Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Likidite riski, belirli bir zaman diliminde, belirli bir finansal varlığın, menkul kıymetin veya emtianın piyasa fiyatını etkilemeden piyasada yeterince hızlı bir şekilde alınıp satılamaması riskidir. Başka bir deyişle, bir varlığı nakde çevirme veya nakit bir yükümlülüğü yerine getirme kabiliyetindeki belirsizliktir.
Türler
Piyasa likiditesi – Bir varlığın piyasada likidite eksikliği nedeniyle satılamaması – esasen piyasa riskinin bir alt kümesidir. Bu durum şu şekilde hesaba katılabilir:
- Alış-satış fiyat aralığını genişletme
- Açık likidite rezervleri oluşturma
- Risk altındaki değer (VaR) hesaplamaları için elde tutma süresini uzatma
Fonlama likiditesi – Yükümlülüklerin:
- Vadesi geldiğinde karşılanamaması
- Sadece ekonomik olmayan bir fiyata karşılanabilmesi riski.
Bu risk, isme özel veya sistemik olabilir.
Nedenler
Likidite riski, bir varlığı alım satım yapmak isteyen bir tarafın, piyasada o varlığı almak için istekli başka birini bulamaması durumunda ortaya çıkar. Likidite riski, özellikle bir varlığı elinde tutmak üzere olan veya halihazırda elinde tutan taraflar için önemlidir, çünkü alım satım yeteneklerini etkiler.
Likidite riskinin ortaya çıkışı, bir varlığın fiyatının sıfıra düşmesinden çok farklıdır. Bir varlığın fiyatının sıfıra düşmesi durumunda, piyasa o varlığın değersiz olduğunu ifade eder. Ancak, bir taraf başka bir alım satım yapmak isteyen taraf bulamazsa, bu potansiyel olarak yalnızca piyasa katılımcılarının birbirini bulma sorunundan kaynaklanıyor olabilir.
Bu nedenle, likidite riskinin genellikle gelişmekte olan piyasalarda veya düşük hacimli piyasalarda daha yüksek olduğu görülmektedir.
Likidite riski, belirsiz likiditeden kaynaklanan finansal risktir. Bir kurum, kredi notu düştüğünde, ani beklenmedik nakit çıkışları yaşadığında veya başka bir olay karşı tarafların kurumla ticaret yapmaktan veya borç vermekten kaçınmasına neden olduğunda likidite kaybedebilir. Bir firma, bağlı olduğu piyasaların likidite kaybına maruz kalması durumunda da likidite riskine maruz kalır.
Piyasa ve fonlama likidite riskleri birbirini artırır, çünkü diğer yatırımcılar fonlama sorunlarıyla karşılaştığında satış yapmak zordur ve teminatı satmak zor olduğunda fonlama elde etmek zordur. Likidite riski de diğer riskleri artırma eğilimindedir. Bir ticaret kuruluşunun likit olmayan bir varlıkta pozisyonu varsa, bu pozisyonu kısa sürede tasfiye etme kabiliyetinin sınırlı olması, piyasa riskini artıracaktır. Bir firmanın belirli bir günde iki farklı karşı tarafla denkleştirici nakit akışları olduğunu varsayalım. Kendisine ödeme yapması gereken karşı taraf temerrüde düşerse, firma ödemesini yapmak için başka kaynaklardan nakit toplamak zorunda kalacaktır. Bunu yapamazsa, kendisi de temerrüde düşecektir. Burada, likidite riski kredi riskini artırmaktadır.
Bir pozisyon piyasa riskine karşı korunabilir, ancak yine de likidite riski içerebilir. Bu, yukarıdaki kredi riski örneğinde geçerlidir - iki ödeme denkleştiricidir, bu nedenle kredi riski içerirler ancak piyasa riski içermezler. Başka bir örnek, 1993 Metallgesellschaft fiyaskosudur. Vadeli işlem sözleşmeleri, tezgah üstü finans (OTC) yükümlülüğünü hedge etmek için kullanıldı. Hedging'in piyasa riski açısından etkili olup olmadığı tartışmalıdır, ancak Metallgesellschaft'ı pozisyonları tasfiye etmek zorunda bırakan, vadeli işlemlerdeki sarsıcı teminat çağrılarının neden olduğu likidite kriziydi.
Buna göre, likidite riski piyasa, kredi ve diğer risklere ek olarak yönetilmelidir. Diğer riskleri artırma eğiliminde olduğu için, likidite riskini izole etmek zordur veya imkansızdır. En basit durumlar dışında, kapsamlı likidite riski metrikleri mevcut değildir. Varlık yükümlülük yönetimi tekniklerinden bazıları likidite riskini değerlendirmek için uygulanabilir.
Likidite riski için basit bir test, gelecekteki net nakit akışlarına günlük olarak bakmaktır. Büyük bir negatif net nakit akışının olduğu herhangi bir gün endişe vericidir. Böyle bir analiz, stres testi ile desteklenebilir. Önemli bir karşı tarafın temerrüde düştüğü varsayılarak, günlük olarak net nakit akışlarına bakın.
Bu tür analizler, türevler veya ipoteğe dayalı menkul kıymetlerden kaynaklanan nakit akışları gibi koşullu nakit akışlarını kolayca hesaba katamaz. Bir kuruluşun nakit akışları büyük ölçüde koşulluysa, likidite riski bir tür senaryo analizi kullanılarak değerlendirilebilir. Senaryo analizi kullanan genel bir yaklaşım, aşağıdaki üst düzey adımları içerebilir:
- Belirli bir süre boyunca piyasa hareketleri ve temerrütler için birden fazla senaryo oluşturun.
- Her senaryo altında günlük nakit akışlarını değerlendirin.
Bilançolar bir kuruluştan diğerine önemli ölçüde farklılık gösterdiğinden, bu tür analizlerin nasıl uygulandığı konusunda çok az standartlaştırma vardır. Düzenleyiciler öncelikle likidite riskinin sistemik etkileriyle ilgilenirler.
Fiyatlandırma
Riskten kaçınan yatırımcılar, likidite riski için doğal olarak daha yüksek beklenen getiri talep ederler. Bu nedenle, likiditeye göre ayarlanmış CAPM fiyatlama modeli, bir varlığın piyasa likidite riski ne kadar yüksekse, gerekli getirisinin de o kadar yüksek olduğunu belirtir.
Bir menkul kıymetin likidite primi için üst sınırı tahmin etmede yaygın bir yöntem, primin, kısıtlı bir işlem dönemi boyunca bir menkul kıymetin maksimum değeri ile dönemin sonundaki değeri arasındaki farka eşit olduğu bir Geriye Dönüş Opsiyonu kullanmaktır.
Bu yöntem kurumsal borç için genişletildiğinde, likidite riskinin bir tahvilin kredi riskiyle arttığı gösterilmiştir.
Likidite risk ölçümleri
Likidite Açığı
Culp, likidite açığını bir firmanın net likit varlıkları olarak tanımlar. Firmanın likit varlıklarının uçucu yükümlülükleri üzerindeki değer fazlasıdır. Negatif likidite açığı olan bir şirket, nakit bakiyelerine ve değerlerinde olası beklenmedik değişikliklere odaklanmalıdır. Statik bir likidite riski ölçüsü olarak, açığın firmanın marjinal fonlama maliyetindeki bir artışla nasıl değişeceğine dair hiçbir gösterge vermez.
Esneklik
Culp, bankanın marjinal fonlama maliyetindeki likidite primi küçük bir miktar arttığında, varlıklar net eksi fonlanmış yükümlülüklerde meydana gelen değişikliği likidite riski esnekliği olarak adlandırır. Bankalar için bu, Libor üzerinde bir spread olarak ölçülürken, finansal olmayanlar için LRE, ticari kağıt oranları üzerinde bir spread olarak ölçülür. Likidite riski esnekliğinin kullanımındaki sorunlar, tüm vadelerde fonlama spreadlerinde paralel değişiklikler varsayması ve yalnızca fonlama spreadlerindeki küçük değişiklikler için doğru olmasıdır.
Kaynakça
- ^ a b c Brunnermeier, Markus K.; Pedersen, Lasse Heje (2009). "Market Liquidity and Funding Liquidity". Review of Financial Studies. 22 (6). ss. 2201-38. CiteSeerX 10.1.1.572.1746 $2. doi:10.1093/rfs/hhn098.
- ^ Choudhry, Moorad (2012). (İngilizce). . ss. 404-405. ISBN .
- ^ Duffie, Darrell; Garleanu, Nicolae; Pedersen, Lasse Heje (2005). "Over-the-Counter Markets". Econometrica. 73 (6). ss. 1815-47. doi:10.1111/j.1468-0262.2005.00639.x.
- ^ Acharya, V; Pedersen, L (2005). "Asset pricing with liquidity risk". Journal of Financial Economics. 77 (2). ss. 375-410. doi:10.1016/j.jfineco.2004.06.007. 13 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2025.
