bu azimsanmayacak sayida okuyucunun illustrasyona gore veya illustrasyon icin kitap almasi ile de alakalidir Bunun fazlaliginin sebebi Light novel hedef kitlesinin cogunlugunun yazidan cok anime veya manga ile ilgili olmasi olarak gorulur Light novellerin kapak ya da icteki illustrasyonlarini populer illustratorlerin yapmasi durumunda satislarda artis oldugu gorulur Aki Enomoto tabii ki eserin populer olmasi kendi cekiciliginden geliyor diye baslar ve ama illustrasyonlarin gucunun satislari arttirdigina suphe yok diye devam etmistir Light novel disindaki roman cesitlerinde de buna benzer durumlarla karsilasilmistir 2007 yilinda Shuueisha yayincilik eski edebi eserleri yeniden basarken Osamu Dazai in Ningen Shikkaku adli eserinin kapaginda bulunan illustrasyonu Takeshi Obata Death Note cizmistir ve o yil Ningen Shikkaku nun satislari rekor bir sayi olan doksan bine ulasmistir yillik ortalama on yirmi bin arasi Light novel disi romanlarda bu tarz illustrasyonlar kullanmak son yillarda artan bir trend olmustur Farkli bir durum olarak No Game No Life adli Light novelin yazari Thiago Furukawa Lucas gibi kendi illustrasyonlarini yapan yazarlarda ortaya cikmaktadir Light novel satis politikasi icinde illustrasyonlarin kapladigi yer cok buyuktur ve illustratorun beceresi ve tarzi cok onemlidir Ancak bu durumla beraber illustratorun isi birakmasina sebep olacak bir durum olustugunda kitap serisi bundan kotu etkilenir ve serinin iptaline kadar gidebilen problemler ortaya cikar Cogu eserde illustrasyonlar kullanilirken ozel olarak illustrasyon kullanmayan eserlerde vardir Bunlar kitapcidan alirken utaniyoruz diyen orta yas ve ustu kesim ya da illustrasyonlar olunca eserin tarzi sinirlandiriliyor diyen okuyucu grubu icin yapilmaktadir TarihiOrtaya cikisi Light novellerin ortaya cikis yili Sonorama Bunko Yayinevi nin kuruldugu 1975 ya da ve gibi populer yazarlarin ortaya ciktigi 1977 olarak alinabilir Yazar ise light novellerin cikisini 1914 1962 yillari arasinda yayinlanan adli aylik dergiye baglar Yukselme donemi Light novellar 2000 li yillarin sonlarinda Japon 2D kulturunde onemli bir pay edindi Her yil yayinlanan light novel sayisi artmakta genelde bunlar Pixiv deki en sevilen cizerler tarafindan cizilip en basarilarinin da manga anime ve oyun adaptasyonlari yapilmaktadir 2000 li yillarin ortalarinda internetin gelisimiyle yayincilar kendi bloglarinda veya Shōsetsuka ni Narō gibi novel paylasim sitelerinde paylasim yapan yazarlarla gorusmeye ve daha sonra o yazarlarin eserlerini baska editor ve cizerlerle de anlasip light novel formatina gecirmeye basladilar Bunlara ornek olarak Sword Art Online Tensei Shitara Slime Datta Ken Overlord Re Zero Konosuba ve Kumo desu da verilebilir Ayrica bakinizMoe Isekai Anime Manga cizgi roman