Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Madra Dağları ya da Madra Dağı ( Antik Yunanca:Pindasos),Ege Bölgesi’nin Asıl Ege Bölümü ile Marmara Bölgesi’nin Güney Marmara Bölümü’nün sınırlarında yer alır. Madra Dağı, Balıkesir ilinin İvrindi, Havran, Burhaniye, Gömeç ve Ayvalık ilçeleri ile İzmir ilinin Bergama ilçesi topraklarında yer almaktadır.
| Madra Dağları | |
|---|---|
| Madra Dağı, Pindasos | |
 | |
| En yüksek noktası | |
| Yükseklik | 1.341 m (4.400 ft) |
| Koordinatlar | 39°21′54″K 27°13′18″D / 39.36500°K 27.22167°D |
| Coğrafya | |
| Konum | İvrindi, Balıkesir, Türkiye |
| Jeoloji | |
| Dağ türü | Sıradağlar |
  Türkiye' deki konumu | |
Etimoloji
İsmi, "Ma-adra", ana tanrıça Ma'nın kocası(Adra) anlamına gelir
Jeomorfoloji
Bu dağlık alan, Kuzeydoğu-güneybatı istikametinde uzanır ve yaklaşık olarak 20 km'lik bir genişliğe sahiptir. Kuzeybatı sınırını Havran Çayı oluğu, güneydoğu sınırını Bakırçay oluğu, kuzey sınırını ise İvrindi Çayı çizmektedir.
Başlıca jeomorfolojik unsurlar; Madra Dağı (Maya Tepe 1341 m.), Yaylacık Dağı (Yaylacıkdede Tepe 1220 m.), Kuzuluk Dağı (Geyikli Tepe 1062 m.) ile bu dağları çevreleyen tepelik alanlardır.
Madra dağı eski bir kıvrım dağının temeli olup etrafı çepeçevre neojen göl tortulları, lav ve tüfleri ile kuşatılmış ve bunlar da aşınım sonucunda tepelik bir görünüm almıştır.
Madra Dağı’nın kuzey uzantısı durumundaki Şap Dağı'nın yükseltisi 11O m'dir.
Madra Dağı’nın kuzey ve güney yamaçları arasında, Iitolojik yapı ve iklime bağlı olarak ortaya çıkan eğim farklılıkları gözlenmektedir. lntruzif bir kütle olan Kozak masifinin yer aldığı güney yamaçlarda ortalama eğim % IO kadarken, daha nemli iklim şartlarının hüküm sürdüğü ve metamorfik şistlerin yer aldığı kuzey yamaçlarda ortalama eğim % 15'e ulaşmaktadır, Kuzey yamaçlar, taban suyu seviyesi değişmelerine bağlı olarak vadilerle derin olarak yarılmıştır. Bu genç vadilerin derinliği, Çalkaya Deresi vadisinde olduğu gibi 350 metreyi aşmaktadır. Ortalama yamaç eğiminin % 25'in üzerine çıktığı vadilerin belirli yerlerinde, eski aşınım yüzeylerinin kalıntıları durumundaki küçük düzlükler ve az eğimli yüzeylere rastlamak mümkündür.
Jeoloji
Madra Dağı, Bergama grabeni ile Edremit grabeni arasında yükselmiş olan bir horsttur. Bu horst, çevresindeki graben alanlarından normal faylarla ayrılmıştır ki bu faylar genel olarak kuzeybatı-güneydoğu doğrultusundadır. 1250 km²¹lik bir saha kaplayan Madra Dağı’nın merkezi kısmında yine aynı doğrultulu uzanan Kozak depresyonu adı verilen çukur bir alan yer almaktadır.
Kozak depresyonu, genç tektonik hareketler sırasında Madra çayı yatağının bir süre kapalı kalması ve yeni yükselmiş bir eşik gerisinde akarsuyun alüvyonlarını biriktirmesi ile oluşmuştur.
Madra Dağı, batısında yer alan Neojen yaşlı malzemelerle örtülü kıyı ovalarından, güneybatı-kuzeydoğu doğrultulu fay hatlarıyla ayrılmaktadır. Dağ, güneydoğusundan da güneybatı-kuzeydoğu doğrultulu bir fay hattı ile ayrılmıştır. Bu fay hattı, Bakırçay grabenini oluşturan tektonik çizgiye tekabül etmektedir.
