M83 Grubu

Erboğa kümesi veya Erboğa Süperkümesi ile karıştırmayınız.

Erboğa A/M83 Grubu, Suyılanı, Erboğa ve Başak takımyıldızları bölgesinde bulunan karmaşık bir gökada grubudur. Grup, büyük olasılıkla iki alt gruptan oluşur. Erboğa A Grubu, yaklaşık olarak 11,9 MIy (3,66 Mpc) uzaklıktaki yakın bir radyo gökada olan Erboğa A merkezinin etrafındadır.M83 Grubu, yaklaşık olarak 14,9 MIy (4,56 Mpc) uzaklıkta ve karşıdan görünen bir sarmal gökada olan Messier 83 merkezi etrafındadır.

M83 Grubu
Erboğa A gökadası, grubun geniş ve büyük kütleli üyesidir.
Gözlem verisi (Dönem J2000)
Takımyıldız	Suyılanı, Erboğa, & Başak
Sağ açıklık (α)	13^sa 20^d
Dik açıklık (δ)	-44° 58′
En parlak üye	Erboğa A
Galaksi sayısı	44
Özellikler
Kırmızıya kayma (z)	550 km/s
Katalog belirtmeleri
NGC 5128 Group, Centaurus A Group, LGG 344

Bu grup bazen tek bir grup, bazen de iki ayrı grup olarak tanımlanmaktadır. Bu nedenle, bazı kaynaklarda Erboğa A Grubu (Centaurus A Group) ve M83 Grubu (M83 Group) olarak adlandırılan iki nesneden bahsedilir. Erboğa A çevresindeki gökadalar ile M83 çevresindeki gökadalar fiziksel olarak birbirlerine yakındır ve her iki alt grup da birbirlerine göre hareket etmiyor gibi görünmektedir.

Erboğa A/M83 Grubu, Yerel Grup'un da uzaktaki bir üyesi olduğu yerel süperküme olan Başak Süperkümesi'nin bir parçasıdır.

Üyeler

İki sarmal gökada M83 ve NGC 4945 ile büyük merceksi gökada NGC 5128 başlıca elemanlarıdır. NGC 5128 yakın gökadaların en parlaklarından biridir ve güçlü bir radyo dalgası kaynağıdır (Radyo gök bilimciler tarafından "Erboğa A" olarak anılır). Bu gökada aynı zamanda son birkaç yüz milyon yılda büyük bir sarmal gökada ile birleşmiş gibi gözükmektedir. NGC 4945, gruptaki en büyük ikinci gökadadır ve neredeyse yandan görülen sarmal bir gökadadır. M83, tam karşıdan görülen çok ünlü bir sarmal gökadadır. NGC 5068, grup merkezinin 20 derece kuzeyinde yer alan küçük, sarmal bir gökadadır. NGC 5102, bir merceksi gökadadır. , gözlerden oldukça gizlenmiş, yandan görülen, düzensiz (veya belki de sarmal) bir gökadadır. NGC 5128 gökadası dikkate değer bir gökadadır. Resmi olarak merceksi bir gökada (merkezi bir şişkinlik ile etrafını saran düzgün bir yıldız diskinden oluşan gökada) olarak sınıflandırılmıştır, ancak çok garip görünmektedir. Gök bilimciler ancak 1952 yılında bu nesnenin bir gökada olduğunu teyit edebildiler. Gökada, kalın, karanlık bir toz şeridiyle iki eşit parçaya bölünmüştür ve bu şerit aynı zamanda güçlü bir radyo dalgası kaynağıdır. Gökada, radyo gök bilimciler tarafından yaygın olarak "Erboğa A" olarak anılır, çünkü burası 1950'lerde bu takımyıldızda keşfedilen ilk güçlü radyo dalgası kaynağıdır. Gökada, bize en yakın "radyo gökada"dır. Radyo ve kızılaltı teleskoplarla yapılan gözlemler, NGC 5128'in büyük bir ihtimalle yaklaşık 500 milyon yıl önce sarmal bir gökada yuttuğunu göstermektedir ve bu çarpışmanın etkileri güçlü radyo yayınına güç sağlamaktadır. NGC 5253, M83'e yakın küçük bir sarmal/düzensiz gökadadır. ESO 97-13, daha çok Pergel gökadası olarak bilinen sarmal bir gökadadır. Samanyolu'nun diğer tarafında, grubun 20 derece güneyinde yer alan, görünmesi çok zor bir gökadadır. , grubun sol tarafında, yandan görülen, gözlerden saklı sarmal bir gökadadır.

Üye listesi

M83 grubunun başlıca gökadaları aşağıda listelenmiştir. Bu grup, Samanyolu'nun düzlemine yakın bir konumda yer alır ve Samanyolu düzleminin gerisinde hala keşfedilecek gökadalar var olabilir. Pergel Gökadası (ESO 97-13) bu listeye dahil edilmiştir çünkü her ne kadar grup merkezinin 25 derece güneyinde yer alsa da, gökada büyük bir ihtimalle grup üyesi seçilmek için aşağı yukarı doğru uzaklıktadır. Liste pek çok kaynakta belirtildiği üzere iki altgrup için ayrı ayrı düzenlenmiştir.

Erboğa A/M83 Grubu'nun haritası

Erboğa A altgrup üyeleri

Adı	Tipi	S.A. (J2000)	D.A. (J2000)	Kırmızıya kayma (km/s)	Görünür parlaklık
	Sph	13^sa 11^d 13.8^s	-38° 53′ 56″		17.3
		13^sa 48^d 09.1^s	-47° 33′ 54″		17.5
Erboğa A (NGC 5128)	S0 pec	13^sa 25^d 27.6^s	-43° 01′ 09″	547 ± 5	7.8
	dSph	13^sa 12^d 45.2^s	-41° 49′ 57″		19.3
	dE	13^sa 46^d 00.8^s	-36° 19′ 44″		17.1
	Im	13^sa 37^d 25.3^s	-39° 53′ 48″	492 ± 4	16.5
		13^sa 48^d 47.0^s	-37° 58′ 29″	581 ± 8	16.9
		13^sa 51^d 12.0^s	-46° 58′ 12.9″	529 ± 6
	E/Sph	12^sa 44^d 21.5^s	-42° 56′ 23″		16.7
	Sph	13^sa 22^d 12.8^s	-42° 43′ 41″		18.5
	Sph	13^sa 41^d 38.1^s	-42° 34′ 55″		18.1
	dI	13^sa 05^d 02.1^s	-40° 04′ 58″	617 ± 4	16.3
	dI/dSph	13^sa 27^d 27.8^s	-45° 21′ 10″		18
	dSph	13^sa 43^d 36.0^s	-43° 46′ 11″		18.5
	dSph	13^sa 46^d 16.8^s	-45° 41′ 05″		19.2
	dSph	13^sa 48^d 46.4^s	-46° 59′ 46″		18
NGC 4945	SB(s)cd	13^sa 05^d 27.5^s	-49° 28′ 06″	563 ± 3	9.3
NGC 5102	SA0	13^sa 21^d 57.6^s	-36° 37′ 49″	468 ± 2	10.4
NGC 5206	SB(r)0	13^sa 33^d 44.0^s	-48° 09′ 04″	571 ± 10	11.6
NGC 5237	I0	13^sa 37^d 39.0^s	-42° 50′ 49″	361 ± 4	13.2
	IABm	13^sa 03^d 33.6^s	-46° 35′ 06″
	I0 pec	13^sa 10^d 32.9^s	-46° 59′ 27.3″	1853 ± 32	13.3
	dE	13^sa 13^d 09.1^s	-44° 53′ 24″	784 ± 31	14.1
	IBm	13^sa 21^d 47.4^s	-45° 03′ 42″	741	16.1
	Im	13^sa 22^d 02.0^s	32° 07′		16.6
	IABm	13^sa 27^d 37.4^s	-41° 28′ 50″	516 ± 3	12.9
	dE	13^sa 42^d 05.6^s	-45° 12′ 18″		17.6
	IB(s)m	13^sa 45^d 00.5^s	-41° 51′ 40″	545 ± 2	14.0
	dS0/Im	13^sa 57^d 01.4^s	-35° 19′ 59″	561 ± 32	14.8

M83 altgrup üyeleri

Adı	Tipi	S.A. (J2000)	D.A. (J2000)	Kırmızıya kayma (km/s)	Görünen parlaklık
	dIm	13^sa 24^d 36.2^s	-30° 58′ 19″	487 ± 1	16.7
	dE/Im	13^sa 21^d 32.4^s	-31° 53′ 11″		17.6
	dSph	13^sa 46^d 40.4^s	-29° 58′ 41″		19.
		13^sa 36^d 56.1^s	-33° 21′ 23″	591	17.3
	S	13^sa 26^d 44.4^s	-30° 21′ 45″	274 ± 65	14.4
	IBm pec	13^sa 40^d 18.4^s	-28° 53′ 32″	674 ± 53	15.0
	dI	13^sa 36^d 35.5^s	-29° 34′ 17″	381	14.3
	dI	13^sa 21^d 08.2^s	-31° 31′ 45″	571 ± 3	17.1
	dSph	13^sa 22^d 56.2^s	-33° 34′ 22″		17.6
M83	SAB(s)c	13^sa 37^d 00.9^s	-29° 51′ 57″	513 ± 2	8.2
NGC 5253	Im pec	13^sa 39^d 55.9^s	-31° 38′ 24″	407 ± 3	10.9
NGC 5264	IB(s)m	13^sa 41^d 36.7^s	-29° 54′ 47″	478 ± 3	12.6
		13^sa 35^d 08.1^s	-30° 07′ 03″	13848	15.8
	Im	13^sa 37^d 20.0^s	-28° 02′ 42″	587 ± 3	15.0
	Im	13^sa 36^d 31.1^s	-29° 14′ 06″	573 ± 1	15.4

İlave olarak, , ve Erboğa A Altgrubu'nun olası üyeleri; , NGC 5408 ve ise M83 Altgrubu'nun olası üyeleridir. yalnızca Karachentsev yayınında M83 altgrubu üyesi olarak yer almış, ancak daha sonraki analizler bunu doğrulamıştır

Kaynakça

1. ^ Kepple, George Robert (1998). The Night Sky Observer's Guide, Volume 2. Willmann-Bell, Inc. s. 73. ISBN . 
2. ^ ^{a b c d e f} "NASA/IPAC Extragalactic Database". NGC 5128 Grubu için sonuçlar. 14 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Kasım 2006. 
3. ^ ^{a b c d e f g} I. D. Karachentsev (2005). "The Local Group and Other Neighboring Galaxy Groups". Astronomical Journal. Cilt 129. ss. 178-188. doi:10.1086/426368. 21 Şubat 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mart 2009. 
4. ^ R. B. Tully (1988). Nearby Galaxies Catalog. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN . 
5. ^ P. Fouque, E. Gourgoulhon, P. Chamaraux, G. Paturel (1992). "Groups of galaxies within 80 Mpc. II - The catalogue of groups and group members". Astronomy and Astrophysics Supplement. Cilt 93. ss. 211-233. 13 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ekim 2020. KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi ()
6. ^ A. Garcia (1993). "General study of group membership. II - Determination of nearby groups". Astronomy and Astrophysics Supplement. Cilt 100. ss. 47-90. 13 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ekim 2020. 
7. ^ ^{a b c d e f g h i j} "NASA/IPAC Extragalactic Database". Çeşitli gökadalar için sonuçlar. 14 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2006. 
8. ^ M. Grossi, M. J. Disney, B. J. Pritzl, P. M. Knezek, J. S. Gallagher, R. F. Minchin, K. C> Freeman (2006). "Star formation history and evolution of gas-rich dwarf galaxies in the Centaurus A group". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Cilt 374. ss. 107-130. doi:10.1111/j.1365-2966.2006.11125.x. 22 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mart 2009. KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi ()