Mahmut Şerafettin Dikerdem (6 Ocak 1916, İstanbul - 3 Ekim 1993, İstanbul), Türk büyükelçi, yazar ve kapatılan Barış Derneği Genel Başkanı. Mahmut Dikerdem gazeteci ve yazar Mehmet Ali Birand'ın dayısıdır.
Mahmut Dikerdem | |
---|---|
Barış Derneği Genel Başkanı | |
Görev süresi 18 Nisan 1977 - 12 Eylül 1980 | |
Büyükelçi (Ürdün, İran, Gana, Hindistan) | |
Görev süresi 1957-1972 | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 6 Ocak 1916 İstanbul |
Ölüm | 03 Ekim 1993 (77 yaşında) İstanbul |
İlişkiler | Şerif Bey (babası), Mehmet Ali Birand (yeğeni) |
Çocuk(lar) | Mehmet Ali Dikerdem, Yaman Dikerdem |
Bitirdiği okul | Galatasaray Lisesi (1935), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi (1938) |
Mesleği | Diplomat (1939-1976), yazar, barış aktivisti (1977-1993) |
Yaşamı
1935 yılında Galatasaray Lisesini bitiren Mahmut Dikerdem, 1938 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu ve Dışişleri Bakanlığına girdi. 1942 yılında Cenevre'de devletler hukuku doktorası yaptı. Akşam gazetesinde "M.D." rumuzuyla haftalık dış politika yazıları yazdı. 1948-1950 Yaprak dergisinde "M. Fırtınalı" adıyla edebiyat-sanat yazıları yayınladı.
Mahmut Dikerdem belki de hariciyenin Marksist kimliği ile bilinen tek mensubu idi. 1957-1972 yılları arasında, Ürdün, İran, Gana ve Hindistan'da büyükelçilik görevinde bulundu.
1960'tan sonra "Mehmet Bora", "Mahmud Ferhad" adlarıyla Yön, ve Forum gibi gazete ve dergilerinde yazdı.
Büyükelçi olduğu zamanlarda 1974 Kıbrıs Harekâtı'nı eleştirirken, alternatif olarak "üslerden arınmış, bağımsız ve federal Kıbrıs" tezini savundu.
1976 yılında Dışişleri Bakanlığı Merkez Yüksek Danışmanlığı görevindeyken emekli oldu.
1976'dan başlayarak Politika, Milliyet ve Cumhuriyet gazetelerinde güncel dış sorunlara ilişkin yazıları çıktı.
1977'de "nükleer silahların yasaklanmasını, tüm askeri ittifakların kaldırılmasını" isteyen Barış Derneğinin Kurucu Başkanı oldu. Barış Derneği 1979'da Sovyetler Birliği'nin ve diğer sosyalist ülkelerin Soğuk Savaş döneminde barış ve silahsızlanma politikasında önemli rol üstlenen Dünya Barış Konseyine üye oldu.
İçtenlikle inanıyorum ki, beni yetiştiren ve her şeyimi ona borçlu olduğum halkıma yaşamım boyunca mütevazı bir hizmette bulunabilmişsem; bunu otuz yedi yıllık mesleki görevimden çok, üç buçuk yıllık Barış Derneği Başkanlığı'nda yerine getirebildim.
12 Eylül darbesinin ardından Barış Derneği Davası'nda yargılandı, işkence gördü ve hüküm giydi. 1982 yılında İstanbul Sıkıyönetim Mahkemesinde yargıçlara şöyle sesleniyordu:
Barış Derneği'nin Genel Başkanı sıfatıyla yüksek mahkemenizden talebim şudur: halkımızın özlemleri ve hayatî çıkarları doğrultusundaki düşüncelerimizden ötürü bizi hayalî suçlarla huzurunuza gönderen bu iddianameye itibar etmeyiniz. Dünyanın döndüğünü kanıtladığı için mahkûm edilmek istenen bir bilim adamının, yargıçlarına "ne yapayım ki dünya dönüyor" dediği gibi, bizi de "ne yapalım ki dünya halkları barış istiyor" demeye zorlamayınız. Dünyanın döndüğü nasıl tartışılmaz bir gerçek ise, tüm dünya halklarının barış içinde yan yana yaşamak istedikleri ve topluca intihar demek olan savaşı reddettikleri de o kadar açık ve kesin bir gerçektir.
Mahmut Dikerdem 3 Ekim 1993'te İstanbul'da öldü.
Eserleri
- Üçüncü Dünyadan: Bir Büyükelçinin Anıları (1977)
- Ortadoğu'da Devrim Yılları: Bir Büyükelçinin Anıları (1977)
- Türkiye Barış Derneği Davası: Sorgular - Savunmalar, Cilt 1 (1986)
- Hariciye Çarkı (1989)
- Direnenler: Barışın Savunmasıdır (1990)
Hakkında yayınlanan kitaplar
- Barış Elçisi Dikerdem (Süleyman Coşkun, Levent Yılmaz, 1994)
- Barışın Büyükelçisi: Mahmut Dikerdem (Levent Yılmaz, 2004)
Kaynakça
- Prof. Dr. Mehmet Hasgüler, Mahmut Dikerdem’in Onur Nişanesi Yaşamı ve Kıbrıs Yaklaşımı, Kıbrıs Gazetesi, 27 Nisan 2020. 23 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Ali Sirmen, Bir Zulüm Öyküsü, Cumhuriyet gazetesi, 13 Ekim 2013. 26 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Mahmut Dikerdem, Oktay Aras Kitaplığı. 23 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Attila Aşut, Dik ve Erdemli Bir Diplomat: Mahmut Dikerdem, Sombahar, 05 Ekim 2020. 23 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mahmut Serafettin Dikerdem 6 Ocak 1916 Istanbul 3 Ekim 1993 Istanbul Turk buyukelci yazar ve kapatilan Baris Dernegi Genel Baskani Mahmut Dikerdem gazeteci ve yazar Mehmet Ali Birand in dayisidir Mahmut DikerdemBaris Dernegi Genel BaskaniGorev suresi 18 Nisan 1977 12 Eylul 1980Buyukelci Urdun Iran Gana Hindistan Gorev suresi 1957 1972Kisisel bilgilerDogum 6 Ocak 1916 IstanbulOlum 03 Ekim 1993 77 yasinda IstanbulIliskiler Serif Bey babasi Mehmet Ali Birand yegeni Cocuk lar Mehmet Ali Dikerdem Yaman DikerdemBitirdigi okul Galatasaray Lisesi 1935 Istanbul Universitesi Hukuk Fakultesi 1938 Meslegi Diplomat 1939 1976 yazar baris aktivisti 1977 1993 Yasami1935 yilinda Galatasaray Lisesini bitiren Mahmut Dikerdem 1938 yilinda Istanbul Universitesi Hukuk Fakultesinden mezun oldu ve Disisleri Bakanligina girdi 1942 yilinda Cenevre de devletler hukuku doktorasi yapti Aksam gazetesinde M D rumuzuyla haftalik dis politika yazilari yazdi 1948 1950 Yaprak dergisinde M Firtinali adiyla edebiyat sanat yazilari yayinladi Mahmut Dikerdem belki de hariciyenin Marksist kimligi ile bilinen tek mensubu idi 1957 1972 yillari arasinda Urdun Iran Gana ve Hindistan da buyukelcilik gorevinde bulundu 1960 tan sonra Mehmet Bora Mahmud Ferhad adlariyla Yon ve Forum gibi gazete ve dergilerinde yazdi Buyukelci oldugu zamanlarda 1974 Kibris Harekati ni elestirirken alternatif olarak uslerden arinmis bagimsiz ve federal Kibris tezini savundu 1976 yilinda Disisleri Bakanligi Merkez Yuksek Danismanligi gorevindeyken emekli oldu 1976 dan baslayarak Politika Milliyet ve Cumhuriyet gazetelerinde guncel dis sorunlara iliskin yazilari cikti 1977 de nukleer silahlarin yasaklanmasini tum askeri ittifaklarin kaldirilmasini isteyen Baris Derneginin Kurucu Baskani oldu Baris Dernegi 1979 da Sovyetler Birligi nin ve diger sosyalist ulkelerin Soguk Savas doneminde baris ve silahsizlanma politikasinda onemli rol ustlenen Dunya Baris Konseyine uye oldu Ictenlikle inaniyorum ki beni yetistiren ve her seyimi ona borclu oldugum halkima yasamim boyunca mutevazi bir hizmette bulunabilmissem bunu otuz yedi yillik mesleki gorevimden cok uc bucuk yillik Baris Dernegi Baskanligi nda yerine getirebildim 12 Eylul darbesinin ardindan Baris Dernegi Davasi nda yargilandi iskence gordu ve hukum giydi 1982 yilinda Istanbul Sikiyonetim Mahkemesinde yargiclara soyle sesleniyordu Baris Dernegi nin Genel Baskani sifatiyla yuksek mahkemenizden talebim sudur halkimizin ozlemleri ve hayati cikarlari dogrultusundaki dusuncelerimizden oturu bizi hayali suclarla huzurunuza gonderen bu iddianameye itibar etmeyiniz Dunyanin dondugunu kanitladigi icin mahkum edilmek istenen bir bilim adaminin yargiclarina ne yapayim ki dunya donuyor dedigi gibi bizi de ne yapalim ki dunya halklari baris istiyor demeye zorlamayiniz Dunyanin dondugu nasil tartisilmaz bir gercek ise tum dunya halklarinin baris icinde yan yana yasamak istedikleri ve topluca intihar demek olan savasi reddettikleri de o kadar acik ve kesin bir gercektir Mahmut Dikerdem 3 Ekim 1993 te Istanbul da oldu EserleriUcuncu Dunyadan Bir Buyukelcinin Anilari 1977 Ortadogu da Devrim Yillari Bir Buyukelcinin Anilari 1977 Turkiye Baris Dernegi Davasi Sorgular Savunmalar Cilt 1 1986 Hariciye Carki 1989 Direnenler Barisin Savunmasidir 1990 Hakkinda yayinlanan kitaplarBaris Elcisi Dikerdem Suleyman Coskun Levent Yilmaz 1994 Barisin Buyukelcisi Mahmut Dikerdem Levent Yilmaz 2004 KaynakcaProf Dr Mehmet Hasguler Mahmut Dikerdem in Onur Nisanesi Yasami ve Kibris Yaklasimi Kibris Gazetesi 27 Nisan 2020 23 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ali Sirmen Bir Zulum Oykusu Cumhuriyet gazetesi 13 Ekim 2013 26 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Mahmut Dikerdem Oktay Aras Kitapligi 23 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Attila Asut Dik ve Erdemli Bir Diplomat Mahmut Dikerdem Sombahar 05 Ekim 2020 23 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde