Kasabaköy Mahmutbey Camii (halk arasında Çivisiz Cami olarak bilinir) Kastamonu'ya 18 km uzaklıktaki Kasaba Köyü'nde bulunan 1366 tarihli cami.
Mahmut Bey Camii (Çivisiz Cami) | |
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Kasaba Köyü, Kastamonu |
Koordinatlar | 41°28′50″K 33°41′17″D / 41.48056°K 33.68806°D |
İnanç | İslam |
Açılış | 1366 | )
Dünya miras yılı | 15 Nisan 2014 |
Mimari | |
Mimari tür | Cami |
Cephe yönü | Güney |
Özellikler | |
Minare sayısı | 1 |
Malzemeler | taş ve ahşap |
Kastamonu'da Candaroğulları Beyliği'nin hüküm sürdüğü dönemde inşa edillmiştir. Mimari özelikleri ve mimarisi ile Anadolu Selçuklu dönemi ve Beylikler döneminin önemli örnekleri arasında yer alır. Ahşap çatısında hiç metal çivi kullanılmamış olan cami, bu sıra dışı özelliği ile bilinir
2023 yılında 45. UNESCO Dünya Miras Komitesi toplantısında alınan kararla Dünya Mirası ilan edilmiştir.
Tarihi
1366'da Candaroğulları Beyliği hükümdarı Emir Adil Bey'in oğlu tarafından "cuma cami (ulu cami)" olarak yaptırıldı. Giriş kapısının üstünde yer alan, küçük mermer üzerine oyulmuş Arapça kitabeden merhum Adil Bey oğlu büyük emir Mahmut Bey’in, hicri 768 (miladi 1366) senesi Ramazan ayında, caminin yapımını emrettiği öğrenilmektedir.
2014 yılında UNESCO Dünya Kültür Mirası Geçici Listesesi'ne alındı. 2023 yılında Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da düzenlenen 45. UNESCO Dünya Miras Komitesi toplantısında alınan kararla "Anadolu'nun Orta Çağ Dönemi Ahşap Direkli ve Kirişli Camileri"nden birisi olarak Dünya mirası ilan edilmiştir.
Mimarî özellikleri
Mahmut Bey Camii’nin, kareye yakın bir dikdörtgen biçimindeki planı, kalın taş duvarlarla çevrilidir. Caminin önünde, önü dışarıya açılan bir son cemaat mahalli yer almaktadır.
Dört adet yuvarlak ve kalın kesitli ahşap direk tarafından taşınan, yüksek tavanlı son cemaat mahallinden, cami iç mekanına girilir. Planın uzun ekseni üzerinde yer alan giriş kapısının iki yanı, son cemaat mahallinin tahta döşemeli, yükseltilmiş namaz kılma yerlerini oluşturmaktadır.
Kayıtlarda son cemaat yerini bitişik birtakım yapılarla, okul binasının olduğu, Candaroğlu Mahmut Bey’in annesi ile bazı akrabalarının mezarlarının da bitişik hazirede yer aldığına dair bilgiler mevcuttur.
Bu hazirede mevcut bir türbe yıkılmış ve içinde Mehmet Bey’e ait olan lahitler 1940’lı yıllarda Kastamonu Arkeoloji Müzesi’ne getirilmiştir. Lahit taşı kitabelerinden Candaroğlu Mahmut Bey’in 1370 yılında vefat eden oğlu Mehmet Bey’e ait olduğu anlaşılmaktadır.
Ayrıca Kastamonu’da, Kırkçeşme Mahallesi’nde medfun olan ve babası Şeyh Ahmed Siyahi Efendi adına türbesi bulunan, Şeyh Ahmed Hicabi Efendi’nin ziyarette bulunduğu Dai Sultan adlı zatın türbesinin de yer aldığı bilinmekte ise de buna dair herhangi bir iz görülmemektedir.
Dış duvarları moloz taştan, içiyse tamamen ahşap tercih edilen caminin sâdece mihrap kısmında alçı kullanılmıştır.
Caminin çatısı ahşap olup bindirme tekniğinde yapılmıştır. Hiç metal çivi ve herhangi bir aksâm kullanılmamış olmakla Türkiye’deki ender örneklerdendir.
Caminin göz alıcı bir diğer öğesi kapısıdır. Bu sanat şâheseri kapının ustasının; 14. yüzyılda yaşamış, Ankaralı büyük ahşap ustalarından Nakkaş Mahmut oğlu Abdullah olduğu kuvvetle muhtemeldir. Zira kapıdaki marangozluk tekniği, süslerinde yer alan motifler ile girift yazılar; kapıyı inşa eden ustanın, aynı zamanda Kastamonu'daki kapısını inşa eden usta olduğunu düşündürmektedir. Türkiye’de çok az örneği bulunan kapının aslı 1977'de çalınmış, Manisa'da bir okulun bahçesinde bulunduktan sonra da Kastamonu 'nde muhafaza altına alınarak teşhire konulmuştur. Yerine Kastamonu'nun en eski ahşap oymacılık ustalarından tarafından yapılan benzeri yerleştirilmiştir. Pek az parçası kalmış, üzeri yazısız minberin de aynı ustanın eseri olduğu tahmin edilebilir.
Cami içindeki tüm ahşap yüzeylerde görülen, kökboyası kullanılmış kalem işi süslemeler; aslî vasfını korumaktadır.
Yangın tehlikesi sebebiyle elektrik tesisatı bulunmayan camiyi, başta büyük alâka gösteren Japonlar olmak üzere her yıl ortalama 12 bin kişi ziyaret etmektedir.
15 Nisan 2014 tarihinde (UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi)'ne eklendi.
Galeri
- Mahmut Bey Camii bahçesi
- Kasaba, Mahmut Bey Camii girişi
- Kasaba, Mahmut Bey Camii giriş kapısı detayı
- Kasaba, Mahmut Bey Camii giriş kapısı detayı
- Kasaba, Mahmut Bey Camii giriş kapısı detayı
- Kasaba, Mahmut Bey Camii girişi
- Mahmut Bey Camii iç mekanı
- Kasaba, Mahmut Bey Camii iç mekanı ve balkonları
- Kasaba, Mahmut Bey Camii iç mekanı ve balkonları
- Kasaba, Mahmut Bey Camii tavanı zeminden görünüm
- Kasaba, Mahmut Bey Camii iç mekanı boya detayı
- Kasaba, Mahmut Bey Camii iç mekanı boya detayı
- Kasaba, Mahmut Bey Camii iç mekanı boya detayı
- Kasaba, Mahmut Bey Camii iç mekanı boya detayı
- Kasaba, Mahmut Bey Camii minberi
Kaynakça
- ^ a b "Kastamonu'nun çivisiz camisine yoğun ilgi". TRT Haber. 22 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Nisan 2022.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 6 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Haziran 2018.
- ^ a b "MAHMUTBEY CAMİİ | Kültür Portalı". 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Nisan 2022.
- ^ a b c d e "Ahşap Sanatının Çivisiz Şaheseri: Mahmut Bey Cami". istamonu.com (İngilizce). 19 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ağustos 2023.
- ^ Çiftçi, İsa (19 Eylül 2023). "Anadolu'nun ahşap destekli camileri UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde". www.aa.com.tr. 21 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ekim 2023.
- ^ a b "'Çivisiz cami' yıllara meydan okuyor". www.aa.com.tr. 9 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Nisan 2022.
- ^ a b "Ahşap Sanatının Çivisiz Şaheseri: Mahmut Bey Cami". istamonu.com. 19 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Nisan 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ağustos 2016.
Wikimedia Commons'ta Kastamonu Çivisiz Camii ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Cami ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kasabakoy Mahmutbey Camii halk arasinda Civisiz Cami olarak bilinir Kastamonu ya 18 km uzakliktaki Kasaba Koyu nde bulunan 1366 tarihli cami Mahmut Bey CamiiMahmut Bey Camii Civisiz Cami Temel bilgilerKonumKasaba Koyu KastamonuKoordinatlar41 28 50 K 33 41 17 D 41 48056 K 33 68806 D 41 48056 33 68806InancIslamAcilis1366 657 yil once 1366 Dunya miras yili15 Nisan 2014MimariMimari turCamiCephe yonuGuneyOzelliklerMinare sayisi1Malzemelertas ve ahsapMahmut Bey Camii Kastamonu da Candarogullari Beyligi nin hukum surdugu donemde insa edillmistir Mimari ozelikleri ve mimarisi ile Anadolu Selcuklu donemi ve Beylikler doneminin onemli ornekleri arasinda yer alir Ahsap catisinda hic metal civi kullanilmamis olan cami bu sira disi ozelligi ile bilinir 2023 yilinda 45 UNESCO Dunya Miras Komitesi toplantisinda alinan kararla Dunya Mirasi ilan edilmistir Tarihi1366 da Candarogullari Beyligi hukumdari Emir Adil Bey in oglu tarafindan cuma cami ulu cami olarak yaptirildi Giris kapisinin ustunde yer alan kucuk mermer uzerine oyulmus Arapca kitabeden merhum Adil Bey oglu buyuk emir Mahmut Bey in hicri 768 miladi 1366 senesi Ramazan ayinda caminin yapimini emrettigi ogrenilmektedir 2014 yilinda UNESCO Dunya Kultur Mirasi Gecici Listesesi ne alindi 2023 yilinda Suudi Arabistan in baskenti Riyad da duzenlenen 45 UNESCO Dunya Miras Komitesi toplantisinda alinan kararla Anadolu nun Orta Cag Donemi Ahsap Direkli ve Kirisli Camileri nden birisi olarak Dunya mirasi ilan edilmistir Mimari ozellikleriMahmut Bey Camii nin kareye yakin bir dikdortgen bicimindeki plani kalin tas duvarlarla cevrilidir Caminin onunde onu disariya acilan bir son cemaat mahalli yer almaktadir Dort adet yuvarlak ve kalin kesitli ahsap direk tarafindan tasinan yuksek tavanli son cemaat mahallinden cami ic mekanina girilir Planin uzun ekseni uzerinde yer alan giris kapisinin iki yani son cemaat mahallinin tahta dosemeli yukseltilmis namaz kilma yerlerini olusturmaktadir Kayitlarda son cemaat yerini bitisik birtakim yapilarla okul binasinin oldugu Candaroglu Mahmut Bey in annesi ile bazi akrabalarinin mezarlarinin da bitisik hazirede yer aldigina dair bilgiler mevcuttur Bu hazirede mevcut bir turbe yikilmis ve icinde Mehmet Bey e ait olan lahitler 1940 li yillarda Kastamonu Arkeoloji Muzesi ne getirilmistir Lahit tasi kitabelerinden Candaroglu Mahmut Bey in 1370 yilinda vefat eden oglu Mehmet Bey e ait oldugu anlasilmaktadir Ayrica Kastamonu da Kirkcesme Mahallesi nde medfun olan ve babasi Seyh Ahmed Siyahi Efendi adina turbesi bulunan Seyh Ahmed Hicabi Efendi nin ziyarette bulundugu Dai Sultan adli zatin turbesinin de yer aldigi bilinmekte ise de buna dair herhangi bir iz gorulmemektedir Dis duvarlari moloz tastan iciyse tamamen ahsap tercih edilen caminin sadece mihrap kisminda alci kullanilmistir Caminin catisi ahsap olup bindirme tekniginde yapilmistir Hic metal civi ve herhangi bir aksam kullanilmamis olmakla Turkiye deki ender orneklerdendir Caminin goz alici bir diger ogesi kapisidir Bu sanat saheseri kapinin ustasinin 14 yuzyilda yasamis Ankarali buyuk ahsap ustalarindan Nakkas Mahmut oglu Abdullah oldugu kuvvetle muhtemeldir Zira kapidaki marangozluk teknigi suslerinde yer alan motifler ile girift yazilar kapiyi insa eden ustanin ayni zamanda Kastamonu daki kapisini insa eden usta oldugunu dusundurmektedir Turkiye de cok az ornegi bulunan kapinin asli 1977 de calinmis Manisa da bir okulun bahcesinde bulunduktan sonra da Kastamonu nde muhafaza altina alinarak teshire konulmustur Yerine Kastamonu nun en eski ahsap oymacilik ustalarindan tarafindan yapilan benzeri yerlestirilmistir Pek az parcasi kalmis uzeri yazisiz minberin de ayni ustanin eseri oldugu tahmin edilebilir Cami icindeki tum ahsap yuzeylerde gorulen kokboyasi kullanilmis kalem isi suslemeler asli vasfini korumaktadir Yangin tehlikesi sebebiyle elektrik tesisati bulunmayan camiyi basta buyuk alaka gosteren Japonlar olmak uzere her yil ortalama 12 bin kisi ziyaret etmektedir 15 Nisan 2014 tarihinde UNESCO Dunya Mirasi Gecici Listesi ne eklendi GaleriMahmut Bey Camii bahcesi Kasaba Mahmut Bey Camii girisi Kasaba Mahmut Bey Camii giris kapisi detayi Kasaba Mahmut Bey Camii giris kapisi detayi Kasaba Mahmut Bey Camii giris kapisi detayi Kasaba Mahmut Bey Camii girisi Mahmut Bey Camii ic mekani Kasaba Mahmut Bey Camii ic mekani ve balkonlari Kasaba Mahmut Bey Camii ic mekani ve balkonlari Kasaba Mahmut Bey Camii tavani zeminden gorunum Kasaba Mahmut Bey Camii ic mekani boya detayi Kasaba Mahmut Bey Camii ic mekani boya detayi Kasaba Mahmut Bey Camii ic mekani boya detayi Kasaba Mahmut Bey Camii ic mekani boya detayi Kasaba Mahmut Bey Camii minberiKaynakca a b Kastamonu nun civisiz camisine yogun ilgi TRT Haber 22 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Nisan 2022 a b Arsivlenmis kopya 6 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Haziran 2018 a b MAHMUTBEY CAMII Kultur Portali 11 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Nisan 2022 a b c d e Ahsap Sanatinin Civisiz Saheseri Mahmut Bey Cami istamonu com Ingilizce 19 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Agustos 2023 Ciftci Isa 19 Eylul 2023 Anadolu nun ahsap destekli camileri UNESCO Dunya Mirasi Listesi nde www aa com tr 21 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ekim 2023 a b Civisiz cami yillara meydan okuyor www aa com tr 9 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Nisan 2022 a b Ahsap Sanatinin Civisiz Saheseri Mahmut Bey Cami istamonu com 19 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Nisan 2022 Arsivlenmis kopya 20 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Agustos 2016 Wikimedia Commons ta Kastamonu Civisiz Camii ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Cami ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz