Lomisa Kilisesi (Gürcüce: ლომისა) Doğu Gürcistan'da bulunan, Yorgi'ye adanmış bir Orta Çağ Hristiyan tapınağıdır. Yapı, 9 veya 10. yüzyılda inşa edilmiş basit bir taş salon kilisesidir. Deniz seviyesinden yaklaşık 2200 metre yükseklikteki bir dağ sırtında (Ksani ve Aragvi vadileri arasındaki su havzası setinde) bulunan Lomisa, Mtiuleti yayla eyaletinin ve civardaki yerlerin başlıca tapınağıdır. Tapınakta her yıl paskalyadan sonraki 7. haftada bir festival düzenlenmektedir. Festivalde hayvanlar toplu olarak kesilerek kurban edilir. Tarihi ve kültürel önemi nedeniyle, kilise Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.
ლომისა | |
![]() Lomisa | |
![]() | |
Genel bilgiler | |
---|---|
Konum | Lomisa Dağı, Duşeti Belediyesi, Mtsheta-Mtianeti, Gürcistan |
Koordinatlar | 42°24′43″K 44°29′58″D / 42.41194°K 44.49944°D |
Yükseklik | |
Zirve | Salon kilisesi |
Konumu ve mimarisi
Lomisa tapınağı Duşeti Belediyesindeki yüksek dağlık geçitte, Kvemo Mleta kasabasının 7 km güneyinde ve küçük Pasanauri kasabasının kuş uçuşu 18 km kuzeybatısında konumlanmıştır. Kilisenin bulunduğu Lomisi veya Alevi dağının kuzeyi, günümüzde idari olarak Gürcistan'ın Mtsheta-Mtianeti bölgesinin bir parçası olan tarihi Mtiuleti bölgesindeki Aragvi vadisine bakmaktadır. Ksani vadisinin güneydeki bir kısmı ise, Ağustos 2008'deki Rus-Gürcü Savaşından sonra Güney Osetya sınırları içerisinde kalmıştır.
Lomisa, moloz taştan inşa edilmiş 14.5 × 7.8 m ölçülerinde basit bir salon kilisesidir. Orijinal yapı 9 veya 10. yüzyılda inşa edilmiştir. Daha sonra güney ve kuzeyde yapılmış iki ek bina daha vardır. Kilisenin bazı kısımları harabe olmuş ve bina kısmen toprağa ve döküntüye gömülmüştür. İç mekan tarih boyunca birkaç kez yeniden düzenlenmiştir. Mevcut kilisede, tonozlu tavan pilasterlar tarafından sabitlenmiş kemerin üzerinde durmaktadır. Boyuna duvarlar nişlidir. Kilise binası, bir zamanlar kilisenin güneyindeki iki katlı çan kulesini oluşturan düzensiz sütunlar da dahil olmak üzere çeşitli yapıların kalıntıları ile çevrilidir.
Tarihi


Lomisa birçok yerel efsane ve halk masalında kendine yer bulmaktadır. Kilisenin, Harezm tutsaklığındaki 7.000 Gürcünün Aziz Yorgi ikonasının mucizevi müdahalesiyle kurtuluşunu anmak için buraya inşa edildiği söylenmektedir. Aziz Yorgi ikonası, Loma ("aslan") adı verilen bir öküze monte edilmiştir. Başka bir efsaneye göre, bir kraliyet dekolmanı kaptanı, yakacak odun için kilisenin kapısını doğradığında ikonanın gazabına maruz kalmıştır: askerler kör edilmiş ve kaptan kiliseye demir bir kapı bağışlama sözü verene görme yetileri ellerinden alınmıştır. Kilisenin içinde, 16 ve 17. yüzyıllara ait Gürcüce metinlerin yazılı olduğu demir yazıtla kaplanmış, meşe ağacından yapılmış bir kapı bulunmaktadır. Kilisede ayrıca büyük bir eski demir zincir bulunmaktadır. İnananlar, bir dilek dilemek için bu zinciri boyunlarına dolayıp tapınakta üç kez saat yönünün tersine dolaşırlar.
Lomisa, tarihsel olarak Doğu Gürcistanlı dağcılar için en kutsal Hristiyan tapınağı olmuştur. Dağcıları tapınağa en çok bağlayan şey Aziz Yorgi kilisesidir. Lomisa, yerel halkın savaş ve barış konuları hakkında toplanıp tartışma yaptığı bir yerdi. Kilise, Gürcü kraliyetinin ve soyluların himayesinde olmaktan memnundu. Aynı zamanda kilisenin kendi Orta Çağ köylüleri vardı. 1320'lerde Kral V. Giorgi, Lomisa'da, Darial Geçidi'ne yaptığı yolculuktan dönerken Aziz Yorgi'de dua etmek için durmuştur. Kral V. Giorgi, dağlık vadileri daha iyi bir hale getirmek için birtakım yasalar çıkarmıştır; yasadaki maddelerden birine göre, Kral ya da herhangi birisi bir Lomisa köylüsünü öldürürse 1.500 parça gümüş para ödeme cezasına çarptırılacaktır.
Lomisa tapınağında, ikonalar, haçlar, semboller ve çeşitli mutfak eşyaları gibi birçok kilise eşyası korunmuştur. Prens Vahuşti, 1745'te derlediği Gürcistan coğrafyası adlı eserinde, kilisenin çok sayıda ikona, haç, altın ve gümüşe ev sahipliği yaptığını yazmıştır. Günümüze kadar gelen bu eşyalardan bazıları, Mleta'daki bir kilise veya Tiflis'teki müzeler gibi daha güvenli ve erişilebilir yerlerde korunması için kaldırılmıştır. Bu eserlerin arasında, Lomisa Kilisesine Aragvi eristavisi ("dük") tarafından bağışlanan kaplar ve Gürcü Prens Vahtang'ın eşi Prenses Ketevan (1744-1808) tarafından sunulan gümüş bir mumluk da bulunmaktadır. praying St. George of Lomisa to grant them children in an inscription on the item.
Lomisoba

Lomisa kilisesi her yıl kutlanan Lomisoba (anlamı, "Lomisa ile ilgili") festivaline ev sahipliği yapmaktadır. Festival, muhtemelen Hristiyanlık öncesi dönemdeki tarikatların başlattığı ve Aziz Yorgi'nin döneminde geliştirilen bir gelenektir. Her yıl, Paskalya'dan sonraki yedinci haftanın çarşambasında, özellikle Mtiuleti, Hevi ve Hevsureti olmak üzere Gürcistan'ın çeşitli bölgelerinden binlerce insan festival için Lomisa kilisesine hacca gitmektedir. Festival, yüzlerce hayvanın ve özellikle koyunların, kiliseye çok uzak olmayan bir vadide katledildiği geniş çaplı bir hayvan kurban etme ritüelidir. 2010'larda gelenek, hayvan hakları aktivistleri tarafından her yıl daha fazla eleştirildi, ancak yerel halk geleneği terk etme çağrısını reddetti. Gürcü Ortodoks din adamları, kilisenin kansız kurbanlıkları tercih ettiğini belirtmiş ancak hayvan öldürme geleneğini ve beraberinde getirdiği kurbanlıkları yasaklayamayacağını açıklamıştır.
Kaynakça
- ^ "List of Immovable Cultural Monuments" (PDF) (Gürcüce). National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia. 12 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 25 Temmuz 2019.
- ^ "Lomisoba celebration — the door on one side and the key on the other side of the ABL" (İngilizce). EUMM in Geoorgia. 12 Haziran 2012. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ağustos 2019.
- ^ Dvali, T; Kakhadze, K; Ramishvili, A; Jorbenadze, B, (Ed.) (2008). საქართველოს ისტორიისა და კულტურის ძეგლთა აღწერილობა, ტ. 2 [Historical and cultural monuments of Georgia: Summa, vol. 2] (Gürcüce). Tiflis: Metsniereba. ss. 324-325. ISBN .
- ^ a b c Makalatia, Sergi (1930). მთიულეთი [Mtiuleti] (Gürcüce). Tiflis. ss. 167-176.
- ^ Nasmyth, Peter (2006). Walking in the Caucasus: Georgia. I.B.Tauris. ss. 54-57. ISBN .
- ^ a b Wardrop, Oliver (Temmuz 1914). "Laws of King George V, of Georgia, Surnamed "The Brilliant"". The Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland. ss. 611, 624. JSTOR 25189201.
- ^ Charachidzé, Georges (1971). Introduction à l'étude de la féodalité géorgienne. Paris: Librairie Droz. ss. 39-41. ISBN .
- ^ , Tsarévitch (1842). Brosset, Marie-Félicité (Ed.). ღეოღრაჶიული აღწერა საქართველოჲსა. Description géographique de la Géorgie [] (Gürcüce ve Fransızca). S.-Pétersbourg: A la typographie de l'Academie Impériale des Sciences. ss. 222-223. 31 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ağustos 2019.
- ^ Topuria, Tea; Gogua, Giorgi (5 Haziran 2015). "ლომისობა – მსხვერპლშეწირვის ტრადიცია" [Lomisoba — the tradition of sacrifice] (Gürcüce). Radio Free Europe/Radio Liberty (Georgian service). 7 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ağustos 2019.