- ^ Longstaff, Francis A. (1995). "How Much Can Marketability Affect Security Values?". The Journal of Finance. 50 (5). ss. 1767-74. doi:10.1111/j.1540-6261.1995.tb05197.x.
- ^ Abudy, Menachem Meni; Raviv, Alon (2016). "How much can illiquidity affect corporate debt yield spread?". Journal of Financial Stability. Cilt 25. ss. 58-69. doi:10.1016/j.jfs.2016.06.011.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Likidite riski belirli bir zaman diliminde belirli bir finansal varligin menkul kiymetin veya emtianin piyasa fiyatini etkilemeden piyasada yeterince hizli bir sekilde alinip satilamamasi riskidir Baska bir deyisle bir varligi nakde cevirme veya nakit bir yukumlulugu yerine getirme kabiliyetindeki belirsizliktir TurlerPiyasa likiditesi Bir varligin piyasada likidite eksikligi nedeniyle satilamamasi esasen piyasa riskinin bir alt kumesidir Bu durum su sekilde hesaba katilabilir Alis satis fiyat araligini genisletme Acik likidite rezervleri olusturma Risk altindaki deger VaR hesaplamalari icin elde tutma suresini uzatma Fonlama likiditesi Yukumluluklerin Vadesi geldiginde karsilanamamasi Sadece ekonomik olmayan bir fiyata karsilanabilmesi riski Bu risk isme ozel veya sistemik olabilir NedenlerLikidite riski bir varligi alim satim yapmak isteyen bir tarafin piyasada o varligi almak icin istekli baska birini bulamamasi durumunda ortaya cikar Likidite riski ozellikle bir varligi elinde tutmak uzere olan veya halihazirda elinde tutan taraflar icin onemlidir cunku alim satim yeteneklerini etkiler Likidite riskinin ortaya cikisi bir varligin fiyatinin sifira dusmesinden cok farklidir Bir varligin fiyatinin sifira dusmesi durumunda piyasa o varligin degersiz oldugunu ifade eder Ancak bir taraf baska bir alim satim yapmak isteyen taraf bulamazsa bu potansiyel olarak yalnizca piyasa katilimcilarinin birbirini bulma sorunundan kaynaklaniyor olabilir Bu nedenle likidite riskinin genellikle gelismekte olan piyasalarda veya dusuk hacimli piyasalarda daha yuksek oldugu gorulmektedir Likidite riski belirsiz likiditeden kaynaklanan finansal risktir Bir kurum kredi notu dustugunde ani beklenmedik nakit cikislari yasadiginda veya baska bir olay karsi taraflarin kurumla ticaret yapmaktan veya borc vermekten kacinmasina neden oldugunda likidite kaybedebilir Bir firma bagli oldugu piyasalarin likidite kaybina maruz kalmasi durumunda da likidite riskine maruz kalir Piyasa ve fonlama likidite riskleri birbirini artirir cunku diger yatirimcilar fonlama sorunlariyla karsilastiginda satis yapmak zordur ve teminati satmak zor oldugunda fonlama elde etmek zordur Likidite riski de diger riskleri artirma egilimindedir Bir ticaret kurulusunun likit olmayan bir varlikta pozisyonu varsa bu pozisyonu kisa surede tasfiye etme kabiliyetinin sinirli olmasi piyasa riskini artiracaktir Bir firmanin belirli bir gunde iki farkli karsi tarafla denklestirici nakit akislari oldugunu varsayalim Kendisine odeme yapmasi gereken karsi taraf temerrude duserse firma odemesini yapmak icin baska kaynaklardan nakit toplamak zorunda kalacaktir Bunu yapamazsa kendisi de temerrude dusecektir Burada likidite riski kredi riskini artirmaktadir Bir pozisyon piyasa riskine karsi korunabilir ancak yine de likidite riski icerebilir Bu yukaridaki kredi riski orneginde gecerlidir iki odeme denklestiricidir bu nedenle kredi riski icerirler ancak piyasa riski icermezler Baska bir ornek 1993 Metallgesellschaft fiyaskosudur Vadeli islem sozlesmeleri tezgah ustu finans OTC yukumlulugunu hedge etmek icin kullanildi Hedging in piyasa riski acisindan etkili olup olmadigi tartismalidir ancak Metallgesellschaft i pozisyonlari tasfiye etmek zorunda birakan vadeli islemlerdeki sarsici teminat cagrilarinin neden oldugu likidite kriziydi Buna gore likidite riski piyasa kredi ve diger risklere ek olarak yonetilmelidir Diger riskleri artirma egiliminde oldugu icin likidite riskini izole etmek zordur veya imkansizdir En basit durumlar disinda kapsamli likidite riski metrikleri mevcut degildir Varlik yukumluluk yonetimi tekniklerinden bazilari likidite riskini degerlendirmek icin uygulanabilir Likidite riski icin basit bir test gelecekteki net nakit akislarina gunluk olarak bakmaktir Buyuk bir negatif net nakit akisinin oldugu herhangi bir gun endise vericidir Boyle bir analiz stres testi ile desteklenebilir Onemli bir karsi tarafin temerrude dustugu varsayilarak gunluk olarak net nakit akislarina bakin Bu tur analizler turevler veya ipotege dayali menkul kiymetlerden kaynaklanan nakit akislari gibi kosullu nakit akislarini kolayca hesaba katamaz Bir kurulusun nakit akislari buyuk olcude kosulluysa likidite riski bir tur senaryo analizi kullanilarak degerlendirilebilir Senaryo analizi kullanan genel bir yaklasim asagidaki ust duzey adimlari icerebilir Belirli bir sure boyunca piyasa hareketleri ve temerrutler icin birden fazla senaryo olusturun Her senaryo altinda gunluk nakit akislarini degerlendirin Bilancolar bir kurulustan digerine onemli olcude farklilik gosterdiginden bu tur analizlerin nasil uygulandigi konusunda cok az standartlastirma vardir Duzenleyiciler oncelikle likidite riskinin sistemik etkileriyle ilgilenirler FiyatlandirmaRiskten kacinan yatirimcilar likidite riski icin dogal olarak daha yuksek beklenen getiri talep ederler Bu nedenle likiditeye gore ayarlanmis CAPM fiyatlama modeli bir varligin piyasa likidite riski ne kadar yuksekse gerekli getirisinin de o kadar yuksek oldugunu belirtir Bir menkul kiymetin likidite primi icin ust siniri tahmin etmede yaygin bir yontem primin kisitli bir islem donemi boyunca bir menkul kiymetin maksimum degeri ile donemin sonundaki degeri arasindaki farka esit oldugu bir Geriye Donus Opsiyonu kullanmaktir Bu yontem kurumsal borc icin genisletildiginde likidite riskinin bir tahvilin kredi riskiyle arttigi gosterilmistir Likidite risk olcumleriLikidite Acigi Culp likidite acigini bir firmanin net likit varliklari olarak tanimlar Firmanin likit varliklarinin ucucu yukumlulukleri uzerindeki deger fazlasidir Negatif likidite acigi olan bir sirket nakit bakiyelerine ve degerlerinde olasi beklenmedik degisikliklere odaklanmalidir Statik bir likidite riski olcusu olarak acigin firmanin marjinal fonlama maliyetindeki bir artisla nasil degisecegine dair hicbir gosterge vermez Esneklik Culp bankanin marjinal fonlama maliyetindeki likidite primi kucuk bir miktar arttiginda varliklar net eksi fonlanmis yukumluluklerde meydana gelen degisikligi likidite riski esnekligi olarak adlandirir Bankalar icin bu Libor uzerinde bir spread olarak olculurken finansal olmayanlar icin LRE ticari kagit oranlari uzerinde bir spread olarak olculur Likidite riski esnekliginin kullanimindaki sorunlar tum vadelerde fonlama spreadlerinde paralel degisiklikler varsaymasi ve yalnizca fonlama spreadlerindeki kucuk degisiklikler icin dogru olmasidir Kaynakca a b c Brunnermeier Markus K Pedersen Lasse Heje 2009 Market Liquidity and Funding Liquidity Review of Financial Studies 22 6 ss 2201 38 CiteSeerX 10 1 1 572 1746 2 doi 10 1093 rfs hhn098 Choudhry Moorad 2012 Ingilizce ss 404 405 ISBN 978 1119755647 Duffie Darrell Garleanu Nicolae Pedersen Lasse Heje 2005 Over the Counter Markets Econometrica 73 6 ss 1815 47 doi 10 1111 j 1468 0262 2005 00639 x Acharya V Pedersen L 2005 Asset pricing with liquidity risk Journal of Financial Economics 77 2 ss 375 410 doi 10 1016 j jfineco 2004 06 007 13 Aralik 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2025 Longstaff Francis A 1995 How Much Can Marketability Affect Security Values The Journal of Finance 50 5 ss 1767 74 doi 10 1111 j 1540 6261 1995 tb05197 x Abudy Menachem Meni Raviv Alon 2016 How much can illiquidity affect corporate debt yield spread Journal of Financial Stability Cilt 25 ss 58 69 doi 10 1016 j jfs 2016 06 011