Pliyosendeki son tektonik hareketlerin yol açtığı bölgesel yükselme ve yükselmenin oluşturduğu gerilim kuvvetleri, Ege grabenlerinin ve Madra Dağı’nın diğer kenar faylarını oluşturmuş, bu kuvvetler ayrıca iç kesimlerde de etkisini göstererek, kütlenin birçok tali bloklara bölünmesine yol açmıştır.
Uzanışı kabaca kuzeybatı-güneydoğu doğrultulu olan Maya Tepe (1344 m.), Madra Dağı’nın en yüksek tepesidir. Tepenin jeolojik yapısında granodiyoritler ve metamorfik şistler hâkimdir. Dağın zirve kesimlerini, gençleşme hareketlerinin bir sonucu olarak vadilerini bulundukları temele gömen akarsular tarafından derince yarılmış düzlükler oluşturmaktadır.
Kuzeydoğuya bakan yüz ise, Kocaçay’ın yukarı havzasını teşkil eden Kocageçit, Akbaba ve Çetindere tarafından derin vadilerle yarılmıştır. Dağın güneybatısı ise Kozak depresyonuna doğru yavaş yavaş alçalır. 450–500 metre yükseltiye sahip Kozak havzası dağın çekirdeğini oluşturan iri kristalli granodiyoritler üzerinde şekillenmiştir.
Toprak
Alanda kireçsiz kahverengi orman toprakları çok yaygındır. Bölgedeki andezit, tüf, granodiyorit, metamorfik şistler gibi kayaçların kireç bakımından fakir olmaları ve tortul kayaçlardaki kirecin de yıkanma yoluyla topraktan ayrışarak uzaklaşması, bu tip toprakların oluşumunda önemli rol oynamaktadır. Bu topraklar genellikle Madra Dağı’nda yıllık ortalama yağışın 700 mm’yi aştığı yerlerde ve 500 metre ile 1300 metre arasındaki yükselti kuşağında görülmektedir. İklim etkisi ile oluşmuş olan bu toprak grubu, ana kayanın özelliğine bağlı olarak farklı tekstür özellikleri de göstermektedir. Örneğin, Kozak havzasındaki granit ana kayasının üzerinde kum oranı yüksek ve tınlı-kum tekstürü gösteren kireçsiz kahverengi orman toprakları yer almaktadır. Bu tekstür yapısı ise fıstık çamının gelişimi için uygun ortam şartı sağlamaktadır.
Dağın, güneybatıya bakan yüzü Kozak depresyonuna doğru alçalmaktadır. Dağın bu yüzü, kuzey bakılı yamaçlara göre kuzeyden gelen rüzgârlardan yararlanamaz. Bu nedenle, kuzey yamaçlar kadar elverişli bir yetişme ortamı değildir. Tamamen granodiyoritlerden meydana geldiği için, granodiyoritlerin ayrışmasından oluşan kireçsiz kahverengi orman toprakları hâkimdir. Bunun yanında kahverengi orman, kireçsiz kahverengi, kırmızı kahverengi Akdeniz, rendzina ve kolüvyal topraklar mevcuttur. Alanın doğu ve batı kesimlerinde ise kahverengi orman toprakları yaygındır. Kireçli ana materyal üzerinde gelişen bu topraklar orta derecede humus içermektedir.
Madra dağında geniş yer tutan andezit, dasit, tüf ve bazaltlardan oluşan volkanik arazilerde, bitki örtüsünün çeşitli nedenlerle taşınması sonucunda üst toprak aşınarak taşınmıştır. Bu sahalardaki toprak sürekli gençlik safhasında kalıp olgun bir profil yapısına ulaşamayan entisol-inceptisol grubundan volkanik litosollerdir.
İklim
Madra kütlesinin zirveler hattı, Ege ve Marmara havzalarını ayıran su bölümü hattıdır. Bu nedenle, kütlenin kuzeydoğusu, Karadeniz ve Marmara üzerinden gelen nemli hava kütlelerinden yararlanabilmektedir. Buna karşılık, güneybatısı tamamıyla Akdeniz iklim şartlarının etkisi altındadır. Ayrıca bakı, yükselti, yer şekilleri ve denizel etkilere bağlı olarak iklimsel koşullarda alansal farklılıklar ortaya çıkmaktadır. Örneğin Madra Dağı kuzeyden gelen hava kütlelerinin etkilerine açık olması ve kıyı kuşağına göre iç tarafta yer alması nedeniyle Akdeniz ikliminden farklı olarak, kuzeyden gelen hava akımlarına maruz kalabilmekte ve kıyı kuşağına göre yaz-kış sıcaklık farkları daha yüksek olmaktadır. Yine dağın batı kesimi burada yer alan Ege Denizi’nin etkileri nedeniyle daha ılıman bir iklime sahipken; dağlık alanın doğu kesimi denizel etkilerden uzaktır.
Dağın en yüksek noktası olan Maya Tepe’de yıllık ortalama sıcaklıklar 10◦C’nin altına düşmektedir. Benzer durum yağış miktarına da yansımaktadır. Yıllık ortalama yağış miktarları Ayvalık’ta 641,8 mm, İvrindi’de 574,9 mm ve 500 metre yükseklikte bulunan Kozak’ta ise 946,5 mm’dir.
Madra Dağı’nda iklim genel olarak Akdeniz yağış rejimi ile benzerlik gösterir. Yaz mevsimi en kurak mevsimken; yıllık yağış miktarının yarısından fazlası kış mevsiminde düşmektedir. Yaz mevsiminde yağış miktarı yok denecek kadar azdır. Bölgenin en yağışlı ayı aralık, en kurak ay ise ağustostur.
Ana hatları ile Akdeniz iklimi hâkim olsa da yerel şartlar dikkate alındığında dağın kuzey-kuzeydoğuya bakan yamaçlarında Karadeniz ikliminin, güney ve güneybatısına bakan kesimlerinde ise Akdeniz ikliminin etkileri görülmektedir.
Hidroloji
Madra Dağı zengin ve sık bir akarsu ağına sahiptir. Bölgede dağlık alandan kaynaklarını alıp çevreye doğru ışınsal şekilde gelişmiş olan radyal akarsu ağı mevcuttur. Kuzeyden Havran, batıdan kıyı ovaları ve güneyden Bakırçay grabeniyle çevrelenmiş olan Madra Dağı kütlesi, kuzeyindeki 550 metrelik bir eşik vasıtası ile Kazdağı silsilesinin bir kolu olan Şapdağı’na bağlanmaktadır. Bu eşik aynı zamanda Ege havzası ile Marmara havzasını ayırmaktadır. Bölgenin yağış rejimine paralel olacak şekilde burada yer alan akarsuların akım değerleri kış aylarında artmakta ve yaz aylarında en düşük seviyelere inmektedir.
Havran Çayı Ege havzasına, Kocaçay ise Susurluk aracılığı ile Marmara havzasına aittir. Geniş bir su toplama havzasına sahip olan Havran Çayı, Tuzla yakınlarından Edremit Körfezi’ne dökülür. Madra Dağı kütlesinin kuzeydoğu yamaçlarından kaynaklanan Kocaçay da burada geniş bir alanın sularını toplayarak kuzeydoğuya doğru akar ve Manyas Gölü’ne dökülür.
Dağın zirve bölgesindeki aşınım seviyelerinden kaynaklanan Madra Çayı asıl kaynağını ağız kısmına en uzak noktada olan Madra Dağı’nın güneybatı yamaçlarından alır. Kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda akmaya devam ederek Kozak kütlesinin sularını toplar ve burada Kozak Çayı adını alır. Kozak havzasından çıkarak bir boğaz içine giren akarsu, bu kesimden itibaren denize boşaldığı yere kadar kısmında ise Madra Çayı olarak adlandırılır. Madra Çayı, Altınova’dan sonra bir delta oluşturarak Ege Denizi’ne ulaşır. Madra Çayı üzerinde sulama amaçlı inşa edilmiş olan Madra Barajı 1999 yılında tamamlanarak hizmete açılmıştır. Baraj sayesinde Altınova’da bulunan tarım alanları sulanmaya başlanmıştır. Dağın güney kesiminin sularını ise Bakırçay’ın İlyas Dere, Kestel Deresi, Bergama Deresi ile Geyikli Dere kolları toplar ve Bakırçay aracılığı ile Çandarlı Körfezi’ne dökülür. Madra Dağı, çevresindeki yerleşmeler için önemli su kaynaklarına sahiptir. Dağın, kuzey yamaçlarının suları Kozak Çayı tarafından; batı ve kuzeybatı yamaçlarının suları Karadere tarafından drene edilmektedir.
Bitki Örtüsü
Bakı şartlarına bağlı olarak alanın kuzey ve güney bakılı yamaçlarındaki bitki örtüsü önemli değişkenlik göstermektedir. Akdeniz iklim şartlarının daha baskın olduğu güney yamaçlarda, yükseltiye bağlı olarak kızılçam, fıstık çamı ve karaçam ormanları geniş alanlar kaplamaktadır. Buna karşılık daha nemli iklim şartlarının hâkim olduğu kuzey yamaçlarda ise karaçam ve kestane ormanları bulunmaktadır.
Madra Dağınnın kuzeydoğusunda ise 350–400 metre yükseltilerde kızılçamlara karaçamlar karışmaktadır. Adacıklar halinde bulunan kestane ormanları burada yer alan bazı köylerinin ekonomik geçim kaynağı durumundadır.
Güney yamaçta bulunan Kozak havzası çevresinde fıstık çamlarının yaygın olmasını sadece iklim koşulları ile açıklamak yeterli değildir. Alandaki bu bitkinin varlığı sıcaklık isteği yanında toprak isteği de ilişkilidir. Kozak havzasındaki granodiyorit ana kayası üzerinde gelişmiş olan kumlu topraklar fıstık çamı için uygun ortam koşuludur. Yörede 850 metre yükseltiye kadar bulunan fıstık çamlarının toplam alanı yaklaşık 43 bin hektardır. Düzenli bir bakıma sahip olan fıstık çamı sahalarında çoğunlukla orman altı floraları ortadan kaldırılmıştır.
Kozak havzasında fıstık çamları dışında kalan bitki örtüsü değerlendirildiğinde; bu alandaki aslî bitki örtüsü büyük ölçüde tahrip edilmiş olduğundan, alan, orman örtüsünden mahrumdur. Bu yörede sadece çalı formasyonu varlığını koruyabilmiştir.
Bakı ve yükselti faktörleri, kuzeydoğulu yamaçlarda elverişli bir yetişme ortamı oluşmasına imkân verdiği için Madra Dağı’ndaki en gür bitki örtüsüne burada rastlanılmaktadır. Kuzey yamaçlar daha fazla nemlidir ve eğimlidir; eğimli yamaçlar ise tamamen karaçam ve kestane ormanları ile kaplıdır. Bu yamaçta 750 metreye kadar olan kesimde hâkim elemanı meşelerin oluşturduğu ve aralarına önemli ölçüde gürgen, kestane ve karaçamların girdiği karışık bir orman formasyonu ile kaplıdır. 500 metreden 1300 metreye kadar olan kademede karaçamlar yer almaktadır.
Eğimli yamaçların fazla olması buradaki tarım alanlarını sınırlamıştır. Tarımsal faaliyetlerin yoğunlaştığı sahalar, vadi yamaçları ve sırtlar üzerindeki eski aşınım yüzeyi kalıntılarıdır.
Madra Dağının batı kesimi genelde kuru ormanlar sahasıdır. Dağın denize bakan batı yamaçlarında, kıyıdan yaklaşık 450 metre yükseltiye kadar monokültür halinde zeytin ziraatine ayrılmıştır.
Güneybatı yamaçlarda ise meşe ormanları bulunmaktadır.
Orman örtüsünden mahrum olan Madra Dağı’nın zirveler kesimi ise hafif dalgalı düzlükler halindedir. Zirve bölgesi çoğunlukla geven, kekik, ada çayı ve az sayıdaki katran ardıçlarından oluşan, kurakçıl ve cılız bir bitki topluluğu ile kaplıdır. Dağın zirveler kesimi orman yetişme sınırları içerisinde olmasına rağmen, orman örtüsünden mahrumdur. Dağınık şekilde rastlanan az sayıdaki meşe ve karaçamlar zamanında dağın yüksek kesimlerinde de ormanın mevcut olduğuna işarettir.
Madra Dağı’nda bitki örtüsünün tahrip edilmesinde, çevredeki yerleşim birimlerinde yaşayan insanların ekonomik aktivitelerinin payı büyüktür.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2021.
- ^ a b Uzun A., Somuncu M., (2013), "Madra Dağı ve Çevresinin Arazi Örtüsü/Kullanımındaki Zamansal Değişimin Uzaktan Algılama Yöntemi ile Değerlendirilmesi", Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:30.
- ^ a b c d e f g Uzun A., (2014), "Sürdürlebilir Kalkınma Kapsamında Madra Dağı'nın Doğal ve Beşeri Kaynaklarının Değerlendirilmesi", (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- ^ Darkot, B., Tuncel M., (1995), "Ege Bölgesi Coğrafyası", Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul.
- ^ Köse A.," Madra Dağı Kuzey Yamaçlarında Yaylacılık", Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
- ^ Güngördü E., (2003), "Türkiye'nin Coğrafyası", Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
- ^ Gülersoy A.E.,(2008), "Bakırçay Havzası'nda Doğal Ortam Koşulları ile Arazi Kullanımı Arasındaki İlişkiler" (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Madra Daglari ya da Madra Dagi Antik Yunanca Pindasos Ege Bolgesi nin Asil Ege Bolumu ile Marmara Bolgesi nin Guney Marmara Bolumu nun sinirlarinda yer alir Madra Dagi Balikesir ilinin Ivrindi Havran Burhaniye Gomec ve Ayvalik ilceleri ile Izmir ilinin Bergama ilcesi topraklarinda yer almaktadir Madra DaglariMadra Dagi PindasosEn yuksek noktasiYukseklik1 341 m 4 400 ft Koordinatlar39 21 54 K 27 13 18 D 39 36500 K 27 22167 D 39 36500 27 22167 CografyaKonumIvrindi Balikesir TurkiyeJeolojiDag turuSiradaglarTurkiye deki konumuEtimolojiIsmi Ma adra ana tanrica Ma nin kocasi Adra anlamina gelirJeomorfolojiBu daglik alan Kuzeydogu guneybati istikametinde uzanir ve yaklasik olarak 20 km lik bir genislige sahiptir Kuzeybati sinirini Havran Cayi olugu guneydogu sinirini Bakircay olugu kuzey sinirini ise Ivrindi Cayi cizmektedir Baslica jeomorfolojik unsurlar Madra Dagi Maya Tepe 1341 m Yaylacik Dagi Yaylacikdede Tepe 1220 m Kuzuluk Dagi Geyikli Tepe 1062 m ile bu daglari cevreleyen tepelik alanlardir Madra dagi eski bir kivrim daginin temeli olup etrafi cepecevre neojen gol tortullari lav ve tufleri ile kusatilmis ve bunlar da asinim sonucunda tepelik bir gorunum almistir Madra Dagi nin kuzey uzantisi durumundaki Sap Dagi nin yukseltisi 11O m dir Madra Dagi nin kuzey ve guney yamaclari arasinda Iitolojik yapi ve iklime bagli olarak ortaya cikan egim farkliliklari gozlenmektedir lntruzif bir kutle olan Kozak masifinin yer aldigi guney yamaclarda ortalama egim IO kadarken daha nemli iklim sartlarinin hukum surdugu ve metamorfik sistlerin yer aldigi kuzey yamaclarda ortalama egim 15 e ulasmaktadir Kuzey yamaclar taban suyu seviyesi degismelerine bagli olarak vadilerle derin olarak yarilmistir Bu genc vadilerin derinligi Calkaya Deresi vadisinde oldugu gibi 350 metreyi asmaktadir Ortalama yamac egiminin 25 in uzerine ciktigi vadilerin belirli yerlerinde eski asinim yuzeylerinin kalintilari durumundaki kucuk duzlukler ve az egimli yuzeylere rastlamak mumkundur JeolojiMadra Dagi Bergama grabeni ile Edremit grabeni arasinda yukselmis olan bir horsttur Bu horst cevresindeki graben alanlarindan normal faylarla ayrilmistir ki bu faylar genel olarak kuzeybati guneydogu dogrultusundadir 1250 km lik bir saha kaplayan Madra Dagi nin merkezi kisminda yine ayni dogrultulu uzanan Kozak depresyonu adi verilen cukur bir alan yer almaktadir Kozak depresyonu genc tektonik hareketler sirasinda Madra cayi yataginin bir sure kapali kalmasi ve yeni yukselmis bir esik gerisinde akarsuyun aluvyonlarini biriktirmesi ile olusmustur Madra Dagi batisinda yer alan Neojen yasli malzemelerle ortulu kiyi ovalarindan guneybati kuzeydogu dogrultulu fay hatlariyla ayrilmaktadir Dag guneydogusundan da guneybati kuzeydogu dogrultulu bir fay hatti ile ayrilmistir Bu fay hatti Bakircay grabenini olusturan tektonik cizgiye tekabul etmektedir Pliyosendeki son tektonik hareketlerin yol actigi bolgesel yukselme ve yukselmenin olusturdugu gerilim kuvvetleri Ege grabenlerinin ve Madra Dagi nin diger kenar faylarini olusturmus bu kuvvetler ayrica ic kesimlerde de etkisini gostererek kutlenin bircok tali bloklara bolunmesine yol acmistir Uzanisi kabaca kuzeybati guneydogu dogrultulu olan Maya Tepe 1344 m Madra Dagi nin en yuksek tepesidir Tepenin jeolojik yapisinda granodiyoritler ve metamorfik sistler hakimdir Dagin zirve kesimlerini genclesme hareketlerinin bir sonucu olarak vadilerini bulunduklari temele gomen akarsular tarafindan derince yarilmis duzlukler olusturmaktadir Kuzeydoguya bakan yuz ise Kocacay in yukari havzasini teskil eden Kocagecit Akbaba ve Cetindere tarafindan derin vadilerle yarilmistir Dagin guneybatisi ise Kozak depresyonuna dogru yavas yavas alcalir 450 500 metre yukseltiye sahip Kozak havzasi dagin cekirdegini olusturan iri kristalli granodiyoritler uzerinde sekillenmistir ToprakAlanda kirecsiz kahverengi orman topraklari cok yaygindir Bolgedeki andezit tuf granodiyorit metamorfik sistler gibi kayaclarin kirec bakimindan fakir olmalari ve tortul kayaclardaki kirecin de yikanma yoluyla topraktan ayrisarak uzaklasmasi bu tip topraklarin olusumunda onemli rol oynamaktadir Bu topraklar genellikle Madra Dagi nda yillik ortalama yagisin 700 mm yi astigi yerlerde ve 500 metre ile 1300 metre arasindaki yukselti kusaginda gorulmektedir Iklim etkisi ile olusmus olan bu toprak grubu ana kayanin ozelligine bagli olarak farkli tekstur ozellikleri de gostermektedir Ornegin Kozak havzasindaki granit ana kayasinin uzerinde kum orani yuksek ve tinli kum teksturu gosteren kirecsiz kahverengi orman topraklari yer almaktadir Bu tekstur yapisi ise fistik caminin gelisimi icin uygun ortam sarti saglamaktadir Dagin guneybatiya bakan yuzu Kozak depresyonuna dogru alcalmaktadir Dagin bu yuzu kuzey bakili yamaclara gore kuzeyden gelen ruzgarlardan yararlanamaz Bu nedenle kuzey yamaclar kadar elverisli bir yetisme ortami degildir Tamamen granodiyoritlerden meydana geldigi icin granodiyoritlerin ayrismasindan olusan kirecsiz kahverengi orman topraklari hakimdir Bunun yaninda kahverengi orman kirecsiz kahverengi kirmizi kahverengi Akdeniz rendzina ve koluvyal topraklar mevcuttur Alanin dogu ve bati kesimlerinde ise kahverengi orman topraklari yaygindir Kirecli ana materyal uzerinde gelisen bu topraklar orta derecede humus icermektedir Madra daginda genis yer tutan andezit dasit tuf ve bazaltlardan olusan volkanik arazilerde bitki ortusunun cesitli nedenlerle tasinmasi sonucunda ust toprak asinarak tasinmistir Bu sahalardaki toprak surekli genclik safhasinda kalip olgun bir profil yapisina ulasamayan entisol inceptisol grubundan volkanik litosollerdir IklimMadra kutlesinin zirveler hatti Ege ve Marmara havzalarini ayiran su bolumu hattidir Bu nedenle kutlenin kuzeydogusu Karadeniz ve Marmara uzerinden gelen nemli hava kutlelerinden yararlanabilmektedir Buna karsilik guneybatisi tamamiyla Akdeniz iklim sartlarinin etkisi altindadir Ayrica baki yukselti yer sekilleri ve denizel etkilere bagli olarak iklimsel kosullarda alansal farkliliklar ortaya cikmaktadir Ornegin Madra Dagi kuzeyden gelen hava kutlelerinin etkilerine acik olmasi ve kiyi kusagina gore ic tarafta yer almasi nedeniyle Akdeniz ikliminden farkli olarak kuzeyden gelen hava akimlarina maruz kalabilmekte ve kiyi kusagina gore yaz kis sicaklik farklari daha yuksek olmaktadir Yine dagin bati kesimi burada yer alan Ege Denizi nin etkileri nedeniyle daha iliman bir iklime sahipken daglik alanin dogu kesimi denizel etkilerden uzaktir Dagin en yuksek noktasi olan Maya Tepe de yillik ortalama sicakliklar 10 C nin altina dusmektedir Benzer durum yagis miktarina da yansimaktadir Yillik ortalama yagis miktarlari Ayvalik ta 641 8 mm Ivrindi de 574 9 mm ve 500 metre yukseklikte bulunan Kozak ta ise 946 5 mm dir Madra Dagi nda iklim genel olarak Akdeniz yagis rejimi ile benzerlik gosterir Yaz mevsimi en kurak mevsimken yillik yagis miktarinin yarisindan fazlasi kis mevsiminde dusmektedir Yaz mevsiminde yagis miktari yok denecek kadar azdir Bolgenin en yagisli ayi aralik en kurak ay ise agustostur Ana hatlari ile Akdeniz iklimi hakim olsa da yerel sartlar dikkate alindiginda dagin kuzey kuzeydoguya bakan yamaclarinda Karadeniz ikliminin guney ve guneybatisina bakan kesimlerinde ise Akdeniz ikliminin etkileri gorulmektedir HidrolojiMadra Dagi zengin ve sik bir akarsu agina sahiptir Bolgede daglik alandan kaynaklarini alip cevreye dogru isinsal sekilde gelismis olan radyal akarsu agi mevcuttur Kuzeyden Havran batidan kiyi ovalari ve guneyden Bakircay grabeniyle cevrelenmis olan Madra Dagi kutlesi kuzeyindeki 550 metrelik bir esik vasitasi ile Kazdagi silsilesinin bir kolu olan Sapdagi na baglanmaktadir Bu esik ayni zamanda Ege havzasi ile Marmara havzasini ayirmaktadir Bolgenin yagis rejimine paralel olacak sekilde burada yer alan akarsularin akim degerleri kis aylarinda artmakta ve yaz aylarinda en dusuk seviyelere inmektedir Havran Cayi Ege havzasina Kocacay ise Susurluk araciligi ile Marmara havzasina aittir Genis bir su toplama havzasina sahip olan Havran Cayi Tuzla yakinlarindan Edremit Korfezi ne dokulur Madra Dagi kutlesinin kuzeydogu yamaclarindan kaynaklanan Kocacay da burada genis bir alanin sularini toplayarak kuzeydoguya dogru akar ve Manyas Golu ne dokulur Dagin zirve bolgesindeki asinim seviyelerinden kaynaklanan Madra Cayi asil kaynagini agiz kismina en uzak noktada olan Madra Dagi nin guneybati yamaclarindan alir Kuzeydogu guneybati dogrultusunda akmaya devam ederek Kozak kutlesinin sularini toplar ve burada Kozak Cayi adini alir Kozak havzasindan cikarak bir bogaz icine giren akarsu bu kesimden itibaren denize bosaldigi yere kadar kisminda ise Madra Cayi olarak adlandirilir Madra Cayi Altinova dan sonra bir delta olusturarak Ege Denizi ne ulasir Madra Cayi uzerinde sulama amacli insa edilmis olan Madra Baraji 1999 yilinda tamamlanarak hizmete acilmistir Baraj sayesinde Altinova da bulunan tarim alanlari sulanmaya baslanmistir Dagin guney kesiminin sularini ise Bakircay in Ilyas Dere Kestel Deresi Bergama Deresi ile Geyikli Dere kollari toplar ve Bakircay araciligi ile Candarli Korfezi ne dokulur Madra Dagi cevresindeki yerlesmeler icin onemli su kaynaklarina sahiptir Dagin kuzey yamaclarinin sulari Kozak Cayi tarafindan bati ve kuzeybati yamaclarinin sulari Karadere tarafindan drene edilmektedir Bitki OrtusuBaki sartlarina bagli olarak alanin kuzey ve guney bakili yamaclarindaki bitki ortusu onemli degiskenlik gostermektedir Akdeniz iklim sartlarinin daha baskin oldugu guney yamaclarda yukseltiye bagli olarak kizilcam fistik cami ve karacam ormanlari genis alanlar kaplamaktadir Buna karsilik daha nemli iklim sartlarinin hakim oldugu kuzey yamaclarda ise karacam ve kestane ormanlari bulunmaktadir Madra Daginnin kuzeydogusunda ise 350 400 metre yukseltilerde kizilcamlara karacamlar karismaktadir Adaciklar halinde bulunan kestane ormanlari burada yer alan bazi koylerinin ekonomik gecim kaynagi durumundadir Guney yamacta bulunan Kozak havzasi cevresinde fistik camlarinin yaygin olmasini sadece iklim kosullari ile aciklamak yeterli degildir Alandaki bu bitkinin varligi sicaklik istegi yaninda toprak istegi de iliskilidir Kozak havzasindaki granodiyorit ana kayasi uzerinde gelismis olan kumlu topraklar fistik cami icin uygun ortam kosuludur Yorede 850 metre yukseltiye kadar bulunan fistik camlarinin toplam alani yaklasik 43 bin hektardir Duzenli bir bakima sahip olan fistik cami sahalarinda cogunlukla orman alti floralari ortadan kaldirilmistir Kozak havzasinda fistik camlari disinda kalan bitki ortusu degerlendirildiginde bu alandaki asli bitki ortusu buyuk olcude tahrip edilmis oldugundan alan orman ortusunden mahrumdur Bu yorede sadece cali formasyonu varligini koruyabilmistir Baki ve yukselti faktorleri kuzeydogulu yamaclarda elverisli bir yetisme ortami olusmasina imkan verdigi icin Madra Dagi ndaki en gur bitki ortusune burada rastlanilmaktadir Kuzey yamaclar daha fazla nemlidir ve egimlidir egimli yamaclar ise tamamen karacam ve kestane ormanlari ile kaplidir Bu yamacta 750 metreye kadar olan kesimde hakim elemani meselerin olusturdugu ve aralarina onemli olcude gurgen kestane ve karacamlarin girdigi karisik bir orman formasyonu ile kaplidir 500 metreden 1300 metreye kadar olan kademede karacamlar yer almaktadir Egimli yamaclarin fazla olmasi buradaki tarim alanlarini sinirlamistir Tarimsal faaliyetlerin yogunlastigi sahalar vadi yamaclari ve sirtlar uzerindeki eski asinim yuzeyi kalintilaridir Madra Daginin bati kesimi genelde kuru ormanlar sahasidir Dagin denize bakan bati yamaclarinda kiyidan yaklasik 450 metre yukseltiye kadar monokultur halinde zeytin ziraatine ayrilmistir Guneybati yamaclarda ise mese ormanlari bulunmaktadir Orman ortusunden mahrum olan Madra Dagi nin zirveler kesimi ise hafif dalgali duzlukler halindedir Zirve bolgesi cogunlukla geven kekik ada cayi ve az sayidaki katran ardiclarindan olusan kurakcil ve ciliz bir bitki toplulugu ile kaplidir Dagin zirveler kesimi orman yetisme sinirlari icerisinde olmasina ragmen orman ortusunden mahrumdur Daginik sekilde rastlanan az sayidaki mese ve karacamlar zamaninda dagin yuksek kesimlerinde de ormanin mevcut olduguna isarettir Madra Dagi nda bitki ortusunun tahrip edilmesinde cevredeki yerlesim birimlerinde yasayan insanlarin ekonomik aktivitelerinin payi buyuktur Ayrica bakinizTurkiye deki daglar listesi Turkiye deki yanardaglarKaynakca 19 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ekim 2021 a b Uzun A Somuncu M 2013 Madra Dagi ve Cevresinin Arazi Ortusu Kullanimindaki Zamansal Degisimin Uzaktan Algilama Yontemi ile Degerlendirilmesi Balikesir Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi Sayi 30 a b c d e f g Uzun A 2014 Surdurlebilir Kalkinma Kapsaminda Madra Dagi nin Dogal ve Beseri Kaynaklarinin Degerlendirilmesi Yayinlanmamis Doktora Tezi Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Ankara Darkot B Tuncel M 1995 Ege Bolgesi Cografyasi Edebiyat Fakultesi Basimevi Istanbul Kose A Madra Dagi Kuzey Yamaclarinda Yaylacilik Ataturk Universitesi Erzurum Gungordu E 2003 Turkiye nin Cografyasi Asil Yayin Dagitim Ankara Gulersoy A E 2008 Bakircay Havzasi nda Dogal Ortam Kosullari ile Arazi Kullanimi Arasindaki Iliskiler Yayinlanmamis Doktora Tezi Dokuz Eylul Universitesi Egitim Bilimleri Enstitusu Izmir