- ^ Lomidze, Eka (19 Haziran 2014). "Lomisoba – Religious Fervor OR Mindless Slaughter of Animals?". 8 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ağustos 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lomisa Kilisesi Gurcuce ლომისა Dogu Gurcistan da bulunan Yorgi ye adanmis bir Orta Cag Hristiyan tapinagidir Yapi 9 veya 10 yuzyilda insa edilmis basit bir tas salon kilisesidir Deniz seviyesinden yaklasik 2200 metre yukseklikteki bir dag sirtinda Ksani ve Aragvi vadileri arasindaki su havzasi setinde bulunan Lomisa Mtiuleti yayla eyaletinin ve civardaki yerlerin baslica tapinagidir Tapinakta her yil paskalyadan sonraki 7 haftada bir festival duzenlenmektedir Festivalde hayvanlar toplu olarak kesilerek kurban edilir Tarihi ve kulturel onemi nedeniyle kilise Gurcistan in Ulusal Oneme Sahip Tasinmaz Kultur Anitlari listesine eklenmistir LomisaლომისაLomisaGenel bilgilerKonumLomisa Dagi Duseti Belediyesi Mtsheta Mtianeti GurcistanKoordinatlar42 24 43 K 44 29 58 D 42 41194 K 44 49944 D 42 41194 44 49944YukseklikZirveSalon kilisesiDua etmek icin giyilen zincir Kilisenin girisiKonumu ve mimarisiLomisa tapinagi Duseti Belediyesindeki yuksek daglik gecitte Kvemo Mleta kasabasinin 7 km guneyinde ve kucuk Pasanauri kasabasinin kus ucusu 18 km kuzeybatisinda konumlanmistir Kilisenin bulundugu Lomisi veya Alevi daginin kuzeyi gunumuzde idari olarak Gurcistan in Mtsheta Mtianeti bolgesinin bir parcasi olan tarihi Mtiuleti bolgesindeki Aragvi vadisine bakmaktadir Ksani vadisinin guneydeki bir kismi ise Agustos 2008 deki Rus Gurcu Savasindan sonra Guney Osetya sinirlari icerisinde kalmistir Lomisa moloz tastan insa edilmis 14 5 7 8 m olculerinde basit bir salon kilisesidir Orijinal yapi 9 veya 10 yuzyilda insa edilmistir Daha sonra guney ve kuzeyde yapilmis iki ek bina daha vardir Kilisenin bazi kisimlari harabe olmus ve bina kismen topraga ve dokuntuye gomulmustur Ic mekan tarih boyunca birkac kez yeniden duzenlenmistir Mevcut kilisede tonozlu tavan pilasterlar tarafindan sabitlenmis kemerin uzerinde durmaktadir Boyuna duvarlar nislidir Kilise binasi bir zamanlar kilisenin guneyindeki iki katli can kulesini olusturan duzensiz sutunlar da dahil olmak uzere cesitli yapilarin kalintilari ile cevrilidir Tarihi2011 festivalinde Lomisa kilisesi Lomisa daki can kulesinin kalintilari Lomisa bircok yerel efsane ve halk masalinda kendine yer bulmaktadir Kilisenin Harezm tutsakligindaki 7 000 Gurcunun Aziz Yorgi ikonasinin mucizevi mudahalesiyle kurtulusunu anmak icin buraya insa edildigi soylenmektedir Aziz Yorgi ikonasi Loma aslan adi verilen bir okuze monte edilmistir Baska bir efsaneye gore bir kraliyet dekolmani kaptani yakacak odun icin kilisenin kapisini dogradiginda ikonanin gazabina maruz kalmistir askerler kor edilmis ve kaptan kiliseye demir bir kapi bagislama sozu verene gorme yetileri ellerinden alinmistir Kilisenin icinde 16 ve 17 yuzyillara ait Gurcuce metinlerin yazili oldugu demir yazitla kaplanmis mese agacindan yapilmis bir kapi bulunmaktadir Kilisede ayrica buyuk bir eski demir zincir bulunmaktadir Inananlar bir dilek dilemek icin bu zinciri boyunlarina dolayip tapinakta uc kez saat yonunun tersine dolasirlar Lomisa tarihsel olarak Dogu Gurcistanli dagcilar icin en kutsal Hristiyan tapinagi olmustur Dagcilari tapinaga en cok baglayan sey Aziz Yorgi kilisesidir Lomisa yerel halkin savas ve baris konulari hakkinda toplanip tartisma yaptigi bir yerdi Kilise Gurcu kraliyetinin ve soylularin himayesinde olmaktan memnundu Ayni zamanda kilisenin kendi Orta Cag koyluleri vardi 1320 lerde Kral V Giorgi Lomisa da Darial Gecidi ne yaptigi yolculuktan donerken Aziz Yorgi de dua etmek icin durmustur Kral V Giorgi daglik vadileri daha iyi bir hale getirmek icin birtakim yasalar cikarmistir yasadaki maddelerden birine gore Kral ya da herhangi birisi bir Lomisa koylusunu oldururse 1 500 parca gumus para odeme cezasina carptirilacaktir Lomisa tapinaginda ikonalar haclar semboller ve cesitli mutfak esyalari gibi bircok kilise esyasi korunmustur Prens Vahusti 1745 te derledigi Gurcistan cografyasi adli eserinde kilisenin cok sayida ikona hac altin ve gumuse ev sahipligi yaptigini yazmistir Gunumuze kadar gelen bu esyalardan bazilari Mleta daki bir kilise veya Tiflis teki muzeler gibi daha guvenli ve erisilebilir yerlerde korunmasi icin kaldirilmistir Bu eserlerin arasinda Lomisa Kilisesine Aragvi eristavisi duk tarafindan bagislanan kaplar ve Gurcu Prens Vahtang in esi Prenses Ketevan 1744 1808 tarafindan sunulan gumus bir mumluk da bulunmaktadir praying St George of Lomisa to grant them children in an inscription on the item LomisobaLomisi ndeki Gurcu hacilar 2008 de Rus sinir muhafizlari tarafindan Gurcistan in geri kalanindan ayrilan Ksani vadisine bakiyorlar Lomisa kilisesi her yil kutlanan Lomisoba anlami Lomisa ile ilgili festivaline ev sahipligi yapmaktadir Festival muhtemelen Hristiyanlik oncesi donemdeki tarikatlarin baslattigi ve Aziz Yorgi nin doneminde gelistirilen bir gelenektir Her yil Paskalya dan sonraki yedinci haftanin carsambasinda ozellikle Mtiuleti Hevi ve Hevsureti olmak uzere Gurcistan in cesitli bolgelerinden binlerce insan festival icin Lomisa kilisesine hacca gitmektedir Festival yuzlerce hayvanin ve ozellikle koyunlarin kiliseye cok uzak olmayan bir vadide katledildigi genis capli bir hayvan kurban etme rituelidir 2010 larda gelenek hayvan haklari aktivistleri tarafindan her yil daha fazla elestirildi ancak yerel halk gelenegi terk etme cagrisini reddetti Gurcu Ortodoks din adamlari kilisenin kansiz kurbanliklari tercih ettigini belirtmis ancak hayvan oldurme gelenegini ve beraberinde getirdigi kurbanliklari yasaklayamayacagini aciklamistir Kaynakca List of Immovable Cultural Monuments PDF Gurcuce National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia 12 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 25 Temmuz 2019 Lomisoba celebration the door on one side and the key on the other side of the ABL Ingilizce EUMM in Geoorgia 12 Haziran 2012 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Agustos 2019 Dvali T Kakhadze K Ramishvili A Jorbenadze B Ed 2008 საქართველოს ისტორიისა და კულტურის ძეგლთა აღწერილობა ტ 2 Historical and cultural monuments of Georgia Summa vol 2 Gurcuce Tiflis Metsniereba ss 324 325 ISBN 978 99928 20 43 8 a b c Makalatia Sergi 1930 მთიულეთი Mtiuleti Gurcuce Tiflis ss 167 176 Nasmyth Peter 2006 Walking in the Caucasus Georgia I B Tauris ss 54 57 ISBN 9781845112066 a b Wardrop Oliver Temmuz 1914 Laws of King George V of Georgia Surnamed The Brilliant The Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland ss 611 624 JSTOR 25189201 Charachidze Georges 1971 Introduction a l etude de la feodalite georgienne Paris Librairie Droz ss 39 41 ISBN 9782600033480 Tsarevitch 1842 Brosset Marie Felicite Ed ღეოღრაჶიული აღწერა საქართველოჲსა Description geographique de la Georgie Gurcuce ve Fransizca S Petersbourg A la typographie de l Academie Imperiale des Sciences ss 222 223 31 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Agustos 2019 Topuria Tea Gogua Giorgi 5 Haziran 2015 ლომისობა მსხვერპლშეწირვის ტრადიცია Lomisoba the tradition of sacrifice Gurcuce Radio Free Europe Radio Liberty Georgian service 7 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Agustos 2019 Lomidze Eka 19 Haziran 2014 Lomisoba Religious Fervor OR Mindless Slaughter of Animals 8 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Agustos 2019