Nükleer ve yüksek enerji fiziği () deneyleri boyut, süreç ve eder bakımlarından çok büyük ölçeklidir. Bu dev sistemler, bünyelerinde bulunan alt dedektör sistemlerinden gelen veriyi uygun bir biçimde kalıcı veri saklama birimlerine kaydederler. Kaydedilen bu verinin dedektörlerden alınıp sürekli olarak saklanacakları birimlere gönderilmesi işlevi veri toplama sistemi aracılığı ile sağlanır.
Veri toplama sisteminin işlevlerinden biri de dedektör sisteminin hangi durumda olduğunu belirlemek ve dedekte edilmekte olan fizik olaylarını denetlemektir. Dedekte edilmekte olan fizik olaylarının yeterlilik derecesinin belirli bir seviyede olması, yapılan çalışmanın amacına ulaşması açısından çok önemlidir. Bu yeterlilik seviyesi zamanla deneysel ortama ve onun bileşenlerine (hızlandırıcı, donanım, yazılım ve insan girdisi) bağlı olarak değişir. Deneysel sistemin çıkışındaki verinin, istenen fiziksel olayları içeriyor olabilmesi için sürekli olarak uygun yöntemlerle denetleniyor olması gereklidir.
Dedektör geliştiren gruplar/laboratuvarlar, geliştirdikleri sistemin ürettiği verinin -kendi amaçları doğrultusunda- yeterliliğine yoğunlaşır. Bu alt dedektör sisteminden gelen verinin her bir parçasının (bir bit ya da bir - byte) kusursuz ve önceden belirlenmiş bir düzen içinde akması gerekir. Hatalı olan herhangi bir durumun çok kısa bir süre içinde belirlenebilmesi ve hatayı düzeltmek için gerekli bilgiye hızla ulaşılabilmesi için veri izleme yazılımı kullanılır. Bu, toplanan verinin -ilgilenilen fiziksel olaylara bağlı olarak- yeterliliğinin belli bir seviyenin üzerinde tutulmasını sağlar.
Karakteristik bir veri izleme yazılımı olan MOOD (Monitor Of On-line Data & Detector Debugger - Canlı veri izleyici ve dedektör hata ayıklayıcı), ROOT (Avrupa Nükleer Fizik Laboratuvarı - CERN' de geliştirilmiş analiz kütüphanesi ve çalışma ortamı) ve (ALICE Data Acqusition () and Test Environment - Veri toplama ve test ortamı) kütüphane işlevlerini kullanan bir canlı veri izleme yazılımı olarak İstanbul Üniversitesi Fizik Bölümü ve CERN işbirliği ile geliştirilmiştir. MOOD isimli yazılım, yüksek seviyeli bir veri yeterliliği izleyicisidir ve C/ dilleri kullanılarak yazılmıştır.
İlgili bağlantılar
- CERN ana sayfası*
- 26 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nukleer ve yuksek enerji fizigi deneyleri boyut surec ve eder bakimlarindan cok buyuk olceklidir Bu dev sistemler bunyelerinde bulunan alt dedektor sistemlerinden gelen veriyi uygun bir bicimde kalici veri saklama birimlerine kaydederler Kaydedilen bu verinin dedektorlerden alinip surekli olarak saklanacaklari birimlere gonderilmesi islevi veri toplama sistemi araciligi ile saglanir Bir MOOD Penceresi Ring Imaging CHerenkov detector Cherenkov radyasyon halkasi dedektoru dedektorunu izlerkenBir MOOD Penceresi Time Projection Chamber Zaman Izdusum Odasi dedektorunu izlerken birbiri uzerine binen renkli yollar dedektorun algiladigi kozmik uzaydan gelen parcaciklarin dedektor hacmi icinde biraktigi izleri gostermektedir Denetleniyor olan alt dedektor sistemi kesik ucgen biciminde olmasina karsin urettigi verinin eksik olmasi bazi elektronik bilesenlerin calismadigina isaret nedeniyle sekli tam olarak gorulememektedir Veri toplama sisteminin islevlerinden biri de dedektor sisteminin hangi durumda oldugunu belirlemek ve dedekte edilmekte olan fizik olaylarini denetlemektir Dedekte edilmekte olan fizik olaylarinin yeterlilik derecesinin belirli bir seviyede olmasi yapilan calismanin amacina ulasmasi acisindan cok onemlidir Bu yeterlilik seviyesi zamanla deneysel ortama ve onun bilesenlerine hizlandirici donanim yazilim ve insan girdisi bagli olarak degisir Deneysel sistemin cikisindaki verinin istenen fiziksel olaylari iceriyor olabilmesi icin surekli olarak uygun yontemlerle denetleniyor olmasi gereklidir Dedektor gelistiren gruplar laboratuvarlar gelistirdikleri sistemin urettigi verinin kendi amaclari dogrultusunda yeterliligine yogunlasir Bu alt dedektor sisteminden gelen verinin her bir parcasinin bir bit ya da bir byte kusursuz ve onceden belirlenmis bir duzen icinde akmasi gerekir Hatali olan herhangi bir durumun cok kisa bir sure icinde belirlenebilmesi ve hatayi duzeltmek icin gerekli bilgiye hizla ulasilabilmesi icin veri izleme yazilimi kullanilir Bu toplanan verinin ilgilenilen fiziksel olaylara bagli olarak yeterliliginin belli bir seviyenin uzerinde tutulmasini saglar Karakteristik bir veri izleme yazilimi olan MOOD Monitor Of On line Data amp Detector Debugger Canli veri izleyici ve dedektor hata ayiklayici ROOT Avrupa Nukleer Fizik Laboratuvari CERN de gelistirilmis analiz kutuphanesi ve calisma ortami ve ALICE Data Acqusition and Test Environment Veri toplama ve test ortami kutuphane islevlerini kullanan bir canli veri izleme yazilimi olarak Istanbul Universitesi Fizik Bolumu ve CERN isbirligi ile gelistirilmistir MOOD isimli yazilim yuksek seviyeli bir veri yeterliligi izleyicisidir ve C C dilleri kullanilarak yazilmistir Ilgili baglantilarCERN ana sayfasi 26 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde